Mueterdag

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialakt-Enzyklopedy

Dr Mueterdag isch e Fyrtig zue Ehre vu dr Mueter . Ar het si syter anne 1914, vu dr USA uus, in dr weschtlige Walt etabliert. Im dytschsprochige Ruum un vylne andere Lander findet er am zweete Sunntig im Mai statt.

Am Mueterdag git s im Bluemehandel fi greschte Umsatz vum Johr.

Gschicht [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Mueterdagsdarte

Dr Mueterdag in syre hitige Form isch in dr anglische un US-amerikanische Frauebewegig bregt wore. D US-Amerikaneri Ann Maria Reeves Jarvis het anne 1865 versuecht, e Mieterebewegig mit Name Mothers Friendships Day z grinde. An dr Mothers Day Meetings , wu vun ere organisiert wore sin, han si Mietere zue aktualle Froge chennen uusdusche. [1] Anne 1870 het d Julia Ward Howe mit ere Mietere-Fridesdag-Initiativ unter em Schlagwort peace and motherhood aagfange, wu s Zyl ghaa het, ass d Sihn nimi in Chrieg solle gopferet ware. [2]

Ab dr 1860er-Johr sin au z Europa verschideni Frauebewegige un Fraueverain entstande, wu nabe Fridesprojakt un mee Fraueracht au fir besseri Bildigsschanse fir Maidli yygsetzt han. I dr 18090er Johr isch dr Frauewaltbund grindet wore, wu in internationale Frauekongrass au fir mee Anerkannig vu dr Mietere yydratten isch.

Ursprung in dr USA [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

As Begrinderi vum hitgige Mueterdag giltet d Methodischti Anna Marie Jarvis, d Dochter vu dr Ann Maria Reeves Jarvis. Si het z Grafton (West Virginia, USA) am 12. Mai 1907, em Sunntig noch em zweete Dodesdag vu ihre Mueter, e Memorial Mothers Day Meeting veraastaltet. [1] Im Johr derno isch uf ihre Drange wider am zweete Maitsunntig in dr Methodischtechilche z Grafton allne Mietere ne Aadoocht gwindet gsii. Vor dr Chilche het si 500 wyssi Nageli an Mietere uusdaile loo.

Si het si ab do hauptberuefli em Zyl gwidmet, en offizialle Mueterdag z schaffe, un het Brief an Bolitiker, Gschaftslyt, Gaischtligi un Fraueverain gschribe. D Bewegig isch waidli gwachse. Scho anne 1909 isch dr Mueterdrag in 45 Staate vu dr USA gfyrt wore. Am 8. Mai 1914 het dr US-Kongrass mit dr Joint Resolution Designating the Second Sunday in May as Mother’s Day dr Mueterdag schließlig as nationale Fyrtig yygfiert. [3]

Schwyz [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

In dr Schwyz han si zwoo Gruppierige fir d Yyfierig vum Mueterdag yygsetzt: d Unions Chretiennes de Jeunes Gens de la Suisse romande un d Hailsarmee . [4] Bis in Zwanzger Johr sin die Initiative aben uf chlaini Krais bschrankt blibe. Derno han si di schwyzerische Verband vu dr Florischte, Garnter un Konditor fir dr Mueterdag engaschiert. [5] Mit Ufruef in dr Prass, Flugbletter, s Radio un Schaufanschter han si am zweete Maisunntig anne 1930 e Mueterdag propagiert un em Dag eso zum Durbruch ghulfe. [6]

Dytschland [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Dytschland isch dr Mueterdag 1922/23 vum Verband vu Dytsche Bluemegschaftsinhaber mit Plakat ?Ehret die Mutter“ in dr Schaufanschter etabliert un as Dag vu dr Bluemewinsch gfyrt wore. Mit Plakat in Schaufanschter, chlainere Warbekampagne un Veraastaltige isch am 13. Mai 1923 dr erscht Mueterdag z Dytschland propagiert wore. Ab 1926 het d ?Arbeitsgemeinschaft fur Volksgesundung“ d Kampagne ibernuu go ?Chilche un Schuele z gwinne un d Regierig derzue z bringe, dr Mueterdag am zweete Sunntig im Mai as offizialle Fyrtig feschtzlege“. [7]

In dr Zyt vum Nationalsozialismus isch dr Mueterdag gfyrt wore, go d Mietere as Heldene vum Volk z fyre, wu dr ?arisch Noowuchs“ uf d Walt bringe. Anne 1933 isch dr Mueterdag effetlige Fyrtig yygfiert wore.

In dr DDR isch dr Mueterdag nit offiziall begange wore, statt dam isch dr International Frauedag am 8. Merz gfyrt wore.

In dr Bundesrepublik isch dr Mueterdag kai gsetzlige Fyrtig, het aber e Sunderstatus wel d Bluemeladen an dam Sunntig derfen ufmache.

Eschtrych [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Eschtrych isch d Grinderi vu dr Frauebewegig, d Marianne Hainisch, d Initiatori vum Mueterdag gsii, wu anne 1924 yygfiert woren isch.

Literatur [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  • Karin Hausen: Mutter zwischen Geschaftsinteressen und kultischer Verehrung. Der ?Deutsche Muttertag“ in der Weimarer Republik. In: Gerhard Huck (Hrsg.): Sozialgeschichte der Freizeit. Untersuchung zum Wandel der Alltagskultur in Deutschland. Hammer, Wuppertal 1980; S. 249?280, ISBN 3-87294-164-X .
  • Max Matter: Entpolitisierung durch Emotionalisierung. Deutscher Muttertag ? Tag der Deutschen Mutter ? Muttertag. In: Rudiger Voigt (Hrsg.): Symbole der Politik, Politik der Symbole. Leske und Budrich, Opladen 1989. S. 123?135, ISBN 3-8100-0697-1 .
  • Eduard Strubin: Muttertag in der Schweiz. In: Schweizerisches Archiv fur Volkskunde, Jg. 52, 1956. S. 95?121.
  • Irmgard Weyrather: Mutterkreuz und Muttertag. Der Kult um die ?deutsche Mutter“ im Nationalsozialismus. Fischer, Frankfurt am Main 1993, ISBN 3-596-11517-5 .

Weblink [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  Commons: Muetertag  ? Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  1. 1,0 1,1 Strubin, S. 96.
  2. Mother’s Day Proclamation
  3. Strubin, S. 97.
  4. Strubin, S. 102.
  5. Strubin, S. 103.
  6. Strubin, S. 104
  7. Verbandszytig vu dr Dytsche Bluemehandler 13/1926; zitiert no Hausen (1980).
Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vu dere Version vum Artikel ? Muttertag “ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.