Iowa
(
uitspraak
ⓘ
), officieel de
Staat van Iowa
(
Engels
:
State of Iowa
), is een van de
vijftig staten
van de
Verenigde Staten van Amerika
. Gelegen in het
Midden-Westen
(Midwest), Iowa telde 3.190.369 inwoners in 2020. De standaardafkorting voor de "Hawkeye State", zoals de bijnaam luidt, is IA. De hoofdstad en grootste stad is
Des Moines
, dat grofweg in het midden van de staat ligt.
Het gebied dat nu Iowa heet, werd oorspronkelijk bevolkt door
Indianenstammen
als de
Ioway
, ook wel Iowa genoemd. Daarna was de regio lang in handen van de
Fransen
als onderdeel van
Louisiana (Nieuw-Frankrijk)
. Om deze reden heeft o.a. de rivier
Des Moines
een Franse naam. Gedurende enige decennia aan het einde van de
18e eeuw
bezat
Spanje
het gebied. Frankrijk verkocht uiteindelijk in
1803
via de
aankoop van Louisiana
een groot deel van het gebied ten westen van de Mississippi aan de Verenigde Staten waar ook het grondgebied van Iowa toe behoorde.
In
1808
werd in het zuidwesten van het gebied
Fort Madison
gebouwd. In
1832
werd de
Black Hawk War
uitgevochten tussen het Amerikaanse leger enerzijds en
Meskwakihaki
,
Sauk
en
Kickapoo
anderzijds. Rond
1833
kwamen de eerste kolonisten naar het gebied en zij stichtten de plaatsen
Dubuque
en
Bellevue
aan de westkant van de
Mississippi
. In
1838
werd het
Iowa Territory
opgericht wat veel groter was dan de huidige staat. Op
28 december
1846
werd Iowa, ten tijde van president
Martin Van Buren
, de 29ste
staat
van de Verenigde Staten.
In eerste instantie werd de staat min of meer genegeerd door de meeste kolonisten. Ze trokken er slechts doorheen, denkend dat de uitgestrekte graslanden niet vruchtbaar waren. De grond bleek dat echter wel te zijn en na de aanleg van spoorlijnen vanaf
1860
werd de staat een belangrijk landbouwgebied. Tijdens de
Amerikaanse Burgeroorlog
maakte Iowa deel uit van de
Unie
. In de verkiezing die eraan vooraf ging koos de staat voor
Abraham Lincoln
maar tegelijkertijd genoten de
Copperheads
veel aanhang. Dit waren de politici die weliswaar aan de kant van het noorden stonden maar die geen oorlog wilden. Er vonden geen gevechten plaats in de staat maar wel net over de grens in
Missouri
tijdens de
Slag bij Athens
. Tijdens en na de burgeroorlog zou de bevolking sterk groeien, van zo'n 600.000 in 1860 naar 1.600.000 in
1880
.
De landbouwsector zou het een halve eeuw lang goed doen maar na de
Eerste Wereldoorlog
trad de economische neergang in waardoor veel kleinere boeren niet meer in staat bleken om het hoofd boven water te houden. Er ontstond industrialisatie in de landbouwsector. Dit effect werd versterkt tijdens de
crisis van de jaren 30
en in de
farm crisis
in de
jaren tachtig
.
De staat Iowa beslaat 145.743 km², waarvan 0.71 % water is. Iowa valt onder de
Central
tijdzone
. Iowa grenst in het noorden aan de staat
Minnesota
, in het westen aan
South Dakota
en
Nebraska
, in het oosten aan
Wisconsin
en
Illinois
en in het zuiden aan
Missouri
.
De oostgrens wordt gedefinieerd door de
Mississippi
. De westgrens wordt gevormd door de
Missouri
en de
Big Sioux River
die er in uitkomt. De
Des Moines River
loopt dwars door de staat en de hoofdstad en vormt een klein stuk van de zuidgrens.
Iowa is vrij vlak. Het hoogste punt ligt op 509 m. In het noordwesten liggen de
Iowa Great Lakes
, een groep van drie meren.
Iowa is onderverdeeld in 99
county's
.
Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat staat een gouverneur, die direct gekozen wordt door de kiesgerechtigden in de staat. In 2011 werd
Terry Branstad
van de
Republikeinse Partij
verkozen tot gouverneur van de staat Iowa. Hij bekleedde die functie ook al tussen 1983 en 1999. In mei 2017 legde Branstad zijn functie tussentijds neer om Amerikaans ambassadeur in China te worden. Hij werd opgevolgd door partijgenoot en luitenant-gouverneur
Kim Reynolds
, die daarmee de eerste vrouwelijke gouverneur van Iowa is.
De wetgevende macht bestaat uit het
Huis van Afgevaardigden van Iowa
(
Iowa House of Representatives
) met 100 leden en de
Senaat van Iowa
(
Iowa Senate
) met 50 leden. De Republikeinen hebben een meerderheid in beide kamers sinds de verkiezingen van november 2016.
Sinds
1972
vormden de
Iowa caucuses
steeds het startsein van de voorverkiezingen van de
Amerikaanse presidentsverkiezingen
. Omdat dit de eerste staat is waar gestemd wordt over potentiele kandidaten zijn deze kandidaten bereid om extra toezeggingen te doen aan de bevolking van de staat. Hier kunnen ze immers een goede of juiste slechte start maken. Deze caucuses zijn ook omstreden omdat deze een ingewikkelde procedure volgen en die tijdens de
verkiezingen van 2020
tot controverses leidde.
Grant Wood
was een
kunstschilder
, geboren in Iowa en na op verschillende plekken in Europa geleefd te hebben weer teruggekeerd. Eenmaal terug ontwikkelde hij een eigen variant op het
realisme
. Zijn bekendste werk is
American Gothic
.
In
Madison County
zijn zes 19e-eeuwse houten
overdekte bruggen
te vinden. Deze dienden als decor in de film
The Bridges of Madison County
uit
1992
. Een andere bekende film die in de staat speelt is
What's Eating Gilbert Grape
. De
Amana Colonies
zijn zeven dorpen, gesticht in de
19e eeuw
door Duitse
Pietisten
waar men tot in de
jaren dertig van de 20e eeuw
als
communes
leefde.
Sinds
1973
wordt jaarlijks de
RAGBRAI
georganiseerd. Dit is een massale fietstocht, zonder competitie, dwars door de staat van west naar oost, van de
Big Sioux River
of de
Missouri
tot aan de
Mississippi
.
In 2000 telde Iowa 2.926.324 inwoners (20 per km²) waarvan ongeveer 61% van de bevolking in stedelijke gebieden woont. De grootste steden zijn
hoofdstad
Des Moines
en
Cedar Rapids
. Verder strekt een deel van de
agglomeratie
van de stad
Omaha
in Nebraska zich uit in het westen van Iowa.
Het bruto product van de staat bedroeg in 2001 91 miljard dollar. Van de bevolking is 35,1% van
Duitse
afkomst, gevolgd door
Ieren
(13,5%). 8,2% Engels, 5% Noors en 3,71%
Nederlandse
afkomst.
Iowa ligt midden in de
Corn Belt
en is de grootste producent van
mais
dat niet alleen als voedsel wordt verkocht maar ook tot
biobrandstof
en
plastic
wordt verwerkt. De staat kent een groot aantal boerderijen die als groot te boek staan. Ook wordt er veel aan
biologische landbouw
gedaan. In de staat is de
Seed Savers Exchange
te vinden waar
oercultivars
van verschillende groenten en fruit worden verbouwd om deze te bewaren voor het nageslacht.
In
Forest City
is
Winnebago Industries
gevestigd, een fabrikant van
kampeerauto
's. Vanaf
1966
brachten ze een model uit dat sterk concurrerend geprijsd was en daardoor bereikbaar voor een groot publiek. Vanaf dat moment werd een nieuwe trend gezet in vakanties.
Het Engels wordt door 94% van de mensen gesproken. Hierna is Spaans de meest gesproken taal door de 120.000 latino's. Ongeveer 17.000 mensen spreken Duits, voornamelijk in het gebied rond de
Amana Colonies
, waar een speciaal dialect gesproken wordt. De
amish
-gemeenschap spreekt
Pennsylvania-Duits
.