Corazon C. Aquino
|
---|
Corazon Aquino vao 15 thang 9 n?m 1986
|
|
T?ng th?ng th? 11 c?a Philippines
|
---|
Nhi?m k?
25 thang 2
n?m
1986
?
30 thang 6
n?m
1992
6 n?m, 126 ngay
|
Th? t??ng
| Salvador Laurel
|
---|
Pho T?ng th?ng
| Salvador Laurel
|
---|
Ti?n nhi?m
| Ferdinand Marcos
|
---|
K? nhi?m
| Fidel V. Ramos
|
---|
|
Thong tin ca nhan
|
---|
Sinh
| Maria Corazon Sumulong Cojuangco
(
1933-01-25
)
25 thang 1, 1933
Paniqui
,
Tarlac
,
Philippines
|
---|
M?t
| 1 thang 8, 2009
(2009-08-01)
(76 tu?i)
Makati
,
Philippines
|
---|
N?i an ngh?
| Khuon vien T??ng ni?m Manila,
Sucat Road
,
Sucat, Paranaque
,
Metro Manila
,
Philippines
|
---|
đ?ng chinh tr?
| đ?ng T? do
(Tr??c 1982)
PDP-Laban
(1982?2009)
T? ch?c Lien hi?p Dan ch? Qu?c gia
(1980?1987)
|
---|
Ph?i ng?u
| Benigno Aquino, Jr.
(1954-1983)
|
---|
Con cai
| 5, bao g?m
Noynoy
va
Kris
|
---|
Alma mater
| đ?i h?c Mount Saint Vincent
đ?i h?c Vi?n đong
|
---|
Ngh? nghi?p
| Chinh tr? gia
|
---|
Ch? ky
| |
---|
Maria Corazon "Cory" Cojuangco Aquino
(25 thang 1 n?m 1933 ? 1 thang 8 n?m 2009) la
T?ng th?ng
th? 11 c?a
Philippines
va la m?t nha ho?t đ?ng
dan ch?
,
hoa binh
,
n? quy?n
, va m? đ?o n?i ti?ng th? gi?i. Ba gi? ch?c v? t?ng th?ng t? n?m 1986 đ?n 1992. Ba la
n? t?ng th?ng
đ?u tien c?a Philippines noi rieng va c?a c?
chau A
noi chung.
T? nh?n la m?t "nha n?i tr? gi?n d?",
[1]
Aquino k?t hon v?i
Ngh? s?
Benigno Aquino, Jr.
(1932?1983), m?t nhan v?t hang đ?u ho?t đ?ng ch?ng đ?i ch? đ? chuyen quy?n c?a T?ng th?ng
Ferdinand Marcos
. Sau khi ch?ng ba b? am sat vao ngay 21 thang 8 n?m 1983, Aquino, tr??c đo ch?a co kinh nghi?m chinh tr?, tr? thanh m?t tam đi?m va s?c m?nh đoan k?t trong phong trao ch?ng Marcos. Ba đ??c m?i ?ng c? tranh đua v?i Marcos trong
cu?c b?u c? t?ng th?ng n?m 1986
. Sau khi Marcos đ??c tuyen b? la ng??i th?ng c? m?c du co nhi?u cao bu?c
gian l?n b?u c?
, Aquino đ??c đ?a vao ch?c v? t?ng th?ng trong cu?c
Cach m?ng Quy?n l?c Nhan dan
khong đ? mau.
Corazon Cojuangco la ng??i con th? sau trong m?t gia đinh co tam ng??i con ? t?nh Tarlac,
[2]
la m?t thanh vien c?a m?t trong nh?ng gia đinh lai Hoa giau co nh?t Philippines.
[3]
[4]
Cha ba la Jose Cojuangco t?
Tarlac
va m? ba la Demetria Sumulong t?
Antipolo
,
Rizal
. M?t ng??i em trai c?a ba la Jose Cojuangco t?ng la Ch? t?ch ?y ban Olympic c?a Phillipines.
Ba đ??c g?i đ?n tr??ng
St. Scholastica's College Manila
va hoan t?t ti?u h?c h?ng th? khoa n?m 1943. N?m 1946, ba h?c trung h?c m?t n?m t?i Tu vi?n Assumption ? Manila. Sau đo ba đ??c đ?a ra n??c ngoai đ? h?c t?p t?i H?c vi?n Ravenhill ?
Philadelphia
, Tr??ng Tu vi?n Notre Dame ?
New York
, va
đ?i h?c Mount Saint Vincent
, c?ng ? New York.
[3]
Ba lam vi?c tinh nguy?n trong cu?c v?n đ?ng tranh c? t?ng th?ng Hoa K? c?a ?ng c? vien C?ng hoa
Thomas Dewey
n?m 1948.
[2]
Ba h?c mon khoa h?c nhan v?n va t?t nghi?p n?m 1953 v?i b?ng C? nhan (Bachelor of Arts) mon
ti?ng Phap
, va b?ng ph? trong mon
toan h?c
. Ba đ?nh tr? thanh m?t giao vien toan va thong d?ch vien.
Ba h?i h??ng va h?c lu?t t?i
đ?i h?c Far Eastern
, s? h?u c?a gia đinh ong
Nicanor Reyes, Sr.
đa qua c?, va c?ng la cha ch?ng c?a ch? ba. Ba ng?ng h?c t?p lu?t
[5]
n?m 1954, khi ba k?t hon Benigno Servillano "Ninoy" Aquino, Jr., con c?a c?u Ch? t?ch Qu?c h?i. H? co n?m ng??i con: m?t ng??i con trai,
Benigno Simeon Aquino III
, ng??i đ??c b?u vao Th??ng vi?n n?m 2007 va đ?c c? T?ng th?ng n?m 2010, va b?n ng??i con gai, Maria Elena A. Cruz, Aurora Corazon A. Abellada, Victoria Eliza A. Dee, va di?n vien va ng??i đan ch??ng trinh
Kristina Bernadette A. Yap
. Aquino luc đ?u kho thich nghi v?i đ?i s?ng t?nh l? khi h? d?n nha đ?n
Concepcion, Tarlac
n?m 1955, sau khi ch?ng ba đ??c b?u lam th? tr??ng thanh ph? ? t??i 22. đ??c giao d?c ? M?, ba c?m th?y nham chan ? Concepcion, va hoan nghenh cac c? h?i đ??c ?n t?i trong
khu quan s? M? ? Clark Field g?n đo
.
[6]
La thanh vien c?a
đ?ng T? do
, ch?ng ba s?m tr? thanh th?ng đ?c
Tarlac
, va đ??c b?u vao Th??ng vi?n n?m 1967. Trong chinh nghi?p c?a ch?ng ba, Aquino gi? vai tro ng??i n?i tr? nuoi d?y cac con cai va đon khach la đ?ng minh chinh tr? c?a ch?ng minh t?i nha rieng ? Thanh ph? Quezon.
[4]
Ba t? ch?i khong len khan đai v?i ch?ng trong cac cu?c v?n đ?ng, ma ch? đ?ng ? đ?ng sau khan gi? đ? nghe ong đ?c di?n v?n.
[6]
Tuy nhien, ba v?n đ??c ch?ng h?i va ton tr?ng y ki?n trong cac v?n đ? chinh tr?.
[4]
Benigno Aquino s?m tr? thanh m?t nhan v?t đ?ng đ?u ch? trich chinh quy?n c?a t?ng th?ng
Ferdinand Marcos
thu?c
đ?ng Nacionalista
, va nhi?u ng??i suy đoan ong s? tranh c? trong cu?c b?u c? n?m 1973, khi Marcos b? gi?i h?n nhi?m k? theo hi?n phap. Tuy nhien, ngay 21 thang 9 n?m 1972, Marcos tuyen b? tinh tr?ng
thi?t quan lu?t
va sau đo h?y b? Hi?n phap n?m 1935, va vi th? đ??c gi? ch?c. Ch?ng ba la m?t trong nh?ng ng??i đ?u tien b? b?t gi? d??i thi?t quan lu?t, va sau đo b? k?t an t? hinh. Trong luc b? giam c?m, Aquino l?y s?c m?nh t? c?u nguy?n, tham gia Thanh l? h?ng ngay va đ?c
Kinh Man Coi
ba l?n m?i ngay.
[6]
đ? t? long hy sinh, ba ch? th? cac con khong đ??c tham d? cac l? ti?c, va ba c?ng ng?ng đi đ?n ti?m tr?ng di?n s?c đ?p hay mua qu?n ao m?i, cho đ?n khi m?t linh m?c khuyen ba va cac con c? s?ng m?t cu?c s?ng binh th??ng.
[6]
N?m 1978, m?c du g?p s? ph?i đ?i c?a ba, ch?ng ba (đang ng?i tu) quy?t đ?nh tranh c? vao qu?c h?i. Ba đa v?n đ?ng cho ch?ng, va đa đ?c di?n v?n l?n đ?u trong đ?i,
[1]
[6]
nh?ng khi ba bi?t đ??c co con gai sau tu?i Kris r?t mu?n đ??c đ?c di?n v?n, ba đa cho con đ?c.
[6]
N?m 1980, v?i s? can thi?p c?a
T?ng th?ng Hoa K?
Jimmy Carter
,
[1]
Marcos cho phep Ngh? s? Aquino va gia đinh r?i kh?i Philippines đ?n Hoa K? đ? tr? b?nh.
[3]
Gia đinh đ?nh c? t?i
Boston
, va ba Aquino sau nay nh? l?i ba n?m k? ti?p la giai đo?n h?nh phuc nh?t trong cu?c hon nhan.
[1]
Ngay 21 thang 8 n?m 1983, ong tr? v? Philippines m?t minh, r?i l?p t?c b? am sat ngay t?i
San bay qu?c t? Manila
(sau nay đa đ??c đ?i ten đ? vinh danh ong). Ba tr? v? Philippines vai ngay sau va ch? tri đam tang c?a ch?ng, v?i s? tham d? c?a tren 2 tri?u ng??i, tang l? l?n nh?t l?ch s? Philippines.
[1]
V?n đ?ng tranh c? t?ng th?ng n?m 1986
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Trong hai n?m sau khi ch?ng ba b? am sat, Aquino đa tham gia trong nhi?u cu?c bi?u tinh đ??c di?n ra. Trong tu?n cu?i thang 11 n?m 1985, Marcos b?t ng? tuyen b? m?t cu?c b?u c? s? đ??c t? ch?c vao thang 2 n?m 1986.
[7]
Luc đ?u, Ngh? s?
Salvador Laurel
t?
Batangas
, con trai c?a
c?u t?ng th?ng Laurel
, đ??c xem la ng??i d?n đ?u trong kh?i ch?ng đ?i, d??i Cac t? ch?c Dan ch? Ai qu?c Th?ng nh?t. Tuy nhien, nha tai phi?t
Joaquin "Chino" Roces
khong tin ch?c r?ng Laurel co th? th?ng đ??c Marcos. Roces b?t đ?u phong trao V?n đ?ng Cory Aquino ?ng c? T?ng th?ng đ? l?y m?t tri?u ch? ky keu g?i Aquino ?ng c? trong vong m?t tu?n.
Luc đ?u Aquino khong mu?n ra ?ng c?, m?c du co nhi?u ng??i tin r?ng ba la ?ng c? vien duy nh?t co th? th?ng nh?t cac kh?i ch?ng l?i Marcos.
[4]
Sau m??i ti?ng đ?ng h? ng?m ngh? t?i m?t tu vi?n Cong giao, ba đ?ng y ?ng c?.
[2]
Luc đ?u Laurel khong ch?u theo l?i keu g?i rut lui đ? nh??ng ch? cho Aquino va m?i ba ?ng c? ch?c pho t?ng th?ng d??i đ?ng UNIDO c?a ong. Trai l?i, Aquino ch?u r?i b? đ?ng c?a ch?ng minh la
Lakas ng Bayan
(LABAN), v?a m?i h?p nh?t v?i
Partido Demokratiko Pilipino
, va ?ng c? d??i đ?ng UNIDO v?i Laurel la ?ng c? vien pho t?ng th?ng.
[4]
Laurel ch?u đ? Aquino ?ng c? t?ng th?ng d??i đ?ng UNIDO trong khi ong ?ng c? lien danh pho t?ng th?ng.
Trong cu?c v?n đ?ng tranh c? di?n ra sau đo, Marcos cao bu?c r?ng Aquino đang đ??c cac th? l?c
c?ng s?n
?ng h? va đa đ?ng y chia s? quy?n l?c v?i h?, va ba tr? l?i r?ng ba s? khong b? nhi?m ng??i nao vao n?i cac c?a minh.
[8]
Marcos c?ng cao bu?c Aquino đang ch?i tro "bong đa chinh tr?" v?i Hoa K? v? s? hi?n di?n c?a quan đ?i Hoa K? t?i Philippines ? C?n c? Khong quan Clark va C?n c? H?i quan Subic.
[9]
Marcos c?ng ch? nh?o Aquino "ch? la m?t ph? n?" v?i đ?a v? la trong phong ng?.
[1]
Trong cu?c b?u c? ngay 7 thang 2 n?m 1986, nhi?u c? tri đa b? đe d?a va khong đ??c cho b?u.
[4]
Trong ngay b?u c? va nh?ng ngay sau đo đa co nhi?u b?o l?c x?y ra, k? c? cu?c am sat c?a m?t trong nh?ng đ?ng minh chinh tr? hang đ?u c?a ba, th?ng đ?c t?nh
Antique
Evelio Javier
. Trong khi k?t qu? chinh th?c c?a
H?i đ?ng B?u c? (COMELEC)
luon cho th?y Marcos đang d?n đ?u, k?t qu? khong chinh th?c c?a
Phong trao Qu?c gia cho B?u c? T? do
cho th?y Aquino đang d?n đ?u. M?c du 30 nhan vien may tinh c?a COMELEC đa b? vi?c đ? len an s? s?p đ?t k?t qu? co l?i cho Marcos,
[4]
qu?c h?i (
Batasang Pambansa
), d??i s? ki?m soat c?a nh?ng đ?ng minh c?a Marcos, đa thong qua k?t qu? chinh th?c va tuyen b? Marcos đa th?ng c? vao ngay 15 thang 2 n?m 1986.
[10]
Cac Giam m?c Cong giao Philippines va
Th??ng vi?n Hoa K?
đa len an cu?c b?u c?,
[4]
va Aquino keu g?i m?t cu?c t?ng đinh cong va t?y chay cac doanh nghi?p đang đ??c cac đ?ng minh c?a Marcos ki?m soat.
[11]
Ba c?ng đa bac b? đ? ngh? chia s? quy?n l?c c?a nha ngo?i giao M?
Philip Habib
, đ??c t?ng th?ng
Ronald Reagan
c? đ?n đ? lam b?t c?ng th?ng.
[11]
Ngay 22 thang 2 n?m 1986, cu?c
Cach m?ng Quy?n l?c Nhan dan
ti?n hanh sau khi hai đ?ng minh then ch?t c?a Marcos la B? tr??ng B? Qu?c phong
Juan Ponce Enrile
va Pho T? l?nh Quan đ?i
Fidel Ramos
keu g?i Marcos t? ch?c va ?n nau trong hai c?n c? quan s? t?i
Quezon
.
[11]
Aquino, đang ?
Cebu
khi cu?c n?i d?y b?t đ?u, tr? v? Manila va nh?t đ?nh đoi nh?p vao đam đong ngay cang l?n len ben ngoai hai c?n c? đ? lam ch??ng ng?i v?t đ? b?o v? hai ng??i nay.
[12]
Sang ngay 25 thang 2, t?i Club Filipino ? San Juan, Aquino đ?c tuyen th? nh?m ch?c t?ng th?ng đ??c ch? tri b?i Th?m phan
Toa an T?i cao
Claudio Teehankee
. Marcos c?ng tuyen th? nh?m ch?c cung ngay t?i
Cung đi?n Malacanang
nh?ng t?i hom đo đa t?u thoat đ?n
Hawaii
.
Cach len c?m quy?n t??ng đ?i em ? c?a Aquino sau cu?c Cach m?ng Quy?n l?c Nhan dan đa khi?n c?ng đ?ng qu?c t? ton vinh ba nh? m?t th?n t??ng dan ch?. Ba đ??c
T?p chi Time
ch?n la Nhan v?t c?a N?m vao n?m 1986. Ba c?ng đ??c đ? c? cho
Gi?i Nobel Hoa binh
(nh?ng khong đ??c gi?i). Vao thang 9 n?m 1986, Aquino đa phat bi?u tr??c l??ng vi?n
Qu?c h?i Hoa K?
va đ??c ng?t l?i b?ng ti?ng v? tay nhi?u l?n, va Ch? t?ch H? vi?n
Tip O'Neill
g?i đo la "di?n v?n hay nh?t ma toi đ??c nghe qua trong 34 n?m toi lam vi?c trong Qu?c h?i."
Trong sau n?m d??i chinh ph? T?ng th?ng Aquino, m?t
hi?n phap m?i
đa đ??c thong qua, c?ng nh? m?t s? c?i cach lu?t phap, k? c? m?t lu?t
c?i cach ru?ng đ?t
. Trong khi cac đ?ng minh c?a ba gi? đa s? gh? trong c? hai vi?n qu?c h?i, ba g?p ph?i nhi?u đ?i l?p t? cu?c n?i d?y c?ng s?n va nh?ng quan nhan canh h?u đa vai l?n đ?o chinh. Chinh ph? c?a ba c?ng đa ph?i đ?i pho v?i m?t vai thien tai l?n, c?ng nh? m?t cu?c kh?ng ho?ng đi?n l?c đa ng?n tr? n?n kinh t? Philippines. C?ng d??i chinh ph? ba, M? b?t đ?u rut quan ra kh?i cac c?n c? quan s? t?i Philippines.
C?i cach hi?n phap va lu?t phap
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
M?t thang sau khi nh?m ch?c, Aquino đa đ?a ra Cong b? s? 3, tuyen b? chinh ph? ba la m?t chinh ph? cach m?ng. Ba lam m?t hi?u l?c Hi?n phap n?m 1973 đa đ??c đ?t ra trong tinh tr?ng thi?t quan lu?t, va ban b? m?t "Hi?n phap T? do" lam th?i trong luc m?t hi?n phap m?i ch?a đ??c ban hanh.
[13]
Ba c?ng đa h?y b? c? quan l?p phap
Batasang Pambansa
(
Qu?c h?i
) va t? ch?c l?i cac thanh vien trong Toa an T?i cao. Thang 5 n?m 1986, Toa an T?i cao m?i t? ch?c l?i tuyen b? chinh ph? Aquino "ch?ng nh?ng la m?t chinh quy?n th?c t? (
de facto
) ma con la m?t chinh quy?n h?p phap (
de jure
)", va đa đ??c c?ng đ?ng cac qu?c gia tren th? gi?i cong nh?n la chinh th?ng.
[14]
Aquino b? nhi?m 48 thanh vien trong m?t ?y ban Hi?n phap v?i nhi?m v? la phac th?o m?t hi?n phap m?i. ?y ban, d??i s? qu?n ly c?a ch? t?ch
Cecilia Munoz-Palma
, m?t th?m phan Toa an T?i cao đa v? h?u, hoan t?t b?n th?o cu?i cung vao thang 10 n?m 1986
[15]
Hi?n phap 1987
đ??c phe chu?n qua m?t cu?c
tr?ng c?u dan y
vao thang 2 n?m 1987.
C? hai Hi?n phap T? do va Hi?n phap 1987 cho phep T?ng th?ng Aquino thi hanh quy?n
l?p phap
cho đ?n luc m?t
Qu?c h?i
m?i đ??c t? ch?c.
[16]
Ba ti?p t?c thi hanh quy?n l?p phap cho đ?n khi Qu?c h?i đ??c t? ch?c d??i Hi?n phap n?m 1987 đ??c tri?u t?p vao thang 7 n?m 1987. Trong th?i gian đo, Aquino đa ban hanh hai b? lu?t co nhi?u c?i cach quan tr?ng - B? lu?t Gia đinh n?m 1987 đa c?i cach lu?t phap dan s? (civil law) v? quan h? gia đinh va B? lu?t Hanh chinh n?m 1987 đa t? ch?c l?i c?u truc c?a nhanh
hanh phap
c?a chinh ph?.
Tuy nhien, thay vi khong th?a nh?n cac mon n? c?a ch? đ? c?, Aquino đa nh?n tr? cac mon n? đo.
[17]
N?m 1991, Aquino đa ban hanh B? lu?t Chinh quy?n đ?a ph??ng, m?t ph?n đ??c vi?t b?i
Aquilino Pimentel
, b? lu?t nay trao nhi?u quy?n h?n c?a chinh quy?n trung ??ng cho chinh quy?n đ?a ph??ng. B? lu?t m?i t?ng quy?n l?c cac đ?a ph??ng đ? đanh thu? đ?a ph??ng, va đ?m b?o h? m?t ph?n c?a thu nh?p qu?c gia.
Ngay 22 thang 7 n?m 1987, Aquino đ?a ra Cong b? s? 131 va Ch? th? Hanh phap s? 229, phat ra nh?ng net chinh v? ch??ng trinh c?i cach ru?ng đ?t, va m? r?ng cac thanh ph?n đ?t đai đ??c c?i cach đ? tinh luon đ?t s?n xu?t đ??ng. Chinh sach c?i cach ru?ng đ?t c?a ba đ??c Qu?c h?i th? 8 thong qua trong n?m 1988 thanh Lu?t s? 6657, con đ??c g?i la "Lu?t C?i cach Ru?ng đ?t Toan di?n" (CARP). đ?o lu?t cho phep chinh ph? chia đ?t cho nong dan t? đ?t c?a đ?a ch?. Cac đ?a ch? đ??c chinh ph? tr? ti?n b?i th??ng thich đang va đ??c phep gi? khong qua 5
hecta
đ?t.
[18]
đ?a ch? ma la doanh nghi?p c?ng đ??c phep "t? nguy?n t??c b? m?t ph?n c? ph?n, tai s?n hay l?i t?c (participation) cho cac nhan vien hay nh?ng ng??i đ? t? cach th?a h??ng khac", thay vi đ?a đ?t cho chinh ph? đ? chia đ?t.
[19]
Toa an T?i cao xac nh?n s? h?p hi?n c?a đ?o lu?t nay trong n?m 1989, va mieu t? chinh sach c?i cach ru?ng đ?t nh? la "m?t s? sung cong l?i cach m?ng".
[20]
Tr??c khi CARP đ??c thong qua m?t t? ch?c nong dan l?n d??i s? lanh đ?o c?a Jimmy Tadeo đa c? g?ng đem khi?u n?i c?a h? đ?n chinh ph?. Trong cac khi?u n?i h? đ?a ra la s? mong mu?n cac nong dan đ??c s? h?u đ?t đai ma h? đang cay c?y. Tuy v?y, h? khong đ?i tho?i v?i B? tr??ng C?i cach Ru?ng đ?t Heherson Alvarez ma l?i di?n hanh đ?n Mendiola va khi nhom nong dan mu?n xuyen qua đ??ng c?nh sat, m?t vai linh th?y quan l?c chi?n đa n? sung, lam thi?t m?ng kho?ng 12 ng??i va lam b? th??ng 39 ng??i. S? vi?c nay đa khi?n Ka Pepe Diokno va m?t s? thanh vien trong chinh ph? Aquino ph?i t? ch?c.
Tai s?n đ?t đai c?a Aquino, đ??c th?a h??ng t? cha m? ba, c?ng gay ra tranh cai. Ba s? h?u m?t đ?n đi?n 6.453 hecta ten la Hacienda Luisita ? Tarlac do cong ty Phat tri?n Tarlac lam ch?.
[21]
D??i lu?t c?i cach ru?ng đ?t, cong ty Phat tri?n Tarlac đa thanh l?p Hacienda Luisita, Incorporated (HLI) đ? phan chia c? ph?n cho cac nong dan lam vi?c t?i đ?n đi?n. Doanh nghi?p m?i nay đ??c s? h?u ph?n nong nghi?p c?a đ?n đi?n, va đa chia s? c? ph?n cho nong dan.
[21]
S? s?p đ?t nay đ??c duy tri cho đ?n n?m 2007, khi B? C?i cach Ru?ng đ?t h?y b? ch??ng trinh phan chia c? ph?n t?i Hacienda Luisita, va ch? th? phan chia m?t ph?n l?i c?a c?i cho cac nong dan.
[22]
B? đa can thi?p vao v? nay khi b?o đ?ng x?y ra khi s? nhan vien b? gi?m b?t t?i Hacienda n?m 2004, lam thi?t m?ng 7 ng??i.
[21]
Cac cu?c n?i d?y va đ?o chinh
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
T? 1986 đ?n 1989, Aquino đa ph?i đ?i đ?u v?i m?t s? cu?c đ?o chinh khong thanh
[23]
do cac quan nhan trong
Quan đ?i Philippines
đ? l?t đ? chinh ph? Aquino. H?u h?t cac am m?u đ?u la c?a Phong trao C?i cach L?c l??ng V? trang (RAM) bao g?m m?t nhom s? quan trung c?p co quan h? g?n g?i v?i B? tr??ng Qu?c phong Juan Ponce Enrile.
[24]
Cac quan nhan trung thanh v?i c?u t?ng th?ng Marcos c?ng đa tham gia trong m?t s? cu?c đ?o chinh. N?m cu?c đ?o chinh đ?u tien đa b? d?p t?t tr??c khi ti?n hanh hay đa b? đan ap d? dang va khong đ? mau. L?n th? sau, ti?n hanh vao ngay 28 thang 8 n?m 1987, đa khi?n 53 ng??i thi?t m?ng va tren 200 ng??i b? th??ng, k? c? con trai c?a ba,
Noynoy
.
[25]
L?n th? b?y va cu?i cung, di?n ra vao tu?n đ?u thang 1 n?m 1989, đa k?t thuc v?i 99 ng??i b? ch?t (k? c? 50 dan th??ng) va 570 ng??i b? th??ng.
[26]
M?c du chinh ph? Aquino đa khong b? l?t đ?, no c?ng đa b? y?u đi vi cac cu?c đ?o chinh đa cho th?y tinh tr?ng chinh tr? khong ?n đ?nh, m?t quan đ?i b?t tr?, va đa gi?m đi s? tin t??ng c?a cac nha đ?u t? n??c ngoai vao n?n kinh t? Philippines.
[27]
Rieng cu?c đ?o chinh n?m 1989 đa đem l?i t?n th?t t? 800 tri?u đ?n 1 t?
peso
.
[28]
Cac am m?u thang 11 n?m 1986 va thang 8 n?m 1987 đa khi?n chinh ph? Aquino ph?i t? ch?c l?i. Do co s? dinh liu c?a B? tr??ng Qu?c phong Enrile trong am m?u thang 11 n?m 1987,
[29]
Aquino đa cach ch?c ong vao ngay 22 thang 11 n?m 1986 va tuyen b? c?i t?o n?i cac "đ? cho chinh ph? m?t c? h?i b?t đ?u l?i t? đ?u."
[30]
Cu?c c?i t?o đa d?n đ?n s? ra đi c?a B? tr??ng Lao đ?ng Augusto Sanchez, b? xem la m?t nhan v?t canh t?, đ??c xem la m?t bi?n phap th?a hi?p vi nh?ng ng??i đ?o chinh đa đoi h?i lam s?ch cac thanh vien canh t? trong n?i cac.
[31]
Sau cu?c đ?o chinh khong thanh thang 8 n?m 1987, chinh ph? Aquino đ??c xem la đi đ?n canh h?u, lo?i b? cac vien ch?c b? xem la canh t? nh? B? tr??ng Hanh phap
Joker Arroyo
va cho phep l?p nh?ng l?c l??ng v? trang ban quan s? đ? ch?ng l?i cu?c n?i d?y c?ng s?n.
[32]
Ng??i ta c?ng tin r?ng T??ng
Fidel Ramos
, ng??i v?n trung thanh v?i Aquino, tr? thanh ng??i co đ?a v? s? 2 sau khi ong đa thanh cong d?p t?t cu?c đ? chinh.
[33]
T?t c? cac quan nhan c?ng đ??c t?ng l??ng.
[34]
Ba Aquino đa ki?n nha binh lu?n cho t?
Philippine Star
Louie Beltran va nha xu?t b?n Maximo Soliven v? t?i ph? bang sau khi Beltran đa vi?t r?ng ba đa tr?n d??i g?m gi??ng trong cu?c đ?o chinh thang 7 n?m 1987 khi Cung đi?n Malacanang b? bao vay.
Trong hai n?m cu?i nhi?m k?, chinh ph? Aquino đa g?p m?t lo?t
thien tai
. Tr?n
đ?ng đ?t Luzon n?m 1990
đa lam thi?t m?ng kho?ng 1600 ng??i, v?i kho?ng m?t ngan ng??i thi?t m?ng trong
Thanh ph? Baguio
.
Nui Pinatubo
, m?t nui l?a khong ho?t đ?ng lau n?m, b?ng d?ng phun l?a vao n?m 1991 - đay la cu?c phun l?a l?n th? nhi c?a th? k? 20,
[35]
lam thi?t m?ng kho?ng 300 ng??i va lam thi?t h?i lau n?m nhi?u vung đ?t đai trong tr?t ? mi?n trung Luzon. Thi?t h?i nhan m?ng cao nh?t x?y ra khi
Bao Thelma
(con g?i la Bao Uring) đa gay nen l? l?t ?
Thanh ph? Ormoc
vao thang 11 n?m 1991, lam 6000 ng??i ch?t va tr? thanh c?n bao ch?t choc nh?t trong l?ch s? Philippines.
Trong nhi?m k? c?a Corazon Aquino n?n đi?n y?u th?nh tho?ng di?n ra va nhi?u nha đa mua may phat đi?n. Cong ty đi?n l?c qu?c gia đa g?p nhi?u phan nan vi Ernesto Aboitiz, giam đ?c cong ty đi?n l?c, c?ng la m?t
c? đong
trong m?t cong ty ban may phat đi?n. C?ng trong nhi?m k? c?a Aquino ma chi?c tau
MV
Dona Paz
b? đ?m, tr? thanh tai n?n đ??ng th?y tai h?i nh?t trong l?ch s? Philippines. Tai n?n nay x?y ra vao thang 12 n?m 1987, lam thi?t m?ng h?n 1700 ng??i.
Vai tro trong cu?c v?n đ?ng tranh c? t?ng th?ng n?m 1992
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Vi hi?n phap do chinh ba ban hanh khong cho phep t?ng th?ng ph?c v? h?n m?t nhi?m k? 6 n?m, Aquino khong th? ?ng c? trong cu?c
b?u c? t?ng th?ng n?m 1992
. Thay vao đo, Aquino đa ?ng h? B? tr??ng Qu?c phong
Fidel V. Ramos
(luc đ?u ba đa ch? đ?nh
Ramon Mitra, Jr.
, c?u B? tr??ng Nong nghi?p trong n?i cac c?a ba va sau đo la Ch? t?ch H? vi?n lam ?ng c? vien c?a minh). Ramos chinh la pho t?ng t? l?nh trong th?i Marcos va vi?c ong đi theo phia Aquino la m?t b??c đi then ch?t trong cu?c cach m?ng nhan dan. L?a ch?n nay khong đ??c nh?ng ng??i ?ng h? ba ?ng h? l?m, trong đo co
Giao h?i Cong giao
(Ramos la m?t tin đ?
Tin Lanh
). Ramos th?ng c? v?i 23,58% s? phi?u va k? nhi?m Aquino lam t?ng th?ng vao ngay 30 thang 6 n?m 1992.
Sau khi k?t thuc nhi?m k?, Aquino tr? v? cu?c s?ng th??ng dan. Khi ba r?i kh?i l? nh?m ch?c c?a ng??i k? nhi?m minh, ba dung chi?c
Toyota Crown
gi?n d? ma ba đa mua thay vi chi?c
Mercedes
do chinh ph? c?p, đ? noi ro r?ng t? nay ba la m?t cong dan binh th??ng.
[36]
Aquino đa lanh đ?o Qu? PinoyME, m?t t? ch?c phi l?i nhu?n giup đ? cac c? s? tin d?ng vi mo cho vay ti?n.
[37]
Ba c?ng đa qu?n ly cac d? an phuc l?i xa h?i va giup đ? b?ng h?c b?ng qua Qu? Benigno S. Aquino, va ?ng h? chinh ph? t?t qua ?y ban Quy?n l?c Nhan dan EDSA, va Phong Trao Quy?n l?c Nhan dan.
Ba c?ng la thanh vien c?a H?i đ?ng c?a cac Nha lanh đ?o Th? gi?i Ph? n?, m?t m?ng l??i bao g?m cac n? t?ng th?ng va th? t??ng hi?n t?i va qua kh? v?i m?c đich la huy đ?ng cac nha lanh đ?o ph? n? toan c?u đ? hanh đ?ng chung trong cac v?n đ? quan tr?ng đ?n ph? n? va phat tri?n binh đ?ng.
Aquino c?ng la m?t h?a s? tai ba, va th??ng t?ng nh?ng b?c tranh v? c?a minh cho cac b?n than va ng??i quen, k? c? cach nha lanh đ?o th? gi?i, nha ngo?i giao, va giam đ?c cac đoan th?.
[38]
Cac ho?t đ?ng chinh tr?
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Aquino ti?p t?c phat bi?u v? cac v?n đ? chinh tr?. Trong cu?c
b?u c? t?ng th?ng n?m 1998
, ba ?ng h? ?ng c? vien
Alfredo Lim
, đ??ng kim th? tr??ng
Manila
, nh?ng ong đa v? th? n?m.
[39]
Thang 1 n?m 2001, Aquino đong m?t vai tro tich c?c trong cu?c
Cach m?ng EDSA th? nhi
l?t đ? T?ng th?ng
Joseph Estrada
va đ?a
Gloria Macapagal-Arroyo
vao ch?c v? t?ng th?ng.
[40]
N?m 2005, Aquino đa len an T?ng th?ng Macapagal-Arroyo v?i cao bu?c ba đa
s?p đ?t tr??c
k?t qu? cu?c
b?u c? t?ng th?ng n?m 2004
.
[41]
Ba đa tham gia bi?u tinh ch?ng chinh ph? Arroyo va keu g?i T?ng th?ng Arroyo t? ch?c.
[42]
Thang 12 n?m 2008, Aquino đa bay t? h?i ti?c vi đa tham gia trong cu?c Cach m?ng EDSA n?m 2001 va đa tr?c ti?p xin l?i c?u T?ng th?ng Joseph Estrada, ng??i đa b? cu?c n?i d?y đo l?t đ?.
[43]
Tuy nhien, m?t phat ngon vien c?a ba đa gi?i thich r?ng l?i noi c?a ba đa b? trich ch?a tr?n ng? c?nh, l?i xin l?i c?a ba ch? la cau đua gi?n v? m?t vi?c khac vui v? h?n.
[44]
Trong cu?c
t?ng tuy?n c? n?m 2007
, Aquino đa tich c?c v?n đ?ng cho ng??i con trai c?a minh, ong
Benigno III
, đa ?ng c? thanh cong cho m?t gh? trong Th??ng vi?n.
Sau khi r?i kh?i ch?c v? t?ng th?ng, Aquino đa nh?n đ??c nhi?u tuyen d??ng va danh d?. N?m 1994, Aquino đ??c li?t ke la m?t trong
100 Ph? n? đa ?nh h??ng L?ch s? Th? gi?i
trong m?t quy?n sach tham kh?m c?a tac gi? Gail Meyer Rolka va xu?t b?n b?i nha xu?t b?n Bluewood Books ? San Francisco, California.
[45]
N?m 1996, ba nh?n đ??c
Gi?i J. William Fulbright cho S? thong c?m Qu?c t?
t? H?i Fulbright, theo chan cac ng??i nh?n gi?i trong qua kh? nh?
Jimmy Carter
va
Nelson Mandela
.
[46]
Thang 9 n?m 1999, đ??c T?p chi Time ch?n lam m?t trong 20 nhan v?t chau A co ?nh h??ng nh?t trong th? k? 20 ben c?nh cac nhan v?t nh?
Ton D?t Tien
,
Mao Tr?ch đong
,
H? Chi Minh
,
Pol Pot
va
Mohandas Gandhi
.
[47]
Thang 11 n?m 2006 bao nay c?ng li?t ke ba trong danh sach 65 Anh hung chau A v? đ?i, cung v?i nh?ng ten tu?i nh?
Mohandas Gandhi
,
đ?ng Ti?u Binh
,
Aung San Suu Kyi
,
Ly Quang Di?u
, Qu?c v??ng
Bhumibol Adulyadej
, va đ?i t??ng
Vo Nguyen Giap
.
[48]
N?m 2002, Aquino tr? thanh ph? n? đ?u tien đ??c vao Ban đi?u hanh tr??ng
Asian Institute of Management
, m?t tr??ng kinh doanh h?u đ?i h?c va c? quan chuyen gia c? v?n hang đ?u trong khu v?c chau A Thai Binh D??ng.
[49]
Ba ph?c v? trong Ban đi?u hanh cho đ?n n?m 2006.
[50]
Vao ngay 24 thang 3 n?m 2008, gia đinh Aquino bao tin ba đa b? ch?n đoan b?nh
ung th? ru?t th?a
.
[51]
Trong luc ban đ?u ba đ??c cac bac s? cho bi?t ba ch? s?ng đ??c 3 thang n?a
[52]
, ba v?n mu?n đ??c li?u phap hoa tr? (chemotherapy). Trong phat bi?u ngay 13 thang 5 n?m 2008, ba tuyen b? r?ng th? mau đa cho th?y ba c? th? ba đang co ph?n ?ng tich c?c cho s? đi?u tr?.
[53]
:
đ?n thang 7 n?m 2009, co tin đ?a ra cho r?ng ba đang b?nh tr?m tr?ng va đa đ??c đ?a đ?n
Trung tam Y t? Makati
do khong con them ?n n?a.
[54]
Ba va gia đinh đa quy?t đ?nh khong nh?n đi?u tr? n?a.
[55]
[56]
Aquino qua đ?i vi bi?n ch?ng c?a b?nh ung th? ru?t th?a
[57]
? tu?i 76 vao luc 3:18 sang ngay 1 thang 8 n?m 2009, t?i Trung tam Y t? Makati.
[58]
Ba đa đ??c ch?n đoan b?nh nay vao thang 3 n?m 2008 nh?ng v?n xu?t hi?n trong cong chung trong n?m 2009. La m?t ng??i Cong giao m? đ?o, ba v?n tham gia Thanh l? cu?i tu?n cho đ?n khi g?n ngay đ??c đ?a vao b?nh vi?n vao cu?i thang 6.
Cac giao ph?n Cong giao đa dang cac thanh l? c?u h?n cho ba.
[59]
Cung luc, chinh ph? đa tuyen b? tang bu?n cai ch?t c?a ba trong m?t tu?n.
[60]
C?u T?ng th?ng Estrada noi r?ng h? đa m?t m?t "ng??i m?" va m?t "ti?ng noi d?n d?t nhan dan." Th??ng vi?n c?ng đa t? long th??ng ti?c đ?i v?i cai ch?t c?a ba; Ch? t?ch Th??ng vi?n
Juan Ponce Enrile
, ng??i cung v?i
Fidel Ramos
đa m? đ?u cu?c Cach m?ng Quy?n l?c Nhan dan, keu g?i dan chung c?u nguy?n cho ba. Lanh đ?o phe thi?u s?
Aquilino Pimentel
, ng??i t?ng ph?c v? trong n?i cac c?a ba, noi "Chung ta s? luon mang ?n Cory trong vi?c th?ng nh?t c? qu?c gia trong chi?n d?ch l?t đ? ch? đ? đ?c tai va ph?c h?i n?n dan ch?."
[61]
Nhi?u nhan v?t qu?c t? c?ng t? long th??ng ti?c.
Ngo?i tr??ng Hoa K?
Hillary Clinton
noi r?ng Aquino "đa đ??c th? gi?i c?m ph?c vi s? d?ng c?m khac th??ng c?a ba". Phat ngon vien Nha Tr?ng
Robert Gibbs
noi r?ng "S? d?ng c?m, quy?t tam, va lanh đ?o tinh th?n c?a ba la m?t ngu?n c?m h?ng cho t?t c? chung ta va m?t vi d? c?a nh?ng gi hay nh?t c?a ng??i Philippines." Cac đ?i s? khac c?ng g?i l?i chia bu?n sau cai ch?t c?a ba.
[62]
Cac gi?i th??ng va thanh tich
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
- Ti?n s? trong l?nh v?c Quan h? Qu?c t?, honoris causa, t?:
- Ti?n s? lu?t, honoris causa, t?:
- T?n s? Nhan v?n (Humane Letters), honoris causa, t?:
- Ti?n s? Nhan v?n (Humanities), honoris causa, t?:
- ^
a
b
c
d
e
f
Aquino, Corazon.
"Corazon Aquino Speaks to Fulbrighters"
Washington, D.C. (ngay 11 thang 10 n?m 1996).
- ^
a
b
c
Sandra Burton (ngay 23 thang 8 n?m 1999).
“Time 100: Corazon Aquino”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 30 thang 4 n?m 2009
. Truy c?p ngay 26 thang 3 n?m 2008
.
- ^
a
b
c
Branigin, William (ngay 2 thang 2 n?m 1986). “Aquino's 'Flesh-to-Flesh Campaign
'
”.
The Washington Post
. tr. A1.
- ^
a
b
c
d
e
f
g
h
Pico Iyer (ngay 5 thang 1 n?m 1987).
“Corazon Aquino”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 20 thang 12 n?m 2007
. Truy c?p ngay 26 thang 3 n?m 2008
.
- ^
“Biography of Corazon C. Aquino”
. Fulbright Association
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
a
b
c
d
e
f
Lorna Kalaw-Tirol (2000).
Public Faces, Private Lives
. Pasig City, Philippines: Anvil Publishing, Inc. tr. 2?23.
ISBN
971-27-0851-9
.
- ^
Milt Freudenheim, Henry Giniger & Richard Levine (ngay 17 thang 11 n?m 1985).
“Marcos Moves Toward A Vote”
. New York Times
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Milt Freudenheim & Richard Levine (ngay 12 thang 1 n?m 1986).
“A Marcos Charge Irks Mrs. Aquino”
. New York Times
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
United Press International (ngay 31 thang 12 n?m 1985).
“Marcos Says Rival Trifles With U.S. Bases”
. New York Times
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Susan Tifft (ngay 10 thang 3 n?m 1986).
“The Philippines Now the Hard Part”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 12 thang 9 n?m 2012
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
a
b
c
“Filipino coup leaders tell Marcos to go”
. BBC. ngay 22 thang 2 n?m 1986
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Sheila Coronel (January-thang 2 n?m 2006).
“Remembering EDSA: 20 People and their Lives 20 Years since People Power”
. Philippine Center for Investigative Journalism.
B?n g?c
l?u tr? ngay 31 thang 3 n?m 2008
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Joaquin G. Bernas
(1995).
The Intent of the 1986 Constitution Writers
. Manila, Philippines: Rex Book Store. tr. 2?4.
ISBN
9712319344
.
- ^
Lawyers League v. President Aquino, G.R. No. 73748
,
[1]
(
Toa an T?i cao Philippines
ngay 22 thang 5 n?m 1986).
- ^
Bernas, tr. 19
- ^
Xem Ph?n 1, đi?u II, Hi?n phap T? do & Ph?n 6, đi?n XVIII, Hi?n phap 1987
- ^
Time Magazine Almanac, 1988
- ^
“Section 6, Comprehensive Agrarian Reform Law”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 8 n?m 2007
. Truy c?p ngay 23 thang 8 n?m 2007
.
- ^
“Section 31, Comprehensive Agrarian Reform Law”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 8 n?m 2007
. Truy c?p ngay 23 thang 8 n?m 2007
.
- ^
Association of Small Landowners v. Luz
,
175 SCRA 343, 386
(
Supreme Court of the Philippines
ngay 14 thang 7 n?m 1989).
- ^
a
b
c
Russell Arador (ngay 4 thang 5 n?m 2007).
“Life once 'sweeter' at Hacienda Luisita”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 5 thang 10 n?m 2008
. Truy c?p ngay 25 thang 3 n?m 2008
.
- ^
Rio N. Araja (ngay 5 thang 5 n?m 2006).
“DAR prepares takeover of Cory hacienda”
. Manila Standard Today.
B?n g?c
l?u tr? ngay 6 thang 1 n?m 2009
. Truy c?p ngay 25 thang 3 n?m 2008
.
- ^
B?n bao cao c?a ?y ban Davide đa li?t ke 7 cu?c đ?o chinh: (1) s? ki?n t?i Khach s?n Manila thang 7 n?m 1986; (2) am m?u "God Save the Queen" thang 11 n?m 1986; (3) s? ki?n GMA-7 thang 1 n?m 1987; (4) s? ki?n "Th? b?y đen" thang 4 n?m 1987; (5) am m?u gianh San bay qu?c t? Manila thang 7 n?m 1987; (6) cu?c đ?o chinh thang 8 n?m 1987; va (7) cu?c đ?o chinh thang 1 n?m 1989.
The Davide Fact-Finding Commission (1990).
The Final Report of the Fact-Finding Commission (pursuant to R.A. No. 6832) "
Davide Commission Report
"
. Makati City: Bookmark Inc. tr. 118.
ISBN
971-569-003-3
.
- ^
Davide Commission Report, p. 119
- ^
Davide Commission Report, tr. 200
- ^
Davide Commission Report, p. 376
- ^
Karnow, Stanley
(1989).
In Our Image: America's Empire in the Philippines
. New York: Ballantine Books. tr. 434.
ISBN
0-345-32816-7
.
- ^
Davide Commission Report, p. 378
- ^
Davide Commission Report, p. 148-155
- ^
Davide Commission Report, p. 155
- ^
Davide Commission Report, p. 157
- ^
Davide Commission Report, p. 201. "
Nhi?u nha quan sat chinh tr? tin r?ng cu?c đ?o chinh ngay 28 thang 8 đa loi keo chinh ph? Aquino vao canh h?u...
"
- ^
Davide Commission Report, p. 201.
- ^
Davide Commission Report, p. 200.
- ^
The Cataclysmic 1991 Eruption of Mount Pinatubo, Philippines
, truy c?p ngay 22 thang 3 n?m 2008
- ^
Sandra Burton (August 23?30, 1999).
“Time 100: Corazon Aquino”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 30 thang 4 n?m 2009
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
Qu?n ly CS1: đ?nh d?ng ngay thang (
lien k?t
)
- ^
Jennifer A. Ng (ngay 21 thang 6 n?m 2007).
“Cory Aquino-led foundation to hike lending to microenterprises to P5B”
. Business Mirror.
B?n g?c
l?u tr? ngay 1 thang 7 n?m 2008
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Photo Release: Cory's Gift”
. Senate of the Philippines
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Lozada misses Cory Aquino in Navotas Mass”
. GMA News. TV. ngay 26 thang 3 n?m 2008
. Truy c?p ngay 14 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Mark Landler (ngay 9 thang 2 n?m 2001).
“In Philippines, The Economy As Casualty; The President Ousted, a Credibility Repair Job”
. New York Times
. Truy c?p ngay 14 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Carlos H. Conde (ngay 9 thang 7 n?m 2005).
“Allies of Philippine President Call on Her to Step Down”
. New York Times
. Truy c?p ngay 14 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Carlos H. Conde (ngay 1 thang 3 n?m 2008).
“Ex-Presidents Join Anti-Arroyo Rally”
. New York Times
. Truy c?p ngay 14 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Leah Salaverria (ngay 23 thang 12 n?m 2008).
“Aquino says sorry to Estrada; concedes EDSA II was a mistake”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 8 thang 1 n?m 2009
. Truy c?p ngay 23 thang 12 n?m 2008
.
- ^
Maila Ager & Thea Alberto (ngay 23 thang 12 n?m 2008).
“Aquino hit, defended for sorry remark”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 2 n?m 2009
. Truy c?p ngay 23 thang 12 n?m 2008
.
- ^
“The 100 Most Influential Women of All Time: A Ranking Past and Present”
. Adherents.com.
B?n g?c
l?u tr? ngay 27 thang 4 n?m 2008
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Former Philippine President Corazon C. Aquino Receives 1996 J. William Fulbright Prize For International Understanding”
. Fulbright Association
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
Nisid Hajari (August 23?30, 1999).
“Asians of the Century”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 19 thang 9 n?m 2010
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
Qu?n ly CS1: đ?nh d?ng ngay thang (
lien k?t
)
- ^
Sheila Coronel (2006).
“60 Years of Asian Heroes: Corazon Aquino”
. Time Magazine.
B?n g?c
l?u tr? ngay 4 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Asian Institute of Management: History”
. Asian Institute of Management.
L?u tr?
b?n g?c ngay 11 thang 2 n?m 2008
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Asian Institute of Management: News and Announcements”
. Asian Institute of Management.
L?u tr?
b?n g?c ngay 24 thang 1 n?m 2008
. Truy c?p ngay 15 thang 4 n?m 2008
.
- ^
“Cory Aquino has colon cancer--family”
. ABS-CBN News Online. ngay 24 thang 3 n?m 2008
. Truy c?p ngay 24 thang 3 n?m 2008
.
[
lien k?t h?ng
]
- ^
Maila Ager (ngay 28 thang 7 n?m 2009).
“Aquino blood pressure fluctuating ? family”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 29 thang 7 n?m 2009
. Truy c?p ngay 28 thang 7 n?m 2009
.
- ^
Abigail Kwok (ngay 13 thang 5 n?m 2008).
“Aquino: 'My body is responding positively to the treatment
'
”
. Philippine Daily Inquirer
. Truy c?p ngay 13 thang 5 n?m 2008
.
- ^
Fe Zamora (ngay 1 thang 7 n?m 2009).
“Prayers sought for ailing Cory Aquino; Friend says ex-leader in 'serious' condition”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 4 thang 7 n?m 2009
. Truy c?p ngay 1 thang 7 n?m 2009
.
- ^
“No more chemotherapy for Cory, says close family friend”
. GMA News. TV. ngay 2 thang 7 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 7 n?m 2009
.
- ^
Agence France Presse
(ngay 2 thang 7 n?m 2009).
“No more treatment for Aquino?spokeswoman”
. Philippine Daily Inquirer.
B?n g?c
l?u tr? ngay 4 thang 7 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 7 n?m 2009
.
- ^
http://www.bworldonline.com/BW080109/breakingnews.php
[
lien k?t h?ng
]
- ^
Ager, Maila (ngay 1 thang 8 n?m 2009).
“Cory Aquino dies”
. INQUIRER.net
. Truy c?p ngay 31 thang 7 n?m 2009
.
- ^
“Churches start requiem Masses for Cory Aquino”
.
GMANews.tv
. ngay 1 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 1 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“Palace declares week of mourning on passing of Cory”
.
GMANews.tv
. ngay 1 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 1 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“Senators remember Cory's greatness”
.
GMANews.tv
. ngay 1 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 1 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“World mourns Aquino's death”
.
INQUIRER.net
. ngay 1 thang 8 n?m 2009.
B?n g?c
l?u tr? ngay 4 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 1 thang 8 n?m 2009
.
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Corazon Aquino
.
|
|
---|
đ? nh?t c?ng hoa
| |
---|
Th?nh v??ng chung
| |
---|
đ? nh? c?ng hoa
| |
---|
đ? tam c?ng hoa
| |
---|
đ? t? c?ng hoa
| |
---|
đ? ng? c?ng hoa
| |
---|