Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Gallia
(
ti?ng Phap
:
Gaule
,
ti?ng Ha Lan
:
Gallie
,
ti?ng đ?c
:
Gallien
) la m?t khu v?c ?
Tay Au
trong
th?i k? đ? s?t
va th?i k?
La Ma
, bao g?m
Phap
,
Luxembourg
va
B?
ngay nay, ph?n l?n
Th?y S?
, m?n Tay
B?c Y
, c?ng nh? nh?ng ph?n đ?t c?a
Ha Lan
va
đ?c
? b? trai
song Rhine
.
Ng??i Gallia
la t?c ng??i noi
ti?ng Gallia
(m?t hinh th?c c? c?a
ti?ng Celt
) va s?ng ? Gallia. Theo l?i k? c?a
Julius Caesar
, ti?ng Gallia th?c s? khac bi?t v?i
ti?ng Aquitaine
va ti?ng
Belgae
.
[1]
Theo kh?o c? h?c, ng??i Gallia đa d?ng nen n?n
v?n hoa La Tene
tr?i dai kh?p x? Gallia, va v? m?n đong t?i
Rhaetia
,
Noricum
,
Pannonia
cung v?i mi?n Tay Nam
Germania
.
Trong cac th? k? 2 va 1 tr??c
Cong nguyen
, Gallia b? La Ma đo h?:
Gallia Cisalpina
b? chinh ph?t n?m 203 tr??c Cong nguyen va
Gallia Narbonensis
ti?p b??c n?m 123 tr??c Cong nguyen. Gallia b?
ng??i Cimbri
va
ng??i Teuton
xam l??c
sau n?m 120 tr??c Cong nguyen, nh?ng h? b? ng??i La Ma đanh b?i n?m 101 tr??c Cong nguyen. Trong cac
cac chi?n d?ch c?a ong
t? n?m 58 đ?n 51 tr??c Cong nguyen,
Julius Caesar
cu?i cung đa thu ph?c đ??c cac ph?n đ?t con l?i c?a Gallia.
S? th?ng tr? c?a La Ma ? Gallia
keo dai n?m th? k?, t?i khi
nha n??c suy tan
cu?i cung c?a La Ma la
Lanh đ?a Soissons
b? ng??i
Frank
chi?m gi? n?m 486. Khi ?y, n?n v?n hoa Celt đa b? pha tr?n thanh
v?n hoa Gallia-La Ma
va co l? ngon ng? Gallia c?ng bi?n m?t vao
th? k? 6
.
- ^
"All Gaul is divided into three parts, one of which the
Belgae
inhabit, the
Aquitani
another, those who in their own language are called
Celtae
, in our
Galli
, the third. All these differ from each other in language, customs and laws."
Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli appellantur. Hi omnes lingua, institutis, legibus inter se differunt. Gallos ab Aquitanis Garumna flumen.
(
Julius Caesar
,
De bello Gallico
1.1, edited by
T. Rice Holmes
“IVLI CAESARIS COMMENTARIORVM DE BELLO GALLICO”
. thelatinlibrary.com.
(ti?ng Latinh)
- Birkhan, H. (1997).
Die Kelten
. Vienna.
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Gallia
.
|