Be? Wien
Grad
Stadt Wien
Zastava Grb
Be? Lokacija u Austriji
Koordinate: 48°12′32″N 16°22′21″E  /  48.20889°N 16.37250°E  / 48.20889; 16.37250
Dr?ava	Austrija
Pokrajina	Be?
Vlada
?  Gradona?elnik	Michael Ludwig ( SPO )
Povr?ina
? Grad	414,65 km 2
? Zemlja	395,26 km 2
? Voda	19,39 km 2
Nadmorska visina	151 ( Lobau ) ? 542 ( Hermannskogel ) m
Stanovni?tvo  (1. januar 2019.) [1]
? Grad	1.897.491
? Gusto?a	4,572,27 /km 2
?  Urbano podru?je	1.983.836
?  Metropolitansko podru?je	~2.419.000
Vremenska zona	CET ( UTC+1 )
? Ljeti ( DST )	CEST ( UTC+2 )
Po?tanski broj	1010?1239, 1400, 1450
Pozivni broj	+43 01
Registarske oznake	W
Veb-sajt	wien.gv.at

Be? ( njema?ki : Wien ) jest glavni grad Austrije i jedna od njenih saveznih jedinica . S populacijom od otprilike 1.793.000 ^[2] (2,2 miliona u metro podru?ju) najve?i je grad u Austriji, kao i njena kulturna, ekonomska i politi?ka prijestolnica.

Be? le?i u jugoisto?nom uglu Srednje Evrope i blizu je ?e?ke , Slova?ke i Mađarske .

Be? je sjedi?te za mnoge urede UN -a i mnoge druge međunarodne institucije i kompanije, uklju?uju?i Organizaciju Ujedinjenih nacija za industrijski razvoj ( UNIDO ), OPEC , Međunarodnu agenciju za atomsku energiju ( IAEA ) te OSCE . Pored toga, diplomatska konferencija odr?ana u Be?u 1980. dovela je do usvajanja Konvencije Ujedinjenih nacija o ugovorima za međunarodnu razmjenu roba. Također, Be? je sjedi?te i Sekretarijata Komisije Ujedinjenih nacija za međunarodno trgovinsko pravo ( UNCITRAL ). Prema najnovijoj listi istra?iva?ke i savjetodavne kompanije Mercer Be? je najbolji grad na svijetu po kvalitetu ?ivota. ^[3]

Historija [ uredi | uredi izvor ]

Grad je osnovan u 10. vijeku p. n. e. kao keltsko naselje.

Godine 15. p. n. e. Be? postaje pograni?ni grad Rimskog carstva brane?i carstvo od upada germanskih plemena sa sjevera. Tokom srednjeg vijeka Be? je bio sjedi?te dinastije Babenberg te 1440. postaje prijestolni grad dinastije Habsburg , nakon ?ega se Be? razvija u skriveni glavni grad Svetog rimskog carstva i kulturalnu prijestolnicu umjetnosti i nauke , muzike i prefinjene kuhinje . Osmanlijska invazija na Evropu zaustavljena je dva puta na samim kapijama Be?a. (Za vi?e informacija pogledajte ?lanke Opsada Be?a (1529) te Bitka kod Be?a (1683.)

Godine 1805. Be? postaje glavni grad Austrijskog carstva , kasnije Austro-Ugarska monarhija . Oba carstva igrala su zna?ajnu ulogu u svjetskoj politici. (Pogledajte ?lanak Be?ki kongres .)

Nakon Prvog svjetskog rata Be? postaje glavni grad Prve Austrijske republike . Nakon aneksije Austrije od strane Tre?eg rajha 1938. Be? gubi status glavnog grada, koji tada postaje Berlin . Preliminarna austrijska vlada reinstitucionalizirana je 27. aprila 1945. ponovo sa Be?om kao glavnim gradom. Nakon 1945. Be? i neutralna Austrija postaju matica međunarodne ?pijuna?e između Zapadnog i Isto?nog bloka tokom Hladnog rata . Do kraja Hladnog rata grad Be? aktivno radi na obnavljanju veza sa svojim isto?nim susjedima.

Geografija i klima [ uredi | uredi izvor ]

Be? se nalazi na sjeveroistoku Austrije, na najisto?nijem kraku Alpa u Be?koj kotlini . Najranije naselje, u sklopu dana?njeg unutra?njeg grada , nalazilo se ju?no od meandra Dunava , a grad se danas pru?a s obiju strana ove rijeke. Nadmorska visina varira od 151 do 524 m.

Be? je smje?ten u podru?ju gdje se dodiruju okeanska i vla?na kontinentalna klima . Prema Koppenovoj klasifikaciji , ima Cfb (okeansku) klimu. Ljeta su topla s prosje?nim temperaturama od 24 do 33 °C; maksimalna prelazi 38, a minimalna je oko 15 °C. Zime su relativno suhe i hladne s prosje?nom temperaturom oko ta?ke smrzavanja. Prolje?a i jeseni su blagi. Koli?ina padavina op?enito je umjerena, sa godi?njim prosjekom od 620 mm, uz zna?ajne lokalne varijacije; Be?ka ?uma na zapadu je najvla?niji dio (700 do 800 mm godi?nje), a najsu?i dio je ravnica na istoku (500 do 550 mm). Snijeg zimi nije neuobi?ajen, ali je rjeđi u poređenju sa zapadnim i ju?nim dijelovima Austrije.

Sport [ uredi | uredi izvor ]

U Be?u ima dosta nogometnih klubova. Najpoznatiji su FK Austria (24 puta prvak Austrije i 27 puta pobjednik kupa ), Rapid (rekordne 32 titule prvaka) i najstariji austrijski klub, First Vienna FC . Među ostale va?nije sportske klubove iz Be?a spadaju Raiffeisen Vikings ( ameri?ki nogomet ), koji su 4 puta uzastopno osvojili Eurobowl od 2004. do 2007, a 2013. imali su savr?enu sezonu, zatim odbojka?ki klub Aon hotVolleys , bejzbolski klub Vienna Wanderers , koji je osvojio prvenstvo Austrije 2012 i 2013, i Vienna Capitals ( hokej na ledu ). U Be?u je osnovana i Evropska rukometna federacija (EHF). Tu su jo? i 3 ragbija?ka kluba: Vienna Celtic , najstariji ragbija?ki klub u Austriji, RC Donau i Stade Viennois .

Be? je i doma?in raznih sportskih događaja, uklju?uju?i Be?ki maraton , koji svake godine privu?e preko 10.000 u?esnika i obi?no se odr?ava u maju. 2005. godine Austrija je bila doma?in Svjetskog prvenstva u hokeju na ledu, a finale je igrano u Be?u. Stadion "Ernst Happel" ?etiri je puta bio doma?in finala UEFA -ine Lige prvaka ( 1964 , 1987 , 1990. i 1995 ), a 29. juna 2008. na njemu je odigrano i finale Evropskog prvenstva 2008 , u kojem je ?panija pobijedila Njema?ku 1?0. U Be?u se od 1974. odr?ava i mu?ki teniski turnir Vienna Open ; me?evi se igraju u Be?koj gradskoj dvorani .

Historijski centar Be?a

Svjetska ba?tina
Lokacija	Austrija
Kriterij	ii, iv, vi
Referenca	784
Uvr?tenje	1996. (20. sjednica )
Ugro?enost	no

Svjetska ba?tina [ uredi | uredi izvor ]

Be? se od ranih keltskih i rimskih naselja razvio u srednjovjekovni i barokni grad, glavni grad Austro-Ugarske. Istorijski centar Be?a bogat je arhitektonskim cjelinama, uklju?uju?i barokne dvorce i vrtove, kao i ulicu Ringstrasse iz kasnog 19. stolje?a oivi?enu reprezentativnim zgradama, spomenicima i parkovima. Unutar granica 371 ha istorijskog centra Be?a nalaze se svi atributi koji odr?avaju njegovu izuzetnu univerzalnu vrijednost.

• Kriterij ii. Urbanisti?ki i arhitektonski kvaliteti istorijskog centra Be?a svjedo?e o kontinuiranoj razmjeni vrijednosti tokom drugog milenijuma.
• Kriterij iv. Tri klju?na perioda evropskog kulturnog i politi?kog razvoja ? srednji vek, period baroka i Grunderzeit (vrijeme osnivanja) ? izuzetno su dobro ilustrovana urbanim i arhitektonskim nasleđem istorijskog centra Be?a.
• Kriterij vi. Od 16. vijeka Be? je univerzalno priznat kao muzi?ka prijestonica Evrope. ^[4]

Također pogledajte [ uredi | uredi izvor ]

• Be?ka kuhinja
• Be?ka vije?nica
• Spisak glavnih gradova
• Albertina

• 
  St. Stephen's
• 
  Staatsoper
• 
  Fiaker
• 
  Piaristenkirche
• 
  Franziskanerkirche
• 
  Austrian Parliament
• 
  Palace of Schonbrunn
• 
  Zentralfriedhof

Vanjski linkovi [ uredi | uredi izvor ]

Commons ima datoteke na temu: Be?

• Zvani?na stranica grada Be?a
• Be?ki Univerzitet

Reference [ uredi | uredi izvor ]