Ur Wikipediu, frjalsa alfræðiritinu
Fellibylur
(
fellistormur
eða
felliveður
) er serlega kropp
lægð
sem myndast i
hitabeltinu
og fær kraft sinn ur uppstreymi lofts i kringum
stormaugað
. Mikið af raka þettist i uppstreyminu og skilar við það
varmaorku
sem nytist við að knyja vindinn. I oðrum heimshlutum eru ymis orð notuð um fellibyl. Til dæmis nefnast fellibyljir austurlanda fjær
tyfonar
. Fellibyljir valda oft mjog miklu tjoni.
Fellibyljum ma skipta i fimm flokka eftir styrkleika:
|
Þrystingur i auga
|
Vindhraði (hnutar)
|
Floðbylgja
|
Tjon
|
| 1
|
yfir 980 mb
|
74-95
|
undir 1,5 m
|
litið
|
| 2
|
965-979 mb
|
96-110
|
1,5 til 2,5
|
allmikið
|
| 3
|
945-964 mb
|
111-130
|
2,5 til 3,5
|
mikið
|
| 4
|
920-944 mb
|
131-155
|
3,5 til 5,5
|
mjog mikið
|
| 5
|
undir 920
|
yfir 155
|
yfir 5,5
|
fadæma mikið
|
Fellibylurinn
Katarina
var sjaldgæfur hitabeltisfellibylur sem olli griðarlegu tjoni. Myndin er tekin ur alþjoðlegu geimstoðinni
26. mars
2004
.
Varast ber að rugla saman fellibyl,
farviðri
,
hvirfilbyl
og
skystrokkum
. Farviðiri er þegar vindur nær 32 m/s (eða 12 vindstigum).
Enska
orðið yfir 12 vindstig er
hurricane
, en það er einnig notað yfir fellibyli, en þeir eiga alltaf uppruna sinn i hitabeltinu. I ensku er orðinu
tropical
(hitabeltis-) bætt framan við þannig að
tropical hurricane
er fellibylur. Stundum er
hurricane
þytt sem hvirfilvindur eða hvirfilbylur. Þessi þyðing þykir afar oheppileg (þo hun se ekki i sjalfu ser rong) vegna þess að hun leiðir til ruglings við annað og gjorsamlega oskylt veðurfyrirbrigði - skystrokkinn. Skystrokkur er það sem a ensku nefnist
tornado
(stundum
twister
). Skystrokkar eru mjog litlir um sig, oftast nokkrir tugir eða faein hundruð metra i þvermal og eru oftast fylgifiskar veðraskila og þrumuveðra, sem slikum skilum fylgja. Svo vill til að skystrokkar eru mjog algengir i
Bandarikjunum
og einkum þo a
slettunum miklu
. Þar koma fellibylir hins vegar aldrei i heilu lagi.
