Amabu'ulali Sibohou
(li Yunani satua
? Καιν? Διαθ?κη
(H? Kain? Diath?k?)
; li Latin
Novum Testamentum
) no sambua gangowuloa mbuku sitobali tambali
Zura Ni'amoni'o
resmi ni'oguna'o ndra
Niha Keriso
. Bakha ba ngawalo mbuku andre tesura he ngawalo wamahao
Yesu
awo ngawalo niduno-duno sifakhai ba wa'aurinia, ba he goi hadia zalua si fakhai ba wa'auri ndra
Niha Keriso
me ngaotu ndrofia sisara. Tambalinia ya'ia gangowuloa mbuku
Gamabu'ulali Sifofona
, si'arakhago fagolo kho
Zura Ni'amoni'o
ni'oguna'o ndra niha
Yahudi
. Ma'afefu mbuku andre (
Amabu'ulali Sifofona
ba Amabu'ulali Sibohou) mubali'o sambua buku nifotoi
Sura Ni'amoni'o
ndra
Niha Keriso
.
[1]
Buku Gamabu'ulali Sibohou no angowuloa zura nisura zihadauga zanura ba li
Yunani
satua nifotoi "Koine" ba ba ginoto si no oi fabo'obo'o. So khonia bakha 27 mbuku ba no fagolo ia bakha kho dozi daha
Gereja
, he
Gereja Ortodoks
,
Gereja Katolik
,
Gereja Anglikan
ba he ngawalo
Gereja Protestan
si no oi fabo'obo'o.
[2]
Buku si 27 andro ya'ia:
Angolifa zi 27 mbuku andre sifofona sibai ifa'oli tuada Atanasius, samosa uskup
Aleksandria
me dofi 367.
[3]
Awena sa dania tobali tetema'o (li Indonesia
resmi
) gangolita mbuku si 27 andre ba
konsili
Hipo me dofi 393, ba ba
konsili
Kartage me dofi 397. Angolita mbuku andre ni'a'aro'o Paus Inosensius I me dofi 405. Bakha ba ziha'uga
konsili
andre goi tefa'oli ngawalo mbuku sifao bakha ba zura
Gamabu'ulali Sifofona
, fao ba da'o ngawalo mbuku nifotoi
deuterokanonik
, si no mufaogo bakha ba
Zura Ni'amoni'o
Gereja Katolik
iada'a.
[4]
Molo'o
New Oxford Annotated Bible
, "Arakhago fao-dodo fefu gere
Zura Ni'amoni'o
wa musura zi'ofa
Injil
ofawulu irugi ono ngafulu fakhe me no mate
Yesu
. Boro da'o tenga nisura niha si no mangila samosa halo?o
Yesu
ia ma zui nisura ba ginoto auri ba mamahao
Yesu
."
[5]
[6]
Duma-dumania
Luka
. Simane nisura bakha ba
ESV Study Bible
,
Luka
no nga'oto sidua ndra
Niha Keriso
. Ba wanura
Injil
Luka
no i'owuloi niduno-duno niha si no irai mangila halo?o
Yesu
(
Luk 1:1-4
) inono nasa wa no fao ia mukoli awo
Waulo
(
HalZin 16:10-17
), nifaduhu'o
Waulo
samosa bakha zurania ba
Kol 4:14
,
Filem 1:23-24
, ba
TimII 4:11
.
Toi ba Gamabu'ulali Sibohou
[
bulo'o
|
bulo’o kode
]
Edona musura
Edona musura
- ↑
BBC ? Religions ? Christianity: The Bible
, bbc.co.uk, mufaigi me 23/09/2023,
(Li Inggris)
.
- ↑
Gil, Jesus; Dominguez, Joseangel (2022).
Bible Portico
. Ni'ali Helena Scott moroi ba Saxum International Foundation, nga'oro 15.
- ↑
Lindberg, Carter (2006).
A Brief History of Christianity
. Blackwell Publishing. nga'oro
15
, mufaigi me 09/12/2023,
(Li Inggris)
.
- ↑
Kummel, Werner Georg (1975).
Introduction to the New Testament.
Ni'ali Howard Clark Kee. Nashville: Abdingdon Press.
(Li Inggris)
.
- ↑
Cousland, J.R.C. (2010). Coogan, Michael David; Brettler, Marc Zvi; Newsom, Carol Ann; Perkins, Pheme (eds.).
The New Oxford Annotated Bible: New Revised Standard Version.
Oxford University Press. Nga'oro 1744.
(Li Inggris)
.
- ↑
Cousland, J.R.C. (1 March 2018). Coogan, Michael David; Brettler, Marc Zvi; Newsom, Carol Ann; Perkins, Pheme (eds.).
The New Oxford Annotated Bible: New Revised Standard Version.
Oxford University Press. Nga'oro 1380.
(Li Inggris)
.