Republikken Irland

Republikken Irland utgjer fem seksdelar av øya Irland og er ein sjølvstendig republikk . Staten vert offisielt kalla ≪Eire≫ pa irsk og ≪Ireland≫ pa engelsk . Som pa norsk nyttar ein pa begge spraka nemningane Poblacht na hEireann og The Republic of Ireland for a skilja mellom stat og øy.

Historie [ endre | endre wikiteksten ]

Før 1921 var heile øya Irland ein del av Det sameinte kongeriket Storbritannia og Irland . Nord-Irland er framleis ein del av Det sameinte kongeriket Storbritannia og Nord-Irland .

Fylke [ endre | endre wikiteksten ]

Irland har tradisjonelt hatt 26 fylke ( counties ), som framleis vert brukt kulturelt, historisk og i idrett. Etter omorganisering har Dublin vorte splitta opp i 4 fylke og Tipperary har vorte to fylke. Totalt har republikken Irland 30 fylke.

Klima [ endre | endre wikiteksten ]

Irland har eit maritimt klima , og er kraftig paverka av Atlanterhavet og Golfstraumen i vest. Klimaet er ikkje sa ulikt Storbritannia sitt, men har mindre temperaturvariasjonar og over 50 % meir nedbør . Kulda fra nord eller aust har som regel dempa seg pa veg over sjøen til Irland, og det kaldaste som nokon gong er malt er berre -19 °C. Om vinteren er det i snitt berre om lag ei veke med snø totalt, men litt fleire dagar i høgareliggande strøk som Wicklowfjella . Atlanterhavskysten har derimot sa godt som ingen dagar med snø. Sumaren er etter maten kjølig med om lag same temperaturar som i Skottland , og i dei nordlegaste omrada gar ikkje temperauren ofte over 20 °C om sumaren.

Nedbøren spreier seg jamt over heile øya, men dei vestlege omrada far likevel dei største mengdene. I tillegg er omrada pa vestkysten, i lag med dei nordlege omrada, utsett for kraftig vind nar vinterstormane fra vest fer forbi. Den turraste tida pa aret er seint pa varen og tidleg om sumaren, særleg i nordlege og austleg strøk. Dublin ligg i det turraste omradet av Irland og har ein arleg nedbørsnormal pa 762 mm, medan vestkysten av Irland har kring 1400?1500 mm. Det er sjeldan torever pa Irland. Dei nordvestlege omrada har om lag ti tilfelle av torever gjennom aret, og da som oftast om vinteren.