Ηθοποι??

Ο ηθοποι?? ε?ναι καλλιτ?χνη? που συμμετ?χει σε θεατρικ? παρ?σταση ? σε κινηματογραφικ? , τηλεοπτικ? , ραδιοφωνικ? ?ργο και ερμηνε?ει ρ?λο . Η λ?ξη ηθοποι?? ε?ναι σ?νθετη και αποτελε?ται απ? το ουσιαστικ? ?θο? ( αρχ. ελλ. : χαρακτ?ρα? ) και το ρ?μα ποι? ( αρχ. ελλ. : φτι?χνω, δημιουργ? ). ^[1] Ηθοποι?? σημα?νει αυτ?? που φτι?χνει -υποδ?εται- κ?ποιον χαρακτ?ρα.

Ιστορικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αρχα?ο ελληνικ? θ?ατρο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στο αρχα?ο ελληνικ? θ?ατρο οι ηθοποιο? ονομ?ζονταν υποκριτ?? . Πρ?το? υποκριτ?? και ο πρ?το? που εισ?γαγε αυτ?ν την καινοτομ?α η οπο?α προκ?λεσε τη γ?ννηση τη? τραγωδ?α? και του θε?τρου γενικ?τερα, θεωρε?ται ο Θ?σπι? , ?ταν στα μ?σα του 6ου αι. π.Χ. κατ? τη δι?ρκεια θρησκευτικ?ν εορτ?ν αφιερωμ?νων στον Δι?νυσο δι?κοψε τον διθ?ραμβο του χορο? και αποκρ?θηκε σε πεζ? λ?γο. Αρχικ? υπ?ρχε μ?νο ?να? υποκριτ??, που συνδιαλεγ?ταν με τον Χορ? και στη συν?χεια, με την εξ?λιξη του αρχα?ου δρ?ματο?, ο Αισχ?λο? προσ?θεσε ?ναν δε?τερο και ο Σοφοκλ?? τον τρ?το. Κατ? την αρχαι?τητα οι ρ?λοι ερμηνε?ονταν με χρ?ση μ?σκα? και αποκλειστικ? απ? ?νδρε?, παρ?δοση η οπο?α ακολουθ?θηκε και μεταγεν?στερα.

Ρωμα?κ? χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? τη Ρωμα?κ? περ?οδο, οι θ?ασοι απαρτ?ζονταν κυρ?ω? απ? σκλ?βου? . Ο ?επ?ση? σκλ?βο?- θιασ?ρχη? συν?γραφε και σκηνοθετο?σε τα ?ργα τα οπο?α παρουσι?ζονταν μαζ? με τα υπ?λοιπα δωρε?ν θε?ματα ( μονομαχ?ε? , ?γρια ζ?α, χορο??) που προσ?φερε η πολιτε?α στο λα? και πληρων?ταν πενιχρ? στο ?νομα του θι?σου αναλ?γω? τη? επιτυχ?α? του ?ργου . Κατ? καν?να οι ηθοποιο? αντιμετωπ?ζονταν με περιφρ?νηση και ακ?μα και με ξυλοφ?ρτωμα ?ταν η παρ?στασ? του? εκλαμβαν?ταν ω? προσβολ? απ? του? ευγενε?? τη? εποχ??. Σπ?νιε? εξαιρ?σει? αποτελο?ν οι ηθοποιο? Α?σωπο? και Ρ?σκιο? οι οπο?οι μνημονε?ονται ω? αξι?λογοι.

Μεσα?ωνα? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? τη δι?ρκεια του Μεσα?ωνα δεν υπ?ρχει μεγ?λη θεατρικ? δραστηρι?τητα. Επικρατο?ν τα θρησκευτικ? δρ?ματα και σποραδικ? οι φ?ρσε? . ?τσι υπ?ρχουν αναφορ?? κυρ?ω? για μ?μου? , γελωτοποιο?? και τροβαδο?ρου? , οι οπο?οι ?ταν τ?γχαναν τη? αποδοχ?? του ?συχνα αριστοκρατικο?- κοινο? του? ε?χαν μεγ?λε? οικονομικ?? απολαβ??. Αντ?στοιχα ?μω?, οι πιο ?τυχοι ? ατ?λαντοι μεταξ? του? , που δεν κατ?φερναν να εξασφαλ?σουν την προστασ?α των ευγεν?ν τη? εποχ??, δ?χονταν δι?ξει?, κατηγορ?ε? και φυλακ?σει?.

Αναγ?ννηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κομ?ντια ντελ ?ρτε [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 25 Φεβρουαρ?ου του 1545 συντελε?ται μ?α μικρ? επαν?σταση σε αυτ? που αργ?τερα θα αποκαλεστε? επ?γγελμα του ηθοποιο?: Οκτ? ηθοποιο? στην Π?ντοβα υπογρ?φουν μ?α σ?μβαση ?τι δεν θα ε?ναι πια περιπλαν?μενοι ερασιτ?χνε? αλλ? επαγγελματ?ε? ηθοποιο? (dell’arte). Η αυτοσχεδιαστικ? Κομ?ντια ντελ ?ρτε με του? περιοδε?οντε? θι?σου? τη?, φ?ρνει τον ηθοποι? στο επ?κεντρο και εισ?γει την ερμηνε?α των γυναικε?ων ρ?λων απ? γυνα?κε?. Μ?α απ? τι? γνωστ?τερε? ηθοποιο?? τη? εποχ?? ε?ναι η Ιζαμπ?λα Αντρε?νη (Isabella Andreini).

Ελισαβετιαν? θ?ατρο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? τη βασιλε?α τη? Ελισ?βετ θα αποδοθε? στου? ηθοποιο?? ο τ?τλο? του υπηρ?τη τη? βασιλικ?? οικογενε?α? ? των αριστοκρατ?ν και ?τσι θα αναβαθμιστε? το κ?ρο? του?. Οι θ?ασοι πλ?ον πα?ρνουν το ?νομ? του? απ? τον αριστοκρ?τη που του? προστατε?ει και αποκτο?ν μια σχετικ? οικονομικ? σταθερ?τητα και περισσ?τερε? ελευθερ?ε?. Ο επιφαν?στερο? θ?ασο? τη? εποχ??, μ?λη του οπο?ου υπ?ρξαν ο ?επ?ση? ηθοποι?? Σα?ξπηρ και ο δημοφιλ?στατο? Ρ?τσαρντ Μπ?ρμπατζ (Richard Burbage) ονομαζ?ταν Chamberlain’s Men.

Ο χρυσ?? αι?να? τη? Ισπαν?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μ?σα σε ?ναν δημιουργικ? αναβρασμ? που δι?πει την ισπανικ? κοινων?α του 16ου αι. το θ?ατρο και οι ηθοποιο? απολαμβ?νουν την εκτ?μηση του κοινο?.

Ηθοποιο? και χριστιανισμ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Για πρ?τη φορ? ?γινε λ?γο? για ≪μ?μου?≫ στην επισκοπικ? Σ?νοδο τη? Ελβ?ρα? στην Ισπαν?α το 305 ?που απαγορε?τηκε στου? Χριστιανο?? να ασκο?ν αυτ? το επ?γγελμα (οι ≪μ?μοι≫ τιμωρο?νται με δια β?ου αποπομπ? απ? την εκκλησ?α) και εν? ασχολ?θηκαν με το θ?μα αργ?τερα και ?λλα περιφερειακ? εκκλησιαστικ? ?ργανα καμ?α Οικουμενικ? Σ?νοδο? δεν ?ριξε το επ?σημο αν?θεμα στου? ηθοποιο??. Γνωστ?? ?μω? ε?ναι οι απαγορε?σει? που επιβ?λλονταν στου? χριστιανο?? για την παρακολο?θηση τ?τοιων θεαμ?των καθ?? και η γενικ?τερη αρνητικ? θ?ση τη? χριστιανικ?? εκκλησ?α? απ?ναντι στο θ?ατρο. Η αντ?ληψη αυτ? αρχικ? συμβ?διζε πλ?ρω? με το πνε?μα τη? εποχ?? και αντανακλο?σε το ιδιαιτ?ρω? χαμηλ? επ?πεδο των προσφερομ?νων θεαμ?των.

Συγκεκριμ?να ο ηθοποι??, ?πω? ?λλωστε και οι ιερ?δουλε?, δεν ε?χαν δικα?ωμα στη θε?α μετ?ληψη και στα υπ?λοιπα μυστ?ρια . Ο καν?να? αυτ?? παρ?μεινε στη θεωρ?α για ?λε? τι? υπ?λοιπε? χ?ρε? εκτ?? τη? Γαλλ?α? στην οπο?α εφαρμ?στηκε κ?ποιε? φορ?? ?λλοτε με ελαστικ?τητα και ?λλοτε με αυστηρ?τητα -αναλ?γω? τη? εποχ?? και των εμπλεκομ?νων προσ?πων. Γνωστ?τερο περιστατικ? θεωρε?ται η ?ρνηση χριστιανικ?? ταφ?? του Μολι?ρου .

Στην Ελλ?δα π?ντω?, προστ?τη? του θε?τρου θεωρε?ται ο ?γιο? Πορφ?ριο? που γιορτ?ζει στι? 15 Σεπτεμβρ?ου.

Θεσμικ? πλα?σιο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στην Ελλ?δα οποιοσδ?ποτε μπορε? να ασκ?σει ελε?θερα τη δραστηρι?τητα του ηθοποιο? μετ? απ? την κατ?ργηση τον Μ?ιο του 1981 (απ? την κυβ?ρνηση τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? με Υπουργ? Πολιτισμο? και Επιστημ?ν Ανδρ?α Ανδριαν?πουλο ) τη? ειδικ?? ?δεια? ασκ?σεω? επαγγ?λματο? ηθοποιο? (Ν?μο? 1158 ΦΕΚ Α?127/13.5.1981) ^[2]. Εσφαλμ?να, συχν? αποδ?δεται η κατ?ργηση τη? ?δεια? στη Μελ?να Μερκο?ρη, η οπο?α ?μω? ?γινε Υπουργ?? Πολιτισμο? και Επιστημ?ν, τον Οκτ?βριο του 1981. Συν?θω? οι ηθοποιο? φοιτο?ν σε δραματικ? σχολ? προκειμ?νου να αποκτ?σουν τι? τεχνικ?? και θεωρητικ?? γν?σει? που θα του? επιτρ?ψουν να ερμηνε?σουν αρτι?τερα του? ρ?λου? του?. Για να εισαχθε? κ?ποιο? σε δραματικ? σχολ? οφε?λει να ?χει απολυτ?ριο λυκε?ου και να περ?σει εκτ?? απ? τι? εξετ?σει? τη? ?δια? τη? σχολ?? και ειδικ?? εξετ?σει? απ? το Υπουργε?ο Πολιτισμο? .