Organizzazzjoni territorjali
Mappa ta' Bulgarija
Mu?ew Arkeolo?iku Nazzjonali (Bulgarija), Natsionalen arheologicheski muzey; Koordinati: 42°41′47″N 23°19′28″E; Tip: Pubbliku; Ħolqien: 1892; Amministratur: Akkademja tax-Xjenzi Bulgara; Kostruzzjoni: 1894; Informazzjoni għall-Vi?itaturi: Metro Serdika; Il-mu?ew ?ie inawgurat u miftuħ uffi?jalment fl-1905 mir-Re Ferdinandu I u l-Ministru tal-Kultura Ivan Shishmanov, li jgħaqqdu l-kollezzjonijiet arkeolo?i?i li kienu mifruxa mal-belt kollha. Kmamar oħra u bini amministrattiv inbnew matul is-snin, għalkemm il-bini storiku tal-moskea għadu jintu?a, minkejja l-kundizzjonijiet sfavorevoli tiegħu bħall-umdita fis-sajf. fl-1 ta' April, 2006.
Il-
Bulgarija
(Bulgaru: България, IPA: [b????arij?]), uffi?jalment ir-
Repubblika tal-Bulgarija
, huwa pajji? li jinsab fl-
Ewropa tax-Xlokk
. Dan huwa mdawwar bir-
Rumanija
fit-Tramuntana, is-
Serbja
u l-
Ma?edonja ta' Fuq
fil-Punent, il-
Gre?ja
u t-
Turkija
fin-Nofsinhar u l-
Baħar l-Iswed
fil-Lvant. B'territorju ta' 110,994 kilometru kwadru (42,855 mi kw), il-Bulgarija hija l-14-il l-akbar pajji? fl-
Ewropa
. Il-qagħda tagħha jagħmilha salib it-toroq storiku għa?-?iviltajiet differenti u għalhekk insibu hemm xi xogħol tal-metall, o??etti reli?ju?i u kulturali mill-aktar bikrija fid-
dinja
Total tal-fruntieri tal-Bulgarija: 1,806 km, pajji?i tal-fruntiera (5): il-Gre?ja 472 km; il-Ma?edonja 162 km; Rumanija 605 km; Serbja 344 km; Turkija 223 km.
Il-Bulgarija hija
repubblika parlamentari
. Il-kap tal-gvern - il-
Prim Ministru
- għandu l-aktar po?izzjoni b’saħħitha tas-setgħa e?ekuttiva. Il-kap tal-istat - il-
President
- primarjament għandu setgħat rappre?entattivi kif ukoll setgħat limitati tal-veto. Il-Bulgarija hija stat unitarju bi struttura ?entralizzata. Tikkonsisti minn 27
provin?ja
u provin?ja kapitali metropolitana (
Sofija
-Grad). Il-gvernaturi re?jonali huma maħtura mill-gvern.
[1]
L-aktar setturi importanti tal-ekonomija tal-Bulgarija fl-2018 kienu l-industrija (23.1%), il-kummer? bl-ingrossa u bl-imnut, it-trasport, l-akkomodazzjoni u s-servizzi tal-ikel (22.6 %), l-amministrazzjoni pubblika, id-difi?a, l-edukazzjoni, is-saħħa tal-bniedem u l-attivitajiet ta’ xogħol so?jali (14.1 %).
[1]
Il-kummer? fl-UE jammonta għal 69 % tal-esportazzjonijiet tal-Bulgarija (il-
?ermanja
15 %, l-
Italja
9 % u r-
Rumanija
9 %), filwaqt li barra mill-UE 8 % jmorru fit-
Turkija
u 3 % fi?-
?ina
.
[1]
F'termini ta' importazzjonijiet, 64 % ji?u minn Stati Membri tal-UE (il-
?ermanja
12 %, l-
Italja
8 % u r-
Rumanija
7 %), filwaqt li barra mill-UE 10 % ji?u mir-
Russja
u 6 % mit-
Turkija
.
[1]
Hemm 17-il membru fil-
Parlament Ewropew
mill-Bulgarija.
[1]
Fil-
Kunsill tal-UE
, il-ministri nazzjonali jiltaqgħu b'mod regolari biex jadottaw il-li?ijiet tal-UE u jikkoordinaw il-politiki. Il-laqgħat tal-Kunsill jattendu għalihom regolarment rappre?entanti tal-gvern Bulgaru, skont il-qasam tal-politika li jkun qed ji?i indirizzat.
[1]
Il-Kunsill tal-UE m’għandux persuna waħda permanenti bħala President (bħal pere?empju, il-Kummissjoni jew il-Parlament). Minflok, ix-xogħol jitmexxa mill-pajji? li jkollu l-Presidenza tal-Kunsill, li jinbidel kull sitt xhur. Matul dawn is-sitt xhur, il-ministri mill-gvern ta’ dak il-pajji? jippresiedu u jgħinu jiddeterminaw l-a?enda tal-laqgħat tal-Kunsill f’kull qasam ta’ politika, u jiffa?ilitaw id-djalogu ma' istituzzjonijiet oħra tal-UE. Dati tal-Presidenza Bulgari:Jan-?un 2018
[1]
Il-Kummissarju nominat mill-Bulgarija għall-
Kummissjoni Ewropea
hi
Mariya Gabriel
, li hi responsabbli għall-Innovazzjoni, ir-Ri?erka, il-Kultura, l-Edukazzjoni u ?-?għa?agħ.
[1]
Il-Kummissjoni hija rrappre?entata f’kull pajji? tal-UE minn uffi??ju lokali, imsejjaħ “rappre?entanza”.
[1]
Il-Bulgarija għandha 12-il rappre?entant fil-
Kumitat Ekonomiku u So?jali Ewropew
. Dan il-korp konsultattiv ? li jirrappre?enta lil dawk li jħaddmu, il-ħaddiema u gruppi oħra ta’ interess ? huwa kkonsultat dwar il-li?ijiet proposti, biex ikun hemm idea aħjar tal-bidliet possibbli tas-sitwazzjonijiet so?jali u tax-xogħol fil-pajji?i membri.
[1]
Il-Bulgarija għandha 12-il rappre?entant fil-
Kumitat Ewropew tar-Re?juni
, l-assemblea tal-UE tar-rappre?entanti re?jonali u lokali. Dan il-korp konsultattiv ji?i kkonsultat dwar il-li?ijiet proposti, biex ji?gura li dawn il-li?ijiet iqisu l-perspettiva minn kull re?jun tal-UE.
[1]
Il-Bulgarija tikkomunika wkoll mal-istituzzjonijiet tal-UE permezz tar-rappre?entanza permanenti tagħha fi Brussell. Bħala l-“ambaxxata għall-UE” tal-Bulgarija, il-kompitu ewlieni tagħha hu li ti?gura li l-interessi u l-politiki tal-pajji? huma segwiti b’mod effettiv kemm jista’ jkun fl-UE.
[1]
L-ammont li jħallas kull pajji? tal-UE fil-ba?it tal-UE huwa kkalkulat b’mod ?ust, skont il-mezzi. Aktar ma tkun kbira l-ekonomija tal-pajji?, aktar iħallas ? u vi?i versa. L-għan tal-ba?it tal-UE mhuwiex li jipprova jqassam mill-?did il-?id, i?da pjuttost jiffoka fuq il-ħti?ijiet tal-Ewropej b’mod ?enerali. ?ifri tal-2018 għall-Bulgarija:
- Nefqa totali tal-UE fil-Bulgarija ? € 2.169 biljun (ekwivalenti għal 3.91 % tal-ekonomija Bulgara)
- Kontribuzzjoni totali għall-ba?it tal-UE ? € 0.487 biljun (ekwivalenti għal 0.88 % tal-ekonomija Bulgara)
[1]
Il-flus imħallsa fil-ba?it tal-UE mill-Bulgarija jgħinu biex ji?u ffinanzjati programmi u pro?etti fil-pajji?i kollha tal-UE ? bħall-bini ta’ toroq, is-sussidjar ta’ ri?erkaturi u l-ħarsien tal-ambjent.
[1]
Il-Bulgarija hija maqsuma f'27 re?jun amministrattiv, flimkien mar-re?jun tal-kapitali Sofia. Min-naħa tagħhom, dawn ir-re?juni huma maqsuma f'264 muni?ipalita. Li tinsab fix-Xlokk tal-Ewropa, il-Bulgarija tippre?enta e?enzjoni varjata ħafna.
-
Kom Peak/Pico/Pic (връх Ком)
-
Kalotina/Калотина
-
Kalotina/Калотина (Il-knisja medjevali ta' San Nikola f'Kalotina)
-
Godech/Годеч (Square/Plaza/Pjazza)
-
Strezimirovci/Стрезимировци
-
Blagoevgrad/Blagoevgrad/Благо?евград (hab 70259) fruntiera ma' Delcevo/Delchevo Ma?edonja u 100 km minn Sofia
-
Ni?ava (Nishava, Нишава) Xmara
-
Jerma (?ерма)/Erma (Ерма)
-
Osogovska Planina / Muntajna Osogovska Mountain
-
Monasteru Rila/Monasteriod e Rila/Rina Monastery (Рила)
-
Montanas/Mountains/Mountajna Pirin (Пирин)
-
Vihren Pic/Pico/Peak
-
Montanas/Mountains/Mountajna Vitosha (Витоша)
-
Montanas/Mountains/Mountajna Vitosha (Витоша)
-
Estrimon/Estrimon Xmara
-
Centru/Downtown, Asenovgrad (Bulgaru: Асеновград [??s?nov??rat]) hija belt fin-nofsinhar-?entru tal-Bulgarija, parti mill-Provin?ja ta' Plovdiv. Hija l-akbar belt fil-Bulgarija li mhix ?entru provin?jali. Magħruf qabel bħala Stanimaka (Станимака; Grieg: Στεν?μαχο?), ingħata l-isem mill-?did fl-1934 wara t-Tsar tas-seklu 13 Ivan Asen II. Asenovgrad jinkludi wkoll id-distretti ta' Gorni Voden u Dolni Voden, li sal-1986 kienu bliet separati. Skont id-dejta ta?-?ensiment tal-2021, il-popolazzjoni tal-belt hija 47,815 ruħ.
-
Mu?ew Etnografiku, Asenovgrad (Bulgaru: Асеновград [??s?nov??rat]) hija belt fin-nofsinhar-?entru tal-Bulgarija, parti mill-Provin?ja ta' Plovdiv. Hija l-akbar belt fil-Bulgarija li mhix ?entru provin?jali. Magħruf qabel bħala Stanimaka (Станимака; Grieg: Στεν?μαχο?), ingħata l-isem mill-?did fl-1934 wara t-Tsar tas-seklu 13 Ivan Asen II. Asenovgrad jinkludi wkoll id-distretti ta' Gorni Voden u Dolni Voden, li sal-1986 kienu bliet separati. Skont id-dejta ta?-?ensiment tal-2021, il-popolazzjoni tal-belt hija 47,815 ruħ.
-
Knisja tad-Dormizzjoni, Asenovgrad (Bulgaru: Асеновград [??s?nov??rat]) hija belt fin-nofsinhar-?entru tal-Bulgarija, parti mill-Provin?ja ta' Plovdiv. Hija l-akbar belt fil-Bulgarija li mhix ?entru provin?jali. Magħruf qabel bħala Stanimaka (Станимака; Grieg: Στεν?μαχο?), ingħata l-isem mill-?did fl-1934 wara t-Tsar tas-seklu 13 Ivan Asen II. Asenovgrad jinkludi wkoll id-distretti ta' Gorni Voden u Dolni Voden, li sal-1986 kienu bliet separati. Skont id-dejta ta?-?ensiment tal-2021, il-popolazzjoni tal-belt hija 47,815 ruħ.
-
Burgas (Bulgaru: Бургас), kultant translitterata bħala Burgas, hija t-tieni l-akbar belt fuq il-kosta tal-Baħar l-Iswed Bulgaru fir-re?jun tat-Tramuntana ta' Tra?ja u r-raba' l-akbar belt fil-Bulgarija wara Sofia, Plovdiv u Varna, b'popolazzjoni ta' 203,000, filwaqt li 277,922. jgħixu fi?-?ona urbana tagħha. Hija l-kapitali tal-provin?ja ta' Burgas u ?entru importanti industrijali, tat-trasport, kulturali u turistiku.
-
Burgas (Bulgaru: Бургас), kultant translitterata bħala Burgas, hija t-tieni l-akbar belt fuq il-kosta tal-Baħar l-Iswed Bulgaru fir-re?jun tat-Tramuntana ta' Tra?ja u r-raba' l-akbar belt fil-Bulgarija wara Sofia, Plovdiv u Varna, b'popolazzjoni ta' 203,000, filwaqt li 277,922. jgħixu fi?-?ona urbana tagħha. Hija l-kapitali tal-provin?ja ta' Burgas u ?entru importanti industrijali, tat-trasport, kulturali u turistiku.
-
Bandiera ta' Burgas (Bulgaru: Бургас)
-
Tarka ta' Burgas (Bulgaru: Бургас)
Kwartieri ?enerali tal-Akkademja Bulgara tax-Xjenzi f'Sofia. fl-26 ta' Marzu, 2011
L-Akkademja tax-Xjenzi Bulgara (Българска академия на науките, Balgarska akademiya na naukite, БАН; Bulgarian Academy of Sciences, abreviado BAS) hija l-organizzazzjoni xjentifika nazzjonali tal-Bulgarija, imwaqqfa fl-1869. L-Akkademja hija awtonoma u għandha So?jeta ta' Skulari, Membri Korrispondenti u Membri Barranin. Jippubblika u jxerred xogħlijiet xjentifi?i, en?iklopediji, dizzjunarji u rivisti differenti, u għandu d-dar tal-pubblikazzjoni tiegħu stess.
Stefan Vodenicharov ilu l-President tal-Akkademja tax-Xjenzi Bulgara mill-2012. Il-ba?it tal-Akkademja tax-Xjenzi Bulgara fl-2009 kien ta' 84 miljun leva jew 42.7 miljun euro. L-Istitut għar-Ri?erka u t-Teknolo?iji Spazjali, l-a?enzija spazjali Bulgara, għandu ba?it ta' €1 miljun u huwa parti mill-BAS.
L-akkademja ngħatat il-Commendation mill-Ministru tal-Affarijiet Barranin tal-?appun għall-kontribuzzjonijiet tagħha għall-promozzjoni ta' fehim re?iproku bejn il-Bulgarija u l-?appun fl-1 ta' Di?embru 2020.
Tsarate tal-Bulgarija (5 ta' Ottubru, 1908 ? 15 ta' Settembru, 1946)
[
immodifika
|
immodifika s-sors
]
Ir-Renju tal-Bulgarija (Bulgaru: Царство България, Tsarstvo B?lgariya) jew Tsarate tal-Bulgarija (Bulgaru: ?ie stabbilit fil-5 ta' Ottubru 1908, meta l-Prin?ipat tal-Bulgarija ddikjarat l-indipendenza tiegħu mill-Imperu Ottoman u tela' għall-istatus ta' renju. Dan il-moviment ifformalizza wkoll. l-annessjoni tal-provin?ja Ottomana tar-Rumelia tal-Lvant, li kienet ilha taħt il-kontroll Bulgaru mill-1885. Fl-1946 il-monarkija ?iet abolita, l-aħħar zar tagħha ntbagħat fl-e?ilju, u r-renju ?ie sostitwit minn Repubblika Popolari. Għalkemm rari, xi drabi hija imsejjaħ it-Tielet Imperu Bulgaru, madankollu t-Tielet Estate Bulgaru kien rikonoxxut internazzjonalment bħala Renju.
-
Tarka tal-Bulgarija (1927?1946).
-
Il-Bulgarija qabel l-Ewwel Gwerra Dinjija (1914).
-
Il-Bulgarija matul it-Tieni Gwerra Dinjija (1942).
-
Zar Fernando I (1889).
-
Truppi Bulgari jattakkaw po?izzjonijiet Torok.
-
Mobilizzazzjoni tas-suldati Bulgari, l-Ewwel Gwerra Dinjija.
-
Telf territorjali Bulgaru mit-Trattat ta' Neuilly.
Motto: "Съединението прави силата" (tradott: S?edinenieto pravi silata) (Bulgaru: "L-unita hija s-saħħa"); Innu: "Шуми Марица" (tradott: Shumi Maritsa) (Bulgaru: "Mill-Maritsa"); Innu Rjali: Химн на Негово Величество Царя (tradott: Himn na Negovo Velichestvo Tsarya) (Bulgaru: "Innu tal-Maesta Tiegħu t-Tsar"); Koordinati: 42°42′00″N 23°19′00″E; Kapitali: Sofia; Entita: Renju; Lingwa Uffi?jali: Bulgaru; ?ona: 153,459.6 km²; Popolazzjoni (1946): 7,029,349 abitant, Densita 45.81 abitant/km²; Reli?jon: Knisja Ortodossa; Munita: Lev; Perjodu Storiku: Bejn il-Gwerer, it-Tieni Gwerra Dinjija, Bidu tal-Gwerra Bierda; 5 ta' Ottubru tal-1908-Proklamazzjoni tal-indipendenza, 1912-1913-Gwerer tal-Balkani, 10 ta' Awwissu tal-1913-Trattat ta' Bukarest, 27 ta' Novembru tal-1919-Trattat ta' Neuilly, 9 ta' Settembru 1944-Kup, 15 ta' Settembru tal-1946-Abolizzjoni tal-Monarkija; Forma ta' Gvern: Monarkija Kostituzzjonali; Tsar: Ferdinand I (1908-1918), Boris III (1918-1943), Simeon II (1943-1946); Prim Ministru: Aleksandar Malinov (1908-1911), Ivan Evstratiev Geshov (1911-1913), Vasil Radoslavov (1913-1918), Teodor Teodorov (1918-1919), Aleksandar Stamboliyski (1919-1923), Aleksandar T. ) ), Andrei Lyapchev (1926-1931), Nikola Mushanov (1931-1934), Georgui Kioseivanov (1934-1940), Bogdan Filov (1940-1943), Dobri Bozhilov (1943-1944), Kimon Georgiev (19464) ; Membru ta': League of Nations, Axis Powers
Minkejja t-twaqqif ta' l-ewwel entita Bulgara awtonoma fil-forma ta' prin?ipat awtonomu fi ħdan l-Imperu Ottoman fl-1878 u l-okkupazzjoni sussegwenti tar-Rumelia tal-Lvant fl-1885, kien hemm popolazzjoni kbira meqjusa bħala Bulgara fit-territorji amministrati direttament mill-Imperu, l-aktar f' il-Ma?edonja. Dan ir-re?jun, madankollu, kien f'tilwima bejn l-Istati Balkani l-?odda, ir-Renju tas-Serbja u r-Renju tal-Gre?ja, kif ukoll il-Bulgarija stess, għal ra?unijiet ekonomi?i, kulturali u ta' bilan? tal-poter fil-Balkani. Il-konfront għall-kontroll ta’ dan it-territorju dam sal-Ewwel Gwerra Dinjija.
Fl-1903 kien hemm ribelljoni fomentata mill-Bulgarija fil-Ma?edonja li dehret li kienet se toħro? konfront fuq it-territorju. Fl-1908, ħa vanta?? mill-kri?i internazzjonali minħabba l-ħtif tal-poter mi?-?għa?agħ Torok f'Istanbul, il-Prin?ep Ferdinand ipproklama l-indipendenza u ddikjara lilu nnifsu Tsar tar-Renju il-?did tal-Bulgarija, nhar (?uljan 22 ta' Settembru/Gregorjan il-5 ta' Ottubru 1908.) fil-Knisja tal-Erbgħin Martri ta' Veliko Tarnovo.
Wara l-konver?joni tal-prin?ipat f'renju fl-1908 waqt il-kri?i tal-Bosnija, il-kon?entrazzjoni tal-poter f’idejn it-zar ?diedet: mill-1912 seta' jiffirma trattati internazzjonali sigrieti mingħajr il-permess tal-qrati Bulgari.Il-korruzzjoni tal-elezzjonijiet kompliet. , li kien huma kkonformaw max-xewqat tal-monarka u l-prim ministru li għa?el f'kull mument.Il-poter dejjem jikber ta' Ferdinand ma kienx ibba?at fuq l-abrogazzjoni tal-Kostituzzjoni jew it-twaqqif formali ta' dittatorjat rjali, i?da fuq l-u?u tas-setgħat kostituzzjonali b'għaqal mogħtija lill-figura tal-monarka, spe?jalment fil-ħila tiegħu li jele??i l-membri tal-Kunsill tal-Ministri. Bħal f'pajji?i oħra fir-re?jun, is-soltu ma kienx li jintgħa?el il-Gvern permezz ta' elezzjonijiet, imma li l-monarka jagħ?el u mbagħad saru l-voti li, ikkontrollati mill-kabinett il-?did, ikkonfermaw l-elezzjoni ta' Fernando.Is-servizz ?ivili ?viluppa dipendenza fuq il-kompo?izzjoni tal-kabinett li għamlitha wkoll indirettament dipendenti fuq il-favori tal-monarka, li fil-prattika ttrasforma s-sistema politika f’tip ta’ assoluti?mu kostituzzjonali.
-
Mappa tal-Prin?ipat tal-Bulgarija u tal-Lvant tar-Rumelia qabel l-Unifikazzjoni (1882)
-
Bulgarija Magħquda : litografija ta' Nikolai Pavlovich (1835-1894)
-
Kumitat Rivoluzzjonarju ?entrali Sigriet Bulgaru
-
Telegramma mill-gvern provi?orju fi Plovdiv lil Knyaz Alexander I jipproklama l-Unifikazzjoni tal-Bulgarija
-
Il-Balkani wara l-Unifikazzjoni tal-Bulgarija
L-Unifikazzjoni tal-Bulgarija (bil-Bulgaru: Съединение на България, Saedinenie na Balgariya) kienet l-att ta' għaqda tal-Prin?ipat tal-Bulgarija u l-provin?ja ta' Rumelia tal-Lvant fil-ħarifa tal-1885. Kien ikkoordinat mis-Sigriet ?entrali. Kumitat Rivoluzzjonarju tal-Bulgarija (BSCRC). It-tnejn kienu partijiet mill-Imperu Ottoman, i?da l-Prin?ipat kien ħadmu de facto b'mod indipendenti, filwaqt li l-provin?ja ta' Rumelia kienet awtonoma u kellha pre?enza Ottomana. L-unifikazzjoni nkisbet wara rewwixti fl-ibliet tar-Rumelia tal-Lvant, segwita minn kolp ta' stat fit-18 ta' Settembru [6 ta' Settembru] 1885 appo??jat mill-Bulgaru Knyaz Alexander I. Il-BSCRC, iffurmat minn Zahari Stoyanov, beda jippopolalizza b'mod attiv l-idea ta' unifikazzjoni. permezz tal-istampa u dimostrazzjonijiet pubbli?i fir-rebbiegħa tal-1885.
L-Għaxar Gwerra Russo-Torka (1877-1878) intemmet bl-iffirmar tat-Trattat preliminari ta' San Stefano, li jifred territorji kbar mill-Imperu Ottoman. Il-Bulgarija rxoxtat wara 482 sena ta' ħakma barranija, għalkemm bħala prin?ipat taħt is-sovranita Ottomana.
Id-diplomati?i Russi kienu jafu li l-Bulgarija mhux se tibqa' f'dawn il-fruntieri għal ?mien twil: ir-Russi stess sejħu l-pa?i ta' San Stefano bħala “preliminari”. Il-Kungress ta’ Berlin beda fit-13 ta' ?unju [OS 1 ta' ?unju], 1878 u spi??a fit-13 ta' Lulju [OS ta’ Lulju 1], 1878 bit-Trattat ta'
Berlin
li ħoloq stat Bulgaru vassalli fl-artijiet bejn il-Balkani u d-Danubju. I?-?ona bejn il-Muntanji Balkani u l-Muntanji Rila u Rhodope saret provin?ja Ottomana awtonoma msejħa Eastern Rumelia. Is-separazzjoni tan-Nofsinhar tal-Bulgarija f're?jun amministrattiv differenti kienet garanzija kontra l-bi?għat espressi mill-Gran Brittanja u l-Awstrija-Ungerija li l-Bulgarija se tikseb a??ess għall-Baħar E?ew, li lo?ikament kien ifisser li r-Russja kienet qed tersaq eqreb lejn il-Mediterran.
It-tielet parti kbira ta' San Stefano Bulgarija, il-Ma?edonja, baqgħet fuq il-fruntieri Ottomani kif kienet qabel il-gwerra.
Taħt dawn il-kundizzjonijiet, kien naturali li l-Bulgari fil-Bulgarija, fil-Lvant tar-Rumelia u fil-Ma?edonja ji??ieldu għall-għaqda. L-ewwel tentattiv sar fl-1880. Il-Prim Ministru l-?did Ingli?, William Ewart Gladstone (li kien appo??a bil-qawwa l-kaw?a Bulgara fil-passat) wassal lill-politi?i Bulgari jistennew li l-politika Ingli?a dwar il-kwistjoni tal-Lvant kienet waslet biex tinbidel u li l-appo?? u jilqa' Unjoni eventwali. Sfortunatament, il-bidla fil-gvern ma ?abitx bidla fl-interessi tal-
Renju Unit
,
Serbja
. It-tieni, kien hemm kunflitt potenzjali bejn l-Imperu Ottoman fuq naħa u l-
Gre?ja
u l-
Montenegro
fuq in-naħa l-oħra.
Attivisti tal-Unjoni tal-Lvant Rumelia bagħtu lil Stefan Panaretov, professur f'Robert College, biex jikkonsulta l-opinjoni Brittanika dwar l-Unifikazzjoni ppjanata. Madankollu, il-gvern Gladstone ma a??ettax dawn il-pjanijiet. In-nuqqas ta' qbil ?ie wkoll mir-Russja Imperjali, li segwew strettament id-de?i?jonijiet li ttieħdu waqt il-Kungress ta' Berlin. Sadanittant, it-tensjonijiet bejn il-
Gre?ja
u l-Imperu Ottoman kienu kkalmaw, li fl-aħħar mill-aħħar wasslu għall-falliment tal-ewwel tentattiv ta' Unifikazzjoni.
Sa nofs l-1885, il-bi??a l-kbira tas-sindakalisti attivi fir-Rumelia tal-Lvant jaqsmu l-fehma li t-tħejjijiet għal rivoluzzjoni fil-Ma?edonja għandhom ji?u posposti u li l-isforzi kollha għandhom ikunu kkon?entrati fuq l-unifikazzjoni tal-Bulgarija u r-Rumelia tal-Lvant. Il-Bulgaru Knyaz Alexander I kien mi?bud ukoll għal din il-kaw?a. Ir-relazzjonijiet tiegħu mar-Russja kienu marru għall-agħar tant li l-Imperatur Russu u ?-?rieki favur ir-Russja fil-Bulgarija talbu fil-miftuħ għall-abdikazzjoni ta' Alexander. Il-knyaz ?agħ?ugħ ra l-appo?? tiegħu għall-Unifikazzjoni bħala l-unika ?ans tiegħu għas-sopravivenza politika.
L-unifikazzjoni kienet inizjalment skedata għal nofs Settembru, filwaqt li l-milizzja Rumeljana ?iet mobilizzata għal manuvri. Il-pjan talab li l-Unifikazzjoni titħabbar fis-27 ta' Settembru [OS 15 ta’ Settembru], 1885, i?da fl-14 ta' Settembru [OS 2 ta' Settembru], 1885 bdiet rewwixta f'Panagyurishte (imbagħad fir-Rumelia tal-Lvant) li twaqqfet fl-istess jum minn il-pulizija. Id-dimostrazzjoni talbet għaqda mal-Bulgarija. Ftit wara dan l-e?empju ?ie segwit fir-raħal ta' Goliamo Konare. Hemmhekk ?iet iffurmata skwadra armata, taħt it-tmexxija ta' Prodan Tishkov (magħruf aħjar bħala Chardafon) ? il-mexxej lokali tal-BSCRC. Ir-rappre?entanti tal-BSCRC intbagħtu fi bliet differenti fil-provin?ja, fejn kellhom ji?bru gruppi ta' ribelli u jibagħtuhom fi Plovdiv, il-kapitali tar-Rumelia tal-Lvant, fejn kienu taħt il-kmand tal-Ma??ur Danail Nikolaev.
Sadanittant, e?er?izzji militari kienu qed isiru barra minn Plovdiv. Il-Kmandant Danail Nikolaev, li kien inkarigat mill-manuvri, kien jaf u appo??a lit-trejdunjonisti. Fit-18 ta' Settembru [OS 6 ta' Settembru], 1885, il-milizzja Rumeljana (forzi armati tar-Rumelia tal-Lvant) u gruppi sindalisti armati daħlu f'Plovdiv u ħatfu r-residenza tal-gvernatur.
Il-Gvernatur Gavril Krastevich, ?ie arrestat mir-ribelli u ddefilat fit-toroq ta’ Plovdiv qabel ma tke??a lejn Kostantinopli.
Immedjatament ?ie ffurmat gvern temporanju, b’Georgi Stranski f'idejh. Il-Ma??ur Danail Nikolaev inħatar kmandant tal-forzi armati. Bl-għajnuna ta 'uffi?jali Russi, huwa ħoloq il-pjan strate?iku għad-difi?a kontra l-intervent Ottoman mistenni. Il-mobilizzazzjoni ?iet iddikjarata fir-Rumelia tal-Lvant.
Hekk kif ħataf il-poter fl-14 ta' Settembru [OS 2 ta' Settembru], 1885, il-gvern temporanju bagħat telegramma talab lill-knyaz biex ja??etta l-Unifikazzjoni. Fl-20 ta’ Settembru [OS 8 ta' Settembru], 1885, Alessandru I wie?eb b’manifest spe?jali. L-għada, akkumpanjat mill-Prim Ministru Petko Karavelov u l-kap tal-Parlament Stefan Stambolov, Knyaz Alexander I daħal fil-kapitali ta' ex Rumelia tal-Lvant. Dan il-?est ikkonferma l-azzjonijiet tat-trejdunjonisti bħala fait accompli. I?da d-diffikultajiet tad-difi?a diplomatika u militari ta' l-Unjoni għad hemm quddiemhom.
Prin?ipat Awtonomu tal-Bulgarija (3 ta' Marzu mill-1878- 22 ta’ Novembru tal-1908)
[
immodifika
|
immodifika s-sors
]
Il-Prin?ipalita Awtonoma tal-Bulgarija (Автономна Княжество България, Avtonomna Knyazhestvo B?lgariya, 3 ta' Marzu mill-1878- 22 ta’ Novembru tal-1908) kienet waħda mi?-?ew? unitajiet amministrattivi li nħolqu fl-Imperu Ottoman wara t-telfa tal-Imperu Ottoman fil-Gwerra Russo-Torka u l-Kungress sussegwenti ta’ Berlin fl-1878, biex jipprova jirrikon?ilja n-nazzjonali?mu Bulgaru li qed jikber. Il-prin?ipat kien awtonomu fi ħdan l-Imperu (stat vassalli tal-Imperu Ottoman) u ftit snin wara ngħaqad mal-unita Bulgara l-oħra, it-territorju tar-Rumelia tal-Lvant, biex jiffurmaw Bulgarija indipendenti moderna.
-
Tarka tal-Bulgarija (1881?1927)
-
Post tal-Prin?ipat tal-Bulgarija fl-1890.
-
Fruntieri tal-Prin?ipat awtonomu tal-Bulgarija fl-1878.
-
It-territorji awtonomi Bulgari fi ħdan l-Imperu Ottoman wara l-Kungress ta' Berlin fl-1878: fit-tramuntana, il-prin?ipal; fin-nofsinhar, Rumelia tal-Lvant.
-
Alessandru ta' Battenberg, l-ewwel prin?ep Bulgaru, spi??a abdika minħabba l-ostilita mir-Russja minkejja l-popolarita tiegħu (picture 1878).
-
Stefan Stambolov, politiku Liberali u Russophobe, ħataf il-poter reali fil-pajji? waqt il-kri?i tal-abdikazzjoni ta' Alessandru I, mexxa t-tfittxija għal sovran ?did, u serva bħala Prim Ministru awtoritarju ta' Ferdinand matul l-ewwel snin tar-renju tiegħu.
-
Ferdinandu I tal-Bulgarija, is-su??essur ta' Alessandru għat-tron Bulgaru, qagħad fuq ir-Russofobe Stefan Stambolov għall-ewwel snin tar-renju tiegħu, aktar tard neħħielu u ħataf il-kontroll tal-politika Bulgara.
-
Il-bdiewa Bulgari: il-ma??oranza l-kbira tal-popolazzjoni tal-prin?ipat kienet involuta f'xogħol tar-razzett.
Koordinati: 42°42′00″N 23°20′00″E; Kapitali: Sofia; Entita: Stat Vassalli tal-Imperu Ottoman; Lingwa Uffi?jali: Bulgaru; ?ona storika fl-1878: 63,752 km²; Popolazzjoni storika fl-1878 stmata għal: 4,215,000 abitant; Prin?ep: Alessandru I (1857-1893), Ferdinand I (1861-1948).
Fl-1393 it-Torok Ottomani ħadu Tarnovo, il-kapitali tat-Tieni Imperu Bulgaru. Kien il-bidu tal-ħakma Ottomana. I?-?ona Bulgara ?diedet diversi drabi kontra l-ħakma Ottomana, l-aktar ir-rewwixti ta’ Tarnovo (1598 u 1686) u r-ribelljoni ta’ Karposh (1689). Madankollu, l-aktar rewwixta importanti se ssir fis-seklu 19.
Il-Kwistjoni tal-Lvant affettwat i?-?ona tal-Lvant tal-Ewropa, fejn l-Imperu Ottoman iffa??ja tnaqqis profond bħala qawwa u l-pressjonijiet kontinwi tal-Imperu Awstro-Ungeri? u Russu, ħerqana li jinfluwenzaw il-popli Insara su??etti għall-Ottomani.
Il-politika barranija Russa lejn l-Imperu Ottoman kellha diversi għanijiet: li tikseb port bla sil? fix-xitwa għall-flotta tagħha, li tespandi tul id-Danubju u l-Asja, u li tidderie?i l-indipendenza tal-popli Kristjani Ortodossi su??etti għat-Torok. Il-Gwerra tal-Krimea (1853-1856) waqfet dawn ix-xewqat Russi, i?da l-poteri rebbieħa imponew fuq l-Imperu Ottoman l-applikazzjoni ta' riformi li rrispettaw lill-popli Kristjani bi skambju għall-appo?? ipprovdut fil-gwerra. Is-sitwazzjoni nbidlet mill-1870: it-telfa Fran?i?a mill-Prussja ppermettiet lir-Russja biex għal darb'oħra tinfluwenza l-kwistjoni tal-Lvant, li kisbet l-indipendenza reli?ju?a tal-Bulgarija kontra l-patrijarka Grieg ta 'Kostantinopli, l-ewwel pass fil-politika tagħha ta' intervent fir-re?jun.
Min-naħa tagħha, l-Awstrija-Ungerija, bogħod mill-affarijiet ?ermani?i (telfa fil-gwerra tal-1866) u Taljani (unifikazzjoni tal-
Italja
), iffokat fuq il-Balkani u dde?idiet li tinfluwenza s-Serbja u l-prin?ipalitajiet Rumeni bħala mod biex twaqqaf il-politika espansjonista Russa. fi?-?ona.
Min-naħa tiegħu, l-Imperu Ottoman ma setax ilaħħaq mar-riformi imposti fil-Pa?i ta’ Pari?i fl-1856 u ffa??ja diversi ribelljonijiet (Kreta fl-1866, Ħerzegovina fl-1875 jew il-gwerra mas-Serbja fl-1876) u falliment fl-1875. Hekk kif ħadet is-sitwazzjoni forma, grupp ta uffi?jali rribellaw kontra Sultan Abdulaziz I, minfloku ma Murad V. Il-pajji? kien mogħni bKostituzzjoni fl-1876 Madankollu, is-Sultan ?did Abdul Hamid II temm ir-riforma u stabbilixxa mill-?did il-monarkija assoluta.
Meta r-ribelljoni kontra l-Imperu Ottoman faqqgħet fil-Bosnja fl-1875, infirxet fil-Bulgarija s-sena ta’ wara,1 fejn kienet magħrufa bħala r-Rewwixta ta’ April. L-appo?? popolari għar-rewwixta kien baxx.2 Minkejja l-fatt li l-awtoritajiet ikkontrollaw fa?ilment ir-ribelljoni,1 it-Torok ħar?u repressjoni brutali,1 li fiha pparte?ipaw il-bachibozuks, wettqu bosta massakri (5,000 mejta f'Batal u Peshtera1 ?) u qerdu. il-pajji?. Pajji?i Ewropej oħra kienu rrabjati u ddenunzjaw il-brutalita u l-"kruhat Bulgari".1
Fl-1876, il-Konferenza ta' Kostantinopli tlaqqgħet mill-poteri l-kbar, madankollu d-de?i?jonijiet tagħha ?ew mi?ħuda mill-awtoritajiet Ottomani, meta wieħed iqis li l-pubblikazzjoni tal-Kostituzzjoni tal-1876 ggarantit id-drittijiet tal-minoranzi tal-Imperu. Intant, ir-Russja kompliet tkun ostili għall-Ottomani u bdiet sensiela ta' kuntatti mal-Awstrija-Ungerija biex tiggarantixxi n-newtralita tagħha quddiem pro?ess ta' gwerra possibbli (qsim tal-Imperu Ottoman miftiehem fil-konferenza informali li saret fl-1876).nota. 1 Fl-aħħar ir-Russja ddikjarat gwerra f'?unju 1877 u invadiet il-pajji? bl-appo?? tar-Rumeni u le?jun Bulgaru. Fi Frar 1878, l-armati Russi waslu sal-bibien ta' Kostantinopli.
It-Trattat ta' San Stefano (3 ta' Marzu, 1878) stipula l-ħolqien ta' prin?ipat awtonomu kbir tal-Bulgarija u ?-?armar tat-territorji Ewropej tal-Imperu Ottoman.1 L-Awstrija u l-Gran Brittanja be?għu li l-bilan? fil-Balkani kien se jitħarbat u li l-istat il-?did sar satellita Russu fil-Balkani u ?iegħel lir-Russja tiffirma t-Trattat ta’ Berlin, li bih in?amm il-bilan? għad-detriment tal-aspirazzjonijiet nazzjonali Bulgari: il-prin?ipat awtonomu tal-Bulgarija baqa’, i?da naqqas ħafna1 u su??ett għal vassalla?? uffi?jali lil Kostantinopli, li ?ammewh milli jistabbilixxi relazzjonijiet diplomati?i jew kummer?jali formali ma nazzjonijiet oħra.
Għalkemm it-Trattat ta' San Stefano qatt ma mmaterjalizza lil hinn mill-karta, sar referenza għan-nazzjonalisti Bulgari, għax kien jirreferi għall-eks-renju ta' Simeon I. Gvernijiet Bulgari su??essivi fittxew l-unifikazzjoni ta' dawk li kienu jqisu territorji Bulgari, immirati lejn il-fruntieri ta' San. Stefano. Fl-għexieren ta' snin ta' wara l-Bulgarija rnexxielha taħtar isqfijiet Bulgari fil-Ma?edonja (parti mill-Imperu Ottoman f'dan i?-?mien).
Fis-seklu 14 inbnew ħafna monasteri taħt il-patro?inju ta' Ivan Alexander fuq ix-xaqliba tat-tramuntana ta' Stara Planina, spe?jalment f'?ona qrib il-kapitali Tarnovo li kienet magħrufa bħala “Sveta Gora” (Foresta Mqaddsa), isem u?at ukoll biex jirreferi għal. lejn il-Muntanja Athos. Il-bosta monasteri madwar l-Imperu kienu ?-?entru tal-ħajja kulturali, edukattiva u spiritwali tas-so?jeta Bulgara. F'nofs is-seklu 13, ħafna monasteri bdew jibnu fortifikazzjonijiet taħt it-theddida ta' inva?jonijiet Torok, bħall-famu? Torri Hrelyu fil-Monasteru ta’ Rila.
Kien hemm netwerk organizzat perfettament ta' difi?a fortizza li jikkonsisti f'diversi linji tul id-Danubju, il-Muntanji Balkani, ir-Rhodope, il-kosta. Il-fortizza ewlenija kienet Tarnovo. Kastelli importanti oħra inklu?i kienu Vidin, Silistra, Cherven, Lovech, Sofia, Plovdiv, Lyutitsa, Ustra u ħafna oħrajn.
Fl-1879 laqgħa ta' assemblea kostitwenti fil-belt ta' Tarnovo adottat Kostituzzjoni għall-Bulgarija (demokrata ħafna għal dak i?-?mien, i?da ma tantx kienet applikata, approvata grazzi għat-trijonf tal-po?izzjoni tal-Partit Liberali u l-qbil Russu) u eletta bħala prin?ep lil Alessandru ta' Battenberg, neputi tat-Tsarina tar-Russja. Is-sovran il-?did kien fil-fatt intgħa?el mill-poteri l-kbar. Fil-provin?ja ta’ Rumelia tal-Lvant, il-poteri Ewropej fasslu l-istatuti organi?i tal-Kungress ta' Berlin u ?ie maħtur u a??ettat mill-assemblea gvernatur li jirrappre?enta lis-sultan Ottoman. Il-kapitali l-?dida tal-prin?ipat awtonomu ?iet stabbilita fil-belt ta' Sofia, salib it-toroq u qrib il-Ma?edonja, b’għa?la tal-awtorita transitorja Russa li tikkontrolla t-territorju wara l-gwerra.
Ottoman Dev?irme fil-Bulgarija.
Bandiera Rumeljana tal-Imperu Ottoman
Eyalat ta' Rumelia fl-1609, (Wi??: 124.63 km²; Popolazzjoni (1844): 2,700,000 abitant, Densita: 21,664,13 abitant/km²)
L-istorja tal-Bulgarija Ottomana tifrex għal kwa?i 500 sena, mill-konkwista mill-Imperu Ottoman tar-renji ?għar li ħar?u mit-tifrik tat-Tieni Imperu Bulgaru fl-aħħar tas-seklu 14, sal-Ħelsien tal-Bulgarija fl-1878. It-territorji Bulgari ?ew amministrati. fl-Eyalet ta' Rumelia. Il-ħakma Ottomana kienet perijodu mmarkat minn oppressjoni u ħakma ħa?ina, u kienet tirrappre?enta tluq mill-i?vilupp tal-Bulgarija bħala stat Ewropew Kristjan. Seħħ pro?ess ta' qawmien mill-?did kulturali bid-dgħjufija tal-amministrazzjoni Ottomana wara l-1700, li fl-aħħar mill-aħħar wassal għal armati organizzati. ?lieda għall-ħelsien. Bħala ri?ultat tal-Gwerra Russo-Torka (1877-1878), inħoloq il-Prin?ipat tal-Bulgarija, stat vassalli Ottoman awtonomu li kien funzjonalment indipendenti. Fl-1885 il-provin?ja awtonoma tar-Rumelia tal-Lvant ?iet taħt il-kontroll tat-zar Bulgaru. Il-Bulgarija ddikjarat l-indipendenza tagħha fl-1908.
L-Imperu Bulgaru (Bulgaru: Българско царство, Balgarsko tsarstvo), huwa terminu u?at biex jiddeskrivi ?ew? perjodi fl-istorja medjevali tal-Bulgarija. Fil-Bulgari a?ixxew bħala fattur ewlieni fil-poter re?jonali fl-Ewropa b'mod ?enerali u fix-Xlokk b'mod partikolari, ħafna drabi rivali għall-Imperu Bi?antin. I?-?ew? "Imperi Bulgari" mhumiex ittrattati bħala entitajiet separati, i?da bħala stat restawrat u unifikat wara perjodu ta 'kontroll Bi?antin.
Khan Omurtag (814-831)
L-Ewwel Imperu Bulgaru ?ie stabbilit bħala ri?ultat ta' espansjoni tal-Bulgarija l-Kbira l-Antika lejn it-territorju fin-Nofsinhar tax-Xmara Danubju, li dam mis-681 sal-1018, meta kien sottopost mill-Imperu Bi?antin. Gradwalment laħqet l-aqwa ?mien kulturali u territorjali tagħha fis-seklu 9 u kmieni fl-10 taħt il-ħakma ta' Boris u Simeon I l-Kbir, meta saret i?-?entru kulturali u letterarju tal-Ewropa Slava, kif ukoll wieħed mill-akbar stati tal-Ewropa.
Imperatur Ivan Alexander (1331-1371)
L-istat Bulgaru medjevali ?ie rrestawrat bħala t-Tieni Imperu Bulgaru wara rewwixta ta' su??ess minn ?ew? nobbli Tarnovo, Asen u Peter, fl-1185, u e?ista sakemm intrebħet matul l-inva?joni Ottomana tal-Balkani fl-aħħar tas-seklu 14, bid-data probabbli. tas-sottomissjoni tagħha s-sena 1396. (L-aħħar territorju Bulgaru li waqa' taħt id-dominazzjoni Ottomana kien Sozopol, fl-1453). Taħt Ivan Asen II, monarka meqjus dak i?-?mien bħala r-restawratur tal-patrijarkat Bulgaru, ħafna mis-setgħa pre?edenti tiegħu re?għet inkisbet gradwalment matul l-ewwel nofs tas-seklu 13, għalkemm dan ma damx wisq minħabba problemi interni u inva?jonijiet barranin. .
Fl-1878 l-indipendenza tal-pajji? finalment ?iet restawrata bħala stat awtonomu. L-indipendenza tal-Bulgarija ?iet rikonoxxuta mill-Ottomani fis-sena 1908.
-
L-Ewwel Imperu Bulgaru matul ir-renju tat-Tsar Simeon
-
Mappa tal-Bulgarija matul ir-renju ta' Samwel (997-1014)
-
L-Imperu Bulgaru matul ir-renju ta' Ivan Asen II
-
It-Tieni Imperu Bulgaru fl-1340, Ivan Alexander (1331-1371)
It-Tieni Imperu Bulgaru (bil-Bulgaru: Второ българско царство [Vtorо B?lgarskо Tsartsvo]) kien stat Bulgaru medjevali, li kien je?isti bejn l-1185 u l-1396 (jew l-1422). Ivan Asen II qabel ma ?ie maħkum gradwalment mill-Ottomani fl-aħħar tas-seklu 14 u l-bidu tal-15. L-unitajiet amministrattivi Bulgari li ?ejjin kienu l-prin?ipat awtonomu li tfa??at fl-1878 u r-Renju indipendenti tal-Bulgarija aktar tard.
Sal-1256 it-Tieni Imperu Bulgaru kien il-qawwa dominanti fil-Balkani.2 Il-Bi?antini ?ew megħluba f'diversi battalji kbar u fl-1205 l-Imperu Latin li kien għadu kif inħoloq tgħaffe? fil-Battalja ta' Adrianopli mill-Imperatur Kaloyan. Neputi tiegħu Ivan Asen II (1218-1241) għeleb lid-Despotat tal-Epiru, u l-Bulgarija re?għet ħar?et bħala qawwa re?jonali. Madankollu, fl-aħħar tas-seklu 13, l-Imperu naqas minħabba inva?jonijiet kostanti minn Tatari, Bi?antini, Ungeri?i, instabbilta interna u rewwixti.
Minkejja l-influwenza qawwija Bi?antina, l-artisti u l-periti Bulgari rnexxielhom joħolqu l-istil tagħhom stess. Il-letteratura u l-arti iffjorixxu fis-seklu 14, u parti kbira mill-popolazzjoni Bulgara kienet litterata.
Koordinati: 43°04′00″N 25°39′00″E; Kapitali: Tarnovo (1185 -1393), Vidin u Nikopol (1393-1396); Lingwa uffi?jali; Bulgaru Medjevali, Lingwi Oħra: Lingwi Balko-Rumen; Grieg Bi?antin; ?ona: 477,000 km²; sar: (1185-1190) Pedro II, (1356-1396) Ivan Esratsimir.
-
Bandiera tar-Tieni Imperu Bulgaru, Ivan Shishman tal-Bulgarija Era, 1380). kif muri fil-Guillem Soler.
-
Tarka tar-Tieni Imperu Bulgaru, Tarka jew emblema tat-Tsar Ivan Shishman, zar tat-Tieni Imperu Bulgaru matul l-1371?1395. L-imma?ini hija bba?ata fuq il-minjatura ori?inali tat-tieni nofs tas-seklu 14 minn vja??atur Għarbi anonimu, issa fl-Arkivju tar-Re tal-Marokk.
-
Estensjoni massima tat-Tieni Imperu Bulgaru
-
Estensjoni massima tat-Tieni Imperu Bulgaru (1241), Il-Bulgarija tat-Tsar Ivan Asen II (tikek ħomor: ?entri amministrattivi; tikek blu: portijiet ?enovi?i). Il-Bulgarija fl-1218 (renju ta' Boris), Konkwisti ta' Ivan Asen II (1218-1241), Vassalli ta' Ivan (mill-1230).
-
Constantine Tij, Imperatur tal-Bulgarija (1257-1277).
-
Il-Bulgarija fit-tieni nofs tas-seklu 13. I?-?ona aktar skura turi l-firxa tar-ribelljoni ta' Ivailo.
-
Imma?ni ta' Ivan Alexander.
-
Mappa medjevali ta' Tarnovo.
-
Kultura tat-Tieni Imperu Bulgaru.
-
Fresk li juri San Nikola, Knisja ta' Boyana.
-
Affreski tal-Knisja ta' Boyana (1259): Desislava.
-
Ritratt murali kontemporanju ta' Ivan Alexander mill-Knejjes tal-blat ta' Ivanovo.
-
Minjatura mill-Evan?elji ta' Ivan Alexander.
-
Minjatura mis-Salterju Tomi?.
-
Christ Pantokrator, waħda mill-40 knisja ta' Nessebar.
-
Knisja ta' San Demetriju, Veliko Tarnovo.
-
Patriarshia f'Veliko Tarnovo.
Il-Bi?antini ħakmu l-Bulgarija mill-1018, meta rebħu l-Ewwel Imperu Bulgaru, fl-1185, għalkemm inizjalment ma kinitx integrata bis-sħiħ fl-Imperu Bi?antin; ?ammet, pere?empju, il-livelli tat-taxxa ta' qabel il-konkwista u s-setgħa ta' nobbli ta' grad aktar baxx. Il-Knisja Ortodossa Bulgara indipendenti tpo??iet taħt l-awtorita tal-Patrijarka Ekumeniku ta' Kostantinopli, u l-aristokrazija Bulgara u l-qraba tat-Tsar ingħataw diversi titoli Bi?antini u ttrasferiti lejn il-partijiet Asjati?i tal-Imperu. Kien hemm ribelljonijiet kontra l-ħakma Bi?antina fl-1040-41, fl-1070 u fl-1080s, li fallew.
Il-Bulgarija waqt ir-rewwixta
Ir-Rewwixta ta' Asen u Pietru (Bulgaru: Въстание на Асен и Петър) kienet rewwixta tal-Bulgari u l-Vlacha li kienu jgħixu fil-Moesja u l-Balkani, imbagħad Paristrion su??ett tal-Imperu Bi?antin, ipprovokat minn taxxa. ?id. Beda fis-26 ta' Ottubru, 1185, il-festa ta' San Demetriju ta' Tessalonika, u spi??at bir-restawr tal-Bulgarija bil-ħolqien tat-Tieni Imperu Bulgaru, immexxi mid-dinastija Asen.
I?akk II Angelus, sabiex ji?bor flus għat-tie? tiegħu ma' bint ir-Re Bela III tal-Ungerija, impona taxxa ?dida li kellha impatt qawwi fuq il-popolazzjoni tal-Muntanji Haemus. Bagħtu ?ew? mexxejja (Pietru u Asen) biex jinnegozjaw mal-imperatur f'Kypsella (illum ?psala) fi Tra?ja. Talbu li ji?diedu mal-lista tal-armata Bi?antina u li jingħataw art qrib Haemus biex jipprovdu d-dħul monetarju meħtie? biex titħallas it-taxxa. Dan ?ie mi?ħud u Peter u Asen ?ew trattati b'mod goff. It-twe?iba tiegħu kienet li jhedded rewwixta.
Wara r-ritorn tagħhom, ħafna mid-dimostranti ma ridux jingħaqdu mar-ribelljoni. L-aħwa Pietru u Asen bnew il-knisja ta' San Demetriju ta' Tessaloniki f’Tarnovo, iddedikata lil San Demetriju, tradizzjonalment meqjus bħala l-qaddis patrun tal-belt Bi?antina ta' Tessaloniki, u sostnew li l-qaddis kien waqaf jiffavorixxi lill-Bi?antini: “Alla kien idde?ieda li jeħles. lill-Bulgari u lill-poplu Valakija u jerfgħu l-madmad li kienu ?arrbu għal tant ?mien. Dan ikkonvin?iet lis-segwa?i tiegħu biex jattakkaw bliet Bi?antini, jaqbdu pri?unieri u bhejjem. Preslav, il-belt kapitali tal-Ewwel Imperu Bulgaru, ?iet assaltata, u kien wara dan l-in?ident simboliku li Pietru assuma l-insinji ta' zar (jew imperatur).
Fir-rebbiegħa tal-1186, I?akk beda kontrooffensiva. Għall-ewwel kien su??ess. Matul l-eklissi tax-xemx tal-21 ta' April, 1186, il-Bi?antini attakkaw b’su??ess lir-ribelli, li ħafna minnhom ħarbu fit-tramuntana tad-Danubju, u stabbilixxew kuntatt mal-Vlachs tat-tramuntana tad-Danubju u l-Cumani tal-isteppa Pontika. B'?est simboliku, I?akk II daħal fid-dar ta' Pietru u ħa l-ikona ta' San Demetriju, u b'hekk re?a' kiseb il-favur tal-qaddis. Għadu taħt theddida ta' ambush mill- għoljiet, I?akk mar lura lejn Kostantinopli biex ji??elebra r- rebħa tiegħu. Għalhekk, meta l-armati Bulgari u Vla?i rritornaw lura, imsaħħa mill-Vla?i tat-Tramuntana u l-alleati Cuman tagħhom, sabu r-re?jun bla difi?a u rkupraw mhux biss it-territorju pre?edenti tagħhom i?da l-Moesia kollha, pass konsiderevoli lejn it-twaqqif ta' stat ?did. Bulgaru.
L-imperatur issa fda l-gwerra f'idejn zijuh, ?wanni Sebastokratur, li rebaħ diversi rebħiet kontra r-ribelli i?da mbagħad irribella lilu nnifsu. Huwa ?ie sostitwit mill-kunjati tal-imperatur, Juan Cantacuzeno, strate?ist tajjeb i?da ftit familjari mat-tatti?i tal-guerilla u?ati mill-muntanji. L-armata tiegħu ?iet imbuttata u ?arrbet telf kbir wara li b'mod imprudenti segwiet lill-għadu fil-muntanji.
It-tielet ?enerali inkarigat mill-?lieda kontra r-ribelli kien Alexius Branas, li, min-naħa tiegħu, irribella u dawwar kontra Kostantinopli. I?akk rebaħ bl-għajnuna tat-tieni ħutu, Kunrad ta' Montferrat, i?da dan il-?lied ?ivili kien iddevja l-attenzjoni tar-ribelli u I?akk ma setax jibgħat armata ?dida sa Settembru 1187. Il-Bi?antini kisbu xi wħud minuri. rebħiet qabel ix-xitwa, i?da r-ribelli, megħjuna mill-Cumani u u?aw it-tatti?i tal-muntanji tagħhom, xorta ?ammew il-vanta??.
Fir-rebbiegħa tal-1187, I?akk attakka l-fortizza ta' Lovech, i?da naqas milli jaqbadha wara assedju ta' tliet xhur. L-artijiet bejn Haemus Mons u d-Danubju issa ntilfu għall-Imperu Bi?antin, li wassal għall-iffirmar ta' tregwa, u b'hekk de facto rrikonoxxiet il-ħakma ta' Asen u Pietru fuq it-territorju, li wassal għall-ħolqien tat-Tieni Imperu Bulgaru. L-unika konsolazzjoni tal-Imperatur kienet li j?omm osta??i lil mart Asen u lil ?ertu ?wanni (futur Kaloyan tal-Bulgarija), ħu ?-?ew? mexxejja ?odda tal-Istat Bulgaru.
L-isem L-Ewwel Imperu Bulgaru (bil-Bulgaru: българьско ц?сарьстви?, b?lgarлsko c?sar?stvije) jindika ?ew? stati medjevali su??essivi?il-Kanat tad-Danubju Bulgaru (681-864) u t-Tsarate Bulgaru (864)-10864 Bulgaru-Aristocyto Bulgaru (864) Bojari Tengristi li ssaltan fuq i?-?ew? naħat tad-Danubju t’Isfel, fuq popolazzjonijiet Slavi, Valakki, Griegi, Albani?i u oħrajn di?a Kristjani.
-
Monogramma fuq l-ajkla tal-fidda mit-te?or ta' Voznesenka. M'hemm l-ebda kunsens x'inhu e?attament iskritt fuq din il-monogramma, xi xjenzati qalu li miktub bil-Grieg "ПЕТРОY" (Petros), xi xjenzati qalu li huwa "Espor" bħala monogramma ta' Khan Bulgaru Asparuh.
-
L-ewwel Imperu Bulgaru fis-sena 814.
-
L-Ewwel Imperu Bulgaru fl-850.
-
Asparukh jaqsam id-Danubju u joqgħod f'Moesia (xogħol ta' Nikolai Pavlovich.
-
Bulgarija, bidu tas-seklu 7.
-
Khan Krum ji??elebra man-nobbli tiegħu wara l-Battalja ta' Pliska (811). Il-qaddej tiegħu (il-lemin) i?ib it-tazza tal-kranju tal-Imperatur Nicephorus I mimlija bl-inbid.
-
Khan Omurtag jordna l-qatla tal-Insara.
-
Bulgarija mal-mewt ta' Khan Krum fl-814.
-
Magħmudija fl-864 Boris I, konver?joni tal-Bulgarija għall-Kristjane?mu Ortodoss tal-Lvant.
-
Simeon jibgħat delegati fil-Kalifat Fatimid biex jiffurmaw alleanza kontra l-Bi?antini. I?-?ew? naħat kienu qrib ftehim, i?da d-delegati Bulgari nqabdu waqt il-vja?? tar-ritorn tagħhom mill-Bi?antini, li rnexxielhom jipprevjenu alleanza mal-Għarab.
-
Il-kavalleria Bi?antina po??iet lill-Bulgari għall-ħarba wara l-battalja ta' Esperqueo (997), il-bidu tat-tmiem tal-Ewwel Imperu Bulgaru. Kronaka ta' John Skylitzes, seklu 11.
-
L-Imperu Bulgaru matul ir-renju ta' Samwel.
-
Xbieha ta?-?eramika ta' San Teodoru, Preslav, c. 900, Mu?ew Arkeolo?iku Nazzjonali, Sofja.
L-Ewwel Imperu Bulgaru sar magħruf sempli?ement bħala l-Bulgarija minn mindu ?ie rikonoxxut mill-Imperu Bi?antin fis-sena 681. Bejn is-681 u l-864 il-pajji? kien magħruf ukoll bħala l-Khanate Bulgaru (il-ħakkiem aħħari jissejjaħ khaan kultant translitterat bħala "jan" u drabi oħra adattati biss bħala "kan", għalhekk xi drabi, skont is-sors, dan l-istat jissejjaħ "Khanato" jew "Khanato"). Xi stori?i ju?aw it-termini Danube Bulgaria jew Danube Bulgarian Khanate sabiex jiddifferenzjawha minn Volga Bulgarija li ħar?et minn grupp Bulgaru ieħor. Matul l-ewwel snin tal-e?istenza tiegħu l-pajji? kien jissejjaħ ukoll l-Istat Bulgaru jew il-Khaganate Bulgaru. Bejn 864 u 917 jew 927 il-pajji? kien magħruf bħala l-Prin?ipat tal-Bulgarija jew il-Bulgarija Knyazhestvo. Fl-istorjografija Bulgara ?eneralment tissejjaħ l-Ewwel Stat Bulgaru jew l-Ewwel Tsari?mu (Imperu) Bulgaru. Fis-sorsi tal-lingwa Spanjola l-pajji? huwa spiss magħruf bħala l-Imperu Bulgaru.
Maħluq bħala għaqda bejn Proto-Bulgari u Slavi, għal protezzjoni re?iproka kontra l-Imperu Bi?antin fin-Nofsinhar u l-Avari fil-majjistral. L-Ewwel Imperu Bulgaru kien immexxi skond it-tradizzjoni proto-Bulgara minn khan. Is-Slavi ?ammew awtonomija sinifikanti, u eventwalment il-lingwa u t-tradizzjonijiet tagħhom iffurmaw il-kultura Bulgara u n-nies tal-Bulgarija saru pajji? Slav.
Matul l-aħħar perjodu ta 'l-Imperu Ruman, i?-?ona tal-Bulgarija kontemporanja kienet organizzata f'diversi provin?ji: Scythia Minor, Moesia (Super u Lower), Thrace, Ma?edonja, Dacia (nofsinhar tad-Danubju), Dardania, Rhodope u Hemimont. Kellha popolazzjoni mħallta ta’ Getae u Thracians. Matul l-inva?jonijiet tal-Hun tal-Ewropa ?entrali u tal-Lvant, gruppi Turkic imsejħa Proto-Bulgari stabbilixxew fir-re?jun. Diversi mew?iet ta' migrazzjonijiet Slavi seħħew matul is-sitt seklu u l-bidu tas-seba ', sakemm is-Slavilizzazzjoni lingwistika sħiħa tar-re?jun.
Ir-renju ta' Boris I (852-889) beda b’ħafna tbatija. Għal għaxar snin l-istat ??ieled kontra l-imperi Bi?antini u Karolingji, il-Moravja l-Kbira, il-Kroati u s-Serbi.
Fis-sena 864 il-Bi?antini taħt il-kmand ta' Mikiel III invadew il-Bulgarija fuq suspett li Khan Boris I jista' jkun lest ja??etta l-Kristjane?mu skont ir-rit tal-Punent. Malli sar jaf bl-inva?joni, Boris I beda negozjati ta' pa?i.41 Il-Bi?antini rritornaw xi artijiet fil-Ma?edonja bil-kundizzjoni li l-Bulgari jadottaw il-fidi Nisranija f'idejn Kostantinopli, proposta li ?iet a??ettata minn Boris, li tgħammed f’Settembru. 865, ħa l-isem ta' parrinu tiegħu, l-Imperatur Bi?antin Mikiel.42 It-titlu pagan "Khan" ?ie abolit u mibdul b'"knyaz". Madankollu, ir-ra?uni aħħarija għall-konver?joni ma kinitx l-inva?joni Bi?antina. Boris I kien ra?el majesty, u anti?ipa bis-sħiħ li l-introduzzjoni ta’ reli?jon waħda kienet se tlesti l-konsolidazzjoni tal-istat Bulgaru emer?enti, li kien għadu maqsum fuq kwistjonijiet reli?ju?i. Kien jaf ukoll li l-Bulgarija ma kinitx stat li kellu r-rispett sħiħ tal-poteri Kristjani, u li t-trattati ffirmati magħhom setgħu jinkisru għal ra?unijiet reli?ju?i.