Kariyerinizin her a?amasında yurt dı?ından hayalinizdeki teklifi alabilmeniz icin, denenmi? ve ba?arılı olmu??10 yontemin neler oldu?unu bilmek ister misiniz? Experis’in anketine gore??Birle?ik Krallık’taki her 4 firmadan 1’i, ozellikle bili?im alanında, ulke dı?ındaki adaylarla ilgileniyor. Silikon Vadisi Bolgesel Calı?malar Enstitusu’nun hazırladı?ı rapora gore ise??Silikon Vadisi’ndeki bili?im, matematik, muhendislik ve mimarlık calı?anlarının yakla?ık yuzde 60’ı? yurt dı?ı do?umlu. ?Uluslar arası ve kulturler arası kapsayıcılı?ın entegre oldu?u??i?e alım surecleri global bir trend halini aldı bile. Bu trend bir yandan ulke icerisinde yurt dı?ı deneyimini zorunlu kılarken di?er yandan da yurt dı?ında i? bulmayı kolayla?tırıyor.?

Turkiye’deki Firmaların Bakı? Acısı

Mercer Turkiye ?nsan Kaynakları Danı?manlı?ı ve Ara?tırmaları Direktoru I?ın Mengenli?Turkiye’den yurt dı?ına giden expat sayısının son 10 yılda arttı?ını vurguluyor ve “Kariyer yolunda tepe pozisyonlara cıkmak isteyen calı?anlar bu yoldan gecmek zorunda.” diyerek bunu? destekliyor .

Global 50? Turk Lider Anketine ?(2018) katılanların profili de bunu do?rular nitelikte. Universite e?itimini yurt dı?ında tamamlayan global liderlerin mezun oldukları okullar arasında Columbia, Princeton, Cornell, Harvard Business School, California Berkeley ile Almanya, Fransa, Avusturya ve ?svicre’deki okullar ilk sıralarda yer alıyor. Liderlerin yuzde 31’i?7-10 yıllık global deneyime sahip. Yuzde 28,6’sı?15 ve daha fazla suredir yurt dı?ında kariyerlerini surduruyor. Yuzde 19’u ise 5-7 yıldır yurt dı?ı kariyeri deneyimliyor.

Yurt Dı?ındaki Firmaların Bakı? Acısı

McKinsey Global Institute raporunda, 2030 yılında global i?gucunun 3.5 milyara cıkaca?ı? ongoruluyor . Yetenek havuzlarını geni?letmek isteyen firmalar global calı?anları istihdam etmede oldukca istekli.?

Linkedin’in hazırladı?ı 2015? Global Recruiting Trends ?raporundaysa firmaların organizasyonel oncelikleri incelendi?inde hem buyuk hem kucuk caplı firmalarda hala en onemli konunun kaynak bulmak oldu?u goze carpıyor. Ancak buyuk firmalar i?e alımlarda ce?itlili?i artırma hedefleri noktasında farklıla?ıyor. Bu firmalar ozellikle, 0-3 yıl deneyime sahip genc profesyonelleri istihdam etmeyi hedefliyor.

Michael Page’in ?ngiltere, Kuzey Amerika ve Orta Do?u Yonetim Muduru Oliver Watson’ın “Pek cok ulkede faaliyet gosteren global firmalar icin; calı?an, firmaya ne kadar cok dil ve kultur tecrubesi getirirse firmanın global eri?imini geni?letmesine o kadar yardımcı olur.”? sozleri ?de bu ara?tırmayı destekler nitelikte.

Calı?anların Bakı? Acı?ı

2014 yılında Amerika’da yapılan bir ara?tırma uluslar arası tecrubeye sahip yeni mezunların yıllık ortalama maa?larının 7.000 dolar daha fazla oldu?unu ortaya cıkardı. Bu farkın nedeni i?e alımcıların yuzde 80’inin yurt dı?ı tecrubesine sahip adayların farklılıklara saygı gosterme, belirsizlikle ba?a cıkma, ileti?im becerileri ve adaptasyon konularında daha tecrubeli olduklarına dair ortak? inancı . Fakat yabancı calı?an acısından tek fark ucret de?il.?Sosyal bilim calı?maları gosteriyor ki uluslarası deneyimler yaratıcılı?ı zenginle?tiriyor, gruplar arası?on yargıları azaltıyor ve kariyer ba?arısını destekliyor; dahası ki?inin benli?ine dair olan farkındalı?ını? artırıyor .

Yurt Dı?ında ?? Bulmak ?cin 10 Sihirli ?pucu

Turkiye’den yapılan ba?vurularda en onemli zorluk olarak calı?ma vizesi one cıkıyor. Ancak bu ve buna benzer tum engelleri a?a?ıdaki yontemler sayesinde adım adım a?abilir, firmaları size sponsor olmaya ikna edebilirsiniz.?

1. ?deal adayın siz oldu?unuzu soylemeyin,? gosterin .?

HR Dive’dan Tess Taylor yurt dı?ından i?e alım yapılacak ideal adaylarda olması gerekenleri ?oyle? sıralıyor :

• Zihinsel ve duygusal olarak stabil olmak, de?i?ime istekli?ve farklı kulturlere kar?ı hassas olmak.
• Guclu sosyal becerilere sahip ve farklı fikirlere saygılı olmak.
• ?yi bir espri anlayı?ına sahip olmak.?

Bu beklentiler aslında hemen hemen tum firmaların ortak beklentileri. Bunların hepsi sizde olabilir. Ancak, goru?meye davet edilebilmeniz icin i?e alımcının bunlara sahip oldu?unuzu anlaması gerekior. Bunun icin, sizin hakkınızda bir fikir sahibi olabilece?i ozgecmi?inizi, on yazınızı ve sosyal medya profilinizi somut orneklerle bu do?rultuda duzenlemelisiniz.

2. Ozgecmi?inizi ve on yazınızı firmaya gore ozelle?tirin.

Ozgecmi?inizi ve on yazınızı hazırlarken en temelde dikkat etmeniz gereken iki kriter; ba?vuraca?ınız pozisyon icin aranan ozellikler ve firmanın sahip oldu?u vizyon. Bu ikisini bir araya getirerek elinizdekileri yeniden yazmalısınız.?

??e alımcılar, toplamda birkac sayfa olan ozgecmi?inizde ve on yazınızda gramer ya da yazım hatası gormeyi ho? kar?ılamayacaktır. Bunun yanı sıra, daha sofistike kelimeler secmeli ve aynı kelimeleri cok kez tekrarlamak yerine ba?vurunuza gore anahtar kelimeler kullanmalısınız. Cunku i? verenlerin yuzde 40’ı ATS (Applicant Tracking System) denen ve i? ilanındaki anahtar kelimelerle sizin ozgecmi?inizi e?le?tiren bir yazılım kullanıyorlar ve ozgecmi?lerin yuzde 75’i hicbir zaman gercek bir insan tarafından? gorulmuyor .

E?er daha once hic bu ?ekilde bir ozgecmi? ve on yazı hazırlamadıysanız ya da kontrol ettirmediyseniz profesyonel bir destek almanızı oneririm. Cunku, goru?meye davet edilebilmeniz icin elinizdeki en sa?lam araclar bunlar olacak.?

3. Ba?lantılarınızı harekete gecirin.

Yapılan yeni bir ara?tırma pozisyonların yuzde 85’inin ba?lantılar yoluyla kapandı?ını gosteriyor. Fakat ?unu anlamak gerekiyor: Ba?lantı kurmak cok insanla tanı?mak anlamına gelmez. Ba?lantı kurmak, cok iyi ba?lantıları olan ve sizi cok iyi ba?lantıları olan di?er ki?ilere referans gostermeye istekli?ki?ilerle tanı?ık olmak? demektir .

?u an firmaların yuzde 63’u Calı?an Referans Sistemi kullanıyor. ??e alımcılar bu sistem uzerinden gelen ba?vurular sayesinde i?e alım suresini yuzde 50 oranında azaltıyor. Ayrıca, calı?malar referans sistemi uzerinden i?e alınan adayların istifa etme oranının yuzde 23 daha az oldu?unu gosteriyor (“ 4 Reasons Why an Employee Referral Program May be Your Best Recruiting Tool ”). Bu sebeplerle firmalar calı?anlarını bu sistemi kullanmaları icin te?vik ediyor hatta odullendirmeye bile gidiyor. Tum bunlardan oturu, e?er ozgecmi?iniz referans yoluyla firmaya ula?ırsa dikkat cekme ihtimaliniz cok daha yuksek.

?u an dunya uzerindeki i?lerin yuzde 77’si Linkedin uzerinden ilan ediliyor. ?? ba?vurusu yaptıktan sonra i?e alımcıya mesaj gondererek ba?vurunuz hakkında kısaca bilgi vermek de sizin ba?vurunuzu daha gorunur kılacaktır.

4. Firmaların Global Yeni Mezun Programlarına katılın.

Pek cok global firma, calı?anlarını lider olarak yeti?tirmek ve onlara daha geni? bir bakı? acısı sunmak icin birkac yıllık yeni mezun programları olu?turmu? durumda. Bu program dahilinde calı?anlar, calı?manın bir kısmını Turkiye’de bir kısmını firmanın ba?ka bir ulkedeki ofisinde tamamlıyorlar. ?u an Daikin’in Belcika ofisinde Urun Sorumlusu olarak calı?makta olan Omer Adı?en kariyer yolculu?una bu tur bir programla ba?lamı?:

“Daikin Turkiye, Daikin Avrupa genel merkezine gonderip yeti?tirmek uzere management trainee programı ba?latmı?tı. 4 ay suren surecin son a?amasında Daikin Avrupa, Daikin Turkiye ve bazı di?er ?irketlerin ust duzey yoneticilerinin olu?turdu?u juri kar?ısında sunum ve mulakattan sonra yurt dı?ına gonderilecek 2 ki?iden biri olarak secildim.”

Adı?en, programı tamamladıktan sonra da oradaki pozisyonları de?erlendirmi? ve Belcika’da calı?maya devam etmi?.?

5. ?ngilizceniz akıcı olmazsa olmaz.

Adı?en??“Cok iyi derecede ?ngilizce olmazsa olmaz, co?u zaman yerel dili bilmek i?e alınmanızda avantaj sa?layabilir, bazen de bu zorunlu olabilir. Bruksel’de 2 resmi dil konu?uldu?u icin, AB kurumları ile calı?an ?irketler veya Avrupa genel merkezi olan ?irketler dı?ında, ?ngilizce’nin yanında Fransızca ve Felemenkce’den en az birini bilmeden i?e girebilmek cok zor.” diyor.?

“Programın ilk etabında Belcika’nın kucuk bir ?ehri olan Ostend’deki fabrikada calı?ırken Felemenkce bilmedi?im icin biraz sıkıntı cekti?imi soyleyebilirim. Cunku calı?anların yuzde 90’ı yerel halktandı. ?u an Bruksel ofisinde 30’dan fazla milletten insanın calı?tı?ı bir ortamda bulundu?umdan problem ya?amıyorum. Farklı kulturlerden insanlarla calı?mak e?lenceli ve ufuk acıcı.”

E?er farklı diller biliyorsanız i? arayı?ınızı bu diller uzerinden ozelle?tirerek yaparak ?ansınızı artırabilirsiniz. Linkedin’e alternatif olarak? https://www.toplanguagejobs.co.uk/ ??ozellikle farklı diller arayı?ında olan firmaların ilanlarının yayınlandı?ı bir web sitesi. Buradan arama tercihleri olu?turup uygun ilanlar cıktı?ında mail uzerinden bildirim alabilirsiniz.

6. Yurt dı?ında e?itim alın.

QS Global Employer Survey Report ’a gore, dunyada her 10 i?verenden 6’sı uluslarası o?rencilik deneyimine ekstra onem veriyor ve yuzde 80’i ozellikle yurt dı?ında okumu? olan aday aradıklarını soyluyor.

H&M’in ?svec ofisinde Proje Kontroloru olarak calı?an Fahri Burak Aydın o?renciyken Uppsala Universitesi’nde Erasmus programına katılmı?. Lisanstan sonra ise Uppsala Universitesi’nde ?? ve Yonetim yuksek lisansına kabul almı?. “Mezun olduktan sonra i? bulmak icin yuksek lisans yeterli oldu.” diyor. “Okul bittikten hemen sonra i? buldum. Fakat i? aramaya okul bitmeden once ba?ladım. 4 ay boyunca belki 100 ?irkete ba?vurdum.”??

Google’ın New York ofisinde Kıdemli Yazılım Muhendisi olarak calı?makta olan Alper Gungormu?ler, Trinity College’da Bilgisayar Bilimi uzerine yuksek lisans yapmı?. Tezini yazarken danı?manı aracılı?ıyla kucuk bir start-up firmasında calı?maya ba?lamı?. Gungormu?ler “Bu i?te calı?mamı sa?layan, yuksek lisans sayesinde hak kazandı?ım bir yıllık ekstra vize oldu.” diyor. Kısa bir sure sonra Google bu start-up firmasını satın almı? ve o da Amerika ofisinde calı?mak uzere Google’da i?e alınmı?.?

“?? bulmanın en sıkıntılı kısmı calı?ma vizesi mevzusu. Transfer vizesi alana kadar 1 yıl ?rlanda’daki Google ofisinden calı?maya devam ettim.” diyor.

7. Nokta atı?ı: Ni? alanlarda uzmanla?ın.

Gungormu?ler, 3D ses uzerine calı?ıyor ve firmaların vize ve calı?ma izni konusunda sponsor olmaları icin adaylara ni? bir alanda uzmanla?mayı oneriyor:

“Google’da i?e alınmamda yeterince ni? bir markette olmamın etkisi olmu? olabilir. 3D ses yapan sayılı yer vardı o zamanlar, hala oyle. Spesifik skillset oldu?u icin cok fazla ilgilenen ki?i de yok bu alanla. Klasik i?lerle u?ra?anların hepsi ozellikle ba?langıcta aynı oluyor. Oyle olunca, yurt dı?ından bir firmanın seni getirmesi icin ozel bir nedeni olmuyor.”

Groupon’un ?rlanda ofisinde Veri Analisti olarak calı?an Eda Emeklio?lu adaylara benzer bir tavsiyede bulunuyor: “Birkac farklı sektorde i? deneyimindense tek bir ?ey uzerinde uzmanla?ın. Hatta mumkun oldu?unca ni? bir alan secin. ?nternet sektorunde veri analizi, ilac sektorunde pazarlama gibi.”?

“?rlanda’da ya?ayan birini de?il de beni tercih etmelerini ba?vurdu?um alanla ilgili olan deneyimime ve yuksek lisansıma ba?lıyorum. Ba?vurdu?unuz ulkede kolay bulamadıkları bir yetene?in olmalı. Orne?in Turkce isteyen ilanlar yurt dı?ında ni? bir alana giriyor. Adaylara Turkce bilgilerini kullanacakları, Turk pazarında calı?ılan i?lere ba?vurmalarını tavsiye ediyorum.”diye ekliyor.?

8. Reddedilmeye alı?ın.

Mumkun oldu?unca cok ilana ba?vuru yapmanız gerekece?i icin cok sayıda “We regret to inform you that…” ile ba?layan mail?alacaksınız. Bu moralinizi bozmasın cunku kesinlikle yetersiz oldu?unuz anlamına gelmez. Belki o pozisyon icin o ulkede ya?ayan ya da ?irket icinden birini du?unuyorlardır. Emeklio?lu “Mezun oldu?umdan beri duzenli olarak yurt dı?ı i? imkanlarına bakıyordum fakat ilk birkac sene ba?arılı olamadım cunku yeni mezun olarak beni almaları icin yeterince ikna edici olamıyordum.” diyor. “Benzer sektorde 3-4 senelik deneyim ve yine aynı alanda yuksek lisanstan sonra buldum. Ba?lardaki reddedilmeler can sıkıcı olabiliyor ancak onlar da mulakat deneyimi sa?ladı.”?

Groupon’dan once Almanya’dan da bir teklif almı? ve teklifi kabul etmesine ra?men firma calı?ma izni cıkarmayı ba?aramadı?ı icin iptal olmu?. Sabırlı olmak ve motivasyonunuzu yitirmemek bu surecte cok onemli. Emeklio?lu adaylara ?unu tavsiye ediyor: “?lanlara ba?vurmaktan ve mulakatlardan korkmayın. Bircok insan yetersizim diye ba?vurmuyor, cok secici oluyorlar. O ilana ba?vuran insanların co?unun yetenekleri sizden eksik olabilir, mumkun oldukca cok ba?vuru yapmaktan cekinirseniz i? bulamazsınız, bırakın onlar sizi elesin, siz kendinizi elemeyin.”?

9. Global firmalarda calı?ın.

PwC’nin? “Global Mobility 2020” ?raporuna gore, yıllık uluslarası gorevlendirmeler 2020’ye dek yuzde 50 artacak. Son 10 yıldaysa yuzde 25 artmı? durumda.

SONY firmasının EMEA Ucret ve Odullendirme Muduru olarak e? zamanlı ?svec ve ?spanya ofislerinde calı?an Hakan ?ahin, Turkiye ofisinden 2015’te transfer olmu?. Transfer olmayı du?unenler icin oncelikle global bir firmada ve mumkunse direkt yoneticilerinin yabancı oldu?u bir organizasyonda calı?malarını oneriyor ve “Sonrası network.” diyor:?

“Daha once Kanada’da Exchange programına katılmı?tım. Turkiye’deki a?ırı stresli i? hayatı ve ?stanbul trafi?i zamanla tekrar yurt dı?ını du?unmeye yonlendirdi. Karar verdikten sonra tavsiyelere uyup global bir firmada i? aramaya ba?ladım ve Sony ?stanbul ofisinde i? buldum. Herkesin dedi?i ?ey aslında cok do?ru, yurt dı?ında calı?mak istiyorsanız en kısa yol aynı ?irket icinde yurt dı?ına transfer.”

Transfer icin beklemeniz gerekebilir. Bu surecte uygun pozisyonun acılmasını beklemek yetmiyor. ?leti?im a?ınızı geni?letmeli, yurt dı?ı sureclerinde de aktif rol oynamalı ve gorunur olmalısınız. ?ahin, yakla?ık 2,5 yılın sonunda transfer olmu?:“?Benim pozisyonumun neredeyse aynısı yurt dı?ında acıldı.?Transfer olurken aynı zamanda yurt dı?ında bir ekip de kurdum. Bu sebeple henuz calı?ma iznim tam cıkmamı?ken bile ?spanya’ya gidip ekip icin adayları mulakata aldım.”

?ahin, transfer konusunda ya?adı?ı zorluklardan bahsederken, en zor olanın e?yaları ta?ıma konusundaki burokratik i?lemler oldu?unu soyluyor. Ayrıca ?spanyolca bilmemekten kaynaklı?vergi dairesinde vucut dili ile bazı dokuman i?lerini halletmesi gerekmi?.??

10. Mulakata cok iyi hazırlanın.

Adı?en “Turk vatanda?ı olarak yurt dı?ında calı?mak icin calı?ma izini almamız gerekti?inden CV’nizin ve mulakat performansınızın ust duzey olması gerekiyor ki sizi i?e almak isteyen ?irket calı?ma izni surecini goze alıp sizi di?er adayların arasından secsin.” diyor.?

Mulakat teklifi aldı?ınızda oncelikle yapmanız gereken ?irket kulturune dair sosyal medya uzerinden iyi bir ara?tırma yapmanız ve buna hazırlıklı olmanız.

Call to Carrer’ın kurucusu ve kariyer kocu Cherly Palmer, asıl mulakattan once arkada?ınızla pratik yapmanızı ve bunu kayda almanızı oneriyor (“ 7 Tips To Nail A Skype Interview ” son guncelleme 9 Nisan, 2013). Ben bu mulakat simulasyonunu bir kariyer danı?manı?ya da ?K profesyoneliyle yapmanızı oneriyorum, en azından bir kez.?

Teknik aksaklık ya?amamak icin ekipmanlarınızı birkac saat onceden kontrol edin ve goru?me esnasında bir sorun olursa bunu hemen belirtin. Ozgecmi?iniz, sormak ve soylemek istedikleriniz onunuzde acık olsun. Tabii oldu?u gibi ka?ıttan okumayın.

Arka planınızın sade olmasına dikkat edin. Giyim konusundaysa tıpkı yuz yuze bir mulakata hazırlanır gibi hazırlanın.?

Mulakat sonrası 24 saat icinde i?e alımcıya kendinizi hatırlatmak icin mail atın ve goru?mede soz etti?i hangi noktalarda kendinizi pozisyona uygun gordu?unuzu yazın ve te?ekkur edin.

BONUS: Yurt Dı?ından Gelen Bir Teklifi Kabul Etmeden Once ??verene Sormanız Gerekenler:

1. Maa? beklentiniz soruldu?unda oncelikle ya?am giderlerini gosteren bir tablo isteyin.
2. Brut maa? uzerinden teklif alıyorsanız vergi oranını sorun.
3. Ta?ınma yan hakkı olup olmadı?ını sorun. Yoksa bu surecte destek rica edin.
4. Calı?ma vizesi sponsorlu?u konusunda bilmeniz gerekenlerin neler oldu?unu sorun.
5. Sa?lık sigortanızın kapsamını ve ne zaman aktif olaca?ını o?renin.

Hayatınızın bir noktasında yurt dı?ı tecrubesi edinip geri donmek istiyorsanız bu tavsiyerin i?inize yarayaca?ına inanıyorum.? ?yi ?anslar!