Chicago
(distaget:
[???k?ː?o?]
) a zo ur ger eus
Stadou-Unanet Amerika
, en
Illinois
. An trede brasan ker eus ar vro eo gant 2 707 120 a annezidi e
2011
, hag 8 711 000 a dud gant ar bannleviou.
Eman lec'hiet e norzh ar Stadou-Unanet, er reter d'ar ster
Mississippi
.
Chicago eo an trede ker vrasan er Stadou-Unanet, goude
New York
ha
Los Angeles
, hag ur penn-ahel ekonomikel pouezus. Ur mor a douriou uhel a ziskouez ar Cental Business District (CBD), pe karter an aferiou. Tri eus touriou uhel Chicago a zo e-touesk 20 tour uhelan er bed : ar John Hancock Center (344 metrad uhelder), an Aon Center (346 metrad uhelder) hag ar
Willis Tower
(442 vetrad uhelder). Chicago en em led war 47 km war mervent ribl ar ster eus al lenn
Michigan
.
"Windy city" (ker an aveliou) eo lesanv ker Chicago abalamour ma vez aveliou krenv enni a-hed ar bloavezh.
Chicago eo ar greizenn trenou gentan. Kalz a genwerzh a vez graet, ur penn-ahel greantel pouezus eo (govelerezh, metalouriezh, kimiezh, moullan, agrovouedel, elektronek, hag all) hag unan eus ar marc’hadou bedel brasan e-kenver hadou ha chatal.
Rannet eo Chicago e tri c’harter bras : an norzh (kentoc’h tiez ha touriou evit lojan), ar c’hornog (lodenn greantelaet) hag ar su (karteriou evit lojan). Bez' eman ivez ar c’hreiz-ker, "the loop" (ar c’helc’h). War-bouez un nebeud kilometradou aod riblet gant greanterezhiou, tost an holl aodou a zo implijet evit an amzer vak (mirdiou, aodou ha gourliorzhou). Savadur an tour-uhel amerikan kentan e
1885
en deus merket ganedigezh skol Chicago, an dudennou skouerius o vezan
Louis Sullivan
,
William Baron Jenney
,
Daniel H. Burnham
,
Frank Lloyd Wright
ha
Mies van der Rohe
. Ar Sears Towers, 110 estaj, a zo bet e-pad pell an tour brasan er bed, a-raok bezan distremenet gant touriou Petronas (452 metrad uhelder) e
Kuala Lumpur
.
Mirdiou bras a zo e Chicago, an
Art Institute of Chicago
(
1879
) da skouer, unan eus ar mirdiou amerikan pouezusan en arzou-kaer, pe c’hoazh, ar Field Museum of Natural History (skiantou naturel ha skiantou ar vuhez diwar-benn an den). Laz-senin simfoniek Chicago, krouet e
1891
, a zo anavezet e-giz unan eus ar re wellan er bed. Ker-benn ar
blues
eo Chicago: eus stadou ar su e oa deuet kalz a sonerien evit klask muioc’h a arvesterien.
E
1673
, an ergerzhourien c’hall Jacques Marquette ha Louis Jolliet a zizoloas an dachenn e-lec’h m’eman Chicago staliet breman, ur c’hantved a-raok ma krogfe an dud da erruout evit stalian ker. E
1848
, kleuzadenn kanol an Illinois ha donedigezh an hentou-houarn a aotreas brasadur ar geriadenn, setu perak e teuas kalz a dud da chom enni.
E-kerzh ar berzh (1919-1933), Chicago a zeuas da vezan brudet gant al laerien hag al lazherien,
Al Capone
o vezan an hini anevezetan.
Kalz labouriou a zo bet graet evit adnevesaat karteriou a zo.
Gevellet eo Chicago gant eizh ker warn-ugent
[1]
. Kalz anezho a zo, evel Chicago, eil ker o bro. Ul lodenn all zo keriou pennan o bro, met ez eus deuet diouto kalz divroidi da Chicago.