John Ernst Steinbeck
(
Salinas
(
Californie
),
27 februari
1902
?
New York
,
20 december
1968
) was een
Amerikaans auteur
die in 1962 de
Nobelprijs voor Literatuur
won. In de loop van zijn carriere schreef Steinbeck zevenentwintig boeken: zestien romans, zes non-fictieboeken en vijf bundels met korte verhalen.
Steinbeck schreef in een
naturalistische
/
sociaal-realistische
stijl, vaak over arme mensen uit de arbeidersklasse. Zijn werk
The Grapes of Wrath
(
De druiven der gramschap
) vertelt het verhaal van de Joads, een arme familie uit de Amerikaanse staat
Oklahoma
tijdens de "
Dust Bowl
", hun tocht naar de staat Californie en de problemen die ze daarbij ondervinden. De roman stelt op een indringende manier het
immigratievraagstuk
aan de orde en wordt gezien als een verdediging van de armen tegen de rijken.
East of Eden
is waarschijnlijk het belangrijkste werk van Steinbeck. In deze roman zoekt de schrijver de wortels van het kwaad niet langer in sociale onrechtvaardigheid maar in de menselijke
psychologie
.
John Ernst Steinbeck kwam uit de sociale middenklasse. Zijn vaders familie was van Duitse afkomst en die van zijn moeder kwam uit
Noord-Ierland
. Vader John Ernst Steinbeck was onder meer schatbewaarder bij
Monterey County
en eigenaar van een voeder- en graanwinkel. Moeder (Olive Hamilton Steinbeck) was voor haar huwelijk onderwijzeres. Samen met drie zusters groeide Steinbeck op in het landelijke Monterey County in de Salinas Valley. In de zomer werkte hij op boerderijen in de omgeving, en later op een ranch. Hier werkte hij met
migrantenarbeiders
. Hij werd zich sterk bewust van de ruwe aspecten van het migrantenleven en de donkere kant van de menselijke natuur. Het leidde tot het schrijven van boeken als
Of Mice and Men
.
Al tijdens zijn schooltijd schreef hij verhalen en gedichten. Nadat hij in 1919 zijn diploma aan de middelbare school van
Salinas
haalde, ging hij ? om zijn ouders te plezieren ? naar de
Stanford-universiteit
om
mariene biologie
te studeren. Die studie was voor hem echter bijkomstig; hij was ervan overtuigd dat hij een schrijver was en verliet na zes jaar de universiteit zonder diploma.
[1]
In 1925 ging hij naar
New York
, waar hij werkte als freelanceverslaggever voor
The American
. Daarnaast schreef hij verhalen, maar kreeg zijn werk niet gepubliceerd. Uiteindelijk restte hem niets anders dan terug te keren naar Californie.
In Californie voorzag hij in zijn levensonderhoud door onder meer te werken als
opperman
, leerling-schilder, landmeter, hulpje in een warenhuis, als fruitplukker en als opzichter van een viskweekbedrijf. Hier ontmoette hij zijn eerste vrouw Carol Henning (1930 - gescheiden 1941). Hij bleef schrijven. In 1929 werd zijn eerste boek gepubliceerd:
Cup of Gold
(een historische roman over het leven van de Jamaicaanse boekanier Captain Henry Morgan).
[2]
Het was niet meteen een voltreffer. Kort nadien publiceerde hij nog twee boeken, maar ook deze konden de literaire wereld niet overtuigen van zijn schrijverscapaciteiten.
Steinbeck woonde met Carol Henning in
Pacific Grove
in een huisje van zijn familie,
[2]
waar hij materiaal verzamelde voor twee succesvolle boeken:
Tortilla Flat
en
Een blik in Cannery Row
. Laatstgenoemde roman was gebaseerd op Steinbecks vriend
Ed Ricketts
. Steinbeck bezocht regelmatig diens laboratorium in
Cannery Row
,
Pacific Biological Laboratories
geheten. In 1932 werd Steinbeck mede-eigenaar en werkte veel met Ricketts samen. Samen publiceerden zij
Sea of Cortez
, een populair wetenschappelijke verhandeling over het mariene leven in de
Golf van Californie
.
[3]
Tortilla Flat
(1935), een verzameling grappige verhalen over de 'paisanos', boerenwerkers, rondom
Monterey
, was het keerpunt in Steinbecks carriere.
[4]
Hij ontving van een Californische schrijverskring een gouden medaille voor het beste debuut. Het winnen van deze prijs hernieuwde het vertrouwen in zijn kunnen. Dat hij een succesvolle schrijver met toekomst was, werd extra bevestigd door in 1939 met
The Grapes of Wrath
de
Pulitzerprijs
te winnen. Dit boek werd verfilmd met
Henry Fonda
in de hoofdrol. Boek en film brachten het sociale bewustzijn van de Amerikanen op gang en werden regelmatig vergeleken met
Uncle Tom's Cabin
(
De negerhut van Oom Tom
) van
Harriet Beecher Stowe
. De hoofdpersoon Tom Joad werd later bezongen door
Woody Guthrie
en
Bruce Springsteen
.
Ook zijn boek
East of Eden
werd verfilmd (1955) met
James Dean
in een hoofdrol.
[5]
In de
Tweede Wereldoorlog
was Steinbeck oorlogscorrespondent voor de
New York Herald Tribune
. Hij kreeg als verslaggever speciale opdrachten in het buitenland. Sommige van zijn berichten werden later verzameld en gebundeld in
Once There Was a War
. In 1944 raakte Steinbeck gewond in Noord-Afrika, waarna hij, oorlogsmoe, ontslag nam en terug naar huis ging.
Hier pakte Steinbeck zijn gewone leven als schrijver weer op. In 1947 maakte hij samen met de bekende fotograaf
Robert Capa
zijn eerste reis naar de
Sovjet-Unie
. Vele bezoeken volgden, waarbij
Moskou
,
Kiev
,
Tbilisi
,
Batoemi
en
Stalingrad
werden aangedaan. Steinbeck schreef hierover het boek
A Russian Journal
(1948), dat was geillustreerd met de foto's van Capa. Ook in dat jaar werd Steinbeck voorgedragen aan de
American Academy of Arts and Letters
.
Inmiddels was Steinbeck in de VS controversieel geworden door zijn steun aan de kansarme bevolking en zijn bezoeken aan de Sovjet-Unie. Het was de tijd van het
Mccarthyisme
, een uitvloeisel van de jacht van senator
McCarthy
op (vermeende) communisten, die maakte dat zijn nieuwe werk werd genegeerd. Steinbeck leed onder de langdurige en vele negatieve kritieken in Amerika, maar in Europa bleef hij zeer populair. Begin jaren 1960 maakte hij, samen met zijn Franse poedel Charley, een tocht door veertig Amerikaanse staten. Dit resulteerde in het boek
Travels with Charley: in search of America
(1962).
In
1962
volgde de ultieme bekroning voor zijn schrijverscarriere, toen hij de
Nobelprijs voor de Literatuur
ontving.
Steinbeck overleed op 66-jarige leeftijd op 20 december 1968 in New York. Doodsoorzaak was
hartfalen
. Bij
autopsie
bleek dat zijn
kransslagaders
bijna dichtgeslibd waren. Zijn levensstijl zal daaraan niet vreemd zijn geweest: Steinbeck was zijn hele leven een fervent
roker
. Zijn as werd bijgezet in het familiegraf in zijn geboorteplaats Salinas in Californie.
John Steinbeck hertrouwde tweemaal ? Gwyn Conger (1943) en Elaine Anderson (1950) ? en had twee zonen: Thomas en John.
[2]
In de
Salamanderpockets
van Querido verschenen 13 titels van Steinbeck in vertaling.
- 1939 -
Of Mice and Men
? regie
Lewis Milestone
, met
Burgess Meredith
,
Lon Chaney jr.
en
Betty Field
- 1940 -
The Grapes of Wrath
? regie
John Ford
, met
Henry Fonda
,
Jane Darwell
en
John Carradine
- 1941 -
The Forgotten Village
? regie
Alexander Hammid
en Herbert Kline, verteller
Burgess Meredith
, muziek
Hanns Eisler
- 1942 -
Tortilla Flat
? regie
Victor Fleming
, met
Spencer Tracy
,
Hedy Lamarr
en
John Garfield
- 1943 -
The Moon is Down
? regie
Irving Pichel
, met
Lee J. Cobb
en
Cedric Hardwicke
- 1944 -
Lifeboat
? regie
Alfred Hitchcock
, met
Tallulah Bankhead
,
Hume Cronyn
en
John Hodiak
- 1944 -
A Medal for Benny
? regie
Irving Pichel
, met
Dorothy Lamour
en
Arturo de Cordova
- 1947 -
La Perla
(
The Pearl
, Mexico) ? regie
Emilio Fernandez
, met
Pedro Armendariz
en
Maria Elena Marques
- 1949 -
The Red Pony
? regie
Lewis Milestone
, met
Myrna Loy
,
Robert Mitchum
en
Louis Calhern
- 1952 -
Viva Zapata!
? regie
Elia Kazan
, met
Marlon Brando
,
Anthony Quinn
en
Jean Peters
- 1955 -
East of Eden
? regie
Elia Kazan
, met
James Dean
,
Julie Harris
,
Jo Van Fleet
en
Raymond Massey
- 1957 -
The Wayward Bus
? regie
Victor Vicas
, met
Rick Jason
,
Jayne Mansfield
en
Joan Collins
- 1961 -
Flight
? met
Efrain Ramirez
en
Arnelia Cortez
- 1962 -
Ikimize bir dunya
(
Of Mice and Men
, Turkije)
- 1972 -
Topoli
(
Of Mice and Men
, Iran)
- 1982 -
Cannery Row
? regie David S. Ward, met
Nick Nolte
en
Debra Winger
- 1992 -
Of Mice and Men
? regie
Gary Sinise
, met
John Malkovich
en Gary Sinise
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Famous biographies: John Steinbeck
.
Gearchiveerd
op 6 april 2019.
- ↑
a
b
c
About John Steinbeck
, johnsteinbeck.com.
Gearchiveerd
op 24 augustus 2023.
- ↑
(
en
)
Medium.com:
Steve Newman Writer
,
John Steinbeck???Knowing Ed Ricketts
(1 augustus 2018)
- ↑
Nobelprice.org | From Nobel Lectures, Literature 1901-1967, Editor Horst Frenz, Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 1969
.
Gearchiveerd
op 29 juli 2018.
- ↑
Famous biographies: James Dean
.
Gearchiveerd
op 11 september 2018.
- ↑
Vertaling: F. Bijlsma
- ↑
a
b
Vertaling: M.G. Binnendijk-Paauw
- ↑
Vertaling E.D. Veltman-Boissevain
- ↑
Vertaling: J.H.G. van den Bovenkamp Sr; Uitgeversbedrijf Het goede boek, Bussum, z.j.
- ↑
Vertaling: Frederique van der Velde
- ↑
Vertaling: Jac. van der Ster
- ↑
Vertaling: T. Hemelrijk
- ↑
[1]
- ↑
Vertaling: L.I. Brugmans-Martens, 1948. Later verschenen als Salamanderpocket met de titel
Cannery Row
- ↑
Vertaling: F.W. Michels
- ↑
Vertaling:
E.D. Kunzli-Boissevain
|