Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Koreys tili
|
|
Milliy nomi
|
韓國語, (韓國말) 朝鮮末
|
---|
Mamlakatlar
|
KXDR
,
Janubiy Koreya
,
Xitoy
,
Yaponiya
,
AQSh
,
Kanada
|
---|
Rasmiylik holati
|
KXDR
,
Janubiy Koreya
,
Xitoy
(
Szilin
)
|
---|
So?zlashuvchilarning umumiy soni
|
66,3 million
[1]
|
---|
Turkumlanishi
|
---|
Til oilasi
|
Oltoy
|
---|
Alifbosi
|
hangul
,
hanja
|
---|
Til kodlari
|
---|
ISO 639-1
|
ko
|
---|
ISO 639-2
|
kor
|
Koreys tili
?
koreyslarning
tili.
Oltoy tillariga
, ba?zan to?ngusmanjur tillariga kiradi, deb taxmin qilinadi.
KXDRning
hamda
Koreya Respublikasining
rasmiy tili. Bu tilda 60 mln. kishi so?zlashadi (1992). Uning genetik jihatdan boshqa tillar bilan bog?liqligi aniqlanmagan. Koreys tilining shim.-sharqiy, shim.-g?arbiy, markaziy, jan.-sharqiy, shim. va jan. shevalari bor. Koreys tilida 40 fonema (19 undosh, 21 unli) mavjud. Morfologik jihatdan
agglyutinatsiya
rivojlangan. Fe?l zamonlari hozirgi, 2 o?tgan va 2 kelasi zamon shakllaridan iborat. Son kategoriyasida birlik va ko?plik shakllari farqlanmaydi. Nisbat kategoriyasi hamma fe?llarga xos emas. Leksikasida xitoy tilidan, sanskrit, mo?g?ul va ba?zan Yevropa tillaridan o?zlashgan so?zlar bor. Koreys tili 1993-yilgacha "standart til", 1966-yilda "madaniy til" (munxvao) deb atalgan. Bu tilning 2 turi ham KXDR hamda Koreya Respublikasida qo?llanib kelinadi. KXDRda koreys yozuvi, Koreya Respublikasida xitoykoreys aralash yozuvi qo?llanadi.
Zamonaviy
koreys tili
o?rta koreys tilidan kelib chiqqan bo?lib, u o?z navbatida eski koreys tilidan kelib chiqqan bo?lib, u odatda o?zining til vataniga ega bo?lgan eng qadimgi koreys tili ya'ni protokoreys tilidan kelib chiqqan.
Shimoliy Koreyada
mavjud bo?lgan protokoreyslar miloddan avvalgi 300-yillarda Koreya yarim orolining janubiy qismiga tarqalib ,
yaponlar
mumun kultivatorlarining avlodlari bilan birga yashagan (yoki ularni o?zlashtirgan deb taxmin qiladi). Ikkala til ham bir-biriga ta'sir ko?rsatdi va keyinchalik asoschi ta'siri ikkala til oilasining ichki xilma-xilligini kamaytirdi. Koreya urushidan beri , 70 yillik ajralish davomida, Shimoliy va Janub o?rtasidagi farqlar standart koreys tilida, jumladan, talaffuz va tanlangan lug'atdagi o?zgarishlarni keltirib chiqardi, ammo bu kichik farqlarni koreys lahjalarining har birida topish mumkin , ular hali ham asosan o?zaro o?xshash tomonlari bor.
[2]