Ulysses S. Grant
(ten khai sinh
Hiram Ulysses Grant
;
HY
-r?m yoo-
LISS
-eez
; 27 thang 4 n?m 1822 – 23 thang 7 n?m 1885) la m?t s? quan quan đ?i va chinh tr? gia ng??i M?,
t?ng th?ng th? 18 c?a Hoa K?
t? n?m 1869 đ?n n?m 1877. V?i t? cach
T??ng T? l?nh
, ong đa d?n d?t
L?c quan Lien bang
đ?n th?ng l?i trong cu?c
N?i chi?n M?
vao n?m 1865 va sau đo gi? ch?c
B? tr??ng Chi?n tranh Hoa K?
trong ng?n h?n. Sau nay, khi tr? thanh T?ng th?ng, Grant la m?t nha lanh đ?o dan quy?n hi?u qu?, ong đa ky ban hanh d? lu?t thanh l?p
B? T? phap
va lam vi?c cung v?i nh?ng ng??i
C?ng hoa c?p ti?n
đ? b?o v? ng??i M? g?c Phi trong giai đo?n
Tai thi?t
.
Sinh ra va l?n len ? Ohio, Grant theo h?c t?i
West Point
va t?t nghi?p n?m 1843, sau đo ti?p t?c ph?c v? xu?t s?c trong
Chi?n tranh Hoa K??Mexico
. Ong gi?i ng? n?m 1854, tr? v? cu?c s?ng dan s? trong tinh c?nh ngheo kho. Vao n?m 1861, ngay sau khi N?i chi?n M? b?t đ?u, Grant gia nh?p L?c quan Lien bang va nhanh chong n?i len tr? thanh m?t nhan v?t quan tr?ng sau nh?ng chi?n th?ng ban đ?u c?a Lien bang tren
m?t tr?n mi?n Tay
. N?m 1863, ong lanh đ?o
chi?n d?ch Vicksburg
, gianh đ??c quy?n ki?m soat dong
song Mississippi
, gay t?n th?t nghiem tr?ng cho Lien minh mi?n Nam. T?ng th?ng
Abraham Lincoln
đa th?ng ong len ham
trung t??ng
sau
chi?n th?ng t?i Chattanooga
. Trong vong 13 thang, Grant đa chi?n đ?u v?i
Robert E. Lee
trong
Chi?n d?ch Overland
g?n li?n v?i th??ng vong l?n, k?t thuc b?ng vi?c b?t gi? quan đ?i c?a Lee
t?i Appomattox
, t?i đay ong chinh th?c đ?u hang Grant. N?m 1866, T?ng th?ng
Andrew Johnson
th?ng Grant len ham
Th?ng t??ng L?c quan
. Sau đo, Grant cong khai đo?n tuy?t v?i Johnson v? cac chinh sach Tai thi?t. La m?t anh hung chi?n tranh va v?i tinh th?n trach nhi?m cao, Grant đa đ??c đ?ng C?ng hoa nh?t tri đ? c? va sau đo
đ??c b?u lam t?ng th?ng vao n?m 1868
.
Tren c??ng v? t?ng th?ng, Grant đa ?n đ?nh n?n kinh t? qu?c gia h?u chi?n tranh, ?ng h? chinh sach tai thi?t c?a Qu?c h?i va phe chu?n
Tu chinh an th? m??i l?m
, đ?ng th?i kh?n tr??ng truy t?
Ku Klux Klan
. D??i th?i Grant, Lien bang đa đ??c khoi ph?c hoan toan. Ong đa b? nhi?m ng??i M? g?c Phi va ng??i M? g?c Do Thai vao cac v? tri quan tr?ng trong chinh quy?n lien bang. N?m 1871, ong thanh l?p
?y ban D?ch v? Dan s? đ?u tien
, đ?y m?nh h? th?ng d?ch v? dan s? h?n b?t k? v? t?ng th?ng nao tr??c đay.
đ?ng C?ng hoa T? do
va đ?ng Dan ch? đa th?ng nh?t ?ng h? đ?i th? c?a Grant trong
cu?c b?u c? t?ng th?ng n?m 1872
, nh?ng ong đa tai đ?c c? m?t cach d? dang.
Cu?c kh?ng ho?ng n?m 1873
(
Panic of 1873
) đa đ?y đ?t n??c vao tinh tr?ng suy thoai kinh t? nghiem tr?ng, d?n đ?n vi?c đ?ng Dan ch? gianh đ??c đa s? gh? trong H? vi?n. Chinh sach v? ng??i M? b?n đ?a c?a Grant la đ?ng hoa ng??i da đ? vao v?n hoa Anh-M?. Chinh sach đ?i ngo?i c?a ong ch? y?u la hoa binh, khong co chi?n tranh, va ong đa gi?i quy?t kheo leo
v? tranh ch?p
Alabama
v?i V??ng qu?c Anh. Tuy nhien, vi?c ong c? g?ng
sap nh?p Santo Domingo
đa b? Th??ng vi?n bac b?. Chinh quy?n Grant th??ng đ??c nh? đ?n ch? y?u vi m?t s? v? be b?i, nh?ng nghien c?u hi?n đ?i đa đanh gia tich c?c h?n cac c?i cach vien ma ong b? nhi?m va cac v? ki?n t?ng đ??c ti?n hanh. Trong
cu?c b?u c? t?ng th?ng n?m 1876
gay tranh cai gay g?t, Grant đa đong vai tro giup Qu?c h?i thong qua m?t th?a thu?n hoa binh.
Sau khi r?i Nha Tr?ng, Grant th?c hi?n m?t chuy?n cong du vong quanh th? gi?i, g?p g? nhi?u nhan v?t n?i ti?ng va tr? thanh t?ng th?ng đ?u tien đi vong quanh th? gi?i. N?m 1880, ong th?t b?i trong vi?c gianh đ??c đ? c? t?ng th?ng c?a đ?ng C?ng hoa cho nhi?m k? th? ba. Vao n?m cu?i đ?i, đ?i m?t v?i nh?ng kho kh?n nghiem tr?ng v? tai chinh va qua đ?i vi b?nh
ung th? vom h?ng
, Grant đa vi?t
cu?n h?i ky c?a minh
, đ??c xu?t b?n sau khi ong t? tr?n va tr? thanh m?t thanh cong l?n v? m?t phe binh va tai chinh. Vao th?i đi?m qua đ?i, ong đ??c ton vinh nh? la bi?u t??ng c?a s? th?ng nh?t qu?c gia. Do huy?n tho?i "
Lost Cause
" đ??c lan truy?n b?i nh?ng ng??i ?ng h? Lien minh mi?n Nam vao cu?i th? k? 20,
đanh gia l?ch s?
c?ng nh?
x?p h?ng
v? Grant va nhi?m k? t?ng th?ng c?a ong đa b? ?nh h??ng đang k? tr??c khi chung đ??c khoi ph?c l?i vao th? k? 21. Nh?ng ng??i ch? trich Grant co cai nhin tieu c?c v? vi?c qu?n ly kinh t? khong hi?u qu? va s? tham nh?ng trong chinh ph? c?a ong, trong khi nh?ng ng??i ng??ng m? ong đa nh?n m?nh chinh sach hoa binh
v?i ng??i M? b?n đ?a
,
th?c hi?n m?nh m? quy?n dan s? va quy?n b?u c? cho ng??i M? g?c Phi
va b?o đ?m mi?n B?c va mi?n Nam la m?t qu?c gia đoan k?t trong Lien bang.
L?n len ? bang
Ohio
, chang trai tr? Grant s? h?u m?t tai n?ng thien b?m trong b? mon c??i ng?a va đi?u nay đa giup anh r?t nhi?u trong s? nghi?p quan s? c?a minh. Ong đ??c nh?n vao h?c t?i
West Point
va t?t nghi?p H?c vi?n Quan s? nay vao n?m 1843. Trong
chi?n tranh Hoa K?-Mexico
, Grant đa cho m?i ng??i th?y đ??c ong la m?t ng??i linh xu?t chung. N?m 1848, ong k?t hon v?i
Julia Dent
, va cung v?i nhau h? co 4 ng??i con. Grant đ?t ng?t t? ch?c ? ?y ban quan đ?i vao n?m 1854 va tr? v? s?ng trong s? ngheo kh? v?i gia đinh c?a ong su?t 7 n?m. Trong th?i N?i chi?n Hoa K?, ong gia nh?p quan đ?i Lien bang mi?n B?c n?m 1861 va ch? huy
chi?n d?ch Vicksburg
. Ong đa giup quan Lien bang gianh quy?n ki?m soat vung
song Mississippi
vao n?m 1863. Sau khi gianh th?ng l?i trong
chi?n d?ch Chattanooga
, T?ng th?ng
Abraham Lincoln
phong ong ch?c
Trung t??ng
. Trong su?t 13 thang, ong đa đ?i đ?u v?i
Robert E. Lee
trong hai chi?n d?ch đ?m mau la
Overland
va
Richmond-Petersburg
. Vao ngay 9 thang 4 n?m 1865, Lee đa ph?i đ?u hang quan c?a Grant t?i vung
Appomattox
. M?t tu?n sau đo, khi Lincoln b?
am sat
, va
Pho T?ng th?ng
Andrew Johnson
len thay, v? tan T?ng th?ng đa đ? Grant lam
Th?ng t??ng L?c quan Hoa K?
vao n?m 1866. Tuy nhien, sau nay Grant l?i cong khai đ?i l?p v?i Johnson trong cac chinh sach Tai thi?t. Ong dung nh?ng đ?o lu?t đ??c
Qu?c h?i
thong qua m?c cho s? ph? quy?t c?a T?ng th?ng Johnson đ? b?o đ?m quy?n cong dan cho nh?ng
ng??i g?c Phi
t?ng lam
no l?
tr??c đay.
Ngay
13 thang 3
n?m
1861
, T?ng th?ng
Abraham Lincoln
phong Grant c?p b?c
Trung t??ng
(ti?ng Anh:
Lieutenant General
) v?i quan ham mang 3 sao. đay la c?p b?c cao nh?t c?a quan đ?i Lien bang th?i b?y gi? va Grant v? t??ng đ?u tien th? phong. C?p b?c nay đ??c Qu?c h?i thong qua ngay 2 thang 3 n?m 1864.
Sau n?i chi?n, m?t l?n n?a ong đ??c th? phong m?t c?p b?c m?i v?a đ?t ra vao ngay 25 thang 7 n?m 1880,
Th?ng t??ng L?c quan
, luc b?y gi? mang 4 sao.
T?ng th?ng Hoa K? (1869-1877)
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Grant la m?t anh hung dan t?c va c?ng la m?t chinh tr? gia b?t đ?c d? khi ong đ??c
đ?ng C?ng hoa
ch?n ?ng c? ch?c T?ng th?ng trong cu?c
b?u c? n?m 1868
va cu?i cung chi?n th?ng. V?i c??ng v? T?ng th?ng, ong đa ?n đ?nh kinh t? qu?c gia sau chi?n tranh, c?ng nh? thanh l?p B? T? phap Hoa K?, va truy t? nhom c?c đoan
Ku Kux Klan
. Ong b? nhi?m nh?ng ng??i M? g?c phi va
g?c Do Thai
cho cac ch?c v? quan tr?ng ? chinh ph? lien bang. N?m 1871, ong thanh l?p
?y ban Cong v? Hoa K?
. Nh?ng đ?ng vien
C?ng hoa T? do
va
Dan ch?
đa đ?ng sau ?ng h? cho đ?i th? c?a Grant trong cu?c b?u c? T?ng th?ng n?m 1872, nh?ng Grant đa thu?n l?i gianh th?ng l?i trong n?m đo. Cac chinh sach c?a Grant lien quan đ?n
ng??i da đ?
g?t hai đ??c nhi?u thanh cong đ?ng th?i c?ng v?p ph?i th?t b?i. Trong vi?c đ?i ngo?i, chinh quy?n Grant đa gi?i quy?t ?n th?a v? đoi
b?i th??ng
Alabama
t?
Anh
nh?ng l?i g?p r?c r?i khi mu?n sap nh?p
C?ng hoa Dominica
? vung
bi?n Caribe
vao lanh th? Hoa K?. Trong th?i c?a Grant, tham nh?ng trong chinh quy?n nhanh hanh phap đa t?o nen nhi?u tai ti?ng, va nhi?u thanh vien
N?i cac
ho?c quan ch?c đ??c Grant b? nhi?m đa b? sa th?i ho?c xin t? ch?c. Cu?c
Kh?ng ho?ng n?m 1873
đa khi?n kinh t? qu?c gia suy thoai nghiem tr?ng va đi?u nay đa t?o c? h?i cho đ?ng Dan ch? len ki?m soat ph?n l?n
H? vi?n Hoa K?
. Khi cu?c b?u c? T?ng th?ng n?m 1876 g?p đ?y tranh cai, Grant đa t?o đi?u ki?n cho Qu?c h?i phe chu?n m?t th?o hi?p giup xoa d?u tinh hinh.
Chau n?i ong la
Ulysses Simpson Grant III
(1881?1968) c?ng la m?t t??ng l?nh Hoa K? v?i quan ham
Thi?u t??ng
cong binh.
Danh ti?ng c?a t??ng Grant b?t đ?u n?i n?m
1862
khi ong ch? huy cu?c t?n cong va h? đ??c hai đ?n
Henry
va
Donelson
c?a quan mi?n Nam. N?m sau, ong chi?n th?ng v? vang t?i
Vicksburg
, t?o th? an toan d?c
song Mississippi
cho quan mi?n B?c, luc b?y gi? c?ng đa chi?n th?ng t?i
Gettysburg
; va đ?y quan mi?n Nam t? th? th?ng sang th? thua. N?m
1864
khi đ??c c? lam ch? huy tr??ng quan đ?i mi?n B?c, t??ng Grant m? nhi?u cu?c t?n cong lien ti?p gay thi?t h?i cho quan mi?n Nam. Cu?c N?i chi?n Hoa K? ch?m d?t khi t??ng Grant ch?p nh?n t??ng
Robert E. Lee
c?a quan mi?n Nam ra đ?u hang t?i
toa an
vung
Appomattox
. S? gia J.F.C. Fuller mo t? Grant la "
t??ng gi?i nh?t ? l?a tu?i c?a ong, va la tay chi?n thu?t gi?i nh?t c?a b?t c? l?a tu?i nao
". K? thu?t d?ng binh c?a t??ng Grant trong
tr?n Vicksburg
đ??c nhi?u quan s? gia dung đ? nghien c?u va giao hu?n s? quan.
N?m 1880, Grant đa khong thanh cong khi c? g?ng co đ??c s? đ? c? c?a đ?ng C?ng hoa cho nhi?m k? T?ng th?ng l?n th? 3. Sau khi đa ngh? h?u, Grant la v? T?ng th?ng đ?u tien đi vong quanh th? gi?i va co nhi?u cu?c h?i đam v?i cac nha lanh đ?o n??c ngoai. Sau đo, ong b? pha s?n vi đ?u t? th?t b?i va m?c b?nh
ung th? c? h?ng
. Trong nh?ng n?m cu?i c?a cu?c đ?i minh, ong đa vi?t m?t cu?n h?i ky v? cu?c đ?i c?a minh, cu?n sach nay r?t ph? bi?n trong gi?i quan binh, s? gia va binh lu?n gia. Cu?n sach nay co l? la m?t trong nh?ng thanh cong r?c r? nh?t c?a Grant khi đ??c nhi?u ng??i đon nh?n đ?ng th?i c?ng giup gia đinh ong v? v?n đ? tai chinh. Khi ong qua đ?i, m?i ng??i nh? đ?n ong nh? la m?t bi?u t??ng c?a s? đoan k?t dan t?c. T?i đam tang c?a ong, nh?ng v? t??ng c?a phe Lien bang mi?n b?c c?ng nh? c?u t??ng c?a
Lien minh Mi?n Nam
đ?u giup khieng quan tai c?a ong.
Co nhi?u y ki?n khac nhau khi đanh gia l?ch s? v? di s?n c?a Grant. Nhi?u nha s? h?c đa cong nh?n ong la m?t thien tai quan s?, va l?i đanh hi?n đ?i c?a ong tren chi?n tr??ng đ??c đ? c?p trong nhi?u sach l?ch s? quan s? th?i nay. Grant đ??c đanh gia la m?t trong nh?ng v? T?ng th?ng t? nh?t trong b?ng
x?p h?ng T?ng th?ng
? th? k? 20 vi nh?ng v? be b?i tham nh?ng c?a cac quan ch?c c?p cao ong t?ng b? nhi?m va cac tr? ly quan s? ?
Nha Tr?ng
, Grant mang ti?ng x?u la đa th? l?ng ho?c che ch? cho nh?ng k?
tham nh?ng
h?i l? trong chinh gi?i Hoa K? th?i b?y gi?. Tuy nhien, cac nha s? h?c th? k? 21 l?i đ? cao nh?ng thanh t?u c?a Grant trong vi?c gi?i quy?t v? b?i th??ng Alabama, b?o v? cho ng??i da đen, đ?a ch?ng c? nh?ng cong s?c ong đa c?ng hi?n cho phat tri?n v?
nhan quy?n
va
dan quy?n
v?i ng??i
M? g?c Phi
va ng??i th? dan, va thanh l?p ?y ban Cong v? đ?u tien. Tuy la m?t v? T?ng th?ng kien c??ng, ong đa đa th?t b?i trong nh?ng th? thach kho kh?n c?a vi?c khi?n cho toan dan ch?p nh?n nh?ng n? l?c c?a ong trong th?i Tai thi?t.
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Ulysses S. Grant
.
|
|
---|
|
- L?c l??ng tham chi?n
- M?t tr?n
- Chi?n d?ch
- Tr?n đanh
- Bang
|
---|
L?c l??ng tham chi?n
| |
---|
M?t tr?n
| |
---|
Chi?n d?ch
| |
---|
Tr?n đanh
| |
---|
Tham chi?n
(c?a bang hay vung lanh th?)
| |
---|
Tham chi?n
(thanh ph?)
| |
---|
|
|
Lanh đ?o
|
---|
Lien minh mi?n Nam
| |
---|
Lien bang Mi?n B?c
| |
---|
|
|
|
|
---|
Related
| Quan s?
| |
---|
Chinh tr?
| |
---|
Am nh?c
| |
---|
Ch? đ? khac
| |
---|
|
---|
|
|
|