Akseli Gallen-Kallela
|
Biografia
|
---|
Nacemento
| (sv)
Axel Waldemar Gallen
26 de abril de 1865
Pori, Finlandia
|
---|
Morte
| 7 de marzo de 1931
(65 anos)
Estocolmo, Suecia
|
---|
Causa da morte
| pneumonia
|
---|
Lugar de sepultura
| cemiterio de Hietaniemi
|
---|
|
|
|
|
|
Datos persoais
|
---|
Residencia
| Kalela
(en)
|
---|
Pais de nacionalidade
| Finlandia
|
---|
Educacion
| Academia Julian
(pt)
(1884?1889)
Academy of Fine Arts of Helsinki
(en)
(1878?1884)
Gymnasiet Svenska normallyceum
(en)
(1876?1881)
|
---|
Actividade
|
---|
Campo de traballo
| Pintura
|
---|
Ocupacion
| pintor
,
arquitecto
,
desenador
,
ilustrador
,
gravador
,
artista grafico
|
---|
Xenero artistico
| Retrato
|
---|
Movemento
| Romanticismo
,
Simbolismo
e
Nacionalismo romantico
|
---|
Catalogo critico
| Akseli Gallen-Kallela catalogue raisonne
(en)
(2024)
|
---|
Profesores
| Carl Jahn
(pt)
,
Fredrik Ahlstedt
(pt)
,
Adolf von Becker
,
Fernand Cormon
(pt)
e
Sigfrid Keinanen
(pt)
|
---|
Alumnos
| Alpo Sailo
(pt)
e
Vera Meyerson
(pt)
|
---|
Lingua
| Lingua sueca
e
lingua finesa
|
---|
Companeiro profesional
| Elin Kleopatra Gambogi
(pt)
|
---|
Participou en
|
---|
|
1914
| 11th Venice Biennale
(en)
|
1900
| Exposicion Universal de Paris de 1900
|
15 de maio de 1897
| General Art and Industrial Exposition of Stockholm
(en)
|
|
Obra
|
---|
Obras destacables
|
Familia
|
---|
Conxuxe
| Mary Gallen-Kallela
|
---|
Fillos
| Kirsti Gallen-Kallela
(pt)
,
Jorma Gallen-Kallela
(pt)
|
---|
Irmans
| Uno Gallen
(en)
|
---|
Premios
|
|
|
Akseli Gallen-Kallela
(conecido ata aproximadamente 1907 como
Axel Waldemar Gallen
), nado o
26 de abril
de
1865
en
Pori
(
Gran Ducado de Finlandia
) e finado o
7 de marzo
de
1931
en
Estocolmo
(
Suecia
), foi un dos
pintores
mais destacados de
Finlandia
. Comezou a sua carreira con representacions populares realistas, e posteriormente pasou a temas romanticos do
Kalevala
e
Carelia
. Na decada de 1890 creou obras destacadas dentro do simbolismo e o realismo. Contra a decada de 1900, especialmente en conexion coa viaxe a
Africa
, as obras de Gallen-Kallela comezaron a encarnar o
expresionismo
.
As obras mais conecidas de Gallen-Kallela son, entre outras,
Sammon taonta
,
Ad Astra
,
Sammon puolustus
,
Kullervon kirous
,
Symposion
e
Lemminkaisen aiti
. Ademais de pinturas, creou tamen
frescos
,
artes graficas
e desenos para textiles e mobiliario. Despois da
guerra civil finlandesa
, Gallen-Kallela exerceu como adxunto de
Mannerheimin
e desenou os uniformes e insignias do
exercito finlandes
independente. Os momentos mais destacados da carreira internacional de Gallen-Kallelan foron o seu papel prominente na pavillon de Finlandia durante a
Exposicion Universal de Paris de 1900
e o seu propio posto na
Bienal de Venecia
de
1914
.
En
1907
, cando tina xa 41 annos, Axel Gallen afinlandesou o seu nome a Gallen-Kallela, mais a seguiu a asinar a sua obra ao xeito antigo.
Axel Gallen naceu nunha familia noble de fala sueca. Tina seis irmans e irmas dun matrimonio anterior de seu pai Peter Wilhelm Gallen con Sofia Gallen, finada en 1855 (un dos cales morrera pouco despois de nacer). Axel Gallen foi o terceiro fillo do segundo matrimonio de seu pai con Anna Mathilda Wahlroos. En total, habia 14 fillos e fillas na familia, mais durante a infancia do pintor so houbo uns poucos na casa.
Seu pai, Peter Wilhelm Gallen (1817?1879), era caixeiro do
Banco de Finlandia
en
Pori
e propietario da granxa de cabalos de Vanni, en
Tyrvaa
, e outro par de granxas, que xuntas sumaban unhas 150 hectareas. Gallen pasou a sua infancia na granxa de Jaats.
Entre outras cousas, o pai traballou en Tyrvaa como xefe de policia rural e avogado, e na decada de 1850 fundou unha biblioteca de emprestito, a Caixa de Aforros de Tyrvaa, e vinte anos despois a primeira escola publica.
[
4
]
Aos once anos foi enviado a
Helsinqui
a estudar nunha escola de gramatica, xa que seu pai era contrario a sua ambicion de converterse en pintor.
O pai de Gallen morreu aos 62 anos durante unha viaxe no outono de 1879, cando o neno tina 14 anos.
[
6
]
Logo da morte de seu pai, Axel asistiu a clases de debuxo na
Sociedade Artistica Finlandesa
(1881?1884) e estudou de xeito privado con
Adolf von Becker
.
A nai viuva, Anna Mathilda Gallen (finada en 1922), sendo pobre tan so podia pagar os estudos artisticos de Axeli, polo que os estudos de
violin
do seu irman maior Uno interromperonse.
[
7
]
Mathilda Gallen viviu ata os 90 anos e gozou de boa saude ata o final, a pesar de que enfermara na mediana idade.
Estudos na escola de debuxo e anos na escola
[
editar
|
editar a fonte
]
Akseli Gallen-Kallela estudou na
escola de debuxo da Asociacion de Arte de Finlandia
entre
1881
e
1884
, asi como en
Paris
na
Academie Julian
e no taller de
Fernand Cormon
na decada de 1880. Realizou viaxes de estudos a, entre outros lugares,
Londres
e
Berlin
en
1895
, e a
Africa
en 1909?1911.
[
9
]
Inicialmente Axel Gallen asistiu ao liceo normal ademais de ir polas tardes a escola de debuxo da Asociacion de Arte de Finlandia a partir de
1878
.
Asi mesmo, recibiu clases privadas de
S. A. Keinanen
e
Adolf von Becker
.
[
11
]
No veran de
1881
abandonou o liceo sen completar o seu diploma na escola secundaria. O mesmo ano inscribiuse na escola de debuxo da Asociacion de Arte de Finlandia, onde recibiu leccions de, entre outros,
Fredrik Ahlstedt
. As ensinanzas e consellos de
Adolf von Becker
foron as que mais lle influiron.
Logo de graduarse na Escola de Debuxo en 1884 Akseli Gallen trasladouse a
Paris
, onde viviu como companeiro de habitacion de
Emil Wikstrom
a principios de 1886 na Rue Menessinin.
Nesa epoca o circulo de artistas nordicos novos incluia a pintores e escritores como
August Strindberg
e
Ernst Josephson
,
Anders Zorn
e
Edvard Munch
. O mellor amigo de Gallen era o frances Henri de Vallombreuse, que era ceramista e multitalentoso. Os cafes de
Montmartre
fixeronse familiares, e os artistas encontrabanse no "Eremitage" de Montmartre e nas reunions da irmandade de
Xesus ben Sira
fundada por Josephson nunha adega da rue Jacob do
barrio latino
.
[
14
]
No veran de 1885 Gallen chegou de novo a Finlandia e traballou, entre outras cousas, pintando a obra naturalista
Akka ja kissa
en
Salo
.
[
15
]
Na primavera de 1886 estaba de novo en Finlandia, e traballou durante o ano seguinte en
Korpilahti
e
Keuruu
, ainda que recibira de novo unha bolsa de viaxe. No inverno de 1887?1888 marchou de novo a Paris. Antes de marchar se propuxera a
Mary Slooria
, mais ao parecer debido a oposicion de seus pais a situacion permaneceu aberta. Gallen permaneceu en Paris ata a primavera de 1889 xa non interesado nos estudos artisticos. O interese polo
Kalevala
aumentou no outono de 1888, e finalizou os seus estudos, alugou o seu propio estudio na chamada zona dos artistas de Montmartre e comezou a pintar, entre outras cousas, tema de Aino.
Carelianismo e proxectos de construcion
[
editar
|
editar a fonte
]
Mentres estudaba en
Paris
, Gallen-Kallela pintaba a vida bohemia, mais pouco a pouco a natureza finlandesa, as paisaxes con corvos e as persoas das terras ermas comezaron a atraelo. Tamen os
mitos
do
Kalevala
comezaron a fascinalo. Gallen-Kallela foi tamen un dos fundadores da
Sociedade Kalevala
en 1911.
[
17
]
Xa na sua epoca escolar, Gallen opuxerase as teorias raciais desenvolvidas por, entre outros,
August Sohlman
e P. A. Munchin, que sinalaban unha orixe asiatica do
pobo finlandes
, ao que os suecos achegaran cultura. Nalgun momento na decada de 1870 Axel comezou a ler o
Kalevala
, o que non foi tolerado especialmente pola sua nai, que compartia a ideoloxia
escandinavista
prosueca e consideraba o pobo finlandes como basto e campesino.
[
6
]
Logo de casar en 1890, Axel Gallen foi de lua de mel a
Kuhmo
e a
Carelia do Mar Branco
.
Con eles foi tamen
Louis Sparre
.
Era a epoca de ”
Nuori Suomi
”, o inicio do
carelianismo
, o romanticismo kalevala-carelio, que ao seu xeito correspondiase coa fuxida de
Paul Gauguin
ao
primitivismo
. Como tendencia estilistica, o
nacionalismo romantico
impregnou todas as areas da arte.
Gallen-Kallela recompilou unha coleccion de alfombras tradicionais antigas denominadas
ryijy
, gardounas no seu estudio e empregounas detras dos modelos dos seus cadros. Na
Exposicion Universal de Paris de 1900
presentouse a sua Liekki-ryijy, que e considerada a primeira representacion de arte moderna destas alfombras tradicionais.
[
21
]
Entre 1911 e 1913 Gallen-Kallela desenou e construiu unha casa estudio en
Tarvaspaa
,
Espoo
. En 1961 abriuse ao publico baixo o nome "Gallen-Kallelan Museo". Gallen-Kallela tina tamen un estudio na natureza chamado
Kalela
e situado en
Ruovesi
, que construira entre 1894 e 1895 de acordo co seu propio deseno. Gallen-Kallela viviu coa sua familia en Kalela en varios periodos durante varios anos. Kalela ten funcionado como casa museo, mais permanece pechada ao publico.
[
22
]
[
23
]
Gallen-Kallela estaba en contra da
rusificacion
. Nese momento os circulos artisticos estaban formados en gran parte por militantes do
Partido Novo Finlandes
. Gallen-Kallela tamen pintou unha reunion do seu propio circulo de novos finlandeses no
Hotel Kamp
, no seu cadro
Symposion
. O circulo iincluia, entre outros, a
Jean Sibelius
,
Oskar Merikanto
e
Robert Kajanus
.
[
24
]
No inverno de 1905 a 1906 o escritor e revolucionario ruso
Maksim Gorki
escondeuse no estudio Pirtti que Gallen-Kallela tina en
Erottaja
,
Helsinqui
, onde o artista pintou o seu retrato.
[
25
]
Logo da etapa carelianista, Gallen-Kallela orientouse de novo cara a Europa. Viaxou a
Berlin
en
1895
e uniuse a redaccion da revista paneuropea
Pan
. Gallen-Kallela pertenecia a unha comunidade informal de escritores e artistas, denominada circulo Ferkel, e que se reunia no restaurante
Zum schwarzen Ferkel
de Berlin.
[
26
]
Tres anos despois viaxou a
Italia
. Na Exposicion Universal de Paris de 1900 Gallen-Kalella tivo tamen un papel importante:
[
11
]
pintou os teitos do pavillon de Finlandia con frescos con tematica do Kalevala, e desenou os mobles. Durante a sua estadia en Italia estudara a pintura ao fresco.
[
27
]
Gallen-Kallela estivo tamen en
Hungria
nos anos 1907-1908. En
Budapest
realizouse unha exposicion de arte sua, na que habia case 500 obras. Na capital hungara pode verse un monumento a Gallen-Kallela erixido nun parque proximo a beira do
Danubio
no lado de
Buda
.
[
28
]
En
1914
Gallen-Kallela foi invitad para exponer na
Bienal de Venecia
, e o goberno italiano encargoulle o seu autorretrato para a
Galeria Uffizi
de
Florencia
. Co estalido da guerra as pinturas do artista permaneceron en Italia, de onde foron solicitadas para a exposion Panama-Pacific de
San Francisco
en
1915
. Obtiveron o primeiro premio e a medalla de ouro.
[
29
]
Gallen-Kallela fixo tamen outras longas viaxes ao estranxeiro, como a
Africa Oriental
en 1909?1911 e
America do Norte
en 1923?1926. En
Kenya
pintou
acuarelas
e mais de 150 oleos expresionistas. En America estudou cultura e a arte dos
pobos indixenas
e comezou os preparativos para as ilustracions do
Suur-Kalevala
.
[
11
]
[
30
]
Estudios de Gallen-Kallela
Gallen-Kallela casou con
Mary Helena Sloor
(1868?1947) no ano 1890. O pai de Sloor era o conselleiro da corte
Kaarlo Sloor
, e a sua nai (casada en 1863)
Aina Emilia Ehrnstrom
(finada en 1929). Akseli e Mary tiveron tres fillos: Impi Marjatta (1891?1895),
Aino Kirsti
e
Kaius Jorma
. Kirsti e Jorma tinan talento artistico como seus pais. Kirsti ademais tina talento musical, como a sua nai, que tocaba o
piano
.
[
33
]
[
34
]
Mary implementou tamen as artes visuais de Akseli como artesania.
[
35
]
- ↑
Gallen-Kallela-Siren, Janne (2001).
Mina palaan jalanjaljilleni: Akseli Gallen-Kallelan elama ja taide
(en fines)
.
Helsinqui
: Otava. pp. 14?20.
ISBN
951-1-17649-8
.
- ↑
6,0
6,1
Gallen-Kallela-Siren, Janne (2001).
Mina palaan jalanjaljilleni: Akseli Gallen-Kallelan elama ja taide
(en fines)
.
Helsinqui
: Otava. pp. 20?21, 24.
ISBN
951-1-17649-8
.
- ↑
Ruuska, Helena (14 de abril de 2020). "Gallenien laimea veljesrakkaus".
Helsingin Sanomat
(en fines)
. p. B3.
- ↑
Mir iskusstva ? Taiteen maailma, s 318 Ateneum, Helsinki, Venalainen museo, Pietari 1998, (Ateneumin julkaisut no 8),
ISBN 951-53-1818-1
- ↑
11,0
11,1
11,2
CD-Facta. Gallen-Kallela, Akseli
. Helsiqui: WSOY. 1998.
ISBN
951-0-23152-5
.
- ↑
Olavinen, Anja (2003).
Ville Vallgren 1855?1940
(en fines)
.
Helsinqui
: Ateneumin taidemuseo / Valtion taidemuseo. p. 3.
ISBN
951-53-2542-0
.
- ↑
Gallen-Kallela, Akseli (1955).
Kallela-kirja
(en fines)
.
Porvoo
: WSOY. p. 215.
- ↑
"Tieteen ja taiteen Kalevalaseura"
(en fines)
. Kalevalaseura
. Consultado o 6 de decembro de 2022
.
- ↑
"Ryijykuume"
(en fines)
. Museo Finlandes da Artesania. Arquivado dende
o orixinal
o 26 de agosto de 2018
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Ruoveden Kalela taas auki yleisolle"
.
Kaleva
(en fines)
. 8 de maio de 2001
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Kalela"
(en fines)
. Ruovesi.fi
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Juhlavuoden sankarit"
(en fines)
. Sibelius Halonen Gallen 150 vuotta. Arquivado dende
o orixinal
o 22 de novembro de 2015
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Maksim Gorki"
(en fines)
. Haloo Akseli. Arquivado dende
o orixinal
o 22 de novembro de 2015
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
Wulfing, Wulf; Bruns, Karin; Parr, Rolf (1998). "Das schwarze Ferkel (Berlin)".
Handbuch literarisch-kultureller Vereine, Gruppen und Bunde 1825?1933
(en
aleman
)
. pp. 406?416.
ISBN
3-476-01336-7
.
- ↑
"Akselin aikajana"
(en fines)
. Gallen-Kallela Museo. Arquivado dende
o orixinal
o 14 de xaneiro de 2023
. Consultado o 14 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Suurlahettilas Pasi Tuomisen puhe Akseli Gallen-Kallelan 150-vuotisjuhlan seppeleenlaskutilaisuudessa"
(en fines)
. Embaixada de Finlandia en Budapest. Arquivado dende
o orixinal
o 22 de setembro de 2015
. Consultado o 14 de xaneiro de 2023
.
- ↑
Aimo Reitala (3/05/2008). Publicacion en linea de biografia nacional, ed.
"Gallen-Kallela, Akseli"
. Sociedad de Literatura Finlandesa
. Consultado o 23/02/2015
.
- ↑
"Akseli Gallen-Kallelan suurnayttely Groningenissa"
(en fines)
. Suomen suurlahetysto, Haag. 23 de xaneiro de 2007. Arquivado dende
o orixinal
o 24 de novembro de 2015
. Consultado o 13 de febreiro de 2023
.
- ↑
"Akseli Gallen-Kallela luutnantin univormussaan"
(en fines)
. finna.fi
. Consultado o 9 de xaneiro de 2023
.
- ↑
"Akseli Gallen-Kallela ja Kansallismuseon fresko "Sammon puolustus
"
"
(en fines)
. finna.fi
. Consultado o 13 de febreiro de 2023
.
- ↑
Pelin, Anne (2004). "II".
Akseli Gallen-Kallela
(en fines)
. Espoo: Gallen-Kallelan Museo. p. 34.
ISBN
952-9739-18-4
.
- ↑
Gallen, Walter (1940).
Slaktregister for slakten Gallen
(en sueco)
.
Vammala
.
- ↑
Eerola, Elina (2008).
"Taiteilijakodit taiteilijakuvan peileina. Emil Wikstromin, Pekka Halosen ja Axel Gallenin ihanteiden toteutuminen rakentamiensa taiteilijakotien valityksella 1892-1902."
(en fines)
.
- Okkonen, Onni (1961).
A. Gallen-Kallela ? Elama ja taide
(en fines)
. WSOY.
- VVAA (2011).
Ota sielusi tayteen! Tutkimuksellisia polkuja Akseli Gallen-Kallelan taiteeseen
(en fines)
. Espoo: Gallen-Kallelan Museo.
ISBN
978-952-9739-27-1
.
- Gallen-Kallela-Siren, Janne (2001).
Mina palaan jalanjaljilleni: Akseli Gallen-Kallelan elama ja taide
(en fines)
. Helsinqui: Otava.
ISBN
951-1-17649-8
.
- Kalevala
(en fines)
. Kuvittanut ja painatustyon suunnitellut Akseli Gallen-Kallela. 22ª edicion (1ª edicion, 1922). Porvoo, Helsinqui: WSOY. 2004.
ISBN
978-951-0-24270-4
.
- Kamarainen, Eija (1994).
Akseli Gallen-Kallela: Katsoin outoja unia
(en fines)
. Helsinqui, Porvoo, Juva: WSOY.
ISBN
951-0-19217-1
.