Jeneralveldmarschall Keitel ongerschriivd d Kapitulatiunsurkund
Dr
Zweide Weltkresch
woch dr zweide jruuße
Kresch
em 20. Jahrhondot, em dam all di damalije
Jruußmachde
vorwaggeld woore. Bes zm Joohr 2008 joov ot kenne Kresch, a dam osu voll Luuh om ot Laave komme send. Bes 2008 wood alleen ma en da Kresch met
Atomwaffe
jekampfd. Usserdam, watt avver och at em
Ischde Weltkresch
passeerd woch, woode biolojische un chemische Waffe bonotzt.
D jenau Zaahl van d Duude us dr Zweide Weltkresch es net bkannd avver ot weed dova ussjejange, dat tosche 55 un 60 Milliun Mensche hon Laave voloore hand. Wa sisch jenau akkikt, wi da Kresch aavleev, da stallt vass, dat
Kreschvorbrasche
voor voll Duude vorantwortlich woore. Voll
Ziviliste
twoore betroffe. Zosatzlich veel en di Zitt van dr Zweide Weltkresch dr
Holocaust
, watt met
Konzentratiunslajer
wi ot
Konzentratiunslajer Auschwitz-Birkenau
vorbonge es. Dorch dr Holocaust storve onjevaar 6 Milliun Mensche.
Da Zweide Weltkresch vong z ongescheedliche Zitte a. Em
Joohr 1937
jang di Schosserei tosche
Japan
un
China
looß. Dat woch onjevaar 2 Joohr bevoor dr Kresch a
Europa
ussbroch. Am
1. September
1939
ovverveel
Dutschland
dr Nobberstaat
Pole
, dr Aavang van dr Zweide Weltkresch a Europa.
Uss dr Ischde Weltkresch woore Staate a Europa entstange, di angisch woore als voor dr Kresch. Dutschland, voor dr Kresch en van di starke Lander, kraat s drovver un mood zaahle un aavjavve. Mo kann sisch vorstelle, dat d Dutsche dat osu flott wi mojelisch andere woohle. En di Zitt koome d Nationalsozialiste met
Adolf Hitler
op d Buuhn. Hitler kutt mulle un vorzalld, watt d Luuh huure woohle. Avver d
NSDAP
woohl voll mi als o paar Jrenze zorat rokke. S woohle on neu Struktur a Europa opbouwe.
En di Zitt veehl zosatzlich d
Weltweetschaftskriiß
. D bes dohen starke Staate vorloore a Jeweet. D Staate
USA
,
Frankreich
un
|Angland
schoffe o Sustem, dat oohne Dutschland usskoom. Em Versailer Vordraach wood Dutschland vorjeschravve, wat ot z do hod. Ot joov kenn Diskussiun tosch Partnere. Ot joov ma ono Zaddel met Opjaave, di Dutschland aav z werke hod. D Onmodd a Dutschland woch jruuß avver ot joov kenne Wach us d Schlamassel. Dutschland wood alleen d Schold an dr Kresch jejovve.
En di Zitt schleefe avver och di Luuh a Europa net, di di Situatiun voor sisch notze woohle. Su koom a
Italie
Mussolini
a d Macht un d NSDAP notzde d Probleme va Dutschland och, om starkr un starkr z waade.
Watt d dutsche Vorstellung woch, kutt met knappe Wood beschravve waade als ?
Danzisch
un
Ovver-Schlesie
mosse zorock“.
D Situatiun van d NSDAP voor dr Zweide Weltkresch
[
Andere
·
der Qualltax andere
]
D Ziile van d NSDAP losse sisch en o paar Satz opschriive:
- D
Judde
send an d
Ischde Weltkresch
schold.
- D internationale Finanzjudde vororsache d schlaate weetschaftlische Situatiun va Dutschlands.
- Hitler omschreev met dat Wood Sozialdarwinesmus dat Raat van dr Starke, dr Schwache onger z bottere, o Raat, dat ha spiir dock notzde.
- Hitlers Politik ziilde dohen, dr Oste onger sing Jewalt z brenge. Ha woohl dr Jermanetreck, da no Sude un Weste jang, no Oste lanke. Hitlers Ziil woch dobeij
Russland
, dat ha Dutschland ongerwerpe woohl. O Bondness met Italie woch dr ischde Schrett. Salvs an ono Bond met Angland daat Hitler on Zitt lang.
Watt voor d NSDAP on jruuße Roll spelld, woch, dat s d Kontroll ovver d
Armee
kraate. Dat woch ee van d ischde Ziile.
Su stalld Hitler an d dutsche Armee da Opdrach, a 4 Joohr asatzbar z see un d dutsche Weetschaf solld och no 4 Joohr en d Laach se, ono Kresch us z halde. Am 5. November 1937 saad ha:
Ot Ziil van d dutsche Politik es d Sescherung un dr Erhald van d dutsche Volksmass un s z Vormeehre. D dutsche Not hangd avver van d Vaalende Plaatsch aav. … D dutsche Zokonft weed doher ma dorch d vaalende Plaatsch ussjelooßd. … D enzije Losung litt doran, neue Laavensraum z jewanne. … Dat latt sisch avver ma dorch Jewalt luuse … dann bliid ma noch di Antwood op d Vroch ?wann“ un ?wi“. Solld dr Vuuhrer noch am Laave se, dann su es ot singe Beschloss, spiidestens bes 1943/1945 d dutsche Raumvrooch z luuse. Om d militarpolitische Vrooch z vorbessere, moss op jadde Val lot ischde Ziil d Vorwaggelong en ono Kresch se, d Tschechei un Osterreich moote neerjeworpe waade, om sisch d Siije no Weste vreij z halde.
Met di Wood hod Hitler at dutlisch op d Vorbrache henjewesse, di ha voor hod.
No ot
Munchener Aavkomme
vam September 1938 hod Hitler dr Anglander
Chamberlain
jesaad, dat ha kann Ansproch op Jebiite a Europa mi hod. Dat woch avver jeloore, denn at em September 1939 jrevv ha Pole a.
Avver net ma a Dutschland andernde sisch di Lach un d
Faschiste
trokke a Laahr.
Mussolini
schaffde ot 1922, si Rejiim a Italie op z bouwe. A
Spanie
joov ot tosche 1933 un 1939 ono
Burjerkresch
, us dam
Franko
als Jowanner hervorjang.
A Dutschland woch at am 30. Januar 1930 osu witt. Hitler ovvernomm d Macht, wood
Reichskanzler
un bouwde o Schrackensrejime op. Oohne voll z vroore, schnappde ot Dutsche Reich sisch 1935 ot
Saarland
, 1936 ot
Rhingland
. Kott dono, am 12. Maaz 1938 braad ha
Osterreich
zo Dutschland un och ot
Sudeteland
woch net voor ham sescher, wi sisch am 1. un 2. Oktober 1938 zeechde. Dat dat oohne jruuße Probleme jang, loch an di Politik, die d Anglander un Franzuse zo di Zitt bedreeve. Dobeij bleed ot och, als Dutschland sisch em Vrochjoohr 1939 da Rast van d
Tschechei
onger dr Naahl riss. Sujar
Litaue
joov no als Dutschland sisch ot
Memelland
nomm. Alles vorleef oohne Schwierichkeete voor Dutschland. Di angere helte d Uuhre stiif.
Dutschland jang avver noch ono Schrett wiir. D
Slowakei
wood ono eeje Staat, ongerstotzd va Dutschland un kenne traude sisch a Europa d Mull op z maache.
1939 ongernomm Hitler dr leitzde Schrett bevoor dr Zweide Weltkresch los jo kutt. Ha schloss met
Stalin
ono Vordrach, dr Nichtangriffspakt, da zosaat, dat sisch beede Staate net ajriife woode. Zosatzlich stang em Kleenjedrockte avver noch, wi Europa onger di beede Staate opjedeelt wade solld. Da Deel van dr Vordrach kraate angere avver net z laase. Da bleed joheim. Watt dohanger stang, dat woch, dat Pole tosche beede Staate opjedeelt wade solld un
Finnland
, d Staate em
Baltikum
un
Rumanie
a Russland valle solld. Avver Hitlers Jedanke woore noch janz angisch. Ha woohl d Weltherrschaf ha.
Op di anger Siij van d Welt, a Japan, soch ot och net jott us. 1936 ongerzeechnede Dutschland un Japan ono Vordrach, da beede Staate jaje dr
Kommunesmus
aavsescher solld.
Dutsche Soldate mache d Jrenzaavsperrung no Pole kapott
Am 1. September om 4:45 Uhr jang dr Zweide Weltkresch em Joohr 1939 los. Dutsche Soldate jreffe Pole a, wobeij dat Land dorch d Anjreff ovverraschd wood. Ono Kresch woch ni erklaard woode. Em Jajedeel. Hitler dang osu, als ov Pole da Kresch ha woohl, do Dutsche warm un warm jearschd hod, salvs Agreffe simeliird hod. Dobeij hod d Armee va Pole, di zwar voll Soldate hod, avver ma ald Waffe besoss, kenn Schangß jaje d dutsche Armee. Angland un Frankreisch erklarde Dutschland am 3. September 1939 dr Kresch, womet di anger zwei Jruuße a Europa, Russland held sisch jo waje singe Vordrach met Hitler noch us dr Kresch oruss, en dr Zweide Weltkresch vorwaggelt woode.
Am 17. September] 1939 woch ot met Pole vorbeij. D Rejiirung woch aavjehouwe, d Armee jeschlaare. Watt em Weste Dutschland jemaad hod, dat dang em Oste Russland. Frankreisch un Angland hand em Jajezoch avver waje da Avall Russlands a Pole ot russische Reisch ni dr Kresch erklard.
Am 28. September joov d Hauptstadt Warschau op. En di Naat dovoor hod d dutsche Luftwaffe d Stadt met Bombe ovverschott un voll dova kapott jemaad.
Am 8. Oktober 1939 deelden sisch Dutschland un Russland Pole op, d Viirde Deelung va Pole, wi spiir jesaad wood.
Voor ot do laavende Volk vong en schlemm Zitt a. Dutschland brudde dorch da Kresch
Zwangsarbeeder
, di zo Dusende us Pole no Dutschland jehold wood. Usserdam laavde a Pole voll
Judde
un da Hass va Hitler jaje Judde troff komm o Land mi wi Pole. Dr Holocaust woch komm schlammer z erlaave als a Pole.
Avver och em Oste va Pole jang ot ot Volk schlaat. D Russe botternde all di Luuh onger, di jaje dat Rejiim wore un voll Luuh storve dobeij.
Als Frankreisch Dutschland dr Kresch erklaarde, da drong sing Soldate en ot Saarland voor, dat van d Dutsche jo 1935 zorock jeholld woode woch. Di Dutsche kampfde net, s trocke sisch ma bes an dr
Westwall
zorock. Ot veel bo kenne Schoss. Hitler plande net, van di Stall us jaje Frankreisch z kampfe. Ha woohl dorch
Holland
un
Beljie
no Frankreich vorstusse. Us da Jrond woch ot em Saarland reuisch. Ot wood van ono
Setzkresch
jesproche. A Pole leef ot avver net osu jlatt wi Hitler dat jehoffd hod. Us da Jrond vorschob ha da Anjriff op Frankreisch warm un warm. 29 mol wood ?spiir“ jesaad.
Ongerneehme Weserubung, dr Vall va Danemark un Norweje em Joohr 1940
[
Andere
·
der Qualltax andere
]
D Invasiun a Danemark un Norweje
Onger dr Naam ?Ongerneehme Weserubung“ vorstehd mo d dutsche
Invasiun
a
Norwege
un
Danemark
am 9. Aprel 1940.
Watt enteresserde d Dutsche an beede Lander? Ot joov a
Skandinavie
ono Hoov
Iiserarz
, dat Dutschland voor dr Kresch brudde, dann Panzere woode us
Iiser
jebouwd un Dutschland hodd komm eeje Quelle dovor. Usserdam besooße beede Lander jruuße Haafe, di d dutsche
Marine
bruche woohl. Domet hoffde Dutschland d z erwaadende Blockade Anglands va dutsche Haafe z omjo. Je mi Haafe Dutschland onger sing Fitische hodd, je mi Mojelichkeete besoss dat Land Zojang zm
Meer
z ongerhalde.
Suwohl Danemark als och Norweje helde sich us dr Kresch a Europa oruss, Danemark hod sujar ono Vordrach met Dutschland ongerschrevve, dat sisch beede Staate net ajriife woode. Danemark un Norweje wore neutral. Dat held Hitler avver net dova af, am 9. Aprel 1940 a z valle.
Danemark woch zwar dorch singe Jeheimdeenst ovver dutsche Plan informeerd woode, dat dutsche Soldate jatt jaje ot Land voorhodde avver Danemark roorde sisch komm als am 9. Aprel dr Brassel losjang. Jeschooße wood komm un am 10. Aprel joov Danemark at op.
A Norweje soch d Laach ajisch us. Dat Land kampfde un ot joov voll Vorluste op beede Siije. Su storve alleen beij d Schlach om d Stadt Narvik op dutsche Siij 200 Mann, op norwejische 400. 10 dutsche
Scheffe
un 2 norwejische un 2 anglische woode vorsankd. Avver och om voll anger Stadte wood jekampfd.
D Invasiun a Danemark un Norweje woch voor d Marine ono Schlaach en ot Jesesch. Huch Vorluste beij Mensche un Scheffe zeechde, dat Dutschland kenn
Seevahrernatiun
woch. Trotzdem holp d Invaiun Dutschland, ovverhaupt dr Zweide Weltkresch dorch z stoo. Oohne dat Iiserarz va Norweje hodd mo no kotte Zitt ke iiser voor Panzere un Waffe jehad.
Russland ovvervalld Finnland em Joohr 1939/1940
[
Andere
·
der Qualltax andere
]
Dr Avall a Finnland
Beij da Kresch, da och Wenkterkresch jenannd weed, hat Russland singe Nobber
Finnland
ovvervalle. Ha vong am 30. November 1939 a un duurde bes zm 13. Aprel 1940.
D Russe hodde jeplant, janz Finnland z erobere, watt avver net fluppde. Ot woch d Finne sujar on Zitt lang jelonge, d Russe op z halde. Isch em Februar 1940 woch ot d Russe jelonge, wichtije Positiune van Finnland z bosatze. Am 13. Februar 1940 ongerzeechnede beede Lander dr Vordrach va
Moskau
, da rejelde, wi beede zo onanger stond. Finnland joov ono jruuße Deel va si Land op, bleed avver ono onavhangije Staat.
Beij da Ovvervall storve om di 70.000 Finne ovv woode vorletzt. D Zaahl van om ot Laave komme Russe woch voll huudr, wood avver ni bkannd jejovve.
Beij da Kresch zeechde sisch, dat d russische Armee schleet orjaniseerd woch. Dat vuurde dozo, dat on jruuße Omorjanisatiun stattvong. D Dutsche kraate dat avver komm met un ongerschatzde opjrond van d Schwirichkeete di Russland a Finnland jehad hod, d Starke van d russische Armee. Da Vaahler hand voll dutsche Soldatem et hon Laave bezaahle mosse.
Onger dr Naam
Westveldzoch
vorsteehd mo dr Anjreff Dutschlands op d Lander Holland, Beljie,
Luxemburch
un Frankreisch em Mai un Juni 1940.
At 1936, dat heecht kott nodam Dutschland en ot Saarland amarscheerd woch, erkarde sisch Belji voor neutral un woohl us all d Arjer oruss jehalde waade. Jlichziitisch joov ot avver met d westlische Staate ono
Jeheimvordrach
, da holp zosaad.
D Franzuse joov d Richtung voor un plande kanne Anjriff voor 1941. S woore sescher, dat d Maginotlenisch ono dutsche Anjreff ophalde wood un Richtung Beljie stange jenoch Soldate, om och do voor Secherheed z sorje.
A Dutschland hod Hitler entscheede, direkt no dr Anjreff op Pole a Frankreich a z marscheere. D dutsche Armee kraat d Mull komm zo. All vorliijende Zaahle sproche dojaje, sunne Kresch jewanne z konne. Hitler bestang avver dorop un beij d Jenerale vong on weld Planerei a. Dobeij joov ot avver mi un mi Probleme, su dat Hitler 29mol vorschiibe mood. Watt kloor woch, dat es, dat beede Siije bes an d Zang bewaffnet woore. Dobeij spellde
Panzere
un
Vluchzeuje
on voll jruußere Roll als noch em Ischde Weltkresch.
Bombe woore op Rotterdam jevalle
Am 10. Mai 1940 om 05:35 Uhr jang ot los. En Deele van Beljie un Holland leev ot jott voor d Dutsche avver dock wood och schwoch jekampfd un voll dutsche Soldate vorloore hon Laave. Bombe veele op d jruuße Stadte. Alleen
Rotterdam
troffe am
14. Mai
1940 97 Tonne
Bombe
, di us Vluchzeuje aavjeworpe woode, 814 Mensche storve dobeij. Am 15. Mai woode d
Kapitulatiun
va Holland ongerzeechnet. D
Konnijin
va Holland hod ot Land at vorlosse. Am 17. Mai veel Brussel un am [28. Mai 1940 wood d beljische Armee ajeschlooße un d Soldate zsamme met dr beljische
Konnig
Leopold III.
jevange jenomme.
D dutsche Soldate wore osu flott dorch Beljie dorch, dat d
Anglander
un
Franzuse
beij
Dunnkerrsche
ajokasseld woode.
D dutsche Armee schaffde ot dorch d
Ardenne
bes an d
Maas
vorzostusse. Am 12. Mai, knapp 57 Stond no dr Bejinn van dr Anjreff stange dutsche Soldate an d Maas. Met d Holp van d
Luftwaffe
dronge dutsche Soldate am 13. Mai] 1940 ovver d Maas voor. Am 27. Mai vonge di a, onjevaar 330.000 Soldate z evakuiire.
Dutsche Soldate a Paris
Am 5. Juni trocke d Dutsche jaje Frankreisch un at am 14. Juni stange d ischde Soldate a
Paris
, dat oohne jruuße Kampfe ajenomme wood. Am 17. Juni erklaarde Frankreisch, dr Kresch vorloore z ha.
Da janze Kresch hod ma 6 Waache un 3 Daach jeduurd. Ha kooßde avver dat Laave va 135.000 alleiirde Soldate un 46.000 dutsche Soldate vorloore hon Laave. Dorch da Kresch wood Frankreisch a 2 Deele opjedeeld. Dr Norde un Weste woch va Dutschland besatze un dr Suude un Oste bleed a franzosische Hang. Dat Nobberland
Schweiz
woch wiir onavhangisch un wood va Dutschland ni besatze.
Charles de Gaulle
orjaniseerde dr franzosische Weerstand jaje d Dutsche.
D Schlacht om Angland woch ono Luftkresch un solld d
Invasiun
vorbereite, zo di ot avver ni komme es. D Schlacht om Angland wood als
Ongerneehme Seemowe
bezeechnet.
Watt d Dutsche vorsoode, woch, d anglische
Royal Airforce
, watt op Ripuaresch
Rojal Arforß
ussjesproche weed, en d Knee z zwange. Di hodde d Anglander en kotte Zitt opjebouwd, om sisch besser jaje Anjriffe waare z konne. Pilote hodde s salvs net jenoch un btrocke di us anger Lander wi Frankreisch, d
USA
, Pole, d Tschechoslowakei un dr janze
Commonwealth
. D
Rostung
schaffde ot en kotte Zitt ovver 1400
Kampfvluchzeuje
z bouwe. Hitler stald sisch voor, d kapott z schosse un dann hod Angland dr Modd vorloore un wood oohne voll z kampfe opjavve. D dutsche Luftwaffe jreff dock Angland un do besongisch d Vluchhaafe a avver dr Dorchbroch koom dobeij net oruss. Bei d Schlacht om Angland tosche dr 10. Juli un 31. Oktober 1941 had kenne jewonne. Ot koom o Patt oruss. Voll
Wesseschaftler
saare avver, dat Hitler di Schlacht vorloore hod, denn ot ischde mol hod ha ono Kresch net jewonne.
Ovver di Jrond, wisu kenne di Schlacht jewonn weed jestredde avver voll Luuh saare, dat d Dutsche net d jruuße Stadte bombadiire sollte. S hodde d
Radarstatiune
onger Beschoss namme mosse. Dat passeerde avver voll z spii un z salde. Su storve zwar voll Ziviliste, alleen a
London
un
Bristol
koome 32.000 Luuh om, avver ono Dorchbroch woch dat vuur ot anjriffende Dutschland net.
Kampf a Beljrad
Em
Balkanveldzoch
, da als
Ongernehme Marita
leef, jang ot am 6. Aprel 1941 looß. Dutschland jreff
Jugoslawie
un
Jriicheland
a. D
Italianer
un d
Unjarn
holpe dobeij.
Beij da Anjreff met 33 Divisiunen woohle d Dutsche ono
Bletzkresch
dorchvuuhre, da hon jo at dock jeholpe hod. Am 6. Aprel 1941 om 5.15 Uhr jang ot looß. Met 680.000 Soldate veele d Dutsche, oohne zvoor ono Kresch erklard z ha, a Jugoslawie un Jriicheland enn. Mi als 1100 dutsche un ovver 300 Vluchzeuje us Italie woode ajesatze. D Jugoslawe hodde ovverhaupt kenn Schangß. Va alle Siije wood ajejreffe. Bombe veele op all jruuße Stade un ot joov hommele va Duude. Am 17. Aprel ongerschreeve d Jugoslawe hon Kapitualtiun.
Dat Land wood a 10 Deeler ongerdeeld. Su entstang ono onaavhangije Staat
Kroatie
. Och o
Serbie
wood jebeld avver ovverall mischde d Dutsche met un em Jrund woore dat ma Vasallestaate, di op ot Papiir entstange. A voll van d Lander koom ot z jruuße Kreschvorbreche, Konzentratiunslajere woode jebeld un voll Mensche storve.
Partisane, zo dono och
Tito
hehood, vorsoote, ot d Besatzer osu schwoch wi mojelich z maache.
Am 6. Aprel 1941 dronge dutsche Truppe no Jriicheland voor. D
Jeojrafi
van ot Land maade ot d aajrifende dutsche Soldate schwoder, Erfolje z ha un ot joov warm voll enkele Anjreffe. Am 23. Aprel 1941 kapituleerde Jriichenland. Dat soore avver net all Offiziire Jriichelands osu un ot joov noch on zweide un on dreide Kapitulatiun, di am 23. Aprel ongerschrevve wood.
Janz z Ang woch d Kresch avver noch net, denn op di Insele wood noch bei en dr Mai orann jokampfd.
D Alleiirde vorloore beij di Kampfe om d 12.000 Mann, d Dutsche om d 2500 Soldate.
D janze jriichische Armee met ovver 400.000 Mann wood zo Kriigsjevangene. Domet kutt Hitler avver nuuß aavange un leed s spiir warm vreij.
D Russlandveldzoch
Am 22. Juni 1941 broch dr Kresch an d russische Jrenz us. Dat woch onjevaar enne Mond spiidr als ot jepland woch. Ussloser woch dr Balkanveldzoch, da langer jeduurd hod als Hitler vorjesee hod. Di vorloore Zitt leet sisch avver net opholle, su dat d va Hilter vorjejovve Ziile net erreichd waade kutte.
Am 22. Juni 1941 dronge 141 Divisiune op russische Boom voor, di sisch a 3 Deele opspalte sollde. D Jrupp Nord hod di Opjaav, ot
Baltikum
un spiir
Leninjrad
onger sing Jewalt z kriie, d Jrupp Medde, di bes no
Moskau
vordrange solld un d Jrupp Sud, di d
Ukraine
platt maache solld.
D Russe woohre net op ono Anjreff jevasst. Voll Soldate erjovve sisch un d dutsche Soldate maade jo Fortschrett, su dat s witt no Russland vordrange kutte. Isch no enn Waach, am 29. Juni vorsoote d Russe sisch z berappele. En di Zitt woch avver
Minsk
at ajokesseld woode un veel kott dono a dutsche Hang. Salvs em September, am
26.
veel
Kiew
, soch ot noch net schlaat voor Dutschland us. Avver dann vong dr
Wengkter
a un domet koom z isch
Raahn
un dann
Schneij
. Us dr vaste Boom wood
Schlamm
, di Autos bleeve stache un ot woch kom o Wiirkomme. D meetsde Divisiune, di op dr Waach no Moskau woore, bleete em Schlamm stache un dr Jedanke, voor Wengkteraavang Moskau azonamme, wood vallejelosse.
Dutsche Soldate a Stalinjrad
Am 5. Dezember 1941 vong dr Jajeschlaach van d Russe onger dr Jeneral
Schukow
a. Hitler joov d Order, d Positiun z halde avver dat klappde net un d dutsche Soldate woode wiir un wiir zorockjedeut. Watt d Dutsche hoffde, woch, dat d Waffeproduktiun va Russland dorch Bombe kapottjemaad wade kutt. Di hodde d Waffeproduktiunsstatte avver hanger dr
Ural
vorlaat, su dat d dutsche Luftwaffe nuuß ussrichte kutt.
Em Sude schaffde ot d dutsche Armee onger huch Vorluste bes no
Stalinjrad
dorchzkomme. Am 23. September veele d ischde Bombe op d Stadt un dutsche Panzere rockde en d Voorstadt enn. Ot vong ono Kampf va Huuß zo Huuß a, da dozo vuurde, dat zwar 90 % van d Stadt en dutsche Hang woch, dat avver van di Stadt bo nuuß mi ovverich bleed.. Alles woch kapottjeschooße woode. No on Jejenoffensive van d Russe am 19. November wood d 6. Armee ajeschlooße. Medde Januar 1942 jreffe onjevaar 1 Milliun russische Soldate dr Kessel va Stalinjrad a, d Armee wood a 2 Deeler jedeeld un di Situatiun a Stalinjrad wood jedde Daach schlemmer. Am 2. Februar joov Jeneral
Paulus
op un 100.000 dutsche Soldate jange a Jevangeschaft. Ma 6.000 ovverlaavde dat un koome no Heem zorock.
Dutsche Jajeoffensive tosche 1943 un 1945
Am 21. Februar 1942 vorsoote d Dutsche ono Jajeanjreff un on scheen z jelinge, vorloore Jebiite zorock z jewaane. Dobeij koom ot beij d Schlacht om
Kursk
zo d jruutzde
Panzerschlacht
, di d Menschheed jeseeh hod. Erfolje duurde avver net lang un d Dutsche moote sisch zorocktrekke. D Transportwaaje woore osu lang woode, dat dr
Sprit
ussjang, d Waffe koom noch Munitiun hodde un salvs net jonoch Eiße voor d Soldate jelavverd waade kutt.
D Dutsche hodde su huch Vorluste, dat s dock jarnet mi zorockschlaare kutte. Am [3. Juli 1944 woch Minsk voor d Weehrmacht vorloore. Ovverall broch d Front en.
Am 1. Aujust 1944 ongernomm d polnische Heemotarmee ono Opstand a
Warschau
, dem d Dutsche net ongerbange kutte. S woore z schwach dozo woode. Aavang
1945
drong d russische Armee va Warschau kommend no Norde voor un schnett
Ostpreuße
aav un aavangs Januar stange s onjevaar 80 km voor
Berlin
. Am 25. Aprel [1945 wood van d Russe dr Reng om Berlin jeschlooße. Als sisch am 30. Aprel 1945 Adolf Hitler salvs ot Laave noom, hod dat Rejiim singe Vuhrer vorloore un 2 Daach spiidr, am 2. Mai 1945 joove d Dutsche Berlin op.
Am 7. Dezember 1941 jreff Japan a
Pearl Harbor
d Scheffe van d USA a un 4 Daach spiidr, am 11. Dezember 1941 erklarde Deutschland dat Land USA dr Kresch. Opjrond van d joo Beziehunge tosche Angland un d USA beschlosse beede Siije, z isch jaje Dutschland z kampfe, watt Angß 1942 passeerde.
Rommel met dutsche Soldate a Nordafrika
Am 31. Maaz 1941 jreff
Erwin Rommel
met sing Soldate d Anglander a
Afrika
a, di d Italianer ot Laave schwoch jemaad hodde. Ha siichde zwar o paar mol a
Libye
avver dr jruuße Dorchbroch woch dat net. Kampf woode jewonne, angere vorloore.
Als d janze Schosserei nuuß braad, entscheed sisch Rommel, ovver
Ajupten
no dr
Sueskanal
vorzostusse. Dat scheen och z fluppe avver beij
El Alamein
bleete d dutsche Soldate hange. D Anglander starde ono Jajeanjreff un d Dutsche moote sisch zorocktracke.
Am 8. November lande Soldate us d USA a
Marokko
un ot entstang ono
Zweifrontekresch
, dam d Dutsche net jewaaße wore. Am 13. Mai 1943 woch
Nordafrika
vorloore.
Am 10. Juli 1943 lande d Alleiirde a
Sizilie
un ot duurde net lang, bes Mussolini sing Macht vorloor. Am 3. September kraate d Anglander ot Festland onger d Voss. Als d Italianer ono
Waffestallstand
voreinbaarde, ovvernomme d Dutsche d Macht un am 10. September Rom besatze, Mussolini wood bovreit, no Ostpreuße jebraad un vuurde spiir ono van d Dutsche ongerstotzde Rejiirung a Norditalie. 5000 Italianer woode van dutsche
Jebirchsjajer
erschosse, als sisch italianische Soldate a Jriicheland erjovve hodde.
D Dutsche kampfde vorbesse avver on italianische Partisanearmee mit om d 250.000 Vraue un Manner, di jaje d dutsche Armee woch, held d
Wehrmacht
a Schach. Dodorch, dat d Alleiirde a Sizilie ajreffe, wood dr Kresch mojelischerwiiß vorlangert, denn d Dutsche hodde d Mojelichkeet, Waffe un Munitiun z beschaffe.
Am 25. Mai wood
Rom
van d Alleiirde ajenomme, d Dutsche hand Rom am
4. Juni
oohne z kampfe vorlosse. Dutsche Soldate trocke sisch bes en d italianische
Alpe
zorock.
Bouw van dr Atlantikwall
Am 6. Juni 1944 landete d Alleiirde en d
Normandi
. 6700
Scheffe
un 13.000 Vluchzeuje woode dobeij ajesatze. Ot joov voll Duude un Vorlatzde. En d ischde Daach woche d Arfolje van d Alleiirde ma kleng. Besongisch d Amerikaner vorloore voll Soldate.
Am 15. Aujust [1944 joov ot on zweide Invasiun van d Alleiirde a Sudfrankreisch. S rockde flott vora. Am 25. Aujust 1944 koom Paris warm an d Hand van d Alleiirde. Hitler hod zwar bevoohle, dat di Stadt janz kapott jemaad wade solld avver jottseidank wore d dutsche Jenerale osu vornonftisch un hand dat net jedonn. Va Paris us jang ot vlott vora un am 3. September wood
Brussel
bovreit, enne Daach spiider
Antwerpe
.
Am 21. Oktober 1944 veel
Oche
, d ischde dutsche Stadt. Ovver dr
Rhing
jang ot am 7. Maaz 1945 beij
Remage
, wo d boromt woode
Brock va Remage
ot Ovversatze leet maade.
Am 25. Aprel 1945 troffe sisch d Amerikaner un d Russe a
Torgau
. Am 30. Aprel veel
Munche
, am 22. Aprel hodde franzosische Soldate
Stuttjart
bovreit.
Ot Ang van der Zweide Weltkresch a Europa em Joohr 1945
[
Andere
·
der Qualltax andere
]
D ischde Teilkapituatiun van Dutsche troon am 5. Mai 1945 a Kraft. S wood va
Hans-Georg von Friedeburg
ongerzeechned. Am 7. Mai 1945 koom ot dorch d Ongerschref va
Alfred Jodl
zr Jesamtkapitulatiun van d janze Armee. Am
8. Mai
19450
om 23:01 Uhr troon s a Kraft. Domet woch dr Zweide Weltkresch a Europa z Ang.
Impressiune us dr Zweide Weltkresch a Europa
[
Andere
·
der Qualltax andere
]