Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Norbiks
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Søren Aabey Kierkegaard
(
5 mei
1813
-
11 november
1855
,
Kopenhage
) waor 'ne
Deense
filosoof
,
theoloog
en
sjriever
.
E wert besjowd es d'r groondliegker van 't
existentialisme
.
't Laeve va Kiekergaard is zoonder vaol groeete avonture verlope. E haat hos noeets z'n gebaoertesjtad Kopenhage verlaote. Twiemaol waor-e in
Berlien
, oee-e kennis makde met de filosofie va
Schelling
. Z'ne vader hertrowde in 't roowjaor van z'n ursjte vrow en kreeg met z'n twiede vrow zaeeve keender, oeevan Søren d'r jongste waor. Z'ne vader waor 56 en z'n moder 45 jaor aod wie Kierkegaard gebaore waoert.
De
gebaortenisse
in 't laeve van Kierkegaard haant eegelek 'n innerlek karakter.
- Op z'n sjtaerfbed vetelde z'ne vader haom dat-e oeets God vervlookt how en e vroog, es deepgeleuvige, an z'ne zoon dat good te make dor
preester
te werre. Dat how 'ne enorme indruk gemakt op Kierkegaard.
- Kiekegaard kieem die belofte nao en brook met z'n groeete leefde Rigina Olson.
- Bie d'r doeed va bissjup Mynster, 'ne vreund van Sørens vader, waoert d'r bissjup
d'r groeete getuge van de woeerheed
geneumd. Dao waor Søren Kierkegaard 't neet met ens. E sjreef naoege
pamflette
in 't eeges opgerichde tiedsjrif '
t Ogenblik
en velt dor de Lutheraanse kerk, eeder geconstitueerd geleuf aan. D'r braoek met de kerk is aoepelek.
- 'n Veerde
gebaortenis
kan me zie laeve in de marge van de samelaeving neume. E werkde an 't tieende pamflet wie e op g'n sjtraot in-ee sjtorde. Ennige tied later sjtof an
tuberculose
.
Naeeve dis
gebaortenisse
lupt d'r lange sjtroom van Kierkegaards sjrieverswaerk, dae in driej groepe verdeeld kan waeere:
- De beuk, die groeetendeels oonder 'n pseudoniem zeunt gepubliceerd en die neet ummer of altaans neet gaans z'n gedachtes waergaeve.
- De opboewende redeveuringe, oee-in e met aoepe vizier sjraef.
- Z'n daagbook en breve.
De eenige en groeete
gebaortenis
in zie laeeve, is z'n waerk zelf. Zoewie later
Friedrich Nietzsche
en
Franz Kafka
, laefde e terwiel e sjreef. Z'n existentie drukt zich gaans in z'n sjrieverswaerk oet.
Volges Kierkegaard vervraemp de taal os van de laevende ervaring aangezeen ze 'n abstrak gegaeve is.
- Søren Kierkegaard;
De herhaling, een proeve in de experimenterende psychologie door Constantin Constantius
; 1958
Vaor dis vertaling waoert gebroek gemakt van 'n Deense oetgaaf oet 1940, die gaans uvvereenkeumt met de origineel oetgaaf van 1843.