S??ng mu bu?i sang tren m?t ng?n nui.
Bu?i sang t?i
Yosemite
.
Vi?c chich ng?a
v?c-xin
cum
vao bu?i sang giup t?ng s?c đ? khang cao h?n
bu?i chi?u
.
Bu?i sang
, hay noi đ?n gi?n h?n la
sang
, la kho?ng th?i gian gi?a
đem
va
tr?a
, ho?c th??ng la th?i gian gi?a luc
M?t Tr?i m?c
va tr?a.
[1]
Bu?i sang di?n ra tr??c
bu?i tr?a
,
bu?i chi?u
va
bu?i t?i
, do hi?n t??ng
ch?ng v?ng
tr??c khi M?t Tr?i m?c (g?i la
t?ng sang
), tren tr?i co nh?ng anh sang y?u ?t do
M?t Tr?i
chi?u len. Thong th??ng thu?t ng? nay đ? ch? luc m?t tr?i m?c. Bu?i sang th??ng b?t đ?u luc 4:00 phut va k?t thuc luc 10:59 phut.
Thu?t ng? "bu?i sang" (xu?t phat t? ch? "morwening" trong
ti?ng Anh trung c?
) đ??c hinh thanh t? net t??ng đ?ng v?i
bu?i t?i
s? d?ng t? "morn" (trong ti?ng Anh trung c? "morwen"), ban đ?u đ? ch? s? xu?t hi?n c?a m?t tr?i m?c c?ng nh? bu?i t?i la m? đ?u s? k?t thuc c?a ngay. T? "morwen" theo th?i gian chuy?n thanh "morwe" va cu?i cung la "morrow", đung ngh?a t? "bu?i sang", nh?ng s?m đ??c s? d?ng đ? ch? ngay k? ti?p (i.e., "tomorrow"), c?ng nh? trong ngon ng? đ?c-Anh khac duy nh?t h?n ch? dung t? theo cach s? d?ng m?i h?n.
[2]
[3]
T? "manana" ti?ng Tay Ban Nha co hai ngh?a trong ti?ng Anh: "morning" va "tomorrow", ben c?nh t? "morgen" trong ti?ng đ?c va Ha Lan c?ng đ? ch? hai ngh?a tren.
Max Weber
(
L?ch s? kinh t? chung
, trang 23) cho r?ng c? t? ti?ng Anh "morning" va t? ti?ng đ?c "morgen" đ?u ngh?a la kich th??c c?a d?i đ?t ma "m?t con bo co th? cay trong m?t ngay ma khong b? ki?t s?c". "Tagwerk" trong ti?ng đ?c va "a day's work" (m?t ngay lam vi?c) trong ti?ng Anh c?ng đ?u đ?ng ngh?a. M?t bu?i sang t?t lanh trong y nay co th? ngh?a la m?t ngay cay hoan h?o.
[4]
Y ngh?a đ?i v?i con ng??i
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Bu?i sang th??ng bao g?m nh?ng đi?u ki?n tien quy?t (h?u h?t la t?m th??ng) cho n?ng su?t va cu?c s?ng chung đ?y đ?. đ?i v?i m?t vai ng??i, t? bu?i sang co th? ch? kho?ng th?i gian ngay sau khi th?c d?y, khong ph? thu?c vao th?i gian hi?n t?i trong ngay. Y ngh?a hi?n đ?i nay c?a bu?i sang ph?n l?n la do vi?c s? d?ng
đi?n
ph? bi?n kh?p th? gi?i, ben c?nh cac ngu?n anh sang t? nhien.
[5]
Nh?ng thoi quen nen duy tri vao bu?i sang la u?ng
n??c
, thay
qu?n ao
,
t?p th? d?c
,
t?m
r?a,
?n sang
va l?p
k? ho?ch
trong ngay,
[6]
đ? c? th? co đ??c tr?ng thai t?t nh?t cho m?t ngay m?i. U?ng n??c
d?a
hay
chanh
pha
m?t ong
vao bu?i sang r?t t?t cho h? tieu hoa, giup đao th?i đ?c t? va ng?n ng?a cac v?n đ? s?c kh?e.
[7]
[8]
Nh?ng thoi quen x?u vao bu?i sang nh? n?m li tren gi??ng, đi
v? sinh
ho?c v?n đ?ng m?nh ngay sau khi th?c d?y va b? ?n sang co th? khi?n con ng??i gi?m th?.
[9]
Cac nha nghien c?u ? Anh cho r?ng vi?c chich ng?a
v?c-xin
cum
vao bu?i sang giup t?ng s?c đ? khang cao h?n bu?i chi?u.
[10]
Bu?i sang co th? la kho?ng th?i gian đ??c t?ng c??ng ho?c b? gi?m n?ng l??ng va n?ng su?t. Kh? n?ng đ? đanh th?c m?t con ng??i vao bu?i sang co th? b? ?nh h??ng b?i m?t lo?i gen g?i la "Period 3".
[11]
Bi?n th? dai đang chi?m h?u ? h?t con ng??i vao bu?i sang, trong khi nh?ng ng??i mang bi?n th? ng?n th??ng ?a thich bu?i t?i h?n.
[11]