Somalia

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaSomalia
Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya (so)
??????? ??????? ????????? (ar)
Soomaaliya (so)
???????????????? (so) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

Himno Qolobaa Calankeed (pt) Traducir (2012) Editar o valor em Wikidata

Localizacion
Editar o valor em Wikidata Mapa
  6°N 47°L  /  6, 47 Coordenadas : 6°N 47°L  /  6, 47
Capital Mogadixo Editar o valor em Wikidata
Conten a division administrativa
Poboacion
Poboacion 11.031.386 (2017) Editar o valor em Wikidata (17,3 hab./km² )
Lingua oficial Lingua somali
arabe Editar o valor em Wikidata
Xeografia
Parte de
Superficie 637.657 km² Editar o valor em Wikidata
Punto mais alto Shimbiris (pt) Traducir (2.460 m) Editar o valor em Wikidata
Punto mais baixo Oceano Indico (0 m) Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Datos historicos
Precedido por
Creacion 1960 Editar o valor em Wikidata
Dia festivo
Organizacion politica
Forma de goberno republica federal Editar o valor em Wikidata
• Presidente Editar o valor em WikidataHassan Sheikh Mohamud (pt) Traducir (2022?) Editar o valor em Wikidata
Organo executivo Governo Federal da Somalia (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
• Primeiro-ministro da Somalia (pt) Traducir Editar o valor em WikidataMohamed Hussein Roble (pt) Traducir (2020?) Editar o valor em Wikidata
Organo lexislativo Federal Parliament of Somalia (en) Traducir , Editar o valor em Wikidata
Membro de
PIB nominal 7.628.000.011 $ (2021) Editar o valor em Wikidata
Moeda xelim somaliano (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel .so Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefonico +252 Editar o valor em Wikidata
Telefono de emerxencia 999 , 888 (en) Traducir e 555 (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Codigo de pais SO Editar o valor em Wikidata

Somalia [ 1 ] [ 2 ] ( somali : Soomaaliya, arabe : ???????, As-Sumal) e un pais africano do Corno de Africa , limitado ao norte por Djibuti e polo Golfo de Aden , do outro lado do cal se atopa o Iemen , ao leste e ao sur polo oceano Indico , por onde fai fronteira cun arquipelago iemeni dominado pola illa de Socotora e ao oeste por Kenya e pola Etiopia . A sua capital e Mogadixo . Somalia e o unico pais africano no que toda a poboacion fala soamente unha lingua, o somali .

Historia [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Historia da Somalia .

A Guerra Civil de Somalia , ainda que intermitente, ten sido unha constante desde 1977 . No 1991 , a rexion norte do pais declarou a sua independencia (Somalilandia), a pesar da sua relativa estabilidade, en comparacion coa tumultuosa rexion sur, non foi reconecida como estado independente por ningun goberno estranxeiro.

No 1993 iniciouse, primeiramente no sur, unha accion humanitaria da ONU que conseguiu diminuir a fame no pais, con todo, a ONU acabou por retirarse o 3 de marzo do 1995 , despois de sufrir baixas significativas.

En 1998 rexistraronse outras duas escisions no pais, e unha cuarta no 1999 , todas elas de contornos pouco claros. A ultima escision conduciu a autonomia da Somalia do suroeste, poren dada a dificil situacion no que atinxe as fronteiras da Somalia compre ponderar un pouco antes de atribuir este titulo.

O 26 de decembro do 2004 , unha das catastrofes naturais mais devastadoras da historia contemporanea, o tsunami que varreu os paises do suroeste Asiatico, tamen afectou a Somalia, destruindo poboacions e, segundo as estimativas, causando a morte a preto de 300 persoas.

Politica [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Politica de Somalia .

A Somalia non ten un goberno nacional de facto dende o 1991 cando estoupou a guerra civil . O 14 de outubro de 2004 o Parlamento de Transicion da Somalia elixiu a Abdullahi Yusuf Ahmed , expresidente do Puntland como presidente do pais.

Subdivisions [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Rexions de Somalia .

A Somalia esta dividida en 18 rexions ( gobolka ):

Xeografia [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Xeografia de Somalia .

Somalia, o pais mais oriental de Africa , ocupa unha area de 637.540 km². Situase na punta dunha rexion conecida habitualmente como o Corno de Africa, debido ao seu parecido no mapa cun corno de rinoceronte , da que tamen forman parte Etiopia e Djibuti .

O territorio somali esta composto principalmente de chairas, mesetas e terras elevadas. No norte, no entanto, as montanas Karkaar situanse a distancia variable do Golfo de Aden . O tempo e calido durante todo o ano con verans inclementes, agas nos territorios de maior altitude do norte do pais. A pesar de localizarse no ecuador terrestre a chuvia no pais e rara, e a maior parte de Somalia atopase en terreo arido ou semiarido, adecuado tan so para o pastoreo nomade que practica mais da metade da poboacion. So nunhas areas de choivas moderadas, no noroeste e suroeste, onde se atopan os dous rios importantes do pais, practicase unha agricultura de certa importancia.

A xeoloxia local suxire a presenza de valiosos xacementos minerais. A longa costa de Somalia (3.025 quilometros) tivo importancia historica, debido a que permitia o comercio do Oriente Proximo coa Africa Oriental e actualmente como camino de paso obrigado cara a canle de Suez .

Economia [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Economia de Somalia .

A Somalia ten unha economia de mercado. E un dos paises mais pobres do planeta, con relativamente poucos recursos naturais.

A maior parte da economia foi devastada na guerra civil. A agricultura e o sector mais importante, coa cria de gando respondendo por case 40% do PIB e por 65% das exportacions. Gran parte da sua poboacion que vive da cria de gando e nomade ou seminomade. A banana e outro importante produto de exportacion. O azucre, o sorgo, o millo e os peixes producense so para o mercado interno.

O pequeno sector industrial basease no procesamento de produtos agricolas, e responde por 10% do PIB. Moitas industrias fecharon por causa da guerra civil

Demografia [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Demografia de Somalia .

Cultura [ editar | editar a fonte ]

Artigo principal : Cultura de Somalia .

Notas [ editar | editar a fonte ]

  1. Definicions no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para somali .
  2. Lopez Martinez , Maria Cruz (2005). Gran dicionario seculo 21 da lingua galega . Editorial Galaxia. p. 1445. ISBN   9788482893419 .