Лаос

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту
Координаттар : 18°07′00″ с. е. 104°18′00″ ш. б.  /  18.11667° с. е. 104.30000° ш. б.  / 18.11667; 104.30000   (G)   (O)   (Я)
Лаос Халы?ты? Демократиялы? Республикасы
?лг?:Lang-lo
Байра? Елта?ба
?ран : ≪???????? ??????? ?????????? ??????? ????????????
Бейб?тш?л?к, т?уелс?зд?к, демократия, б?рл?к пен г?лдену≫
?н?ран : ≪Pheng Sat Lao≫ ( ты?дау   ( а?п. ) )
Тарихы
Т?уелс?зд?к к?н? 19 ш?лде 1949 жыл ( Франциядан )
Мемлекетт?к ??рылымы
Ресми т?л? Лаос т?л?
Елорда Вьентьян
?р? ?алалары Вьентьян, Паксе , Саваннакхет , Луангпхабанг
?к?мет т?р? Б?р партиялы республика
Президент?
Вице-президент?
Премьер-министр?
?лтты? ассамблея президент? 		Буннянг Ворачит
Пханкхам Вибхаван
Тхонглун Сисулит
Пани Ятхоту
Мемлекетт?к д?н? зайырлы мемлекет
Географиясы
Жер аума?ы
? Барлы?ы
? % су бет? 		?лем бойынша 82-ш? орын
237 955 км²
2
Ж?рты
? Сарап ( 2015 )
? Сана? ( 2015 )
? Ты?ызды?ы
6 758 353 адам ( 103-ш? )
7 096 376 адам
26,7 адам/км² ( 151-ш? )
Экономикасы
Ж?? ( А?Т )
 ? ?орытынды ( 2019 )
 ? Жан басына ша??анда
58,329 млрд. [1]   $
8,485 [1]   $
Ж?? (номинал)
 ? ?орытынды ( 2019 )
 ? Жан басына ша??анда
20,153 млрд. [1]   $
2,931 [1]   $
АДИ  ( 2017 ) ▲ 0,601 [2]  ( орташа ) ( 139-шы )
Валютасы лаос кип?
?осымша м?л?меттер
Интернет ?йш?г? .la
ISO коды LA
ХОК коды LAO
Телефон коды +856
Уа?ыт белдеулер? +7

Лаос ( ?лг?:Lang-lo [pat?eːdlaːw] , Лау ), толы? атауы ? Лаос Халы?ты? Демократиялы? Республикасы ( ?лг?:Lang-lo [s?ːt?aːlanalat pasaːt?ipataj pasaːsonlaːw] ) ? О?т?ст?к-Шы?ыс Азияда?ы мемлекет. ?ндi?ытай т?бегiн?? орталы? б?лiгiнде орналас?ан. Жер аума?ы ? 236,8 мы? км². Астанасы ? Вьентьян ?аласы . ?кiмш?л?к жа?ынан 16 кхуэнге б?лiнедi. Хал?ы 5,5 млн. адам. Этникалы? ??рамында лао-лум (68%), лао-тенг (22%), т.б. халы?тар бар. Мемлекетт?к тiлi ? лаос тiлi . Хал?ыны? басым к?пшiлiгi будда дiнiн ?станады (85%). А?ша бiрлiгi ? кип. Конституциясы бойынша мемлекет басшысы ? Президент . За? шы?арушы органы ? бiр палаталы ?лтты? жиналыс.

Таби?аты [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Жер? нег?з?нен таулы келед?. Солт?ст?к б?л?г?н Траннинь таулы ?ыраты алып жатыр. Е? би?к жер? ? Биа тауы (2820 м). Шы?ысында Чыонгшон , о?т?ст?г?нде Боловен таулары, батысында Корат ?ст?рттер? бар. Климаты субэкваторлы? муссонды?. ?а?тарды? орташа темпеоатурасы 15 ? 23С, ш?лдеде 28 ? 30С. Жауын-шашынны? жылды? орташа м?лшер? тауда 2000 ? 3000 мм, жазы? б?л?г?нде 1500 мм. Басты ?зен? ? Меконг . Лаоста субтропикт?к м??г? жасыл а?аштар ?сед?. П?л , м?й?зт?мсы? , маймыл ( макака , гиббон ), жыланны? к?птеген т?рлер?, ?ыр?ауыл , б?рк?т , тауыс , т.б. ??стар, ?зендер?нде т??ы , шортан сия?ты балы?тар кездесед?.

Тарихы [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Лаос жерiн адамдар жо?ар?ы палеолит д?уiрiнен бастап мекендеген. Неолит д?уiрiнде Лаос ал?абында к?рiш егу, таулы жерлерде а?шылы? пен мал шаруашылы?ы ?рiс алды. Б?зд?? заманымызды? 1-мы?жылды?ыны? ал?аш?ы жартысында Фунань кхмерлер мемлекетi ??рылды. 1353 ж. Лаоста?ы ?са? иелiктер аса iрi Лансанг мемлекетiне бiрiктi. 14-?асырда бiры??ай мемлекет болып ?алыптасты. Будда дiнi к?шейдi, елде дiни мектептер салына бастады. 15 ? 18-?асырларда Лаос м?дениетi жан-жа?ты ?ркендедi. Лансанг мемлекетiнде сауда жолдары дамыды. 1827 ж. елд?? астанасы Вьентьян?а к?шiрiлдi. 1893 ж. Франция Лаос айма?ын ?з отарына айналдырды. 2-д?ниеж?з?л?к со?ыс жылдары ?лтты? Лао Иссара (Лаосты азат ету) ?йымы ??рылды. Жапония 2-д?ниеж?з?л?к со?ыста же?iлiске ?шыра?ан со? француз ?стемдiгiне ?арсы к?терiлiс ?йымдастырылды. 1945 ж. 12-?азанда к?терiлiсшiлер Лао елiн?? (“Патет Лао”) т?уелсiздiгiн жариялады. Бiра? 1946 ж. 21-наурызда Патет Лао ??рамалары француз ?скерлерiнен же?iлiп ?алды. Елде партизанды? к?рес басталды. 1950 ж. Лаосты? Азатты? майданы, 1951 ж. наурызда Лаос, Камбоджа ж?не Вьетнам мемлекеттерiн?? бiрiккен Азатты? майданы ??рылды. Француз отаршылары 1953 ж. 22-?азанда Лаосты? т?уелсiздiгiн шартты т?рде мойындау?а м?жб?р болды. 1975 ж. 2-желто?санда Лаос Халы?ты? Демократиялы? Республикасы жарияланды. 1955 ж. Лаос Б??-на ?абылданды.

Экономикасы [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Лаос хал?ы, негiзiнен, ауыл шаруашылы?ымен айналысады. Басты да?ылы ? к?рiш . Экспорт?а а?аш, то?ыма б?йымдарын, кофе , гипс , ?алайы шы?арады. Сырттан азы?-т?лiк , ауыр машина жасау ?нiмдерiн, ?нерк?сiптiк отын алады. ?лтты? жалпы ?нiмн?? жан басына ша??анда?ы м?лшер? 1290 А?Ш долларына те?. Негiзгi сауда серiктестерi ? Жапония , ?ытай , Тайланд , Италия , Франция ж?не Германия .

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  1. ↑ a b c d World Economic Outlook Database, Laos . International Monetary Fund (April 2018). Тексер?лд?, 28 с?у?р 2018.
  2. ↑ Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update . United Nations Development Programme (15 September 2018). Тексер?лд?, 15 ?ырк?йек 2018.
Мақала бастамасы Б?л ? ма?аланы? бастамасы . Б?л ма?аланы толы?тырып, дамыту ар?ылы, Уикипедия?а к?мектесе аласыз.
Б?л ескертуд? д?лдеп ауыстыру ?ажет.
≪ https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Лаос&oldid=3155639 ≫ бет?нен алын?ан