Sainan' i Sodana
Mari-piandrianan' i Sodana
I Sodana eo anivon' izao tontolo izao
Sarin-tanin' i Sodana
I
Sodana
na
Repoblikan' i Sodana
dia firenena ao
Afrika Atsinanana
, izay manana morontsiraka ao amin' ny
Ranomasina Mena
avy ao avaratra-atsinanana izy sady mamakivaky azy avy any avaratra mianatsimo ny lohasaha sy ny onin' i
Nily
. Manana velarana mirefy 1 886 068 km² i Sodana. I
Khartoum
no renivohiny. Atao hoe
Sodaney
ny vahoakan' ity firenena ity.
Mamaritra azy avy ao avaratra i
Ejipta
, ao atsinanana i
Eritrea
, ao atsimo i
Kenia
sy i
Oganda
ary ny
Repoblika Demokratikan' i Kongo
, ary ao andrefana ny
Repoblikan' i Afrika Afovoany
sy i
Tsady
ary i
Libia
.
Firenena anjakan' ny tany efitra i Sodana, ka zava-dehibe indrindra aminy ny rano: ny ony Nily no mahalonaka an' ireo lohasaha maro. Ny ampahany be amin' ny tanin' i Sodana doa tondrahan' ny onin' i Nily. Ao avaratra, andaniny sy ankilan' i Nily, dia ahitana ny
tany efitr' i Libia
(ilany andrefana), izay zarazarain' ny
lembalemba
maro, sy ny
tany efitr' i Nobia
(ilany atsinanana), izay fefen' ny
tandavan-tendrombohitra
amin' ny morontsiraka ao amin' ny Ranomasina Mena. Ao afovoan-tany no ahitana an' i
Sahely
izay vakivakin' i
Nily Fotsy
sy i
Nily Manga
ary i Atbara. Ao andrefana no ahitana an' i Darfour, izay faritra be tendrombohitra sy ahitana lembalemba karankaina. Miovaova arakaraka ny faritra ny toetany ao Sodana: toetany karankaina an-tany efitra ny ao avaratra,
toetanin-jana-pehin-tany
ny ao afovoany ary
toetanim-pehiben-tany
be orana ny atsimo.
Mizara ho vondrona lehibe roa lehibe ny vahoaka sodaney, dia ireo vahoaka manaraka ny
finoana silamo
(75 %) izay monina ao avaratra sy ao afovoan-tany, sy ireo vahoaka
kristiana
sy mpanaraka ny
fivavahan-drazana afrikana
ao atsimo.
Miompana amin' ny
fambolena
ny toekaren’ i Sodana. Izy no firenena voalohany mpamokatra ny goma arabo izay ampiasaina amin' ny fitehirizana voankazo mamy nahandroina na amin' ny fanamboarana ranomanitra. Simban' ny
ady an-trano
anefa izany toekarena izany nanomboka amin' ny nafazoany ny fahaleovan-tena tamin' ny taona 1956. Ny
fiteny arabo
no fiteny ofisialin' i Sodana.
Firenena ao Afrika:
Afrika Atsimo
-
Alzeria
-
Angola
-
Benino
-
Borkina Faso
-
Borondy
-
Botsoana
-
Ejipta
-
Eritrea
-
Esoatiny
(
Soazilandy
taloha) -
Etiopia
-
Gabona
-
Gambia
-
Gana
-
Ginea
-
Ginea Bisao
-
Ginea Ekoatorialy
-
Jibot?
-
Kamerona
-
Kapvera
-
Kenia
-
Komoro
-
Kotidivoara
-
Lezoto
-
Liberia
-
Libia
-
Madagasikara
-
Malaoy
-
Mal?
-
Maorisy
-
Maoritania
-
Maroka
-
Mozambika
-
Namibia
-
Nizera
-
Nizeria
-
Oganda
-
Repoblika Arabo Saharaoy Demokratika
-
Repoblika Demokratikan' i Kongo
-
Repoblikan' i Afrika Afovoany
-
Repoblikan' i Kongo
-
Roanda
-
Sao Tome e Prinsipe
-
Seisely
-
Senegaly
-
Siera Leona
-
Sodana
-
Sodana Atsimo
-
Somalia
-
Somalilandy
-
Tanzania
-
Togo
-
Tonizia
-
Tsady
-
Zambia
-
Zimbaboe
Kontinenta eto an-tany