Plac ?wi?tego Piotra

Widok z dachu bazyliki ?w. Piotra
Pa?stwo	Watykan
Miejscowo??	Watykan
Poło?enie na mapie Watykanu Plac ?wi?tego Piotra
Poło?enie na mapie Włoch Plac ?wi?tego Piotra
Poło?enie na mapie Lacjum Plac ?wi?tego Piotra
Poło?enie na mapie Rzymu Plac ?wi?tego Piotra
41°54′08,0″N   12°27′23,0″E / 41,902222   12,456389
Multimedia w Wikimedia Commons

Plac ?wi?tego Piotra ( wł. Piazza San Pietro) ? plac znajduj?cy si? przed bazylik? ?w. Piotra w Watykanie , nale??cy do osi ł?cz?cej bazylik? i Via della Conciliazione . Został zaprojektowany w 1656 przez Berniniego jako prostopadły owal, ktory od strony zachodniej za po?rednictwem cz??ci w kształcie trapezu otwiera si? na fasad? bazyliki, od strony wschodniej wychodzi na przebit? w latach 30. XX w. Via della Conciliazione.

W 1982 roku papie? Jan Paweł II wprowadził zwyczaj ustawiania szopki i choinki przed bazylik? watyka?sk?. Choink? ustawion? na placu w 2023 roku był ?wierk przywieziony z alpejskiej gminy Macra koło Cuneo w Piemoncie. Drzewko miało ponad 50 lat i zostało udekorowano szarotkami alpejskimi ^[1] .

Kolumnada Berniniego [ edytuj | edytuj kod ]

Otacza go portyk Berniniego zbudowany w latach 1656?1667. Olbrzymia, czterorz?dowa kolumnada w porz?dku toska?skim , zwie?czona jest attyk? , na ktorej ustawiono pos?gi 140 ?wi?tych . W?rod nich, po lewej stronie, na wysoko?ci fontanny , mo?na znale?? pomnik ?w. Jacka Odrow??a , dominikanina . Symbolika kolumnady ma zwi?zek z kontrreformacj? i mo?na si? w niej dopatrywa? wyci?gni?tych r?k Ko?cioła, pragn?cych ogarn?? wszystkich.

Obelisk [ edytuj | edytuj kod ]

Centralne miejsce placu zajmuje jeden z trzynastu egipskich obeliskow w Rzymie. Pierwotnie zdobił cyrk Nerona , gdzie został ustawiony na cze?? Juliusza Cezara (dlatego nazywano go potocznie ?Julia”) ^[2] . Wedle tradycji był ?wiadkiem m?cze?skiej ?mierci ?w. Piotra i innych chrze?cijan.

Obelisk pochodzi z XIII w. p.n.e. , w latach 37?41 sprowadzono go do Rzymu z polecenia cesarza Kaliguli . Sam obelisk w takiej postaci, jak go przywieziono z Egiptu, wa?ył 487 ton i miał 25,5 m wysoko?ci. W tym celu zbudowano specjalny, jednomasztowy statek o ładowno?ci 2,5 tys. ton, uznany wowczas za cud techniki. Maszt statku był tak gruby, ?e czterech ludzi ledwo mogło go obj??. Ładunek umieszczono na pokładzie, za? by zapewni? statkowi stabilno?? pod pokład, w charakterze balastu , załadowano 60 tys. korcow soczewicy . Przy ustawianiu obelisku w cyrku Nerona pracowało 20 tys. ludzi ^[2] .

?Julia” była jedynym obeliskiem, ktory nie został zburzony po zdobyciu Rzymu przez Wizygotow w 410 r. W 1586 papie? Sykstus V polecił przenie?? go na obecne miejsce architektowi Domenico Fontanie ^[3] . Obelisk opatrzono wtedy inskrypcjami w j?zyku łaci?skim:

• od strony wschodniej: ECCE CRUX DOMINI/FVGITE PARTES ADVERSAE/VICIT LEO DE TRIBV JUDA ? oto krzy? Pana, uciekajcie nieprzyjaciele, zwyci??ył lew z plemienia Judy
• od strony zachodniej: SANTISSIME CRVCI/SIXTUS V PONT MAX/CONSECRAVIT E PRIORE SEDE/ANNVLSVM/ET CAESS AVG TIB/I L ABLATUM/MDLXXXVI ? Sykstus V papie?, po?wi?cił Naj?wi?tszemu Krzy?owi ten kamie? wyrwany ze swojego pierwotnego miejsca posadowienia za panowania cesarzy Augusta i Tyberiusza oraz przeniesiony w roku 1586
• drugi napis u dołu: CHRISTVS VINCIT/CHRISTVS REGNAT/CHRISTVS IMPERAT/CHRISTUS AB OMNI MALO PLEBEM SVAM DEFENDAT ? Chrystus zwyci??a, Chrystus kroluje, Chrystus panuje, Chrystus broni lud swoj od wszelkiego zła
• od strony południowej na bazie: SIXTVS V PONT MAX/OBELISCVM VATICANVM/DIS GENTIVM/IMPIO CVLTV DICATVM/AB APOSTOLORVM LIMINA/OPEROSO LABORE/TRANSTVLIT/AN MCLXXXVI PONT II ? Sykstus V papie?, obelisk watyka?ski pierwotnie po?wi?cony niegodnemu kultowi bogow poga?skich, przeniosł do grobow apostołow ogromnym nakładem pracy w roku 1586, drugim swojego pontyfikatu
• od strony połnocnej na bazie: SIXTUS V PONT MAX/CRVCI INVICTAE/OBELISCVM VATICANVM/AB IMPVRA SVPERSTITONIS/EXPIATUM IVSTIVS/ET FELICIVS CONSECRAVIT/AN MDLXXXVI PONT II ? Sykstus V papie?, po?wi?cił godniej i szcz??liwiej Niezwyci??onemu Krzy?owi obelisk watyka?ski oczyszczony z bezbo?nych zabobonow w roku 1586, drugim swego pontyfikatu

Wraz z podstaw? i krzy?em obelisk mierzy obecnie 39,81 m wysoko?ci. Bernini przy projektowaniu placu wykorzystał go jako punkt wskazuj?cy ?rodek owalu. W roku 1675 zaprojektował otaczaj?c? go fontann?.

Fontanny [ edytuj | edytuj kod ]

Na placu symetryczne ustawiono jeszcze dwie fontanny. Jedna z nich, znajduj?ca si? po prawej stronie placu, jest dziełem Maderny, a druga jest jej wiern? kopi? (dzieło Fontany). Po lewej stronie, pomi?dzy bazylik? a kolumnad?, znajduje si? Spi?owa Brama strze?ona przez Gwardi? Szwajcarsk? . W gł?bi widoczne s? Schody Krolewskie ? Scala Regia ? dzieło Berniniego.

Wizerunek Matki Bo?ej [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Mater Ecclesiae .

W 1980 podczas spotkania UNIV jeden student spytał Jana Pawła II , czemu na placu brakuje wizerunku Matki Bo?ej. Papie? zgodził si? na jego wykonanie. Projekt przedstawili członkowie Opus Dei , wykonał go hiszpa?ski architekt Javier Cotello. 8 grudnia 1981 roku Jan Paweł II po?wi?cił obraz ^[4] . Wizerunek znajduje si? po prawej stronie od bazyliki ?w. Piotra.

Wa?ne wydarzenia [ edytuj | edytuj kod ]

Plac był ?wiadkiem wielu uroczysto?ci roku ko?cielnego, beatyfikacji i kanonizacji , co ?rod? odbywaj? si? audiencje generalne . Na tym placu 13 maja 1981 papie? Jan Paweł II został postrzelony przez zamachowca .

Najwi?ksze zgromadzenia na placu:

• inauguracja soboru watyka?skiego II ? ingres 2540 ojcow Soboru do bazyliki ?wi?tego Piotra ? 1 pa?dziernika 1962 ^[5]
• publiczne uroczyste posiedzenie ko?cz?ce sobor watyka?ski II, msza ?wi?ta celebrowana przez Pawła VI, or?dzie Papie?a i ojcow Soboru oraz odczytanie papieskiego breve In Spiritu Sancto ? 8 grudnia 1965 ^[5]
• pogrzeb Jana Pawła II ? ok. 300 tys. wiernych ^[6] ? pierwsze sektory zajmowały orszaki przedstawicieli rz?dow pa?stw z całego ?wiata, poza placem zgromadziło si? ponad 4 mln pielgrzymow, głownie z Polski ^{[ potrzebny przypis ]} .
• kanonizacja ?w. Josemarii Escrivy ? ok. 500 tys. wiernych
• kanonizacja o. Pio ? ok. 300 tys. wiernych
• beatyfikacja Jana Pawła II ? ok. 1,5 mln wiernych
• ogłoszenie wyboru Jorge Mario Bergoglio na papie?a ? ok. 250 tys. wiernych
• kanonizacja Jana XXIII i Jana Pawła II ? ok. 800 tys. wiernych.
• pogrzeb emerytowanego papie?a Benedykta XVI ? ok. 50 tys. wiernych

Panorama placu ?w. Piotra

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• Plac ?w. Marka w Wenecji

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]