한국   대만   중국   일본 
Zweide Weltkresch ? Wikipedia Zum Inhalt springen

Zweide Weltkresch

Uß de Wikipedia
(Omjeleit vun Zweiter Weltkrieg )
He die Sie os op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt )
un jeschrieve wie moch ot kallt
(Sije jeschrieve wie moch ot kallt )
Jeneralveldmarschall Keitel ongerschriivd d Kapitulatiunsurkund

Dr Zweide Weltkresch woch dr zweide jruuße Kresch em 20. Jahrhondot, em dam all di damalije Jruußmachde vorwaggeld woore. Bes zm Joohr 2008 joov ot kenne Kresch, a dam osu voll Luuh om ot Laave komme send. Bes 2008 wood alleen ma en da Kresch met Atomwaffe jekampfd. Usserdam, watt avver och at em Ischde Weltkresch passeerd woch, woode biolojische un chemische Waffe bonotzt.

D jenau Zaahl van d Duude us dr Zweide Weltkresch es net bkannd avver ot weed dova ussjejange, dat tosche 55 un 60 Milliun Mensche hon Laave voloore hand. Wa sisch jenau akkikt, wi da Kresch aavleev, da stallt vass, dat Kreschvorbrasche voor voll Duude vorantwortlich woore. Voll Ziviliste twoore betroffe. Zosatzlich veel en di Zitt van dr Zweide Weltkresch dr Holocaust , watt met Konzentratiunslajer wi ot Konzentratiunslajer Auschwitz-Birkenau vorbonge es. Dorch dr Holocaust storve onjevaar 6 Milliun Mensche.

Da Zweide Weltkresch vong z ongescheedliche Zitte a. Em Joohr 1937 jang di Schosserei tosche Japan un China looß. Dat woch onjevaar 2 Joohr bevoor dr Kresch a Europa ussbroch. Am 1. September 1939 ovverveel Dutschland dr Nobberstaat Pole , dr Aavang van dr Zweide Weltkresch a Europa.

Watt zm Zweide Weltkresch a Europa vuurde [ Andere · der Qualltax andere ]

Uss dr Ischde Weltkresch woore Staate a Europa entstange, di angisch woore als voor dr Kresch. Dutschland, voor dr Kresch en van di starke Lander, kraat s drovver un mood zaahle un aavjavve. Mo kann sisch vorstelle, dat d Dutsche dat osu flott wi mojelisch andere woohle. En di Zitt koome d Nationalsozialiste met Adolf Hitler op d Buuhn. Hitler kutt mulle un vorzalld, watt d Luuh huure woohle. Avver d NSDAP woohl voll mi als o paar Jrenze zorat rokke. S woohle on neu Struktur a Europa opbouwe.

En di Zitt veehl zosatzlich d Weltweetschaftskriiß . D bes dohen starke Staate vorloore a Jeweet. D Staate USA , Frankreich un |Angland schoffe o Sustem, dat oohne Dutschland usskoom. Em Versailer Vordraach wood Dutschland vorjeschravve, wat ot z do hod. Ot joov kenn Diskussiun tosch Partnere. Ot joov ma ono Zaddel met Opjaave, di Dutschland aav z werke hod. D Onmodd a Dutschland woch jruuß avver ot joov kenne Wach us d Schlamassel. Dutschland wood alleen d Schold an dr Kresch jejovve.

En di Zitt schleefe avver och di Luuh a Europa net, di di Situatiun voor sisch notze woohle. Su koom a Italie Mussolini a d Macht un d NSDAP notzde d Probleme va Dutschland och, om starkr un starkr z waade.

Watt d dutsche Vorstellung woch, kutt met knappe Wood beschravve waade als ? Danzisch un Ovver-Schlesie mosse zorock“.

D Situatiun van d NSDAP voor dr Zweide Weltkresch [ Andere · der Qualltax andere ]

D Ziile van d NSDAP losse sisch en o paar Satz opschriive:

  • D Judde send an d Ischde Weltkresch schold.
  • D internationale Finanzjudde vororsache d schlaate weetschaftlische Situatiun va Dutschlands.
  • Hitler omschreev met dat Wood Sozialdarwinesmus dat Raat van dr Starke, dr Schwache onger z bottere, o Raat, dat ha spiir dock notzde.
  • Hitlers Politik ziilde dohen, dr Oste onger sing Jewalt z brenge. Ha woohl dr Jermanetreck, da no Sude un Weste jang, no Oste lanke. Hitlers Ziil woch dobeij Russland , dat ha Dutschland ongerwerpe woohl. O Bondness met Italie woch dr ischde Schrett. Salvs an ono Bond met Angland daat Hitler on Zitt lang.

Watt voor d NSDAP on jruuße Roll spelld, woch, dat s d Kontroll ovver d Armee kraate. Dat woch ee van d ischde Ziile.

Su stalld Hitler an d dutsche Armee da Opdrach, a 4 Joohr asatzbar z see un d dutsche Weetschaf solld och no 4 Joohr en d Laach se, ono Kresch us z halde. Am 5. November 1937 saad ha:

Ot Ziil van d dutsche Politik es d Sescherung un dr Erhald van d dutsche Volksmass un s z Vormeehre. D dutsche Not hangd avver van d Vaalende Plaatsch aav. … D dutsche Zokonft weed doher ma dorch d vaalende Plaatsch ussjelooßd. … D enzije Losung litt doran, neue Laavensraum z jewanne. … Dat latt sisch avver ma dorch Jewalt luuse … dann bliid ma noch di Antwood op d Vroch ?wann“ un ?wi“. Solld dr Vuuhrer noch am Laave se, dann su es ot singe Beschloss, spiidestens bes 1943/1945 d dutsche Raumvrooch z luuse. Om d militarpolitische Vrooch z vorbessere, moss op jadde Val lot ischde Ziil d Vorwaggelong en ono Kresch se, d Tschechei un Osterreich moote neerjeworpe waade, om sisch d Siije no Weste vreij z halde.

Met di Wood hod Hitler at dutlisch op d Vorbrache henjewesse, di ha voor hod.

No ot Munchener Aavkomme vam September 1938 hod Hitler dr Anglander Chamberlain jesaad, dat ha kann Ansproch op Jebiite a Europa mi hod. Dat woch avver jeloore, denn at em September 1939 jrevv ha Pole a.

Avver net ma a Dutschland andernde sisch di Lach un d Faschiste trokke a Laahr. Mussolini schaffde ot 1922, si Rejiim a Italie op z bouwe. A Spanie joov ot tosche 1933 un 1939 ono Burjerkresch , us dam Franko als Jowanner hervorjang.

A Dutschland woch at am 30. Januar 1930 osu witt. Hitler ovvernomm d Macht, wood Reichskanzler un bouwde o Schrackensrejime op. Oohne voll z vroore, schnappde ot Dutsche Reich sisch 1935 ot Saarland , 1936 ot Rhingland . Kott dono, am 12. Maaz 1938 braad ha Osterreich zo Dutschland un och ot Sudeteland woch net voor ham sescher, wi sisch am 1. un 2. Oktober 1938 zeechde. Dat dat oohne jruuße Probleme jang, loch an di Politik, die d Anglander un Franzuse zo di Zitt bedreeve. Dobeij bleed ot och, als Dutschland sisch em Vrochjoohr 1939 da Rast van d Tschechei onger dr Naahl riss. Sujar Litaue joov no als Dutschland sisch ot Memelland nomm. Alles vorleef oohne Schwierichkeete voor Dutschland. Di angere helte d Uuhre stiif.

Dutschland jang avver noch ono Schrett wiir. D Slowakei wood ono eeje Staat, ongerstotzd va Dutschland un kenne traude sisch a Europa d Mull op z maache.

1939 ongernomm Hitler dr leitzde Schrett bevoor dr Zweide Weltkresch los jo kutt. Ha schloss met Stalin ono Vordrach, dr Nichtangriffspakt, da zosaat, dat sisch beede Staate net ajriife woode. Zosatzlich stang em Kleenjedrockte avver noch, wi Europa onger di beede Staate opjedeelt wade solld. Da Deel van dr Vordrach kraate angere avver net z laase. Da bleed joheim. Watt dohanger stang, dat woch, dat Pole tosche beede Staate opjedeelt wade solld un Finnland , d Staate em Baltikum un Rumanie a Russland valle solld. Avver Hitlers Jedanke woore noch janz angisch. Ha woohl d Weltherrschaf ha.

Op di anger Siij van d Welt, a Japan, soch ot och net jott us. 1936 ongerzeechnede Dutschland un Japan ono Vordrach, da beede Staate jaje dr Kommunesmus aavsescher solld.

Dr Kresch jaje Pole [ Andere · der Qualltax andere ]

Dutsche Soldate mache d Jrenzaavsperrung no Pole kapott

Am 1. September om 4:45 Uhr jang dr Zweide Weltkresch em Joohr 1939 los. Dutsche Soldate jreffe Pole a, wobeij dat Land dorch d Anjreff ovverraschd wood. Ono Kresch woch ni erklaard woode. Em Jajedeel. Hitler dang osu, als ov Pole da Kresch ha woohl, do Dutsche warm un warm jearschd hod, salvs Agreffe simeliird hod. Dobeij hod d Armee va Pole, di zwar voll Soldate hod, avver ma ald Waffe besoss, kenn Schangß jaje d dutsche Armee. Angland un Frankreisch erklarde Dutschland am 3. September 1939 dr Kresch, womet di anger zwei Jruuße a Europa, Russland held sisch jo waje singe Vordrach met Hitler noch us dr Kresch oruss, en dr Zweide Weltkresch vorwaggelt woode.

Am 17. September] 1939 woch ot met Pole vorbeij. D Rejiirung woch aavjehouwe, d Armee jeschlaare. Watt em Weste Dutschland jemaad hod, dat dang em Oste Russland. Frankreisch un Angland hand em Jajezoch avver waje da Avall Russlands a Pole ot russische Reisch ni dr Kresch erklard.

Am 28. September joov d Hauptstadt Warschau op. En di Naat dovoor hod d dutsche Luftwaffe d Stadt met Bombe ovverschott un voll dova kapott jemaad.

Am 8. Oktober 1939 deelden sisch Dutschland un Russland Pole op, d Viirde Deelung va Pole, wi spiir jesaad wood.

Voor ot do laavende Volk vong en schlemm Zitt a. Dutschland brudde dorch da Kresch Zwangsarbeeder , di zo Dusende us Pole no Dutschland jehold wood. Usserdam laavde a Pole voll Judde un da Hass va Hitler jaje Judde troff komm o Land mi wi Pole. Dr Holocaust woch komm schlammer z erlaave als a Pole.

Avver och em Oste va Pole jang ot ot Volk schlaat. D Russe botternde all di Luuh onger, di jaje dat Rejiim wore un voll Luuh storve dobeij.

D Westfront 1939 [ Andere · der Qualltax andere ]

Als Frankreisch Dutschland dr Kresch erklaarde, da drong sing Soldate en ot Saarland voor, dat van d Dutsche jo 1935 zorock jeholld woode woch. Di Dutsche kampfde net, s trocke sisch ma bes an dr Westwall zorock. Ot veel bo kenne Schoss. Hitler plande net, van di Stall us jaje Frankreisch z kampfe. Ha woohl dorch Holland un Beljie no Frankreich vorstusse. Us da Jrond woch ot em Saarland reuisch. Ot wood van ono Setzkresch jesproche. A Pole leef ot avver net osu jlatt wi Hitler dat jehoffd hod. Us da Jrond vorschob ha da Anjriff op Frankreisch warm un warm. 29 mol wood ?spiir“ jesaad.

Ongerneehme Weserubung, dr Vall va Danemark un Norweje em Joohr 1940 [ Andere · der Qualltax andere ]

D Invasiun a Danemark un Norweje

Onger dr Naam ?Ongerneehme Weserubung“ vorstehd mo d dutsche Invasiun a Norwege un Danemark am 9. Aprel 1940.

Watt enteresserde d Dutsche an beede Lander? Ot joov a Skandinavie ono Hoov Iiserarz , dat Dutschland voor dr Kresch brudde, dann Panzere woode us Iiser jebouwd un Dutschland hodd komm eeje Quelle dovor. Usserdam besooße beede Lander jruuße Haafe, di d dutsche Marine bruche woohl. Domet hoffde Dutschland d z erwaadende Blockade Anglands va dutsche Haafe z omjo. Je mi Haafe Dutschland onger sing Fitische hodd, je mi Mojelichkeete besoss dat Land Zojang zm Meer z ongerhalde.

Suwohl Danemark als och Norweje helde sich us dr Kresch a Europa oruss, Danemark hod sujar ono Vordrach met Dutschland ongerschrevve, dat sisch beede Staate net ajriife woode. Danemark un Norweje wore neutral. Dat held Hitler avver net dova af, am 9. Aprel 1940 a z valle.

Danemark woch zwar dorch singe Jeheimdeenst ovver dutsche Plan informeerd woode, dat dutsche Soldate jatt jaje ot Land voorhodde avver Danemark roorde sisch komm als am 9. Aprel dr Brassel losjang. Jeschooße wood komm un am 10. Aprel joov Danemark at op.

A Norweje soch d Laach ajisch us. Dat Land kampfde un ot joov voll Vorluste op beede Siije. Su storve alleen beij d Schlach om d Stadt Narvik op dutsche Siij 200 Mann, op norwejische 400. 10 dutsche Scheffe un 2 norwejische un 2 anglische woode vorsankd. Avver och om voll anger Stadte wood jekampfd.

D Invasiun a Danemark un Norweje woch voor d Marine ono Schlaach en ot Jesesch. Huch Vorluste beij Mensche un Scheffe zeechde, dat Dutschland kenn Seevahrernatiun woch. Trotzdem holp d Invaiun Dutschland, ovverhaupt dr Zweide Weltkresch dorch z stoo. Oohne dat Iiserarz va Norweje hodd mo no kotte Zitt ke iiser voor Panzere un Waffe jehad.

Russland ovvervalld Finnland em Joohr 1939/1940 [ Andere · der Qualltax andere ]

Dr Avall a Finnland

Beij da Kresch, da och Wenkterkresch jenannd weed, hat Russland singe Nobber Finnland ovvervalle. Ha vong am 30. November 1939 a un duurde bes zm 13. Aprel 1940.

D Russe hodde jeplant, janz Finnland z erobere, watt avver net fluppde. Ot woch d Finne sujar on Zitt lang jelonge, d Russe op z halde. Isch em Februar 1940 woch ot d Russe jelonge, wichtije Positiune van Finnland z bosatze. Am 13. Februar 1940 ongerzeechnede beede Lander dr Vordrach va Moskau , da rejelde, wi beede zo onanger stond. Finnland joov ono jruuße Deel va si Land op, bleed avver ono onavhangije Staat.

Beij da Ovvervall storve om di 70.000 Finne ovv woode vorletzt. D Zaahl van om ot Laave komme Russe woch voll huudr, wood avver ni bkannd jejovve.

Beij da Kresch zeechde sisch, dat d russische Armee schleet orjaniseerd woch. Dat vuurde dozo, dat on jruuße Omorjanisatiun stattvong. D Dutsche kraate dat avver komm met un ongerschatzde opjrond van d Schwirichkeete di Russland a Finnland jehad hod, d Starke van d russische Armee. Da Vaahler hand voll dutsche Soldatem et hon Laave bezaahle mosse.

Dr Westveldzoch [ Andere · der Qualltax andere ]

Onger dr Naam Westveldzoch vorsteehd mo dr Anjreff Dutschlands op d Lander Holland, Beljie, Luxemburch un Frankreisch em Mai un Juni 1940.

At 1936, dat heecht kott nodam Dutschland en ot Saarland amarscheerd woch, erkarde sisch Belji voor neutral un woohl us all d Arjer oruss jehalde waade. Jlichziitisch joov ot avver met d westlische Staate ono Jeheimvordrach , da holp zosaad.

D Franzuse joov d Richtung voor un plande kanne Anjriff voor 1941. S woore sescher, dat d Maginotlenisch ono dutsche Anjreff ophalde wood un Richtung Beljie stange jenoch Soldate, om och do voor Secherheed z sorje.

A Dutschland hod Hitler entscheede, direkt no dr Anjreff op Pole a Frankreich a z marscheere. D dutsche Armee kraat d Mull komm zo. All vorliijende Zaahle sproche dojaje, sunne Kresch jewanne z konne. Hitler bestang avver dorop un beij d Jenerale vong on weld Planerei a. Dobeij joov ot avver mi un mi Probleme, su dat Hitler 29mol vorschiibe mood. Watt kloor woch, dat es, dat beede Siije bes an d Zang bewaffnet woore. Dobeij spellde Panzere un Vluchzeuje on voll jruußere Roll als noch em Ischde Weltkresch.

Bombe woore op Rotterdam jevalle

Am 10. Mai 1940 om 05:35 Uhr jang ot los. En Deele van Beljie un Holland leev ot jott voor d Dutsche avver dock wood och schwoch jekampfd un voll dutsche Soldate vorloore hon Laave. Bombe veele op d jruuße Stadte. Alleen Rotterdam troffe am 14. Mai 1940 97 Tonne Bombe , di us Vluchzeuje aavjeworpe woode, 814 Mensche storve dobeij. Am 15. Mai woode d Kapitulatiun va Holland ongerzeechnet. D Konnijin va Holland hod ot Land at vorlosse. Am 17. Mai veel Brussel un am [28. Mai 1940 wood d beljische Armee ajeschlooße un d Soldate zsamme met dr beljische Konnig Leopold III. jevange jenomme.

D dutsche Soldate wore osu flott dorch Beljie dorch, dat d Anglander un Franzuse beij Dunnkerrsche ajokasseld woode.

D dutsche Armee schaffde ot dorch d Ardenne bes an d Maas vorzostusse. Am 12. Mai, knapp 57 Stond no dr Bejinn van dr Anjreff stange dutsche Soldate an d Maas. Met d Holp van d Luftwaffe dronge dutsche Soldate am 13. Mai] 1940 ovver d Maas voor. Am 27. Mai vonge di a, onjevaar 330.000 Soldate z evakuiire.

Dutsche Soldate a Paris

Am 5. Juni trocke d Dutsche jaje Frankreisch un at am 14. Juni stange d ischde Soldate a Paris , dat oohne jruuße Kampfe ajenomme wood. Am 17. Juni erklaarde Frankreisch, dr Kresch vorloore z ha.

Da janze Kresch hod ma 6 Waache un 3 Daach jeduurd. Ha kooßde avver dat Laave va 135.000 alleiirde Soldate un 46.000 dutsche Soldate vorloore hon Laave. Dorch da Kresch wood Frankreisch a 2 Deele opjedeeld. Dr Norde un Weste woch va Dutschland besatze un dr Suude un Oste bleed a franzosische Hang. Dat Nobberland Schweiz woch wiir onavhangisch un wood va Dutschland ni besatze. Charles de Gaulle orjaniseerde dr franzosische Weerstand jaje d Dutsche.

D Schlacht om Angland [ Andere · der Qualltax andere ]

D Schlacht om Angland woch ono Luftkresch un solld d Invasiun vorbereite, zo di ot avver ni komme es. D Schlacht om Angland wood als Ongerneehme Seemowe bezeechnet.

Watt d Dutsche vorsoode, woch, d anglische Royal Airforce , watt op Ripuaresch Rojal Arforß ussjesproche weed, en d Knee z zwange. Di hodde d Anglander en kotte Zitt opjebouwd, om sisch besser jaje Anjriffe waare z konne. Pilote hodde s salvs net jenoch un btrocke di us anger Lander wi Frankreisch, d USA , Pole, d Tschechoslowakei un dr janze Commonwealth . D Rostung schaffde ot en kotte Zitt ovver 1400 Kampfvluchzeuje z bouwe. Hitler stald sisch voor, d kapott z schosse un dann hod Angland dr Modd vorloore un wood oohne voll z kampfe opjavve. D dutsche Luftwaffe jreff dock Angland un do besongisch d Vluchhaafe a avver dr Dorchbroch koom dobeij net oruss. Bei d Schlacht om Angland tosche dr 10. Juli un 31. Oktober 1941 had kenne jewonne. Ot koom o Patt oruss. Voll Wesseschaftler saare avver, dat Hitler di Schlacht vorloore hod, denn ot ischde mol hod ha ono Kresch net jewonne.

Ovver di Jrond, wisu kenne di Schlacht jewonn weed jestredde avver voll Luuh saare, dat d Dutsche net d jruuße Stadte bombadiire sollte. S hodde d Radarstatiune onger Beschoss namme mosse. Dat passeerde avver voll z spii un z salde. Su storve zwar voll Ziviliste, alleen a London un Bristol koome 32.000 Luuh om, avver ono Dorchbroch woch dat vuur ot anjriffende Dutschland net.

Dr Balkanveldzoch em Joohr 1941 [ Andere · der Qualltax andere ]

Jugoslawie [ Andere · der Qualltax andere ]

Kampf a Beljrad

Em Balkanveldzoch , da als Ongernehme Marita leef, jang ot am 6. Aprel 1941 looß. Dutschland jreff Jugoslawie un Jriicheland a. D Italianer un d Unjarn holpe dobeij.

Beij da Anjreff met 33 Divisiunen woohle d Dutsche ono Bletzkresch dorchvuuhre, da hon jo at dock jeholpe hod. Am 6. Aprel 1941 om 5.15 Uhr jang ot looß. Met 680.000 Soldate veele d Dutsche, oohne zvoor ono Kresch erklard z ha, a Jugoslawie un Jriicheland enn. Mi als 1100 dutsche un ovver 300 Vluchzeuje us Italie woode ajesatze. D Jugoslawe hodde ovverhaupt kenn Schangß. Va alle Siije wood ajejreffe. Bombe veele op all jruuße Stade un ot joov hommele va Duude. Am 17. Aprel ongerschreeve d Jugoslawe hon Kapitualtiun.

Dat Land wood a 10 Deeler ongerdeeld. Su entstang ono onaavhangije Staat Kroatie . Och o Serbie wood jebeld avver ovverall mischde d Dutsche met un em Jrund woore dat ma Vasallestaate, di op ot Papiir entstange. A voll van d Lander koom ot z jruuße Kreschvorbreche, Konzentratiunslajere woode jebeld un voll Mensche storve.

Partisane, zo dono och Tito hehood, vorsoote, ot d Besatzer osu schwoch wi mojelich z maache.

Jriicheland [ Andere · der Qualltax andere ]

Am 6. Aprel 1941 dronge dutsche Truppe no Jriicheland voor. D Jeojrafi van ot Land maade ot d aajrifende dutsche Soldate schwoder, Erfolje z ha un ot joov warm voll enkele Anjreffe. Am 23. Aprel 1941 kapituleerde Jriichenland. Dat soore avver net all Offiziire Jriichelands osu un ot joov noch on zweide un on dreide Kapitulatiun, di am 23. Aprel ongerschrevve wood.

Janz z Ang woch d Kresch avver noch net, denn op di Insele wood noch bei en dr Mai orann jokampfd.

D Alleiirde vorloore beij di Kampfe om d 12.000 Mann, d Dutsche om d 2500 Soldate.

D janze jriichische Armee met ovver 400.000 Mann wood zo Kriigsjevangene. Domet kutt Hitler avver nuuß aavange un leed s spiir warm vreij.

Dr Ovvervall van Russland [ Andere · der Qualltax andere ]

D Russlandveldzoch

Am 22. Juni 1941 broch dr Kresch an d russische Jrenz us. Dat woch onjevaar enne Mond spiidr als ot jepland woch. Ussloser woch dr Balkanveldzoch, da langer jeduurd hod als Hitler vorjesee hod. Di vorloore Zitt leet sisch avver net opholle, su dat d va Hilter vorjejovve Ziile net erreichd waade kutte.

Am 22. Juni 1941 dronge 141 Divisiune op russische Boom voor, di sisch a 3 Deele opspalte sollde. D Jrupp Nord hod di Opjaav, ot Baltikum un spiir Leninjrad onger sing Jewalt z kriie, d Jrupp Medde, di bes no Moskau vordrange solld un d Jrupp Sud, di d Ukraine platt maache solld.

D Russe woohre net op ono Anjreff jevasst. Voll Soldate erjovve sisch un d dutsche Soldate maade jo Fortschrett, su dat s witt no Russland vordrange kutte. Isch no enn Waach, am 29. Juni vorsoote d Russe sisch z berappele. En di Zitt woch avver Minsk at ajokesseld woode un veel kott dono a dutsche Hang. Salvs em September, am 26. veel Kiew , soch ot noch net schlaat voor Dutschland us. Avver dann vong dr Wengkter a un domet koom z isch Raahn un dann Schneij . Us dr vaste Boom wood Schlamm , di Autos bleeve stache un ot woch kom o Wiirkomme. D meetsde Divisiune, di op dr Waach no Moskau woore, bleete em Schlamm stache un dr Jedanke, voor Wengkteraavang Moskau azonamme, wood vallejelosse.

Dutsche Soldate a Stalinjrad

Am 5. Dezember 1941 vong dr Jajeschlaach van d Russe onger dr Jeneral Schukow a. Hitler joov d Order, d Positiun z halde avver dat klappde net un d dutsche Soldate woode wiir un wiir zorockjedeut. Watt d Dutsche hoffde, woch, dat d Waffeproduktiun va Russland dorch Bombe kapottjemaad wade kutt. Di hodde d Waffeproduktiunsstatte avver hanger dr Ural vorlaat, su dat d dutsche Luftwaffe nuuß ussrichte kutt.

Em Sude schaffde ot d dutsche Armee onger huch Vorluste bes no Stalinjrad dorchzkomme. Am 23. September veele d ischde Bombe op d Stadt un dutsche Panzere rockde en d Voorstadt enn. Ot vong ono Kampf va Huuß zo Huuß a, da dozo vuurde, dat zwar 90 % van d Stadt en dutsche Hang woch, dat avver van di Stadt bo nuuß mi ovverich bleed.. Alles woch kapottjeschooße woode. No on Jejenoffensive van d Russe am 19. November wood d 6. Armee ajeschlooße. Medde Januar 1942 jreffe onjevaar 1 Milliun russische Soldate dr Kessel va Stalinjrad a, d Armee wood a 2 Deeler jedeeld un di Situatiun a Stalinjrad wood jedde Daach schlemmer. Am 2. Februar joov Jeneral Paulus op un 100.000 dutsche Soldate jange a Jevangeschaft. Ma 6.000 ovverlaavde dat un koome no Heem zorock.

Dutsche Jajeoffensive tosche 1943 un 1945

Am 21. Februar 1942 vorsoote d Dutsche ono Jajeanjreff un on scheen z jelinge, vorloore Jebiite zorock z jewaane. Dobeij koom ot beij d Schlacht om Kursk zo d jruutzde Panzerschlacht , di d Menschheed jeseeh hod. Erfolje duurde avver net lang un d Dutsche moote sisch zorocktrekke. D Transportwaaje woore osu lang woode, dat dr Sprit ussjang, d Waffe koom noch Munitiun hodde un salvs net jonoch Eiße voor d Soldate jelavverd waade kutt.

D Dutsche hodde su huch Vorluste, dat s dock jarnet mi zorockschlaare kutte. Am [3. Juli 1944 woch Minsk voor d Weehrmacht vorloore. Ovverall broch d Front en.

Am 1. Aujust 1944 ongernomm d polnische Heemotarmee ono Opstand a Warschau , dem d Dutsche net ongerbange kutte. S woore z schwach dozo woode. Aavang 1945 drong d russische Armee va Warschau kommend no Norde voor un schnett Ostpreuße aav un aavangs Januar stange s onjevaar 80 km voor Berlin . Am 25. Aprel [1945 wood van d Russe dr Reng om Berlin jeschlooße. Als sisch am 30. Aprel 1945 Adolf Hitler salvs ot Laave noom, hod dat Rejiim singe Vuhrer vorloore un 2 Daach spiidr, am 2. Mai 1945 joove d Dutsche Berlin op.

D Ajriife van d USA em Joohr 1941 [ Andere · der Qualltax andere ]

Am 7. Dezember 1941 jreff Japan a Pearl Harbor d Scheffe van d USA a un 4 Daach spiidr, am 11. Dezember 1941 erklarde Deutschland dat Land USA dr Kresch. Opjrond van d joo Beziehunge tosche Angland un d USA beschlosse beede Siije, z isch jaje Dutschland z kampfe, watt Angß 1942 passeerde.

Kresch a Nordafrika [ Andere · der Qualltax andere ]

Rommel met dutsche Soldate a Nordafrika

Am 31. Maaz 1941 jreff Erwin Rommel met sing Soldate d Anglander a Afrika a, di d Italianer ot Laave schwoch jemaad hodde. Ha siichde zwar o paar mol a Libye avver dr jruuße Dorchbroch woch dat net. Kampf woode jewonne, angere vorloore.

Als d janze Schosserei nuuß braad, entscheed sisch Rommel, ovver Ajupten no dr Sueskanal vorzostusse. Dat scheen och z fluppe avver beij El Alamein bleete d dutsche Soldate hange. D Anglander starde ono Jajeanjreff un d Dutsche moote sisch zorocktracke.

Am 8. November lande Soldate us d USA a Marokko un ot entstang ono Zweifrontekresch , dam d Dutsche net jewaaße wore. Am 13. Mai 1943 woch Nordafrika vorloore.

Italie tosche 1943 un 1944 [ Andere · der Qualltax andere ]

Am 10. Juli 1943 lande d Alleiirde a Sizilie un ot duurde net lang, bes Mussolini sing Macht vorloor. Am 3. September kraate d Anglander ot Festland onger d Voss. Als d Italianer ono Waffestallstand voreinbaarde, ovvernomme d Dutsche d Macht un am 10. September Rom besatze, Mussolini wood bovreit, no Ostpreuße jebraad un vuurde spiir ono van d Dutsche ongerstotzde Rejiirung a Norditalie. 5000 Italianer woode van dutsche Jebirchsjajer erschosse, als sisch italianische Soldate a Jriicheland erjovve hodde.

D Dutsche kampfde vorbesse avver on italianische Partisanearmee mit om d 250.000 Vraue un Manner, di jaje d dutsche Armee woch, held d Wehrmacht a Schach. Dodorch, dat d Alleiirde a Sizilie ajreffe, wood dr Kresch mojelischerwiiß vorlangert, denn d Dutsche hodde d Mojelichkeet, Waffe un Munitiun z beschaffe.

Am 25. Mai wood Rom van d Alleiirde ajenomme, d Dutsche hand Rom am 4. Juni oohne z kampfe vorlosse. Dutsche Soldate trocke sisch bes en d italianische Alpe zorock.

D Westfront [ Andere · der Qualltax andere ]

Bouw van dr Atlantikwall

Am 6. Juni 1944 landete d Alleiirde en d Normandi . 6700 Scheffe un 13.000 Vluchzeuje woode dobeij ajesatze. Ot joov voll Duude un Vorlatzde. En d ischde Daach woche d Arfolje van d Alleiirde ma kleng. Besongisch d Amerikaner vorloore voll Soldate.

Am 15. Aujust [1944 joov ot on zweide Invasiun van d Alleiirde a Sudfrankreisch. S rockde flott vora. Am 25. Aujust 1944 koom Paris warm an d Hand van d Alleiirde. Hitler hod zwar bevoohle, dat di Stadt janz kapott jemaad wade solld avver jottseidank wore d dutsche Jenerale osu vornonftisch un hand dat net jedonn. Va Paris us jang ot vlott vora un am 3. September wood Brussel bovreit, enne Daach spiider Antwerpe .

Am 21. Oktober 1944 veel Oche , d ischde dutsche Stadt. Ovver dr Rhing jang ot am 7. Maaz 1945 beij Remage , wo d boromt woode Brock va Remage ot Ovversatze leet maade.

Am 25. Aprel 1945 troffe sisch d Amerikaner un d Russe a Torgau . Am 30. Aprel veel Munche , am 22. Aprel hodde franzosische Soldate Stuttjart bovreit.

Ot Ang van der Zweide Weltkresch a Europa em Joohr 1945 [ Andere · der Qualltax andere ]

D ischde Teilkapituatiun van Dutsche troon am 5. Mai 1945 a Kraft. S wood va Hans-Georg von Friedeburg ongerzeechned. Am 7. Mai 1945 koom ot dorch d Ongerschref va Alfred Jodl zr Jesamtkapitulatiun van d janze Armee. Am 8. Mai 19450 om 23:01 Uhr troon s a Kraft. Domet woch dr Zweide Weltkresch a Europa z Ang.

Impressiune us dr Zweide Weltkresch a Europa [ Andere · der Qualltax andere ]

Websiij [ Andere · der Qualltax andere ]

  Commons: Zweiter Weltkrieg  ? Album mit Bilder, Filemche un Ton op Wikimedia Commons