Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro .

La 4ma di septembro esas la 247ma dio di la yaro (248ma en bisextila yari ) segun Gregoriala kalendario . Restas 118 dii til la fino di la yaro.

Dio [ redaktar | redaktar fonto ]

Eventi [ redaktar | redaktar fonto ]

• 476 - Romulus Augustulus , uzurpanto di la trono de Romana imperio , revokesas da Flavius Odoacer en Ravenna . Ca dato pose uzesos dal historiisti por markizar la komenco di Mezepoko .
• 1774 - En Nova-Hampshire , fuorto William and Mary invadesas. Rebeli spolias granda quanto di pulvero e mikra armi.
• 1774 - James Cook deskovras Nova-Kaledonia .
• 1781 - Hispani fondas la nuna urbo Los Angeles , Kalifornia , lor nomizita El Pueblo de Nuestra Senora La Reina de los Angeles de Porciuncula .
• 1800 - Franca trupi kapitulacas a Britaniani en Valletta , Malta . Malta divenas Britaniana protektorato.
• 1827 - En Finlando , Turku parbrulas.
• 1870 - Napoleon la 3ma renuncas en Francia , e la Triesma Republiko komencas.
• 1911 - Joao Pinheiro Chagas divenas chefministro di Portugalana republiko .
• 1933 - En Kuba , eventas revolto di serjenti komandita da Fulgencio Batista . Prezidanto Carlos Cespedes y Quesada renuncas.
• 1946 - Bulgaria abolisas monarkio e divenas republiko .
• 1958 - En Francia , Charles de Gaulle prizentas lua propozo por nova konstituco .
• 1959 - Laos pregas trupi di Unionita Nacioni enirar por represar atako da komunisti-rebeli.
• 1969 - Charles Burke Elbrick, Usana ambasadisto en Brazilia , kidnapesas dum 78 hori da gerileri de politikal organizuro MR-8.
• 1971 - Boeing 727 de Alaska Airlines (Flugo 1866) kolizionegas proxim Juneau , Alaska , e produktas 111 morti.
• 1996 - En Kolumbia , gerilera grupo Revolucionala Popul-armeo di Kolumbia ( FARC ) atakas militala bazo en Guaviare. Dum tri-semani, la milito produktos 130 morti.
• 1998 - Lawrence "Larry" Page e Sergey Mikhaylovich Brin , studenti che universitato Stanford, fondas Google . ^[1]
• 2010 - Ter-tremo kun forteso 7.1 che skalo di Richter frapas Christchurch , Nova-Zelando e produktas 2 miliard nova-zelandana dolari en domaji. ^[2]
• 2015 - En Hungaria , 6 radikali atakas refujanti en treno-staciono di Budapest uzanta grenadi . ^[3]
• 2018 - Tifono Jebi frapas Japonia per ventegi di 160 km/h til 220 kmm/h, e produktas 11 morti, plu kam 300 plusa homi vundita, e granda destruktadi. ^[4]
• 2020 - Tunelo La Linea , longa de 8,65 kilometri, inauguresas en Kolumbia , pos 14-yara konstrukto. Ol esas la maxim longa tunelo de Amerika . ^[5]
• 2020 - Kosovo e Serbia anuncas normaligo di lia ekonomiala relati, e la transfero di lia ambasadeyi en Israel a Ierusalem . ^[6]

Naski [ redaktar | redaktar fonto ]

• 1383 - Kontrepapo Felix la 5ma (m. 1451)
• 1768 - Francois-Rene de Chateaubriand , Franca skriptisto (m. 1848)
• 1809 - Manuel Montt Torres , prezidanto di Chili (m. 1880)
• 1824 - Anton Bruckner , Austriana kompozisto (m. 1896)
• 1869 - Karl Seitz , prezidanto di Austria (m. 1950)
• 1877 - K?rlis Ulmanis , chefministro di Estonia (m. 1942)
• 1896 - Antonin Artaud , Franca skriptisto (m. 1948)
• 1906 - Max Delbruck , Germana biologiisto, Nobel-laureato (m. 1981)
• 1913 - Stanford Moore , Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1982)
• 1922 - Per Olof Sundman , Sueda skriptisto e politikisto (m. 1992)
• 1925 - Elias Hrawi , prezidanto di Libano (m. 2005)
• 1927 - John McCarthy , komputera* ciencisto, pioniro di artifical inteligenteso (m. 2011)
• 1929 - Anne Dunn , Angla piktisto
• 1934 - Clive Granger , Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2009)
• 1934 - Zaid ibn Shaker , chefministro di Jordania (m. 2002)
• 1950 - Federico Salas , chefa ministro di Peru (m. 2021)
• 1962 - Shinya Yamanaka , Japoniana mediko, Nobel-laureato
• 1969 - Giorgi Margvelashvili , prezidanto di Gruzia
• 1970 - Igor Cavalera , Braziliana muzikistulo ( Sepultura )
• 1971 - Bas van de Goor , Nederlandana volebalisto
• 1981 - Beyonce Knowles , Usana kantistino
• 1995 - Oliwer Kaski , Finlandana hokeisto
• 1996 - Eleonora Afanasyeva , Rusa gimnastikisto
• 1997 - Gergely Siklosi , Hungara skermisto

Morti [ redaktar | redaktar fonto ]

• 422 - Papo Bonifacius la 1ma (naskodio nekonocata)
• 1537 - Johann Dietenberger , Germana teologiisto (n. c. 1475)
• 1880 - Candido Bareiro , prezidanto di Paraguay (n. 1833)
• 1904 - Martin Johnson Heade , Usana piktisto (n. 1819)
• 1907 - Edvard Grieg , Norvegiana kompozisto e pianisto (n. 1843)
• 1916 - Jose Echegaray , Hispana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1832)
• 1937 - Juan Campisteguy , prezidanto di Uruguay (n. 1859)
• 1963 - Robert Schuman , chefministro di Francia (n. 1886)
• 1965 - Albert Schweitzer , Germana mediko, misionero, Nobel-laureato en 1952 (n. 1875).
• 1989 - Georges Simenon , Belga skriptisto (n. 1903)
• 1995 - Paulo Gracindo , Brazilian aktoro di teatro , cinemo e televiziono (n. 1911)
• 2006 - Steve Irwin , Australiana naturalisto (n. 1962)
• 2014 - Joan Rivers , Usana komediistino ed aktorino (n. 1933)

Referi [ redaktar | redaktar fonto ]