Herkes? yetersiz patronlardan ?ya da? i?levsiz i? arkada?larından ??ikayet ediyor ama peki ya?astlarınız? Yonetti?iniz ki?i sizi cıldırtıyorsa ne yapmalısınız? E?er davranı?ları?performansla ilgiliyse?sizi rahatsız eden ?eyi iletmenin? dolambacsız bir yolu ?var.?Fakat bu ki?ilerarası bir sorunsa ne yapmalısınız? Birlikte yemek yemekten kacındı?ınız birine kar?ı adil bir yonetici olabilir misiniz??Yoksa ekibinizdeki herkese aynı ?ekilde davranmanız gerekti?ini o?renmeli misiniz?

Uzmanlar Ne Du?unuyor?

Tabii ki ekibinizdeki herkesi severseniz i?iniz cok daha kolayla?ır. Ama bu hem siz?hem grup?hem de ?irket icin en iyi secenek olmayabilir.? The Blame Game ?kitabının yazarı organizasyonel psikolog Ben Dattner?“Organizasyonel ba?arıda gerekli olan unsur birbirinden ho?lanan insanlar de?ildir” diyor.? Good Boss, Bad Boss ?kitabının yazarı ve aynı zamanda?Huggy Rao ile? Scaling Up Excellence ?kitabını yazmı? olan,?Stanford University’den yonetim bilimi ve muhendislik profesoru Robert Sutton da bu fikre katılıyor. Sutton’a gore?“?nsanları sevmenizi sa?layan ?eylerden olu?an?bir liste?ve bir grubu?etkili kılan ?eylerden olu?an?ayrı bir liste var. Bu iki listede yer alan maddeler birbirinden cok farklı.” Tum ekibinizi, barbeku partinize davet etmek isteyece?iniz turden insanlarla doldurmak ne mumkundur ne de ideal olandır. Ancak bir calı?andan ho?lanmamanın ciddi tehlikeleri var. Bilincli ya da bilincsiz olarak o ki?iyi yanlı? yonetebilir, ona kar?ı adil davranmayabilir veya ekibinize sa?layaca?ı gercek faydaları gozden kacırabilirsiniz. ??te size ho?lanmadı?ınız birinden fayda sa?lamanız icin birkac oneri:

Bunun Kotu Bir ?ey Oldu?unu Du?unmeyin

Berbat ?akalarına di?lerinizi sıkarak sırıtabilir ya da masasında ıslık calmaya ba?ladı?ında yuzunuzu buru?turabilirsiniz. Fakat astlarınıza kar?ı duydu?unuz bu asgari sempati dunyanın en kotu ?eyi olmayabilir. Sutton “Performans acısından bakıldı?ında, yonetti?iniz birini cok sevmek sevmemekten daha problemli bir durum olabilir” diyor. Cekimine kapıldı?ınız ki?iler muhtemelen size nazik ve ho? davranan calı?anlardır ve size kotu haberleri iletmezler. Aksine sizi pohpohlayıp dururlar. Sizi daha iyi olmaya zorlayan ve te?vik eden asıl ki?iler aslında yeni icgoruler sa?layan ve grubun ba?arısını yukselten calı?anlardır. Sutton “Farklı bakı? acılarına sahip olan ve tartı?maktan korkmayan insanlara ihtiyacınız var” diyor ve ekliyor: “Organizasyonu aptalca ?eyler yapmaktan alıkoyan ki?iler i?te tam olarak bu calı?anlardır.”

Kendinize Odaklanın

Ho?lanmadı?ınız biriyle u?ra?tı?ınızda gunler oldu?undan daha uzun gibi gelebilir. Hayal kırıklı?ınızı yonetmeyi o?renmelisiniz. Kar?ınızdaki ki?inin sizi ne derece rahatsız etti?ini du?unmek yerine neden bu ?ekilde tepki verdi?inize odaklanın. Dattner “Kontrol du?mesi onların elinde de?il, yalnızca du?meyi zorluyorlar” diyor ve kendinize, a?a?ıdaki soruları sormanızı oneriyor:

• Problem ki?inin kendisinden mi yoksa bana hatırlattı?ı birinden mi kaynaklanıyor? ?“Size kaba davranan teyzenizi hatırlatan rekabetci bir insanla kar?ı kar?ıya olabilirsiniz ve bu durumda yaptı?ı her ?ey size yanlı? gelir.”
• Kar?ımdaki gibi biri olmaktan mı korkuyorum? ?Orne?in astınız surekli insanların sozunu kesiyorsa ve siz de bunu yapmaktan korkuyorsanız, daha ?iddetli tepki gosterebilirsiniz.
• Sorun ya?adı?ım bir grubun uyesi mi? ?Bu soru onyargılar ve olası yasal problemler alanına giriyor fakat icinizde saklı olabilecek pe?in yargılar konusunda kendinize kar?ı durust olmalısınız. “Kar?ınızdaki ki?inin sizin icin ne ifade etti?ini cozmeye calı?ın.”

Dattner “Bu i?i cozmek icin terapiye gitmek zorunda de?ilsiniz ama sizi en cok rahatsız eden davranı?lar ya da durumlar hakkında kendinize kar?ı durust olun” diyor. Duygularınızı karma?ık hale getiren tetikleyicileri saptadı?ınız zaman tepkilerinizi de yumu?atabilir ya da de?i?tirebilirsiniz. Unutmayın: Birinden farklı bir ki?i olmasını istemektense bakı? acınızı de?i?tirmek cok daha kolaydır.

Bozuntuya Vermeyin

Herkes patronunun kendisinden ho?lanmasını ister. Calı?anınıza kar?ı hisleriniz ne yonde olursa olsun, davranı?ınızdan etkilenecek ve herhangi bir itirazınızı ya da memnuniyetsizli?inizi performansına ba?layacaktır. Adil, tarafsız, sakin olma yukumlulu?u sizde. Dattner “Duygularınızı yuz ifadenize yansıtmamanız cok onemli. Profesyonel ve pozitif bir tutum sergilemelisiniz” diyor.

Olumlu Yonlerini Du?unun

Hic?kimse yuzde yuz sinir bozucu de?ildir. Fakat favorileriniz arasında en?sevdi?iniz ki?iyi ve sizi rahatsız edenler arasında en kotuyu bulmak kolaydır. Dattner “Yıldızlarınızın eksikliklerini aramak ve ho?lanmadıklarınızın zihninizde yer etti?i?ozelliklerini iyile?tirmek daha dengeli hareket etmenize yardımcı olabilir” diyor. O ki?ide sevdi?iniz ?eyi bulmaya calı?ın. Sutton da “En iyi secene?i du?unun, neyde iyilerse ona odaklanın ve ekibe nasıl katkıda bulanabileceklerine bakın” diyor ve sık sık ?u soruyu sormanızı oneriyor: Becerileri ve sınırları belli olan ki?iler ekibin iyili?i icin ne yapabilir? Beklenenden daha ba?arılı olan ki?iler ek projeler de ustlenebilir mi? Yava? konu?an birinin yava?lı?ı tum ekibi henuz o cevap vermeden harekete gecirebilir mi?

Onyargılarınızı De?erlendirmelerinizin Dı?ında Tutun

Biri canınızı sıktı?ında ozellikle de?erlendirme ve ucret sureclerinde tedbirli davranarak onyargılarınızı uzak tutmalısınız. Dattner kendinize ?u soruyu sormanızı oneriyor: “Di?er insanlar icin kullandı?ım standartların aynılarını mı kullanıyorum?” Sutton’a gore e?er adil olmaktan bir hayli uzakla?tı?ınızı gorurseniz aynı ki?inin i? stilini bilen ba?ka bir yoneticiden tavsiye almalısınız. De?erlendirmenizin adil olup olmadı?ıyla ilgili samimi bir geribildirim talep edebilir ve calı?anınızın guclu yanlarını bulmak icin?bir arkada?ınızdan ?eytanın avukatını oynamasını isteyebilirsiniz. Sutton “Liderlik tek ba?ına cıkılan bir macera olarak goruluyor ve aslında yanlı? nitelendiriliyor. Aslında daha cok takım sporu gibi bir ?ey” diyor.

Birlikte Daha Fazla Vakit Gecirin

Duymak istedi?iniz son ?ey bu olabilir ancak problemli calı?ana kendinizi daha cok maruz bırakarak durumu ozumseyebilirsiniz. Bazen en etkili tedavi en a?ır ilactır. Sutton, zor gorevlerde i?birli?i yapmanın insanlar arasındaki ili?kiyi nasıl kuvvetlendirdi?ini gosteren calı?malardan bahsediyor ve “E?er beraber calı?ırsanız, zaman icinde onları takdir etmeye ba?larsınız” diyor. En zorlu projelerinizde onları gorevlendirin ya da onemli bir giri?imde sa? kolunuz olmalarını isteyin. Daha da onemlisi, onyargılı olmamayı unutmayın. Dattner da “Bugun en cok sevdi?iniz calı?anınız yarın hic sevmedi?iniz birine donu?ebilir. Ho?landı?ınız insanlar yarın bir gun en guvenilmeyecek ki?iler haline gelebilir” diyor.

Unutulmaması Gereken Kurallar

• Kendinize kar?ı durust olun ve duygularınızı karı?tıran tetikleyicileri saptayın.
• Calı?anın performansını de?erlendirirken onyargılarınızın etkisinde kalmadı?ınızdan emin?olmak icin dı?arıdan bir gozden yardım isteyin
• Acık fikirli olun, bu sayede bakı? acınız de?i?ebilir.

Fakat

• Birinden ho?lanmamanın kotu bir ?ey oldu?unu farz etmeyin, farklı bakı? acıları ekibin ba?arısı icin onemlidir.
• Birinden ho?lanmadı?ınızı belli etmeyin, herkes patronu tarafından sevilmek ister.
• Ho?lanmadı?ınız insanlarla calı?maktan kacınmayın, zor bir gorevde i?birli?i yapmak ili?kinizi pozitif yonde de?i?tirebilir.

Vaka Calı?ması 1: “Alerji a?ılarını” i?e alın

Onde gelen dijital analitik ?irketlerinden biri olan comScores’un kurucu orta?ı Linda Abraham, organizasyonunu basit bir ilke uzerine in?a etti: Saygı duydu?un insanları i?e al, ho?landıklarını de?il. ?irketi kurdu?u 1999 yılından bu yana ho?lanmadı?ı ama ekip icin faydalı olabilece?ini du?undu?u ki?ileri i?e aldı. Linda bu ki?ilerden bahsederken “Organizasyonun ihtiyac duydu?u alerji a?ıları gibiler” diyor.

Linda birkac yıl once, ekipteki di?er insanların itirazlarına ra?men Dan’i i?e aldı (Elbette gercek ismi Dan de?ildi). Dan, mulakat surecinde bile insanların sinirini bozmayı ba?ardı. Fakat Linda onun do?ru yeteneklere ve tecrubeye sahip oldu?unu du?unuyordu. Buyuk bir teknoloji firmasından geliyordu ve herkesin burokrasi avukatlı?ı olarak adlandırdı?ı (ve startup kulturunde kabul edilmez bir durum olan) olcek hakkında konu?maya cok meyilliydi.

Dan ilk altı ay boyunca ?irketin bir urunu hakkında duzenli gozlemler yaptı ve nasıl daha iyi calı?abilece?i hakkında du?undu. Linda “Ne soylemeye calı?tı?ını gercekten anlamaya ba?ladı?ımda etkilendim” diyor. Dan yorumlarında her ne kadar diplomatik olmasa da (her ?eye “sacma” diyordu) kavrama kabiliyeti yuksekti. Linda, “Bir sure sonra onu i?e aldı?ımız pozisyonu bir kenara bıraktık ve onerdi?i iyile?tirmeler icin gorevlendirdik” diyor.

Dan yeni pozisyonunda bile ho? bir insan de?ildi. Ama Linda, ileti?im uslubundan ziyade ne soyledi?ine odaklanmaya calı?ıyordu ve di?erlerine de aynı ?eyi yapmaları konusunda ısrar ediyordu. Ayrıca Dan’in nasıl daha etkili olabilece?ini anlaması ve uslubunu de?i?tirmek icin neler yapabilece?i konusunda ona yardım etmek icin vakit ayırıyordu. Nihayetinde Linda’nın Dan’e kar?ı olan tutumu de?i?ti. Linda, bir sure sonra Dan’i sevmeye ba?ladı?ını soyluyor ve “Yaptı?ı bircok ?ey hala sinirimi bozuyordu ama kendini oldukca geli?tirdi ve bircok ?eyi yendi” diyor.

Vaka Calı?ması 2: Onyargılarınızı kontrol altında tutun

Buyuk bir cocuk hastanesinde yonetici olan Kevin Niehaus, gorevinin ba?ına gecti?i ilk zamanlarda bir ekip devraldı. Grubun bir uyesi olan (ve yine gercek ismi bu olmayan) Chris surekli sinirini bozuyordu. Kevin “Birimimizde ya?anan faciaların kayna?ı yuzde 90 oydu. Artık oyle bir noktaya geldim ki, sırf ondan ho?lanmadı?ım icin tum fikirlerine ku?kuyla yakla?maya ba?ladım” diyor.

Bir gun Chris uzgun bir ?ekilde Kevin’in yanına geldi. “Ona neden guvenmedi?imi bilmek istiyordu. O anda, duygusal tepkilerimin yoneticili?ime yansıdı?ını fark ettim.” Kevin yakla?ımını de?i?tirmeye karar verdi, artık daha tarafsız davranması gerekiyordu. ?lerleyen zamanlarda Chris onu rahatsız etti?inde duraksayarak kendine sordu: “Bunu bir ba?kası?yapmı? olsa onemser miydim?” Bu soruya cevabı genellikle hayır oluyordu ve bu sayede bazı ?eyleri bo? vermeyi o?rendi. Chris’in yuzle?mesini bir ba?langıc noktası olarak kullanan?Kevin,?Chris’e davranı?ları hakkında samimi geribildirimler vermeye ba?ladı. Bu tavrı sayesinde “bazı faciaların onune gecti.” Zaman icinde guvene dayalı bir ili?ki geli?tirdiler ve Kevin duygularını kontrol altında tutarken Chris de artık dinlendi?ini hissediyordu.