Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Heelesj
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Mosoel
(Syrisch: ????, Arabisch: ??????,
Al Mawsil
, Torks:
Musul
, Koerdisch: ????,
Musil
, Aramees: ????,
M?w?il
) is 'n sjtad in 't noarde van
Irak
. 't Is de twiee noa groeetste sjtad van dat lank. De bevolking is hei ueverwegend Arabisch en kint van aodsher 'n wichtige christelige minderheed. Mosoel weed geziee es 't centrum van 't Nestorianisme, de orthodoxe Assyrische Kirk van 't Oeeste. De sjtad is och d'r zedel van de Syrisch-Kathelieke Kirk en de Chaldeeuws-Kathelieke Kirk. In 2014 woeede dees minderhede verdreve durch de terreurorganisatie
Islamitische Sjtaat
. In
2008
houw de sjtad miee es 1,8 miljoen iwuenesj. In
2015
woar dat durch d'r opmasj van IS nog get miee es 660.000.
Mosoel ligk aan g'ne
Tigris
. Get boete de sjtad ligk de ruwiensjtad Ninive.
Mosoel is geboewd op e krutspunt tussje versjillende handelsweeg. I d'r daartieende ieew woeed 't vernetig durch de Mongole. In
1638
kwam de sjtad i Torkse heng. Bis
1918
hoeede Mosoel bie 't
Ottomaans Riek
en in 1926 deeg 't nui
Torkiee
formeel aafsjtank van Irak en Mosoel. Kot d'rnoa woeede oalvelde ontdek, wat de sjtad sjtrategisch wichtig maakde.
Mosoel is 'n etnisch diverse sjtad. Zie vurmt de grens tussje 't Koerdische noardoeeste en 't Arabische zuudweste. Doaneeve woeene och voal sjiitische Toerkmene. Dees diversiteet woar ummer aaleijing vuur conflikte. Tiedes d'r Twieede Golfkreeg van 1990 bis 1991 woeed de petroleum-industrie bekans gans vernetig durch bombardemente. De sjtad woar d'rnoa kot i heng va Koerdische rebelle. Noa d'r Brits-Amerikaanse ival van
2003
lepe de etnische sjpanninge opnuits hoeeg op. 't Resulteerde i d'r
Irakkreeg
. Och noa de formele truktrekking van Amerikaanse troppe in
2011
woare de etnisch-politieke sjpanninge gegruid. Seer dat joar is 't lank nog ummer in 'ne
borgerkreeg
verwikkeld.
Op 10 juni
2014
koam Mosoel i heng va terreurbeweeging IS. De christelige minderhede woeede verdreve durch IS.
[1]
Doabei woeede och sjiitische moslims verdreve of vermoard. Kirke en versjillende monnementaal moskeee woeede doabei vernetig
[2]
en versjillende dorper get boete Mosoel, oee etnische minderhede woeende, zouwe och mit d'r gronk geliek zing gemaak. 't Gong vuural um dorper oee Assyriers, Toerkmene en Jezidi's woeende.
Op 17 oktober
2016
startde 't Irakese leger e gronkoffensief teege Mosoel um IS oet de sjtad te drieve. 't Weed gesjteund durch de Amerikaanse coalitie die bombardemente oetveurt op IS-doele. Op 1 november kos 't leger de sjtad binnetrekke, meh 't woeed gehingerd durch boobytraps. Och zouw IS borgere es minsjelig sjild gebroek houwe.
[3]
I jannewaar
2017
woar Oees-Mosoel veroaverd op IS
[4]
en op 24 fibberwaar kos 't leger Wes-Mosoel binnetrekke. Tiedes d'r sjlaag weede voal borgere boetegerechtelig geexecuteerd es represaille vuur d'r opmasj van 't Iraakse leger.
Op 9 juli 2017 hat 't Irakese leger de sjtad heraoverd op Islamitische Sjtaat.
[5]
Nog ummer guef 't evvel gevechte tussje 't Irakese leger en IS.
[6]
- ↑
Nu.nl - Christenen na tweeduizend jaar weg uit Iraakse Mosul
- ↑
Elsevier - ISIS verwoest gebedshuizen van ‘ongelovigen’ in Noord-Irak
- ↑
NOS - IS gebruikt tienduizenden burgers als menselijk schild in Mosul
- ↑
De Volkskrant - Doorbraak voor Iraakse leger in strijd om Mosul, oostkant grotendeels heroverd
- ↑
New York Times - Iraqi Prime Minister Arrives in Mosul to Declare Victory Over ISIS
- ↑
NOS - Lopen door een verwoest Mosul: je ruikt hier de dood