Ur
romantour
, un
dramaour
hag ur
barzh
rusian
brudet eo
Nikolai Vasilievitch Gogol
pe
Nikolay Vasilyevitch Gogol
, (e
rusianeg
: Николай Васильевич Гоголь, hag en
ukraineg
: Микола Васильович Гоголь,
Mikola Vasylyovitch Hohol’
), ganet d'an
19 a viz Meurzh
1809
e domani Vasilevka, e Sorotchinsy, nepell diouzh
Mirgorod
e provins
Poltava
en
Ukraina
(a oa en
Impalaeriezh Rusia
d'an ampoent) ha marvet e
Moskov
d'an
21 a viz C'hevrer
1852
.
Un
denjentil
ha perc'henn-douar e oa e dad. Darempredin a rae ur penn bras eus Impalaeriezh Rusia dindan renadou
Katelin II
,
Paol I
an
hag
Aleksandr I
an
. Koll e dad a reas Gogol pa oa 16 vloaz ha levezonet-bras e voe an emzivad gant spered relijiel ha deol e vamm.
Goude e studiou e
Sankt Peterbourg
ez eas da Voskov da glask sevenin ur garg uhel a-walc'h er
velestradrezh
impalaerel. Ne c'hellas nemet tizhout ur post bihan en ur ministrerezh divrud. Kelenner war an
istor
e Skol-Veur Sankt Peterbourg e voe e-pad ur bloavezh, met kompren a reas e oa gwelloc'h dezhan pledin gant al
lennegezh
ha sevenin ar
gefridi
uhel evit mad ar vro a grede dezhan e oa e hini.
E
1831
ha
1832
ec'h embannas dindan ul
lesanv
"Beilhadegou en atant Dik'anka", un
teskad
danevellou levezonet gant
folklor
Rusia. Berzh a ra ar skridou-se evel ma raio an teskad danevellou
Mirgorod
, ennan an danevell brudet
Taras Boulba
. An danevell,
ar Vantell
, kroget e 1834 hag echuet e 1841 en deus bet ur pouez bras el lennegezh rusianek.
Koulskoude e c'hounezas ur vrud brasoc'h gant ur
pezh-c'hoari
,
ar Revizor
, c'hoariet e Moskov e
1836
. Degemeret mat e voe an oberenn da gentan pa voe gwelet evel ur
flemmskrid
eus ar spered burokratel, met da c'houde e klaskas meur a benn-uhel tamall da c'h-Gogol bezan enebour d'ar renad impalaerel. Hag en strafuilhet-bras ha da dec'hel da Vro-
Alamagn
hag alese da
Italia
. Deuet en-dro da
Rusia
, ne c'hellas ket gouzanv chom en e vro hag ez eas da
Vienna
ha da
Roma
.
Eus
1836
da
1841
e savas gant poan
Troiou-kaer Tchitchikov pe an Eneou marv
, e bennoberenn. Skrivet e komz-plaen, met istitlet
barzhoneg
, savet eo diwar patrom ar
meulgan
. Chom a reas strafuilhet spered ar skrivagner a guitaas e vro en-dro hag a glaskas lenn diehan an
Avielou
.
Un degemer fall-tre a voe graet d'e v-
Bommou ar genskriverezh gant ma mignoned
(
1847
) ken e kredas teurel en tan eil lodenn an
Eneou marv
ma laboure warni abaoe 5 bloaz. Ne c'helle ket kaout ur spered habask ha pa'z eas da
Jeruzalem
e
1848
e voe gwall zipitet, hag ar memes tra pa veajas e Rusia e
1851
. Hag en paour-razh ez eas da chom da di ar c'hont Alexei Tolstoi hag eno e nac'he debrin. Ur wech all e lakaas devin adskrivadur eil lodenn an
Eneou marv
.
Mervel a reas diwar an naon en ur lavarout: "Ur
skeul
! Kasit buan ur skeul."
- Taras Boulba
, ur romant berr diwar-benn
Kozaked
Ukraina
, a voe graet ur film diwarnan
- An Eneou Marv
, romant
- Ar Revizor
, pezh-c'hoari.
- Danevellou
.