Ban đ?o đong D??ng

Ban đ?o đong D??ng
đong Nam A l?c đ?a
đ?a ly
V? tri đong Nam A
T?a đ? 14°B 102°đ  /  14°B 102°đ  / 14; 102
Di?n tich 2.151.688 km 2 (830.771,4 mi 2 )
đ?nh cao nh?t Hkakabo Razi
Hanh chinh
đi?m dan c? l?n nh?t Thanh ph? H? Chi Minh (8.990.300 ng??i)
  Lao
đi?m dan c? l?n nh?t Vieng Ch?n (800.000 ng??i)
đi?m dan c? l?n nh?t Phnom Penh (2.904.566 ng??i)
đi?m dan c? l?n nh?t B?ng C?c (10.000.000 ng??i)
đi?m dan c? l?n nh?t Yangon (5.900.000 ng??i)
đi?m dan c? l?n nh?t Selangor (6.528.000 ng??i)
Nhan kh?u h?c
Dan s? 243.201.036 (1 thang 7 n?m 2019)
Thong tin khac
Mui gi?

Ban đ?o đong D??ng ( ti?ng Anh : Indochinese Peninsula , Indochina ), ho?c g?i ban đ?o ?n-Trung , đong Nam A l?c đ?a , la m?t ban đ?o n?m ? đong Nam A , la m?t trong ba ban đ?o l?n [Chu y 1] ? phia nam chau A . Ban đ?o đong D??ng n?m gi?a Trung Qu?c va ti?u l?c đ?a ?n đ? , phia tay giap v?nh Bengal , bi?n Andaman va eo bi?n Malacca , phia đong giap bi?n đong c?a Thai Binh D??ng , la cay c?u n?i gi?a đong A va qu?n đ?o Ma Lai . Ban đ?o đong D??ng bao g?m cac qu?c gia ngay nay nh? Myanmar , Thai Lan , Lao , Campuchia , Vi?t Nam va ban đ?o Ma Lai .

T?i Phap , thu?t ng? Indochina th??ng đ??c dung đ? ch? đong D??ng thu?c Phap - m?t thu?c đ?a c?. Trong th?i ki thu?c đ?a, thu?t ng? Indochina thu?c Anh co luc đ??c dung đ? ch? Mi?n đi?n thu?c Anh [1] . Ch? Indochina theo ngh?a r?ng ch? khu v?c đong Nam A l?c đ?a, phia nam Trung Qu?c va ph?n phia đong c?a ti?u l?c đ?a ?n đ? . T??ng t? t?i Vi?t Nam, thu?t ng? "Ban đ?o đong D??ng" c?ng th??ng ch? đ? c?p t?i ph?n đong D??ng thu?c Phap tr??c đay, va nay la ba n??c Lao , Campuchia , Vi?t Nam .

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T? goc đ? đ?a li ph?m vi r?ng l?n h?n ma nhin, đeo Khyber la c?a ngo duy nh?t cho c? Trung A thong đ?n Nam A ; hanh lang Wakhan la l?i đi thu?n ti?n t? Tan C??ng thong đ?n Afghanistan ; Kathmandu c?a Nepal , tr?n gi? c?a ngo t? Tay T?ng thong đ?n Nam A . đeo Keriya [Chu y 2] ? Vu đi?n , la c?a ngo duy nh?t t? Tan C??ng đi đ?n Tay T?ng . Th? tr?n Ledo ( en ) n?m ? huy?n Tinsukia , bang Assam la vung bien gi?i gi?a ?n đ? va Myanmar , la con đ??ng đ?c đ?o đi t? ?n đ? đ?n Myanmar , đong Nam A va Trung Qu?c .

B?t đ?u t? tr??c th? k? II TCN, hai n?n v?n minh ? chau A la Trung Qu?c va ?n đ? b?t đ?u ti?n hanh trao đ?i hang hoa, đi qua đi l?i ? cac n?i. Vao th?i c? đ?i co b?n con đ??ng kh? d? đi t? Trung Qu?c đ?n ?n đ? :

Trong đo hai đ??ng b? tr??c đi ?n đ? hoan toan hi?m tr?, vi v?y đ?i đa s? th??ng buon đ?u ch?n dung hai đ??ng đi sau, đ?c bi?t la đ??ng bi?n. Do hai đ??ng đi sau đ?u ph?i đi qua cac n??c thu?c ban đ?o đong D??ng, cho nen khu v?c nay ho?c nh?ng qu?c gia nay b? chinh tr? va v ?n hoa c?a Trung Qu?c va ?n đ? ?nh h??ng. [2] [3]

T? gi?a th? k? XIX đ?n gi?a th? k? XX, khu v?c nay tr? Thai Lan b?o toan đ?c l?p ra, lien t?c đ?u b? th?c dan Phap va Anh th?ng tr?. Trong đo, Vi?t Nam , Campuchia va Lao b? Phap th?ng tr?, g?i la " đong D??ng thu?c Phap ". Myanmar , Malaysia ban đ?o va Singapore b? Anh Qu?c th?ng tr?. Ng??i Phap thi?t l?p Lien bang đong D??ng đ?u tien vao n?m 1893, Nh?t B?n chi?m đong đong D??ng thu?c Phap vao n?m 1940, Nh?t B?n chi?m đong toan lanh th? thu?c ban đ?o đong D??ng tr? Thai Lan ra vao n?m 1942.

Sau khi đ?i chi?n th? gi?i l?n th? hai k?t thuc vao n?m 1945, s? đ?c l?p c?a cac thu?c đ?a thu?c Anh ? ban đ?o đong D??ng kha la hoa binh, n?m 1948 Myanmar đ?c l?p, n?m 1956 Malaysia ban đ?o t? tr?, n?m 1957 Lien bang Malaya đ?c l?p, n?m 1963 Malaysia thanh l?p, n?m 1965 Singapore thoat li đ?c l?p t? Malaysia . Cac thu?c đ?a thu?c Phap kha gian kh?, sau khi đ?i chi?n th? gi?i l?n th? hai k?t thuc, Vi?t Nam đa l?p t?c tri?n khai chi?n tranh đong D??ng l?n th? nh?t , k? t? sau H?i ngh? Geneve n?m 1954 , cac n??c đong D??ng thu?c Phap m?i gianh đ??c đ?c l?p.

N?m 1960, do c?nh tranh ?nh h??ng ma c? Hoa K? , Lien Xo va Trung Qu?c ti?n hanh can d? Chi?n tranh Vi?t Nam . N?m 1975, M? rut quan r?i Vi?t Nam , Vi?t Nam th?ng nh?t. V? sau, Trung Qu?c va Lien Xo mu?n m? r?ng s? ?nh h??ng c?a minh ? ban đ?o đong D??ng, ba n??c đong D??ng b? Chi?n tranh Vi?t Nam ?nh h??ng trong kho?ng th?i gian dai, chinh tr? khu v?c hoan toan b?t ?n, sau đo vi nguyen do Khmer đ? đ?a quan qu?y pha bien gi?i Vi?t Nam , d?n đ?n Chi?n tranh bien gi?i Tay Nam , sau khi l?t đ? Khmer đ? , do Trung Qu?c la th? l?c h?u thu?n cho Khmer đ? nen đa đ?a quan t?n cong Vi?t Nam v?i danh ngh?a d?y cho Vi?t Nam m?t bai h?c đ? c?u nguy cho Khmer đ? , d?n đ?n chi?n tranh bien gi?i Vi?t Nam ? Trung Qu?c , c?c th? chinh tr? ? đong D??ng tr??c n?m 1989 hoan toan r?i lo?n. đ?n nien đ?i 90, ba n??c đong D??ng thu?c Phap ? ban đ?o đong D??ng m?i th?c s? hoa binh .

Moi tr??ng đ?a li [ s?a | s?a ma ngu?n ]

V? tri đ?a li [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ban đ?o đong D??ng n?m gi?a Trung Qu?c va a l?c đ?a ?n đ? , phia tay giap v?nh Bengal , bi?n Andaman va eo bi?n Malacca , phia đong giap bi?n đong c?a Thai Binh D??ng , la cay c?u n?i gi?a đong A va qu?n đ?o Ma Lai . Khi h?u ban đ?o đong D??ng nong ?m, th?m th?c v?t r?m r?p t??i t?t, dong song va day nui ch? y?u ? ban đ?o la keo dai t? phia Trung Qu?c qua, ban đ?o đong D??ng co n?n v?n minh va l?ch s? lau dai, ngon ng? đa d?ng. [4]

Ban đ?o đong D??ng bao g?m n?m n??c bao g?m: Vi?t Nam , Lao , Campuchia , Myanmar va Thai Lan va Malaysia ban đ?o , la ban đ?o l?n th? ba tren th? gi?i [5] . Di?n tich ch?ng 2,151 tri?u kilomet vuong, chi?m kho?ng 46% di?n tich đong Nam A . đ??ng b? bi?n dai h?n 11.700 kilomet, co nhi?u v?nh c?ng tr?ng y?u. đ?a th? phia b?c cao phia nam th?p, ph?n nhi?u đ?t đ?i nui va cac cao nguyen . Vung đ?t phia b?c la cao nguyen Shan cao l?n va c? x?a, chi?u cao t? 1.500 đ?n 2.000 met so v?i m?c n??c bi?n. Nhi?u day nui du?i dai t? nam len b?c co hinh qu?t, hinh thanh c?u truc đ?a hinh: cao nguyen Shan va s? phan b? xen k? gi?a nui va thung l?ng ? phia nam.

Day nui ch? y?u t? tay sang đong l?n l??t la day nui Naga, day nui Arakan ; day nui Daen Lao, day nui Tenasserim, day nui Bilauktaung; day nui Tr??ng S?n . Dong song n?m gi?a ba th? t? nui nay la song Irrawaddy , song Salween , song Chao Phraya , song Me Kong va song H?ng , ch?y xi?t t? b?c xu?ng nam, đ?u ngu?n r?t xa, dong ch?y r?t dai. Th??ng du cac song ph?n l?n đi xuyen qua cao nguyen Shan , l?ng song c?t sau đem cao nguyen chia lam ba kh?i: cao nguyen đong Mi?n ( en ) ? gi?a song Irrawaddy va song Salween , cao nguyen B?c Thai ( en ) ? gi?a song Salween va song Me Kong , cac cao nguyen Lao ( en ) ? gi?a song Me Kong va song H?ng , la s? xen k? nui song đi?n hinh, phan b? theo chi?u d?c. đ?ng b?ng l?ng song ? trung du va h? du c?a m?t s? song va tam giac chau ? c?a song c?a m?i song la khu nong nghi?p ch? y?u va la khu v?c t?p trung đong nhan kh?u. [6]

đ?a hinh đ?a m?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?a th? phia b?c cao phia nam th?p, ph?n l?n la đ?i nui va cao nguyen . Phia b?c la cao nguyen Shan cao l?n c? x?a, chi?u cao t? 1.500 đ?n 2.000 met so v?i m?c n??c bi?n. Nhi?u day nui du?i dai t? nam len b?c co hinh qu?t, hinh thanh c?u truc đ?a hinh: cao nguyen Shan va s? phan b? xen k? gi?a nui va thung l?ng ? phia nam. Day nui ch? y?u t? tay sang đong l?n l??t la day nui Naga, day nui Arakan ; day nui Daen Lao, day nui Tenasserim, day nui Bilauktaung; day nui Tr??ng S?n . [6]

Ban đ?o đong D??ng co đ? ba đ?c đi?m ro rang. đ?u tien, đ?a th? v? t?ng th? phia b?c cao phia nam th?p, ph?n l?n la đ?i nui va cao nguyen , nui song xet v? c? b?n đi theo h??ng nam b?c, h?n n?a nui song s?p x?p xen k?, đ?a th? ban đ?o gi?ng nh? hinh d?ng long ban tay. Th? hai, đ?a th? lau ngay đa b? xoi mon cho nen co d?ng n?a đ?ng b?ng, đ?a hinh cac-xt? phat tri?n, trong v?n đ?ng t?o nui ? k? đ? Tam đ?a kh?i ?n đ? - Ma Lai c?ng co hi?n t??ng nang len va đ?t gay . Th? ba, đ?ng b?ng ph?n l?n phan b? ? khu v?c duyen h?i phia đong nam, ch? y?u la đ?ng b?ng b?i tich va tam giac chau co di?n tich r?ng l?n ? h? du cac song c?.

Day nui va cao nguyen ? ban đ?o đong D??ng ch? y?u co day nui Naga, day nui Arakan ? phia tay, la day nui hinh vong cung nho ra v? phia tay [7] , ph?n l?n co chi?u cao tren 1.800 met so v?i m?t n??c bi?n, chi?u dai ch?ng 1.100 kilomet, bao g?m r?t nhi?u day nui song song, la b? ph?n n?i dai v? phia nam c?a day nui Himalaya , đ?ng th?i ti?p t?c du?i dai v? phia nam. Phia đong la day nui Tr??ng S?n co chi?u nam - b?c dai h?n 1.000 kilomet ch?y d?c qua lanh th? ba n??c Vi?t-Lao-Cam, s??n tay c?a day nui thoai tho?i, d?n d?n chuy?n ti?p sang cao nguyen trong lanh th? Lao va Campuchia , thi d? cao nguyen Xiengkhuang , cao nguyen Huaphanh , cao nguyen Khammuane va cao nguyen Bolaven; s??n c?a đong day nui kha d?c, ep sat b? bi?n , hinh thanh r?t nhi?u vach nui cao chot vot va m?i đ?t l?n ra bi?n. Trung b? la b? ph?n keo dai n?i dai v? phia nam c?a day nui Hoanh đo?n , co nui Daen Lao, nui Tenasserim va nui Bilauktaung ? bien gi?i Myanmar va Thai Lan , keo dai v? phia nam đ?n ban đ?o Ma Lai , cac kh?i nui ? Myanmar v?a r?ng v?a cao, tr? thanh cao nguyen co di?n tich l?n nh?t ? đong Nam A - cao nguyen Shan , phia đong Thai Lan co cao nguyen Khorat .

đ?i nui va cao nguyen ? ban đ?o đong D??ng đa xoi mon trong kho?ng th?i gian dai, ph?n l?n đ?nh nui co hinh tron tr?nh, cao nguyen phat tri?n b? m?t xoi mon. Ban đ?o Ma Lai va ban đ?o đong D??ng thong th??ng l?y eo đ?t Kra lam ranh gi?i. V? ph??ng di?n đ?a th? ki?n t?o, ban đ?o Ma Lai la m?t b? ph?n c?a đ?a kh?i ?n đ? - Ma Lai, đ?i nui n?m ? trung b?, th?p v? hai ben đong va tay. đ?i nui trung b? bao g?m 8 day nui v? c? b?n song song v?i nhau, ch?y d?c theo h??ng nam b?c, do t? lau đa xoi mon nen đ? cao khong l?n, lam l? ra đa ph?n l?n la đa hoa c??ng , đa phi?n ma va đa voi , nui Tahan co đ?nh nui cao nh?t ban đ?o Ma Lai la 2.187 met. Cao nguyen Shan cao t? 1.000 - 1.300 met so v?i m?t n??c bi?n, ch? y?u do t?ng đa voi th?i đ?i C? sinh va đ?i Trung sinh t?o thanh, đ?ng th?i co đa hoa c??ng - m?t th? xam nh?p. Tren m?t cao nguyen co r?t nhi?u h?m nui c?t sau va đ?nh nui cao h?n m?t đ?t 800 đ?n 900 met. Day nui va ranh su?i đan cheo l?n nhau, m?t đ?t xoi mon manh li?t, vung đ?t phia tay co m?t đ?t gay l?n co chi?u nam b?c l?n dai 600 đ?n 700 kilomet. Cao nguyen Khorat ? phia đong Thai Lan , ph?n l?n cao t? 150 đ?n 300 met so v?i m?t n??c bi?n, do sa th?ch đ? h?p thanh, đ?a th? nghieng t? tay sang đong, cho nen m?t đ?t nh?p nho khong b?ng ph?ng. ? cao nguyen Shan va phia b?c c?a Vi?t Nam va Lao , phan b? r?ng kh?p đ?a th? cac-xt? , la khu phong c?nh n?i ti?ng.

Day nui Naga va day nui Rakhine cao kho?ng 3.000 met so v?i m?t n??c bi?n, dai 1.100 kilomet, la b?c vach t? nhien gi?a Myanmar , ?n đ? va Bangladesh , gi?a nui co m?t s? đeo la con đ??ng thong su?t ma cac s?c t?c di c? vao th?i c? đ?i. Nui Daen Lao, day nui Tenasserim va day nui Bilauktaung ch?y d?c bien gi?i Myanmar va Thai Lan , co s? đeo n?i ti?ng n?m gi?a nui la c?a ?i hi?m y?u c?a cu?c hanh quan tac chi?n gi?a Myanmar va Thai Lan trong l?ch s?. Nui Phetchabun, nui Dong Phaya Yen va nui Sankamphaeng ch?y d?c ? gi?a ban đ?o, la ch? phan chia c?nh quan khac nhau c?a hai ph?n đong tay ban đ?o. Day nui Tr??ng S?n ? phia đong cao khong đ?n 1.500 met so v?i m?t n??c bi?n, dai h?n 1.000 kilomet, la day nui ch?y d?c qua bien gi?i ba n??c Vi?t-Lao-Cam. Gi?a cac nui co r?t nhi?u cao nguyen, n?i ti?ng nh?t la cao nguyen Shan , cao nguyen Xiengkhuang , cao nguyen Huaphanh , cao nguyen Khammuane , cao nguyen Bolaven va cao nguyen đ?k L?k , t?t c? đ?u co s?n y ngh?a đ?c thu ? cac ph??ng di?n nh? đ?a m?o , khi h?u , l?ch s? , s?c t?c , giao thong va s?n xu?t nong nghi?p , ch?n nuoi gia suc.

đ?c tr?ng khi h?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ban đ?o đong D??ng tuy?t đ?i b? ph?n n?m ? gi?a 10° - 20° v? b?c, thu?c khi h?u gio mua nhi?t đ?i đi?n hinh [8] . T? thang 3 đ?n thang 5 h?ng n?m la mua nong, gio mua mua đong va gio mua mua h? suy gi?m, khi h?u nong b?c, nhi?t đ? trung binh thang đ?t 25 - 30 °C ; m?t n?m chia thanh hai mua: mua kho va mua m?a , t? thang 6 đ?n thang 10 la mua m?a , th?nh hanh gio mua Tay Nam , giang thu? d?i dao; t? thang 11 đ?n thang 5 n?m sau la mua kho , th?i ti?t kho rao it m?a. đ?c tr?ng khi h?u: nhi?t đ? cao quanh n?m, giang thu? t?p trung phan b? vao mua he.

Khi h?u gio mua nhi?t đ?i phan b? ? cac n?i nh? Nam A va ban đ?o đong D??ng, đ?c đi?m c?a no la nhi?t đ? cao quanh n?m, nhi?t đ? trung binh thang l?nh nh?t c?ng tren 18℃, giang thu? co m?i quan h? m?t thi?t v?i h??ng gio , mua đong th?nh hanh gio mua đong B?c đ?n t? l?c đ?a, giang thu? it, mua h? th?nh hanh gio mua Tay Nam đ?n t? ?n đ? D??ng , giang thu? d?i dao, ph?n l?n khu v?c co l??ng giang thu? h?ng n?m t? 1.500 đ?n 2.000 milimet, nh?ng co m?t s? khu v?c cao h?n con s? đo. L??ng giang thu? trung binh n?m ch?u s? ?nh h??ng c?a đ?a m?o , ? ben s??n đon gio đ?t 5.000 milimet, nh?ng ? ben s??n trai gio thi khong đ?n 2.000 milimet . Ca bi?t s??n đon gio va khu v?c ban đ?o Ma Lai hinh thanh c?nh quan r?ng m?a nhi?t đ?i , thi?u s? đ?ng b?ng va thung l?ng trong ban đ?o hinh thanh th?o nguyen nhi?t đ?i .

Thu? v?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Song Me Kong

Dong song ch? y?u la song Irrawaddy , song Salween , song Chao Phraya , song Me Kong va song H?ng đ?u ch?y t? b?c xu?ng nam, ch?y xi?t tung b?t, đ?u ngu?n r?t xa dong ch?y r?t dai. Th??ng du cac song ph?n l?n đi xuyen qua cao nguyen Shan , l?ng song c?t sau đem cao nguyen chia lam ba kh?i: cao nguyen đong Mi?n ? gi?a song Irrawaddy va song Salween , cao nguyen Chiang Mai ? gi?a song Salween va song Me Kong va cac cao nguyen Lao ? gi?a song Me Kong va song H?ng , la s? xen k? nui song đi?n hinh, phan b? theo chi?u d?c. đ?ng b?ng l?ng song ? trung va h? d? c?a m?t s? con song va tam giac chau ? c?a song c?a m?i con song la khu nong nghi?p ch? y?u va la khu v?c t?p trung đong nhan kh?u. [6]

N?m gi?a đ?i nui va cao nguyen, cac song c? ? đong Nam A xuoi theo đ?a th? t? b?c xu?ng nam ch?y xi?t r?i đ? vao bi?n, t? đong sang tay l?n l??t la song H?ng , song Me Kong , song Chao Phraya , song Salween va song Irrawaddy . Trong m?t s? song c? nay, con song ch?y qua nhi?u qu?c gia nh?t la song Me Kong , cu?i cung đ? vao bi?n thong qua h? th?ng song ngoi c?a đ?ng b?ng song C?u Long . Ban đ?o đong D??ng co nhi?u tam giac chau , n?i ti?ng la tam giac chau song Me Kong , tam giac chau song Irrawaddy, tam giac chau song H?ng va tam giac chau song Chao Phraya. Nh?ng tam giac chau nay do song c? b?i tich ma hinh thanh, di?n tich r?ng l?n, đ?a th? th?p b?ng, m?ng l??i song ngoi c?a cac tam giac chau day đ?c nh? m?ng nh?n, nhi?u ao đ?m , t?c đ? m? r?ng v? phia bi?n kha nhanh.

V?n hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?n đ? phan b? cac s?c t?c ? đong Nam A l?c đ?a.

V?n hoa c?a cac n??c ban đ?o đong D??ng ch?u s? ?nh h??ng c?a v?n hoa ?n đ? va v?n hoa Trung Hoa [9] , cac n??c ch?u s? ?nh h??ng c?a v?n hoa ?n đ? nhi?u h?n la Thai Lan , Lao va Campuchia , cac n??c ch?u s? ?nh h??ng c?a v?n hoa Trung Hoa nhi?u h?n la Vi?t Nam , Myanmar la qu?c gia giao thoa gi?a hai n?n v?n hoa. Tin ng??ng ton giao ? ban đ?o đong D??ng ph?n l?n la Ph?t giao [10] [11] [12] [13] [14] [15] , thi?u s? la H?i giao va ?n đ? giao . [16] [17]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Ba ban đ?o l?n tren th? gi?i ( ti?ng Anh : Three largest peninsulas in the world ), ch? ban đ?o ? R?p , ban đ?o ?n đ? va ban đ?o đong D??ng.
  2. ^ đeo Keriya ( ti?ng Anh : Keriya Pass ), la ranh gi?i gi?a huy?n Vu đi?n thu?c đ?a khu Hoa đi?n , Tan C??ng va huy?n Nh?t Th? thu?c đ?a khu A Li , Tay T?ng , đ??ng c? Keriya v? ph??ng di?n l?ch s? la con đ??ng ch? y?u t? Tan C??ng thong đ?n Tay T?ng . n?m ? ch? ti?p giap gi?a tay đo?n va trung đo?n c?a day nui Con Lon , cao kho?ng 5.450 met so v?i m?t n??c bi?n. đ??ng c? Keriya chia lam hai nhanh: nhanh tay đi Vu đi?n , ch? y?u đi d?c khu v?c thung l?ng song Kulapu - song Keriya, tuy?n đ??ng kha ng?n; phia đong đi Dan Phong va Th? M?t , ch? y?u đi vao khu v?c h?m nui c?a day nui Kashitashi, tuy?n đ??ng r?t dai. M?i ng??i th??ng coi tr?ng tuy?n phia tay. ? ch? sat g?n phia b?c c?a đeo la n?i phat nguyen c?a song Keriya, ch? sat g?n phia tay la n?i phat nguyen c?a song Yurungkash. Nhin t? goc đ? đ?a hinh, đ? d?c c?a đeo nay khong l?n, t??ng đ?i b?ng ph?ng, đ?c đi?m đ??ng phan thu? r?t khong ro rang.

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ “Dictionnaire geographique universel contenant la description de tous les lieux du globe interessants sous le rapport de la geographie physique et politique, de l'histoire, de la statistique, du commerce, de l'industrie, etc” . 1830. tr. 596. L?u tr? b?n g?c 2011.
  2. ^ Wolters, O. W. (1982). History, culture, and region in Southeast Asian perspectives . Singapore: Vi?n Nghien c?u đong Nam A . ISBN   9789971902421 .
  3. ^ Reid, Anthony (1988). Southeast Asia in the Age of Commerce, 1450-1680: The lands below the winds . Connecticut: Nha xu?t b?n đ?i h?c Yale . ISBN   9780300039214 .
  4. ^ đao B?o T??ng, Ton đan Binh (1 thang 12 n?m 2019). “Cung u?ng chung m?t dong n??c: Hanh trinh nghien c?u khoa h?c song Me Kong” . Beijing Book Co. Inc. ASIN   B085HNLD9Z .
  5. ^ “15 Largest Peninsulas In The World” . www.worldatlas.com . L?u tr? b?n g?c ngay 27 thang 4 n?m 2023.
  6. ^ a b c Encyclopædia Britannica . “Mainland Southeast Asia” . www.britannica.com .
  7. ^ A. J, Barber; Khin Zaw; Crow, M.J. (2017). Myanmar: Geology, Resources and Tectonics . Luan đon: The Geological Society of London. ISBN   9781862399693 .
  8. ^ Yiya Yang, Renguang Wu (22 thang 10 n?m 2018). “Seasonal variation of precipitation over the Indochina Peninsula and its impact on the South China Sea spring warming” . rmets.onlinelibrary.wiley.com .
  9. ^ Marion Severynse bien t?p (1997). The Houghton Mifflin Dictionary Of Geography . Houghton Mifflin Company. ISBN   0-395-86448-8 .
  10. ^ “Malaysia” . The World Factbook . Central Intelligence Agency. ngay 28 thang 9 n?m 2016.
  11. ^ “Thailand” . The World Factbook . Central Intelligence Agency. ngay 28 thang 9 n?m 2016.
  12. ^ “Myanmar” . The World Factbook . Central Intelligence Agency. ngay 28 thang 9 n?m 2016.
  13. ^ “Cambodia” . The World Factbook . Central Intelligence Agency. ngay 28 thang 9 n?m 2016.
  14. ^ “Vietnam” . The World Factbook . Central Intelligence Agency. ngay 28 thang 9 n?m 2016.
  15. ^ 2008 Report on International Religious Freedom (B?n bao cao). U.S. Department of State, Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor. thang 9 n?m 2008 . Truy c?p ngay 19 thang 12 n?m 2016 .
  16. ^ SIDDIQUE, SHARON (1981). “Some Aspects of Malay-Muslim Ethnicity in Peninsular Malaysia” . Contemporary Southeast Asia . 3 (1): 76?87. doi : 10.1355/CS3-1E . ISSN   0129-797X . JSTOR   25797648 .
  17. ^ “The Minority Muslim Experience in Mainland Southeast Asia: A Different Path” . Routledge & CRC Press (b?ng ti?ng Anh). L?u tr? b?n g?c ngay 27 thang 4 n?m 2023 . Truy c?p ngay 27 thang 7 n?m 2021 .

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Cac khai ni?m khu v?c lien quan [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ti?u vung [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]