Mart (pianeta)

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemonteisa
Per amprende a dovre 'l sistema dle parla locaj ch'a varda si .
Nom sientifich: Mars
Simbol:
Categoria: PIANETA
Senter orbital: SOL

Element orbitaj
687,0 di 59,35 Ms
(milion ed second)
1,524 UA 227,9 Gm
(milion ed km)
1,85°
sl'eclitica
5,65°
sl'equator del Sol
49,56°
....(longitudin)....
0,0933
286,54°
T = period . a = semi-grandass
i = inclinassion . Ω = neu assendent
e = ecentricita . ω = argoment del perieli

Carateristiche fisiche
Diametro equatorial 6 805 km
Sgnacament polar 0,0074
Massa 6,419 x 10 23 kg
Densita 3,934 g/cm 3
Gravita 3,93 m/s 2
Period ed rotassion 24,62 ore
= 88 643 s
Inclinassion ed l'ass 25,19°
Polo Nord 21 h 11 m (R.A.)
318° (D.)
Albedo 0,15
Temperatura
dla surfassa
227 K = -46 °C
(media)
Pression 0,8 kPa
Atmosfera 96% CO 2
3% N 2
Satelit 2
Tera e Mart a confront

Osservassion
Magnitudin da +1,8 a -2,9
Diametro angolar da 3,5" a 25,1"
Color ross
Period sinodich 780 di

Mart (dal latin MARS, MARTIS ) a l'e 'l quart pianeta del sistema solar per soa distansa dal Sol . A l'e 'l pi esterior dij pianeta 'd pera . Per soa colorassion soens a l'e ciama: el Pianeta Ross .

Soa orbita a l'e esterna a cola dla Tera , per son i lo veddoma ant el cel squasi tut l'ann. A l'ha na luminosita ch'a cambia tant a seconda 'd soa distansa, ma che a l'e apopre parej dle steile pi lusente.

L'inclinassion ed l'ass e 'l temp ed rotassion ed Mart a smijo motobin a coj ed la Tera e donca edco su Mart a-i son dle stagion. La dura ed na giorna a l'e ed 24,6 ore.

L' atmosfera a l'e sutila e caraterisa da 'd tempeste 'd sabia.
Ansima a Mart a-i son vaire vulcan, dont el pi gross ed tut el sistema solar.

Mart a l'ha doi cit satelit: Phobos e Deimos . A son d' asteroid perzone ed so camp ed gravita , ch'a l'han sempe la midema facia volta vers el pianeta.

L'esplorassion [ modifica | modifiche la sorgiss ]

Mart a l'e el pianeta ch'as conoss mej, perche a l'e possibil esamine soa surfassa con ij telescopi terestr e a son estait manda vers Mart pi 'd satelit che an sj'autri pianeta. Ansima a Mart a son atera j'astromobij Sojourner , ai 4 ed luj del 1997; Spirit , ai 3 ed gene del 2004 ; Opportunity , ai 24 ed gene del 2004.