Rada Bezpiecze?stwa Organizacji Narodow Zjednoczonych (Rada Bezpiecze?stwa ONZ, RB ONZ) ? jeden z sze?ciu głownych organow Organizacji Narodow Zjednoczonych , powołany na mocy Karty Narodow Zjednoczonych (jej istnieniu i kompetencjom po?wi?cono rozdziały: V, VI i VII KNZ).

Na Radzie Bezpiecze?stwa ci??y głowna odpowiedzialno?? za utrzymanie pokoju i bezpiecze?stwa na ?wiecie. Podobnie jak Zgromadzenie Ogolne , mo?e ona nakłada? sankcje na pa?stwa członkowskie.

Członkowie [ edytuj | edytuj kod ]

Rada Bezpiecze?stwa składa si? z pi?ciu stałych członkow oraz dziesi?ciu niestałych, wybieranych na dwa lata zgodnie z kluczem regionalnym (5 miejsc dla Afryki i Azji , 2 Ameryki Łaci?skiej , 2 Europy Zachodniej i 1 Europy Wschodniej ).

Chi?ska Republika Ludowa została członkiem stałym Rady Bezpiecze?stwa w 1971 roku. Do tego czasu Chiny były reprezentowane przez Republik? Chi?sk? (Tajwan). Do 1991 roku członkiem stałym RB był Zwi?zek Socjalistycznych Republik Radzieckich .

W skład Rady Bezpiecze?stwa wchodz? obecnie:

• jako członkowie stali ^[1] :
  •   Chiny ,
  •   Francja ,
  •   Rosja ,
  •   Stany Zjednoczone ,
  •   Wielka Brytania ;
• jako członkowie niestali ^[1] :
  • kadencja 2022?2023:
    •   Albania ,
    •   Brazylia ,
    •   Gabon ,
    •   Ghana ,
    •   Zjednoczone Emiraty Arabskie
  • kadencja 2023?2024:
    •   Ekwador ,
    •   Japonia ,
    •   Malta ,
    •   Mozambik ,
    •   Szwajcaria

  Osobny artykuł: Szczegołowe i historyczne dane członkowskie .

Reforma Rady [ edytuj | edytuj kod ]

Od 1993 roku rozwa?ana jest reforma Rady Bezpiecze?stwa, ale jak dotychczas nie osi?gni?to ?adnych rezultatow ^[2] . Niektore pa?stwa członkowskie domagaj? si? rozszerzenia RB, twierdz?c, ?e przyczyni si? to do poprawienia jego demokratycznego i reprezentatywnego deficytu. Jednak?e w debatach na ten temat powstały rozbie?no?ci dotycz?ce m.in.: liczby nowych członkow, ich statusu (stali czy niestali), prawa weta. Kandydatami do stałego członkostwa s?: Brazylia , Indie , Japonia i Niemcy ( G4 ). W przypadku niespełnienia ich ??da?, zagroziły zredukowaniem wkładu finansowego lub wojskowego. Rownie? kraje afryka?skie wyraziły potrzeb? swojej stałej reprezentacji w Radzie, aby zako?czy? hegemoni? połnocnych pa?stw uprzemysłowionych w tym wa?nym organie ONZ ^[3] .

W grudniu 2004 roku owczesny sekretarz generalny Kofi Annan zaproponował dwa modele powi?kszenia RB do 24 członkow. Model A proponuje dodanie 6 nowych stałych członkow bez prawa weta i 3 niestałych na dwuletnie kadencje. Model B tworzy now? kategori? o?miu miejsc odnawialnych co 4 lata i jedno miejsce nieodnawialne na kadencj? 2 lat ^{[4] [5]} .

Głosowanie [ edytuj | edytuj kod ]

Rada podejmuje uchwały wi?kszo?ci? 9 głosow spo?rod 15 członkow. W?rod uchwał wyro?nia si? uchwały dotycz?ce spraw proceduralnych oraz uchwały dotycz?ce innych spraw. W przypadku spraw innych do wa?no?ci uchwały wymagane s? zgodne głosy członkow stałych. Jednak w drodze zwyczaju wykształciła si? zasada, ?e uchwała zostaje przyj?ta tak?e w wypadku, gdy ?aden z członkow stałych nie wyrazi sprzeciwu (pierwszy przypadek takiej interpretacji, niezgodnej z literalnym brzmieniem art. 27 Karty Narodow Zjednoczonych, miał miejsce w 1950 r. w zwi?zku z interwencj? ONZ w Korei ). Do zawetowania rezolucji potrzeba wi?c determinacji jednego z członkow stałych lub 7 głosow innych pa?stw. Ten sposob głosowania jest powszechnie krytykowany, sw? słabo?? ujawnił m.in. w trakcie kryzysu irackiego 2003, proponuje si? wi?c, by wprowadzi? tzw. podwojne weto (co najmniej 2 członkow permanentnych musiałoby zagłosowa? przeciw, by decyzja nie weszła w ?ycie).

Rada Bezpiecze?stwa przedkłada Zgromadzeniu Ogolnemu sprawozdania coroczne lub specjalne (art. 24 ust. 3), w art. 26 zobowi?zano j? za? do poczynienia szczegolnych krokow prowadz?cych do kontroli zbroje? .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• Rezolucje Rady Bezpiecze?stwa ONZ
• Karta Narodow Zjednoczonych

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz multimedia zwi?zane z tematem: Rada Bezpiecze?stwa Organizacji Narodow Zjednoczonych

• Głowna strona Rady Bezpiecze?stwa w portalu ONZ ( ang. )