Angelsko godka
English
|
| Godany we
|
Wjelgo Bryta?ijo
,
Kanada
,
Australijo
,
Nowo Zylandyjo
,
Belize
,
Irlandyjo
,
USA
,
Filipiny
,
?igeryjo
,
Namibijo
,
H?ngk?ng
,
Indyje
,
Singapur
,
Papua-Nowo Gwinyjo
,
RPA
|
| U?ywacze
|
500 mln
|
| Plac
|
3.
(Ethnologue 1996)
|
| Familijo
|
Godki indoojropejske
|
| Uoficjalny sztatus
|
| Uoficjalno we
|
Wjelgo Bryta?ijo
,
USA
,
Kanada
,
RPA
,
Australijo
kej p?mocni?o
|
| Regulowano uod
|
?y je regulowano
|
| Kody
|
| ISO 639-1
|
en
|
| ISO 639-2
|
eng
|
| ISO 639-3
|
eng
|
 Pa?stwa
, w kerych godk?m urzyndow?m je angelsko.
|
Angelsko godka
(ang.
English language
?ŋgl?? 'læŋgw??
) ?
urzyndowo godka
na
terytorjach zale?nych
Wjelgij Bryta?ije
, a we wjynkszo??i jeji b?łych
kol??iji
i
d?mi?j?w
, p.in.
Irlandyji
,
Kanad?e
,
RPA
,
Australiji
i
Nowyj Zelandyji
.
Terozki u?ywo j?m kole 400 milj?n?w lud?i kej uojczysto godka, a 1,2 - 1,6 miljarda kej uobco godka.
We s?my Wjelgij Bryta?ije angelsko godka je
de facto
godk?m urzyndow?m, nale formal?y pa?stwo to ?y mo ?odnej uoficjal?y ustal?nej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je ty? we
Zjednocz?nych Sztatach
[1]
. Angelski nole?y do uoficjalnych godek
ONZ
, a uod
XX wjeku
je nojczy???i u?ywan?m godk?m we k?ntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokre?lany kej pjyrszo ??iwersalno godka ludzko??i
[2]
.
Angelsko godka je fest zr???icowano ge?graficz?y.
Djalykty
r??n?m ?e
f?netyk?m
, słow?ictwym i do pewnygo stop?o
gramatyk?m
.
Alfabyt angelski
je uobec?y taki s?m kej
alfabyt ła?i?ski
i skłodo ?e s dwad?e??a sze??u buchsztab?w:
| A a
|
B b
|
C c
|
D d
|
E e
|
F f
|
| G g
|
H h
|
I i
|
J j
|
K k
|
L l
|
| M m
|
N n
|
O o
|
P p
|
Q q
|
R r
|
| S s
|
T t
|
U u
|
V v
|
W w
|
X x
|
| Y y
|
Z z
|
Angelsko godka je
godk?m pozycyjn?m
a
analityczn?m
(wjelge znoczy?y maj?m
czasow?iki po?iłkowe
), nale wystympuj?m ty? ?ykere elymynty
fleksyji
. S?m to relikty indoeuropejskigo systymu deklinacyji i k???gacyji, we peł?i zachowanygo we
godkach słowja?skych
i
ła?i?y
, a we tajli we
staroangelskej godce
. Uodmjano bez
przipadki
dotyczy zaimk?w, rzeczow?iki po?adaj?m yno
dopeł?acz
(
Saxon genitive
), tworz?ny s k??c?wk?m -s.
W angelskej godce wystympuj?m
przedimki
: uokre?l?ny
the
i ?yokre?l?ny
a(n)
. Formy
an
u?ywa ?e przed wyraz?ma wymawjanymi s nagosow?m sam?gosk?m -
an hour
nale
a European
. Co ?yzwykłe w?r?d godek indoojropejskych, ?y ist?ije kategoryja
rodzaju gramatycznygo
, s wyj?ntkym zaimk?w trze?ij uosoby liczby pojydynczej.
W angelskij godce je szesno??e czas?w (sztyry czasy po sztyry aspekty czasowe). P??i?szo tabela przedstawjo przikładowe zda?i we 16 czasach str?ny czynnej (Present Simple:
I do
- Robia):
| Czasy \ Aspekty czasowe
|
Simple
|
Continuous
|
Perfect
|
Perfect Continuous
|
| Present (Tera??ijszy)
|
I do
|
I am doing
|
I have done
|
I have been doing
|
| Past (Przeszły)
|
I did
|
I was doing
|
I had done
|
I had been doing
|
| Future (Prziszły)
|
I will do
|
I will be doing
|
I will have done
|
I will have been doing
|
| Future in the past (Prziszły we przeszło??i)
|
I would do
|
I would be doing
|
I would have done
|
I would have been doing
|
W?r?d jynzykoznawc?w ?y mo połnej zgody co do tygo, eli ko?d?m s podanych wy?ej k?nstrukcyji uwa?o? za samod?elny czas. ?ykerzi wyr???aj?m we angelszczy??y jydy?y czas przeszły i tera??ijszy (ze wzglyndu na ist?y?y we ?ich
prostych
form czasow?ika), pozostołe za? czasy uwa?aj?m za
aspekty
tych dw?ch czas?w.
Podstawowym szykym zda?o je
SVO
, poda?y kej we ?l?nskej godce. Wyrazy uokre?laj?nce poprzedzaj?m uokre?lane. Szyk zda?o je uo wjela my?i swobodny we por?wna?u s ?l?nsk?m godk?m.
- ↑
Constitutional Topic: Official Language
w serwisie The US Constitution on line
- ↑
The Triumph of English
(en)
Zajty uo angelskij godce
Dykcjonorze
Translatory