Skanderbeg

George Castriot Skanderbeg ( 6 thang 5 n?m 1405 ? 17 thang 1 n?m 1468 ; th??ng đ??c g?i ng?n g?n la Skanderbeg , ti?ng Albania : Gjergj Kastrioti Skenderbeu , ti?ng Latinh : Georgius Castriotus Scanderbegh ,, ti?ng Th? Nh? K? : ?skender Bey , ngh?a la Lanh chua Alexander ho?c la Th? l?nh Alexander ) la m?t v? danh t??ng n?i ti?ng trong l?ch s? Albania va c?a ng??i Albania . Ong con đ??c g?i la R?ng thieng c?a Albania , ^[1] la anh hung dan t?c c?a ng??i, va thong qua tac ph?m ban đ?u c?a tac gi? chinh v? ong - Marin Barleti , ong đ??c ghi nh? vi cu?c đ?u tranh ch?ng đ? qu?c Ottoman , đanh đu?i quan Ottoman ra kh?i x? Albania trong vong hai th?p k?. ^[2]

Ten tu?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Co nhi?u cach đ?c ten h? c?a Skanderbeg: George, Gjergj, Giorgi, Giorgia, Giorgio, Castriota, Kastrioti, Capriotti, Castrioti, ^[3] Castriot, ^[4] Kastriot, Skanderbeg, Skenderbeg, Scanderbeg, Skenderbeg, Skenderbeu, Scander-Begh, Skenderbej or Iskander Bey.

Ten g?i Skanderbeg hay Skenderbeu la t? ti?ng Albania , l?y t? Iskender (t? ti?ng Th? Nh? K? l?y t? Alexander ) va t? ti?ng Th? Nh? K? Bey (Lanh chua ho?c V??ng cong). ^[5] H? Kastrioti am ch? m?t ngoi lang ? mi?n B?c x? Albania mang ten Kastriot ; t?i Dibra , tuy v?y ng??i ta noi Skanderbeg chao đ?i t?i lang Sine . Trong ti?ng Albania, ten ong la Gjergj Kastrioti . Sultan nha Ottoman đa ban cho ong cai ten "Skender", khong nh?ng ong c?ng đ??c Sultan phong lam quan to ( Bey ), t? đo ong co cai ten chung la Skander-Bey , đ??c La Tinh hoa la Scanderbegi trong phien b?n c?a Barletti, va đ??c d?ch la Skanderbeg trong ti?ng Anh : cai ten chung nay c?ng mang y ngh?a so sanh tai quan s? c?a ong v?i vua Macedonia la Alexandros đ?i đ? . ^[6]

Than th? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ng??i ta ngh? Skanderbeg đa chao đ?i t?i Sine , m?t trong hai ngoi lang do ng??i ong c?a ong lam ch? (theo tai li?u v? cac ph? h? c?a Gjon Muzaka ). Ong la m?t h?u du? c?a gia t?c Kastrioti . Cha c?a Skanderbeg la John Castriot , ^[7] lam lanh chua ? Mi?n Trung Albania, v?i lanh đ?a g?m Mat , Mirdite va Diber . Than m?u ong la Vojsava Tripalda ^[8] m?t cong n??ng trong gia t?c Tripalda, ^[9]^[10] (xu?t than t? thung l?ng Polog , thu?c mi?n Tay B?c c?a n??c C?ng hoa Macedonia ngay nay). Gjon Kastrioti đa tham gia ngh?a binh ^[3] ch?ng l?i cu?c xam l??c đ?u tien c?a Sultan nha Ottoman la Mehmed I , nh?ng th?t b?i. Sau khi Gjon Kastrioti đ?u hang va Sultan Mehmed I chi?m đ??c x? Kruje vao n?m 1415, Sultan bu?c Gjon Kastrioti ph?i tri?u c?ng, va c?ng nh? cac lanh chua khac, tuyen b? trung thanh v?i tri?u đinh Ottoman. ^[11]

Theo Barleti , Skanderbeg co ba ng??i anh trai: Reposh, Kostandin, va Stanisha, đ?u b? b?t lam con tin trong cung đinh Sultan; ^[8] tuy nhien, theo s? li?u, ch? m?t trong nh?ng ng??i anh c?a Skanderbeg, co l? la Stanisha, ^[11] đ??c đi linh theo c? c?u Dev?irme - t?c c? c?u b?t nh?ng thanh thi?u nien Ki-to giao lam linh, truy?n l?nh cho h? c?i sang H?i giao va đao t?o h? thanh nh?ng S? quan Quan đ?i Ottoman. ^[12] Khi Skanderbeg kho?ng 9 tu?i, ong c?ng đ?n Edirne , c? đo c?a đ? qu?c Ottoman, đ? đ??c k?t n?p vao Quan đ?i Ottoman theo c? c?u Dev?irme. ^[11]

S? quan Quan đ?i Ottoman [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau khi h?c t?p quan s?, Skanderbeg len hang S? quan va tham gia cac tr?n chi?n tr??ng k? c?a đ? qu?c Ottoman . đ? ghi nh? nh?ng chi?n th?ng c?a ong, tri?u đinh Ottoman phong cho ong danh hi?u Arnavutlu ?skender Bey , ( ti?ng Albania : Skenderbe shqiptari , ti?ng Anh : Lord Alexander, the Albanian ), ng? y vi von tai quan s? c?a Kastrioti v?i Alexandros đ?i đ? n?m x?a.

Skanderbeg đ??c ca ng?i la m?t trong nh?ng S? quan xu?t s?c nh?t trong nh?ng cu?c chi?n c?a Quan đ?i Ottoman t?i Ti?u A va chau Au , đ? r?i Sultan Murad II phong lam ong lam quan T?ng tr?n (t?c Vali ) x? Kruje va Diber , sau đo ong con nh?m ch?c t?i m?t t?nh khong ro rang ? ben ngoai lanh th? Albania. Skanderbeg th?ng l?nh m?t toan K? binh g?m 5.000 quan. ^[13] Theo cac t? li?u đ??ng th?i, khi lam quan T?ng tr?n c?a tri?u đinh Ottoman t?i x? Albania, ong đa gi? nh?ng m?i lien l?c bi m?t v?i cac n??c Ragusa , Venezia , vua Ladislaus V c?a Hungary va Bohemia , cung v?i vua Alfonso I c?a x? Napoli . ^[14]B?n m?u:Pn Trong nh?ng n?m thang đo (1430 ? 1440), ong c?ng gi? m?i quan h? v?i nh?ng th?n dan trong lanh đ?a c?a cha ong x?a kia, va v?i nh?ng gia đinh quy t?c khac c?a x? Albania .

Cu?c kh?i ngh?a Albania [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ph?t c? kh?i ngh?a [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vao ngay 28 thang 11 n?m 1443 , gi?a cu?c Th?p t? chinh Varna , khi quan Ottoman đanh tr?n t?i Ni? v?i t??ng John Hunyadi c?a quan Hungary , Skanderbeg nh?n th?y c? h?i kh?i ngh?a. Cung v?i 300 binh s? Albania trong Quan đ?i Ottoman, ong r?i kh?i hang ng?. Sau m?t cu?c hanh quan lau dai đ?n x? Albania, cu?i cung thi ong đa chi?m đ??c x? Kruje b?ng vi?c ng?y t?o m?t chi?u ch? ^[3] do Sultan g?i t?i quan T?ng tr?n x? Kruje, theo đo Skanderbeg s? lam quan T?ng tr?n m?i c?a x? nay. ^[15] Sau khi chi?m đong x? Kruje va nhi?u lau đai nh? khac, đ? r?i lanh th? c?a Skanderbeg con r?ng l?n h?n c? cha ong la Gjon Kastrioti n?m x?a, ong t? b? H?i giao va tuyen b? minh la v? c?u tinh c?a gia đinh va đ?t n??c. ^[16] Ong ph?t cao la c? mang hinh ?nh đ?i bang hai đ?u , ho? ti?t c?a gia t?c ong va bi?u t??ng l?ch s? c?a cac đ? qu?c Ki-to giao, đi?n hinh nh? đ? qu?c La Ma Th?n thanh va đ? qu?c đong La Ma . La c? va bi?u t??ng nay v?n con đ??c s? d?ng t?i Albania ngay nay (xem them bai Qu?c k? Albania ) va m?t s? qu?c gia va chinh quy?n t?i vung Balkan , đong Au va Trung Au .

? nh?ng vung đ?t khac thu?c Albania, cac lanh chua ng??i Albania khac đa đanh đu?i quan Ottoman, gi?i phong lanh th? Albania kh?i ach đo h? c?a đ? qu?c Ottoman. Tuy nhien, tri?u đinh Ottoman hay con chi?m h?u nh?ng ph?n đ?t n?m ? vung Tay Nam x? Albania, va nh?ng thanh ph? Vlora , Kanina , Gjirokastra hay Kostur . Skanderbeg thi?t l?p lien minh v?i George Arianiti ^[17] (ten khai sinh la Gjergj Arianit Komneni , ng??i co quan h? l?nh nh?t v?i nha Komnenos c?a đ? qu?c đong La Ma, c?ng nh? m?t trong nh?ng ng??i ba c?a ong nay) ^[18] va k?t hon v?i con gai c?a ong nay la Andronike (ten khai sinh la Marina Donika Arianiti). ^[19]

Danh sach nh?ng tr?n đanh va chi?n d?ch [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Skanderbeg th?ng l?nh trong nhi?u tr?n chi?n, va ngh?a quan Albania gianh chi?n th?ng trong ph?n l?n cac tr?n đanh đo.

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

^
^ Marin Barleti , 1508, Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum principis . Available on line and as pdf, text.
^ ^a ^b ^c James Emerson Tennent , 1845, The History of Modern Greece, from Its Conquest by the Romans B.C.146, to the Present Time
^ Catholic World Encyclopedia VOL. XXIII, Number 134, 1876, Scanderbeg entry L?u tr? 2006-07-03 t?i Wayback Machine
^ Hodgkinson 2005 , tr. 1
^ Rosser 2001 , tr. 363
^ Gibbon 1788 , tr. 462
^ ^a ^b Marin Barleti, 1508, Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum principis
^ Noli 1947 , tr. 21
^ Camille Paganel, 1855, "Histoire de Scanderbeg, ou Turcs et Chretiens du XVe siecle"
^ ^a ^b ^c Anamali 2002 , tr. 341
^ Glasse 2008 , tr. 129
^ Francione 2003 , tr. 15
^ Noli, Fan S. : George Castrioti Scanderbeg , New York, 1947
^ Setton 1976 , tr. 72
^ Gibbon 1901 , tr. 464
^ Fine, John V. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest . ISBN 0-472-08260-4 .
^ Hodgkinson 2005 , tr. 240
^ Cenni storici sull'Albania (Italian)

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Marinus Barletius . Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum Principis . Rome: Bernardinus de Vitalibus, 1508–1510. (in Latin) Eng trans: History of the life and deeds of Scanderbeg Prince of the Epirotes . Earliest known published book about Scanderbeg.
Jacques de Lavardin and Seigneur du Plessis-Bourrot. Histoire de Georges Castriot, Surnomme Scanderbeg, Roy d'Albanie . Franche-ville: pour Jean Arnauld, 1604. (b?ng ti?ng Phap) Based on Marin Barleti 's book. ( Google Books , full access)
Clement Clarke Moore . George Castriot, Surnamed Scanderbeg, King of Albania . New York: D. Appleton & Co., 1850. ( Google Books , full access)
James Meeker Ludlow. The Captain of the Janizaries . New York: Harper & brothers, 1890. This is a novel. ( Google Books , full access. Also on The Internet Archive )
Alessandro Laporta. La vita di Scanderbeg di Paolo Angelo (Venezia, 1539). Un libro anonimo restituito al suo autore . Congedo, 2004. ISBN 88-8086-571-4 , ISBN 978-88-8086-571-1 . (in Italian) Reprint from 1539.
Thomas Whincop. Scanderbeg: Or, Love and Liberty . London: W. Reeve, 1747. This is a play (a tragedy), the first known of several plays to have been written about Scanderbeg. ( Google Books , full access)
Henry Wadsworth Longfellow and Fan Noli . Skenderbeu . Boston, 1916. (in both Albanian and English) This is poem about Scanderbeg, adapted in Albanian and published by Fan Noli. ( Google Books , full access)
Franciscus Blancus. Georgius Castriotus, Epirensis vulgo Scanderbegh, Epirotarum Princeps Fortissimus , published in Latin, Venice, 1636.

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

I Castriota Scanderbeg (ti?ng Y)
Heraldic Source on Scanderbeg
Benjamin Disraeli , 1833, The Rise of Iskander , (Note this is historical fiction)
Analysis of literature on Scanderbeg
Scanderbeg: Warrior-King of Albania L?u tr? 2011-04-29 t?i Wayback Machine ? trailer of a documentary
Military History Timeline of Skanderbeg L?u tr? 2011-06-07 t?i Wayback Machine
Marinus Barletius: History of George Castriot, surnamed Scanderbeg : Chapter XII L?u tr? 2009-09-02 t?i Wayback Machine

Bai vi?t ti?u s? nay v?n con s? khai . B?n co th? giup Wikipedia m? r?ng n?i dung đ? bai đ??c hoan ch?nh h?n.

[EB1911-1] ^

[barleti-2] Marin Barleti , 1508, Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum principis . Available on line and as pdf, text.

[Tennent1845-3] James Emerson Tennent , 1845, The History of Modern Greece, from Its Conquest by the Romans B.C.146, to the Present Time

[cwe1876-4] Catholic World Encyclopedia VOL. XXIII, Number 134, 1876, Scanderbeg entry L?u tr? 2006-07-03 t?i Wayback Machine

[Hodgkinson2005p1-5] Hodgkinson 2005 , tr. 1

[Rosser2001p363-6] Rosser 2001 , tr. 363

[Gibbon1788p462-7] Gibbon 1788 , tr. 462

[Barleti-8] Marin Barleti, 1508, Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum principis

[Noli1947p21-9] Noli 1947 , tr. 21

[paganel-10] Camille Paganel, 1855, "Histoire de Scanderbeg, ou Turcs et Chretiens du XVe siecle"

[Anamali2002p341-11] Anamali 2002 , tr. 341

[Glassé2008p129-12] Glasse 2008 , tr. 129

[Francione2003p15-13] Francione 2003 , tr. 15

[Noli-14] Noli, Fan S. : George Castrioti Scanderbeg , New York, 1947

[Setton1976p72-15] Setton 1976 , tr. 72

[Gibbon1901p464-16] Gibbon 1901 , tr. 464

[Fine1994-17] Fine, John V. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest . ISBN 0-472-08260-4 .

[Hodgkinson2005p240-18] Hodgkinson 2005 , tr. 240

[Cenni_storici_sull'Albania-19] Cenni storici sull'Albania (Italian)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]