Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't Mestreechs . Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.

Turkije ( Turks : Turkiye ; meiste Limburgse dialekte: Torkiee of Torkieje (met ie-klaank)) is 'n rippubliek op de grens vaan Europa en Azie , in geografisch opziech. In cultureel opziech vilt hei nog ummertouw euver de discussiere. Op polletiek gebeed weurt 't evels ummertouw mie gaans tot Europa gerekend. Volgens de deks getrokke grenze tosse die twie continente vormp de Bosporus de sjeislien en ligk 't groetste deil vaan Torkije in Azie. 't Europees deil het Thracie , 't Aziatisch Anatolie . De hoofstad is Ankara , allewel tot Istanbul vaol groeter is. 't Land grens aon Griekeland , Bulgarije , Georgie , Armenie , Azerbaidzjan , Iraan , Irak en Syrie . Torkije waor 't ierste islamitisch land boe de sjeiing tosse religie en staot gerealiseerd woort en is 't land boe dees sjeiing de facto 't beste gelok is vaan alle Islamlen. Daoneve is 't ouch ein vaan de wienege len met 'n Islamitische cultuur, wat zien nationaol taol neet in Arabisch sjrif sjrijf.

Bestuurleke indeiling [ bewirk | bron bewerke ]

Turkije is verdeild in 81 provincies, die iller (inkelvoud il ) geneump weure. Ze zien ummer nao hun hoofstad verneump.

Demografie [ bewirk | bron bewerke ]

Turkije heet 'n rilletief jong bevolking en gelt same met Ierland , Iesland , Cyprus , Kosovo en Luxemburg es ein vaan de wienege (gedeiltelek) Europese len met 'nen hoege bevolkingsgreuj. Zoen 80% vaan de bevolking is etnisch Torks , dewijl de twiede groetste etnische grop besteit oet Koerde . De Koerde leve veural in 't zuidooste vaan 't land. Vaan oersprunk waor 't Anatolisch Sjiereiland ouch bewoend door Grieke , Armene en Assyriers , meh nao de genocides op dees christeleke volkere vaanaof 't ind vaan de negetiende iew sloonk hun aontal hendeg. Ouch cultureel assimilatie en de bevolkingsoetwisseling tosse Griekeland en Turkije nao d'n Ierste Wereldoorlog heet heibij 'ne rol gespaold. ^[1] 't Verdraag vaan Lausanne in 1923 beteikende 't begin vaan 't modern Turkije. Heibij woorte de Grieke, Armene en Assyriers officieel es bevolkingsgrop in 't nui Turkije erkind. Daodoor genete dees allewijl marginaal minderhede officieel speciaol minderheidsrechte.

Door d'n oorlog in Irak en Syrie gief 't groete aontalle vlochtelinge in Turkije.

Relizjie [ bewirk | bron bewerke ]

Volges de leste sjattinge is 95,6% vaan de bevolking moslim, allewel de Torkse regering beweert dat mie es 99% vaan de bevolking d'n islam aonhingk. Zoen 70% vaan de moslims hingk 't soennisme aon, meh 'n rilletief groete minderheid vaan 25% hingk 't alevisme aon, 'n spiritische strouming binne 't sjiisme. 't Gief wijer vaol klein christeleke gemeinsjappe, good veur zoeget 160.000 luuj. Vaan aajdsheer zien de Armeens-Apostolische Kerk , de Grieks-Orthodoxe Kerk , de Roems-Kathelieke Kerk en versjeie oosters-kathelieke en -orthodoxe kerke vaan de Assyrische etnische gemeinsjap vertegewoordeg. Ouch gief 't 'n protestantse gemeinsjap vaan viefdoezend lui, boe-in veural etnisch Torkse bekierlinge de mierderheid vorme. In sommege Grieks-orthodoxe kerke gief 't ouch etnische Torke. Istanbul weurt allewijl gezeen es 't Torkse centrum vaan 't christedom.

Laank veurde 't Osmaans Riek e tolarant relizjieus beleid. In de vieftiende en de zestiende iew leide dat tot de vestiging van Sefardische joede oet Spanje , boe zie vervolg woorte door de inquisitie. Allewiel gief 't nog ummer 'n joedse gemeinsjap vaan 20.000 lui, meh hun aontal geit hel achteroet, wat te verdutse is door de opriechting vaan de staot Israel en touwnummend antisemitisme in 't modern Turkije.

Wijer weurt gesjat tot 1 tot 10% vaan de bevolking atheistisch of agnostisch is. Daovaan zouw 85% jonger es 35 jaore zien.

Taole [ bewirk | bron bewerke ]

't Torks weurt 't door 85% vaan de bevolking gemojld en is ouch de einegste officieel taol vaan 't land. ^[2] 't Koerdisch is de twiede taol, en weurt veural in 't zuidooste gesproke, meh ouch in groete stei wie Ankara en Istanbul. De meiste Koerde kalle 't Kurmanci-dialek: 't dialek van Noord-Koerdistan. 'n Aander belaankriek dialek vaan 't Koerdisch is 't Zazaki. Aander taole zien 't Grieks (en 't Pontisch Grieks), 't Armeens , 't Arabisch , 't Azerbeidzjaans , 't Abchazisch , 't Assyrisch, 't Lazisch (verwant aon 't Georgisch ), 't Tsjerkessisch en 't Ladino, 'n aon 't Spaons verwante Roemaanse taol die gesproke weurt door sefardische joede.

Allewel Torks dus de einegste officieel taol is, weurt in 't basisoonderwies ouch lesgegeve in immigrantetaole, zoewie 't Arabisch, 't Georgisch, 't Bosnisch en 't Albanees .

Bronne [ bewirk | bron bewerke ]

Deile vaan dit artikel zien 'n samevatting vaan deile vaan 't corresponderend artikel op de Ingelse Wikipedia, oonder 't kopke "Demographics" .

1. ↑ NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies - De Armeense genocide, 1915
2. ↑ Milliyet - Turkiye'nin yuzde 85'i 'anadilim Turkce' diyor