Repubrica de s'Irlanda

Dae Wikipedia, s'entziclopedia libera.

Coordinadas : 53°N 8°W  /  53°N 8°W 53; -8


Articulu in logudoresu

Republica de s'Irlanda

Bandella
Mapa de sa Repubbrica de Irlanda
Posidura in Europa

Sa Repubbrica de s'Irlanda ( Poblacht na hEireann in irlandesu ; Republic of Ireland in inglesu ), uffitzialmente Irlanda ( Eire in irlandesu, Ireland in inglesu), est un istadu membru de s' Unione Europea , costituidu comente repubbrica indipendente e soberana, chi occupat guasi tota s' omonima isola . S'unicu istadu cunfinante est su Regnu Unidu chi mantenet sa soberania subra sa parte restante de s'isola.

Sa capitale e tzitade pius manna est Dublinu ( Baile Atha Cliath in irlandesu ), sa segunda pro importantzia economica est Cork ( Corcaigh ). In su 2008 vivian in Irlanda 4.422.100 persones, sa limba ufitziale est su Irlandesu , sighidu dae s'inglesu.

Istoria [ modifica | modifica su codighe de origine ]

S'Irlanda est populada dae pius de 9000 annos. In sa segunda meidade de su I millenniu A.C. est istada invadida dae populos celticos, chi portaiant sa limba e sa cultura issoro. S'Irlanda abarraiat a foras de s' Imperu Romanu , chi da naraiat Hibernia, fintzas chi benniat cristianitzada in su seculu V p.c., bennendi a essi unu tzentru de atividade culturale importantziosu meda in sos seculos VI e VII. Su tempus froridu de sa tzivilizadura irlandesa cumentzat a s'arruinare cun s'arribu de populos colonizadores: incursiones de sos vichingos in su seculu X, invasiones Normannas dae s' Inghilterra dae su seculu XII e, de su seculu XIII, su dominiu ei sa colonizadura peri sa gente inglesa, aturada fintzas a su 1921, annu chi sa parti manna de s'isula at otentu sa liberatzione dae su dominiu istranzu.

Gratzias a s'indipendentzia, s'isula de Irlanda s'est potzia integrare cun sa Comunidade Economica Europeana (1972) biende semper de prus unu acreschimentu economicu e culturale chi da fiant unu de sos istados cun sos medos prospettivas de s'Europa contemporanea. S'Irlanda at adelantadu in sos annos su turismu cun sa tarea de amostare sas bellesas naturales de s'isula de ismeraldu e de s'antiga cultura tzeltica .

Ateros progetos [ modifica | modifica su codighe de origine ]

Agganzos dae fora [ modifica | modifica su codighe de origine ]