Carl Schmitt
(anka?
Carl Schmitt-Dorotic
; naski?is la
11-an de julio
1888
en
Plettenberg
, mortis la
7-an de aprilo
1985
samloke) estis
germana
?tata
juristo
kaj politika
filozofo
, kiu funkcis politike dum la
Vajmara Respubliko
,
Nazia Germanio
kaj poste.
Schmitt konsideris la kampon de politiko kiel konstanta lukto, en kiu la fortaj venkas kaj tial, malaprobis
liberalismon
, kaj la?dis la
diktatorecon
. En la fruaj jaroj de la
Tria Regno
, Schmitt estis inter la gvidaj juristoj kiuj laboris en la servo de
Adolf Hitler
, kvankam poste li estis forlasita.
La ideoj de Schmitt ricevis la atenton de filozofoj kaj politikaj teoriuloj, inkluzive de
Walter Benjamin
,
Leo Strauss
,
Jacques Derrida
,
Giorgio Agamben
,
Slavoj ?i?ek
,
Alain Badiou
, Jacob Taubes,
Chantal Mouffe
,
Hannah Arendt
, Susan Buck-Morss, Waldemar Gurian, Carlo Galli, Jaime Guzman,
Jurgen Habermas
,
Friedrich Hayek
,
Reinhart Koselleck
,
Antonio Negri
, kaj Paul Gottfried, inter aliaj.
Kvankam liaj ideoj kaj pensoj estas konsideritaj kontestataj pro lia subteno por
Naziismo
, tamen multaj pensuloj korespondis kun liaj ideoj pro la teoria komplekseco kaj
dilemoj
levitaj per tiu penso koncerne la demandon de kiu estas la
suvereno
, lia koncepto de la politiko kaj de
stato de krizo
en la lando.
Schmitt frekventis la katolikan elementan lernejon en
Plettenberg
, de 1900 la humanisman gimnazion en
Attendorn
. Post bonega trapaso de la abiturienta ekzameno kaj studo de jursciencoj en Berlin (1907), Munkeno (1907/08) kaj Strasburgo (ekde la vintra semestro 1908/09) li doktori?is Strasburge ?e
Fritz van Calker
post defendo de al
kriminala juro
rilatanta tezo
Uber Schuld und Schuldarten
. De?orinte tribunalreferendarie (tribunalo de unua instanco je Lobberich; ekde 1911 ?e la Supera landa ju?ejo
duseldorfa
) li ekzameni?is en 1915 pri asesoreco.
De februaro 1915 ?is julio 1919 li estis kiel soldato kaj asesoro en la Armea administrado ?e la Vica generalkomandejo de la Unua armekorpuso en Munkeno; tion interrompis eta forpermeso por la da?ro de la habiliti?procedo. Poste Schmitt estis docento ?e la Komerca altlernejo munkena partoprenonte en 1919/20 ?e la prelego kaj la pordocenta seminario de
Max Weber
. Dum la vintra semestro 1921/22 li estis orda profesoro en
Greifswald
kaj de la sekva somera (1922) li trovi?is ?e la
Bonna universitato
: tie li la sekvintajn jarojn ellaboris sian konstitucian teorion kaj gajnis valorajn akademiajn dis?iplojn (i. a.
Ernst Forsthoff
,
Ernst Friesenhahn
,
Ernst Rudolf Huber
,
Otto Kirchheimer
,
Werner Weber
). En 1928 Schmitt de?oris ?e la Komerca altlernejo berlina, en 1933 en
Kolonjo
kaj ekde a?tuno 1933 ?e la
Berlina universitato
; vokojn al Munkeno,
Lepsiko
kaj
Heidelberg
li ne sekvis.
En sia ?tatfilozofia habiliti?labora?o
Der Wert des Staates und die Bedeutung des Einzelnen
(1914) li klare diferencis potencon de juro: por li ?tato legitimi?as danke al la tasko realigi juron kaj doni al a unuopuloj juran signifon. ?e
Die Diktatur, Von den Anfangen des modernen Souveranitatsgedankens bis zum proletarischen Klassenkampf
(1921) Schmitt konstatis tendecon disde komisia al suverena diktaturo kaj pretecon de modernaj
konstitucioj
jesi diktaturan evoluon. Sub la titolo
Politische Theologie
(1922) li ellaboris - la? la modelo de la
Katolika Eklezio
(
Romischer Katholizismus und politische Form
, 1923) ? sian doktrinon pri suvereneco: nome, la povo decidi en tikla/eksterordinara momento. Li taksis la liberalan parlamentismon spirite devancita, nefunkcianta kaj malmoderna maniero de havigi politikajn decidojn (
Die geistesgeschichtliche Lage des heutigen Parlamentarismus
, 1923). En multaj publika?oj li kritike komentis la
Traktaton de Versajlo
kaj la liberalismajn erojn de la
vajmara
konstitucio.
En sia ?efverko
Verfassungslehre
(1928) li akurate dividis liberalismon de demokratio liverante preparante la balda? poste sekvintan forigon de liberalaj/jur?tataj elementoj. De 1930 ?is 1933 li apogis la vajmaran prezidantan sistemon (
Der Huter der Verfassung
, 1931) laborante por la Regna registaro kie ekspertizisto, advokato kaj konsilisto. Liajn konvinkojn li formulis en 1927/32 en la ver?ajne plej konata programskriba?o
Der Begriff des Politischen
precizege:
Die spezifisch politische Unterscheidung [...] ist die Unterscheidung von Freund und Feind.
[1]
Kvankam anta? 1933 li ne volis potenctransdono al
Adolf Hitler
li tuj post la re?im?an?o adapti?is al la novaj kondi?oj kaj fari?is membro de
NSDAP
en la 1.5.1933. Li enga?i?is multloke en la
nacisocialisma
konformigado rilate al justico. Li e? deklaris justa la NS-re?imon ?tatteorie (
Staat, Bewegung, Volk
, 1933), konstitucihistorie (
Staatsgefuge und Zusammenbruch des zweiten Reiches
, 1934), jurfilozofie (
Uber die drei Arten des rechtswissenschaftlichen Denkens
, 1934) kaj internacijure (
NS und Volkerrecht
, 1934). En eseetoj li defendis la nececon de la murdoj de je la 30.6.1934 (
Der Fuhrer schutzt das Recht
, 1934), la
nurenbergajn le?ojn
(
Die Verfassung der Freiheit
, 1935) kaj
antisemitismon
(
Die deutsche Rechtswissenschaft im Kampf gegen den judischen Geist
, 1936).
Tamen li perdis fine de 1936 (pro iniciato de konkurantaj juristoj kiel
Otto Koellreutter
,
Reinhard Hohn
kaj
Karl August Eckhardt
) siajn partiajn kaj honorajn taskojn post atakoj en la
SS-organo
"Schwarzes Korps". Rajtis li nur esti universitata profesoro kaj portanto de la titolo
Preußischer Staatsrat
. Tian ?okon li implicite reflektis en 1938 en libro pri
Thomas Hobbes
(
Der Leviathan in der Staatslehre des Thomas Hobbes
, 1938). La sekvintajn jarojn li pli okupi?is pri jurhistoriaj kaj internacijuraj temoj, sen neglekti jesi la
militon
, la ideon de etendi?spaco por la germana popolo kaj la absolutan intervenmalpermeso por nee?ropaj ?tatoj (
Volkerrechtliche Großraumordnung
, 1939/41).
Perdinte sian katedron en 1945, li estis en malliberejo inter la 26.9.1945 kaj la 10.10.1946, denove en la 19.3.1947. Kadre de la
Nurenbergaj procesoj
oni priesplore demandis lin. En la 6.5.1947 li estis liberigita sen akuzi?o.
En 1950 aperis la internacijura verkego
Der Nomos der Erde im Volkerrecht des Ius Publicum Europaeum“ (kvara eldono 1997). Malbonfamigite pro sia rolo en
Nazia Germanio
, li en la postmilita Germanujo sukcese estigis novajn kontaktojn skol-kreantajn. La direkto-kverelo en la Vajmara ?tatjurscienco estis kontinuigata post 1949 kiel kverelo inter Schmitt-dis?iploj (E. Forsthoff, W. Weber, R. Schnur, E.-W. Bockenforde) kaj lernintoj de
Rudolf Smends
. Schmitt flegis ?is multa?o ampleksan leterinter?an?on kaj prelegadon. Lia verko
Theorie des Partisanen, Zwischenbemerkung zum Begriff des Politischen
(1963) priskribis la milithistorian ?an?on de partizano: de naciema rezistanto al la mondrevolucia teroristo. Lia lasta monografio
Politische Theologie II, Die Legende von der Erledigung jeder politischen Theologie
(1970) denove alportis religiajn motivojn.
Lia a?toritata
?atismo
influadis internacie, anta? ?io en
Italujo
kaj
Hispanujo
fa?ismaj kaj ?is
Suda Ameriko
. Liaj sistemaj pensoj pri la religiaj kaj teologiaj kiel anka? spirithistoriaj anta?kondi?oj de politikaj konstitucioj unuflanke, kaj ties eksterjura povofondamentoj aliaflanke interesas nuntempe dum
tutmondi?o
kaj la modo krei supernaciajn komunumojn. ?ikuntekstaj temoj tu?itaj de Schmitt estas la historio de parlamentismo, de liberalismo kaj de la sekulara konstituci?ato. Multaj terminoj kreitaj de li (kaj ofte nur la?bezone elektitaj)e trovi?as ?e multaj.
- Preußischer Staatsrat (1933?45)
- membro ?e
Akademie fur Deutsches Recht
(1933?36)
- estro de Regna fakgrupo universitatprofesora ene de la ligo
Bund Nationalsozialistischer Deutscher Juristen
(BNSDJ) (1933?36)
- Gesetz u. Urteil, 1912
- Pol. Romantik, 1919
- Die Kernfrage d. Volkerbundes, 1926
- Hugo Preuss, Sein Staatsbegriff u. seine Stellung in d. dt. Staatsrechtslehre, 1930
- Legalitat u. Legitimitat, 1932
- Positionen u. Begriffe, Im Kampf mit Weimar ? Genf ? Versailles, 1923?1939, 1940
- Ex Captivitate Salus, 1950
- Glossarium, Aufzeichnungen aus d. J. 1947-1951, 1991
- Staat, Großraum, Nomos, eldonis G. Maschke, 1995
- Ernst Junger ? C. S., Briefwechsel 1930-1983, eldonis H. Kiesel, 1999
- Tagebucher 1912-1915, eldonis E. Husmert, 2003
- Frieden oder Pazifismus?, eldonis G. Maschke, 2005
- serio "Der deutsche Staat der Gegenwart"
- DJZ, 1934-36
Mehring, Reinhard,
"Schmitt, Carl"
- ?e:
Neue Deutsche Biographie
23 (2007), p. 236-238
- ↑
Fundamente politika decido estas tia inter amiko kaj malamiko.