Tubaiste Shearnobail

51°23′22″N 30°05′57″E  /  51.389439°N 30.099169°E  / 51.389439; 30.099169
Cineal	tubaiste nuicleach environmental disaster (en)
Data na bliana	26 Aibrean 1986 ( 01:23 . UTC+04:00 )
Suiomh	Chernobyl Nuclear Power Plant, An Ucrain (en) , Kyiv Oblast, An Ucrain (en)
Tir	An tAontas Soiveadach
Rannphairti	Iekaterina Ivanenko
Ba chuis leis	Declaration of State Sovereignty of Ukraine (en)
Lion basanna	± 4,000

Ar an 26 Aibrean 1986 , tharla Tubaiste Shearnobail ( Chernobyl i m Bearla ), an tubaiste nuicleach ba mheasa ar domhan go dti sin. Ta Searnobail suite congarach do Pripyat san Ucrain .

Pleascadh [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Phleasc imoibreoir uimhir a ceathair de chuid an staisiuin. Chuaigh turgnamh ar an imoibreoir ar strae, cailleadh smacht ar theocht an bhreosla ann, leadh cuid mhaith den bhreosla sa chroileacan, agus phleasc cludach an imoibreora san aer . ^[1]

Scaoileadh cainniochtai mora d’ abhar radaighniomhach isteach san atmaisfear , rud a d’eilligh earrai bia agus abhair bheatha i roinnt tiortha Eorpacha ar leibheil a bhi suntasach o thaobh na slainte de, rud ba chuis le breoiteachtai agus riochtai slainte ba bhagairt do shaol daoine. Is ann i gconai d’ardleibheil eilliuchain radaighniomhaigh fos inniu. ^[2]

Scaoileadh idir triocha agus daichead oiread an meid radachuir sa phleascadh sin na mar a scaipeadh i ndiaidh gur phleasc na buamai adamhacha in Hiroshima agus Nagasaki sa bhliain 1945. ^[3] Seoladh abhar contuirteach nuicleach thuas sna speartha os cionn iarthar an Aontais Shoiveadaigh agus na h Eorpa . Thit an cleitin truaillithe faoin ngaoth ar thiortha eagsula ar fud na hEorpa, ach ba iad na ceantair ba mho a d’fhag se a rian uafasach orthu na an Bhealaruis , an Ucraine agus Iarthar na Ruise .

Dhearbhaigh na hudarais ag an am gur cailleadh 31 duine sa tubaiste. Ach rinneadh dochar fadtearmach do lucht an reigiuin mhaguaird.

Leagaid [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Fiu sa la ata inniu ann, nil an obair criochnaithe ag Searnobail. ^[4] Tagann oibrithe faoina gcultacha bana isteach anois is aris chun sciath choincreiteach urnua a thogail in ait na gceann a togadh cheana. Caithfear an sciath a athnuachan i gconai chun an chontuirt a choinneail faoi smacht. ^[5]

Ta go leor ceachtanna le foghlaim on tragoid Searnobail. Iontas na n-iontas, nil an damaiste fadtearmach do shlainte na n-ainmhithe sa cheantar ro-dhona, is cosuil. Ta an zon eisiaimh beo le fiadhulra anois (in 2023). Ta iontas ar eolaithe nach bhfuil an t-eilliu radaighniomhach ro-ard. ^{[6] [7]}

I gcomparaid leis an Tubaiste nuicleach Fukushima sa bhliain 2011, bhi lion na mbasanna direacha nios airde in Searnobail, ach bhi an truailliu radaighniomhach nios measa sa t Seapain . ^[8]

In Eirinn [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

San astitim ar Eirinn , bhi iseatoip radaighniomhacha eagsula, ina measc caesiam -137 a bhfuil leathre 30 bliain aige ^[9] . Ionsuitear an duil seo isteach sa bhfear on ithir agus cruinnionn si faoi dheireadh i mbainne na bo.

Bhi leibheal radaighniomhaiochta suas go dti 340 beicireil (Bq) de reir an liotair i m bainne sa tir seo ag an am, ach laghdaigh an leibheal go tapa ina dhiaidh sin.

Bhi na leibheil arda sin nios lu na an leibheal tairseachuil de 370 Bq sa litear ata leagtha amach ag an g Comhphobal Eorpach chun teorainneacha a chur ar usaid bainne . Mar a tharlaionn, bhi tromlach na radaighniomhaiochta seo sa bhainne bearrtha. Ba lu i bhfad a tiuchan sa tsaill no tairgi na saille , im no uachtar .

Slainte [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Ta se faighte amach ag saineolaithe nach raibh fianaise eolaioch ann go ndearna tionoisc Chernobyl an meid dochair do shlainte phoibli is a deirtear. ^[10] Mar shampla dhearbhaigh an iar- Sheanadoir agus dochtuir John Crown go bhfuil mithuiscint ann gur thainig meadu mor ar lion na b paisti a rugadh le machail sna blianta a lean an tionoisc, ach nach raibh na firici ann chun e sin a chruthu. ^[11]

Tagairti [ cuir in eagar | athraigh foinse ]