Kosovo
esas ex-provinco
Serbia
kun nedependo partale agnoskata, jacanta an la sudo di Europa. Lua vicina landi esas
Norda Macedonia
sude,
Albania
weste, e
Serbia
norde ed este.
La nomo
Kosovo
originis de la
Serba
vorto
kos
, quo signifikas
merlo
.
Bazala fakti pri Kosovo.
Romana imperio
konquestis la regiono di nuna Kosovo dum la yari 160ma aK. La regiono divenis parto de la provinco
Ilyricum
(
Iliria
) en
59 aK
, e pose de
Moezia
en
87
. La regiono divenis parto del
Unesma Bulgara imperio
dum la yari 850a.
Bizancana imperio
riokupis la regiono en
1018
.
En la
batalio di Kosovo
en
1389
Otomani
vinkis Serbi, Albani e Bosni e komencis okupar la regiono. En
1455
la regiono divenis komplete okupita dal Otomani.
Kosovo divenis parto di Otoman imperio til
1912
. Ta yaro, eventis l'unesma Balkana milito, e kom rezulto
Albania
divenis nedependanta e
Serbia
okupis la regiono di Kosovo.
En la komunista
Yugoslavia
Kosovo esis autonoma provinco di
Serbia
e havis granda autonomio. Dum la yaro
1989
Serbia nihileskis ica autonomio. To plufortigis l'idei en Kosovo pri divenar nedependanta stato.
Pos militarala konflikto inter la serba armeo ed albana rebeli di la libera trupo
UCK
la
NATO
intervenis en ica konflikto en la yaro
1999
. Pos ica milito la
Unionita Nacioni
administris Kosovo.
Ye la
17ma di februaro
2008
Kosovo deklaris sua nedependo de
Serbia
, qua ne agnoskis ol.
Rusia
anke ne agnoskis la Kosovana nedependo. Til
agosto
2010
ja 69 stati - 22 de la 27 membri dil
Europana Uniono
- agnoskis Kosovo kom nedependanta stato.
Depos
junio
2009 Kosovo esas membro en la
Internaciona Monetala Fonduro
e la
Mondala Banko
grupo.
Segun la
konstituco
adoptita en
2008
Kosovo esas parlamentala republiko. La
prezidanto
esas la
chefo di stato
di la lando, ed elektesas da la parlamento. La
chefo di guvernerio
esas la
chefministro
, qua anke elektesas da la parlamento.
La parlamento havas 120 membri, qui elektesas dal populo por 4-yara periodo.
Kosovo esas lando senlitora. Lua tota surfaco esas simila olta di
Libano
. Ol jacas an la centro di
Balkani
, e havas variata peizaji, segun la klimato,
geologio
e
hidrologio
. Ol havas nula litoro, ma lua riveri fluas vers
Adriatiko
,
Egea maro
e
Nigra maro
. La monto-grupi Prokletije e ?ar (Albaniane:
Malet e Sharrit
) havas la maxim granda
biodiverseso
di la lando. La maxim alta monto di la lando esas Velika Rudoka (Albaniane:
Rudoka e Madhe
), jacanta proxim la frontiero kun
Norda Macedonia
.
Kosovo jacas inter
Mediteraneo
e la monti de sudal Europa, che
Balkani
. Pro lua
reliefo
, lua
klimato
di Kosovo esas variema. Dum la somero, la temperaturi povas atingar 30°C, kontre ke dum la vintri la temperatura povas falar til -10°C e
nivar
. Segun klimatala mapo da Arthur Strahler, la klimato di Kosovo povas klasifikesar kom humida kontinentala. La klimato di la regiono Metohija, kovranta 3891 km², o 35% de Kosovo, influesas da varma e humida aerala masi qui trairas
Adriatiko
, havas fertila suli e recevas plusa pluvi kam la regioni este de Prokletije.
Cirkume 50,7% de Kosovana teritorio apartenas a la baseno di
Nigra maro
, 43,5% apartenas a la baseno di
Adriatiko
, e la cetera apartenas a la baseno di
Egea maro
. La precipua riveri dil Adriatika baseno esas Blanka Drin, Erenik, e Lumebardhi i Decanit. La riveri Ibar (272 km) e Sitnica (90 km) esas la precipua riveri de la baseno di Nigra maro. La rivero Lepenac esas la maxim importanta de la baseno di Egea maro.
Ye la yaro 2014 Kosovo divenis membre en la
Internaciona Olimpiala Komitato
. Ye la yaro 2016 la lando partoprenis por la unesma foyo en
Olimpiala Ludi
en
Rio de Janeiro
. Ye la yaro 2016 Kosovo admisesis a la europana
futbalo
-organizuro
UEFA
e la mondala
futbalo
-organizuro
FIFA
.
Commons
havas kontenajo relatante a: