2020 Da?lık Karaba? Ate?kes Antla?ması

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
2020 Da?lık Karaba? Ate?kes Antla?ması
Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurba?kanı, Ermenistan Cumhuriyeti Ba?bakanı ve Rusya Federasyonu Devlet Ba?kanı'nın acıklaması
Antla?ma imzalanırken
Tur Ate?kes antla?ması
Ba?lam 2020 Da?lık Karaba? Sava?ı
?mzalanma 9 Kasım 2020
Yer Moskova , Rusya
Yururluk 10 Kasım 2020
Ara bulucular Rusya Vladimir Putin
?mzacılar Azerbaycan ?lham Aliyev
Ermenistan Nikol Pa?inyan
Rusya Vladimir Putin (gozlemci)
Taraflar   Azerbaycan
  Ermenistan

2020 Da?lık Karaba? Ate?kes Antla?ması , 10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Da?lık Karaba? Sava?ı 'nı sona erdiren bir ate?kes antla?masıdır . Antla?ma, Ermenistan'ın teslim oldu?unu duyurmasının ardından 9 Kasım'da Azerbaycan cumhurba?kanı ?lham Aliyev , Ermenistan ba?bakanı Nikol Pa?inyan ve Rusya Devlet Ba?kanı Vladimir Putin tarafından imzalandı ve Da?lık Karaba? bolgesindeki tum catı?malara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00:00 itibarıyla son verildi?i acıklandı. [1] [2] Tanınmayan Da?lık Karaba? Cumhuriyeti cumhurba?kanı Arayik Harutyunyan da catı?maların sona ermesini kabul etti. [3]

Arka plan [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ayrıca bakınız: Da?lık Karaba? sorunu

Ermenistan destekli tanınmayan Da?lık Karaba? Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında catı?malar 27 Eylul 2020'de 2020 Da?lık Karaba? sava?ı ile tekrar ba?ladı. Azerbaycan'ın, 8 Kasım 2020'de, Da?lık Karaba? Cumhuriyeti'nin de facto ba?kenti Hankendi'ye 15 kilometre uzaklıkta ve stratejik oneme sahip olan ?u?a 'yı ele gecirmesinin [4] ardından, 9 Kasım 2020'de Rusya'nın aracılı?ıyla ?nternet uzerinden barı? anla?ması yapıldı. [5]

Genel bakı? [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Goru?me ile Azerbaycan'ın talep etti?i; Lacın ve Kelbecer'de devam eden catı?malardan Ermenistan'ın cekilmesi, Azerbaycan'ın ilerledi?i toprakları elinde tutması, Nahcıvan ile Azerbaycan arasında Ermenistan uzerinden bir irtibat yolu kurulması konularında anla?maya varıldı. Ermenistan tarafının talebi do?rusunda da, Lacın'da Da?lık Karaba? Cumhuriyeti-Ermenistan koridorunun zamanlaması ve geni?li?i konusunda detaylar belirlendi; Nahcıvan ile Azerbaycan arasındaki irtibat yolu ise bazı konularda detaylandırılmadı. Yerinden edilmi?ler ve multecilerin, Birle?mi? Milletler Multeciler Yuksek Komiseri aracılı?ıyla bolgelerine geri donece?i kararla?tırıldı. [6] [7] [8]

Antla?ma ?artları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

   ?lgili alanın dı?ındaki Azerbaycan toprakları.
   Ermenistan.
   Azerbaycan tarafından ele gecirilen ve Azerbaycan'ın kontrolunde kalan bolgeler.
   15 Kasım 2020'de Ermenistan tarafından bo?altılan Kelbecer Rayonu .
   20 Kasım 2020'de Ermenistan tarafından bo?altılan A?dam Rayonu .
   1 Aralık 2020'de Ermenistan tarafından bo?altılan Lacın Rayonu .
   Ermeniler'e ya?ama hakkı tanınan ancak statusu henuz belli olmayan Da?lık Karaba? alanı.
   Rus barı? gucunun bulundu?u Lacın Koridoru .
                     Da?lık Karaba?'a iki irtibat yolu.                      Ermenistan icerisinden Azerbaycan-Nahcıvan irtibat yolu .                      Sava?tan onceki temas hattı .                      Da?lık Karaba? Cumhuriyeti tarafından talep edinen di?er bolgeler.

Cok Taraflı Ate?kes Anla?ması ?unu belirtir: [9] [10] [11] [12]

Azerbaycan cumhurba?kanı ?. Alyev, Ermenistan ba?bakanı N.V. Pa?inyan ve Rusya devlet ba?kanı V.V. Putin'in acıklaması:

  1. 10 Kasım 2020 tarihi Moskova saatiyle 00:00'den itibaren Karaba? ihtilafındaki tum catı?malara tam bir ate?kes ile son verilecektir. Bundan boyle taraflar olarak anılacak olan Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti bulundukları mevzilerde duracaklardır.
  2. A?dam rayonu , 20 Kasım 2020 tarihine kadar Azerbaycan Cumhuriyeti'ne geri verilecektir.
  3. Da?lık Karaba?'daki temas hattı ve Lacın Koridoru boyunca, hafif silahlı 1,960 askeri personel, 90 zırhlı personel ta?ıyıcı, 380 otomotiv birimi ve ozel techizatlı Rus barı? gucu bulunacaktır.
  4. Rus barı? gucu birli?i, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri 'nin cekilmesine paralel olarak konu?landırılacaktır. Rus barı? gucu birli?inin suresi, taraflardan hicbiri 6 ay onceden aksi belirtilmedi?i takdirde, sonraki 5 yıllık donemler icin otomatik yenileme ile 5 yıldır.
  5. Anla?maların taraflarca uygulanması uzerindeki kontrolun etkilili?ini artırmak icin, ate?kesi kontrol edecek bir barı? gucu merkezi konu?landırılacaktır.
  6. Ermenistan Cumhuriyeti, 15 Kasım 2020'ye kadar Kelbecer rayonunu ve 1 Aralık'ta da Lacın rayonunu Azerbaycan Cumhuriyeti'ne geri verecektir. Da?lık Karaba? ile Ermenistan ile ?u?a kentini etkilemeden ileti?imi sa?layacak olan Lacın Koridoru Rus barı? gucu birli?inin kontrolu altında kalacaktır. Tarafların mutabakatıyla, sonraki uc yıl icinde, Lacın Koridoru boyunca yeni bir hareket rotası icin bir in?aat planı belirlenecek ve bu, Da?lık Karaba? ve Ermenistan arasında, daha sonra bu rotayı korumak icin Rus barı? gucu birli?inin yeniden konu?landırılmasıyla bir ba?lantı sa?layacaktır. Azerbaycan Cumhuriyeti vatanda?ların, aracların ve mallarının trafi?i her iki yonde de Lacın Koridoru boyunca guvenli?ini garanti edilmektedir.
  7. Ulke icinde yerinden edilmi? ki?iler ve multeciler, Da?lık Karaba? topraklarına ve Birle?mi? Milletler Multeciler Yuksek Komiserli?i 'nin kontrolu altındaki kom?u bolgelere geri donecektir.
  8. Sava? esirlerinin de?i?imi, rehineler ve di?er tutukluların yanı sıra kayıpların kalıntıları yapılacak.
  9. Bolgedeki tum ekonomi ve ula?ım ba?lantıları acılacaktır. Ermenistan Cumhuriyeti vatanda?ların, aracların ve yuklerin her iki yonde engelsiz hareketini organize etmek icin Azerbaycan Cumhuriyeti'nin batı bolgeleri ile Nahcıvan Ozerk Cumhuriyeti arasındaki ula?ım ba?lantılarının guvenli?ini garanti etmektedir. Ula?ım kontrolu, Rusya Federasyonu Federal Guvenlik Servisi Sınır Muhafıza Servisi organları tarafından gercekle?tirilecektir. Tarafların mutabakatı ile Nahcıvan Ozerk Cumhuriyeti 'ni Azerbaycan'ın bolgelerine ba?layan yeni ula?ım ba?lantılarının in?ası gercekle?tirilecektir.

Turk-Rus Ortak Merkezi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Rus barı? gucleri ve Azerbaycan askerleri.

Rusya Dı?i?leri Bakanı Sergey Lavrov , Turk-Rus ortaklı?ıyla Karaba?'da bir gozlem merkezi olu?turulaca?ını ve bu merkezde iki tarafın ate?kes ihlali i?leyip i?lemediklerinin insansız hava aracları aracılı?ıyla kontrol edilece?ini belirtti. [13] Turkiye Cumhurba?kanı Recep Tayyip Erdo?an , "Turkiye, anla?manın uygulanmasını gozetmek ve denetlemek uzere bolgede kurulacak ortak barı? gucunde, Rusya ile birlikte yer alacaktır" dedi. [13] Lavrov ise 10 Kasım 2020'de imzalanan anla?madaki maddelerde Karaba?'a Turk askerlerinin gelmeyece?inin, Turk askerlerinin Karaba?'dan uzak Azerbaycan topraklarında sınırlı bir bolgede duraca?ının belirtildi?ini soyledi. [13] Turkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlı?ı , "Turk-Rus Ortak Merkezi'nin kurulu? ve gorev esaslarına ili?kin teknik detaylara yonelik goru?meler tamamlanmı?, mutabakat imzalanmı?tır. Merkezin en kısa surede faaliyete gecirilmesi icin gerekli calı?malar surdurulmektedir." acıklamasında bulundu. [14] Rus ve Turk taraflarının farklı acıklamaları ustune Ortak Merkez hakkında konu?an Azeri yetkililer, Turkiye'nin bulunaca?ı yerin, Da?lık Karaba?'a 15 kilometre uzaklıktaki Berde 'de olu?turulmasının planlandı?ını belirtti. [15] Recep Tayyip Erdo?an ise "Bu merkez Azerbaycan'ın i?galden kurtarılan toprakları uzerinde kurulacaktır." demi?, Berde'nin i?galden kurtarılan topraklar olmaması sebebiyle Azeri yetkililer ile celi?kili ifadelere yer vermi?ti. [15] 30 Ocak 2021 tarihiyle Turk-Rus Ortak Merkezi faaliyete ba?ladı. [16]

Anla?ma ?artları gere?i, taraflar, Ortak Merkez hakkında detaylar vermekten kacınıyor. Rus yetkilileri, Ortak Merkez'in 1 yıl sureyle duraca?ını belirtirken, Azeri ve Turk yetkilileri ise antla?maya gore herhangi bir sure kısıtlaması olmadı?ı goru?unde. [15]

Da?lık Karaba?'ın statusu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Antla?mada Ermeniler'e ya?ama hakkı tanınan bolgenin statusuyle ilgili bir karar verilmemi?tir. [17]

Tepkiler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Azerbaycan [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Anla?mayla ilgili olarak Azerbaycan cumhurba?kanı ?lham Aliyev , “Bu acıklama Ermenistan'ın teslimiyetini te?kil ediyor. Bu acıklama, yıllarca suren i?gale son veriyor.” acıklamasını yaptı. [18] Azerbaycan'ın her yerinde, ozellikle de Baku 'de anla?manın haberlerinin acıklanmasıyla buyuk caplı kutlamalar meydana geldi. [19]

Ermenistan [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Anla?mayı imzaladıktan sonra Ermenistan ba?bakanı Nikol Pa?inyan , “Bu bir zafer de?il, ama siz kendinizi ma?lup gorene kadar yenilgi olmaz, kendimizi asla ma?lup saymayaca?ız ve bu milli birli?imizin ve yeniden do?u?umuzun yeni bir ba?langıcı olacaktır.” dedi. [20] Ate?kes anla?masının acıklanmasının ardından Erivan 'da ?iddetli protestolar patlak verdi. Ermenistan Ulusal Meclisi Ba?kanı Ararat Mirzoyan ofkeli bir kalabalık tarafından saldırıya u?radı. [21]

Uluslararası [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Orgutler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Avrupa Birliği Avrupa Birli?i , du?manlıkların sona ermesini memnuniyetle kar?ıladı ve devam eden muzakerelerin surdurulebilir bir cozume yol acaca?ını umdu?unu acıkladı. [22]
  • Birleşmiş Milletler Birle?mi? Milletler Genel Sekreteri sozcusu, "Genel Sekreter, du?manlıkların durdurulması konusunda anla?maya varıldı?ı icin rahatladı. Surekli odak noktamız sivillerin refahı, insani eri?im ve koruma ya?ıyor ve bunun ?imdi Minsk E? Ba?kanlarının onceki onemli cabalarıyla tutarlı bir ?ekilde ba?arılaca?ını umuyoruz." dedi [23]

Ulkeler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Birleşik Krallık Birle?ik Krallık antla?mayı memnuniyetle kar?ıladı ve her iki tarafı da anla?mazlı?a kalıcı bir cozum bulmak icin calı?maya devam etmeye te?vik etti. [24]
  • Fransa Fransa catı?maların kesilmesinin cok onemli oldu?unu ifade ederek, Azerbaycan'ı anla?ma ?artlarına uymaya ca?ırdı ve Ermenistan ile dostlu?unu teyit etti. [25]
  • Gürcistan Gurcistan cumhurba?kanı Salome Zurabi?vili , Ermenistan ve Azerbaycan'ı du?manlıklara son vermeyi kabul ettikleri icin tebrik etti, sava? ma?durlarının ailelerine ba?sa?lı?ı diledi ve Guney Kafkasya'da yeni bir donemin ba?lamasını umdu. [26]
  • İran ?ran , anla?manın imzalanmasını memnuniyetle kar?ıladı ve bolgede barı?ı koruyacak nihai bir cozume yol acaca?ını umdu. [27]
  • Pakistan Pakistan dı?i?leri bakanı "Azerbaycan hukumetini ve karde? halkını topraklarının kurtarılmasından dolayı kutluyoruz" ?eklinde bir acıklama yaptı. [28]
  • Rusya Rusya Devlet Ba?kanı Vladimir Putin , "Varılan anla?maların Da?lık Karaba? krizinin adalet temelinde ve Azerbaycan ve Ermenistan halklarının yararına kalıcı ve tam formatta cozumlenmesi icin gerekli ko?ulları olu?turaca?ını tahmin ediyoruz" acıklamasını yaptı. [29]
  • Türkiye Turkiye dı?i?leri bakanı Mevlut Cavu?o?lu antla?manın imzalanmasının ardından Azerbaycan'ı tebrik etti. [30]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ "Путин выступил с заявлением о прекращении огня в Карабахе" . RIA Novosti (Rusca). 9 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Kasım 2020 .  
  2. ^ "Пашинян заявил о прекращении боевых действий в Карабахе" . RIA Novosti (Rusca). 9 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Kasım 2020 .  
  3. ^ "Президент непризнанной НКР дал согласие закончить войну" . RIA Novosti (Rusca). 9 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Kasım 2020 .  
  4. ^ "?u?a: Azerbaycan lideri Aliyev, Da?lık Karaba?'ın ikinci buyuk kentini ele gecirdiklerini acıkladı" . BBC . 8 Kasım 2020. 2 Aralık 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Kasım 2020 .  
  5. ^ "Da?lık Karaba?: Rusya'nın bolgeye barı? gucu gondermesi ne anlama geliyor?" . BBC . 11 Kasım 2020. 11 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Kasım 2020 .  
  6. ^ "Azerbaycan'ın Karaba? zaferi: ??te anla?manın maddeleri" . TRT Haber . 10 Kasım 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Kasım 2020 .  
  7. ^ "Пашинян заявляет о подписании мирного соглашения" . BBC Russian Service (Rusca). 10 Kasım 2020. 29 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 Kasım 2020 .  
  8. ^ "Armenia, Azerbaijan and Russia sign Nagorno-Karabakh peace deal" . BBC News . 10 Kasım 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 Kasım 2020 .  
  9. ^ "Заявление Президента Азербайджанской Республики, Премьер-министра Республики Армения и Президента Российской Федерации" . Президент России . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  10. ^ "РИА Новости" . Telegram . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  11. ^ Kramer, Andrew E. (10 Kasım 2020). "Facing Military Debacle, Armenia Accepts a Deal in Nagorno-Karabakh War" . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi – NYTimes.com vasıtasıyla.  
  12. ^ Agency, Anadolu (10 Kasım 2020). "Euphoric Azerbaijanis celebrate 'victorious' Nagorno-Karabakh peace deal" . Daily Sabah . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  13. ^ a b c "Da?lık Karaba?: Rusya Dı?i?leri Bakanı Lavrov, bolgede Turk gozlemci olmayaca?ını soyledi" . BBC . 12 Kasım 2020. 12 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Kasım 2020 .  
  14. ^ "MSB: Turk-Rus Ortak Merkezi'nin kurulu? ve gorev esaslarına ili?kin mutabakat imzalandı" . Euronews . 1 Aralık 2020. 1 Aralık 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Aralık 2020 .  
  15. ^ a b c "Da?lık Karaba? icin kurulacak Turk-Rus Ortak Merkezi'nin detayları neler?" . BBC . 4 Aralık 2020. 6 Aralık 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Aralık 2020 .  
  16. ^ "Rus - Turk Ortak Merkezi faaliyete ba?ladı" . Sputnik Turkiye. 30 Ocak 2021. 30 Ocak 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Ocak 2021 .  
  17. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 18 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Kasım 2020 .  
  18. ^ Ward, Alex (10 Kasım 2020). "The surprising Armenia-Azerbaijan peace deal over Nagorno-Karabakh, explained" . Vox . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  19. ^ "Armenia, Azerbaijan and Russia sign Nagorno-Karabakh peace deal" . bbc.com . BBC . 10 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  20. ^ "Armenia, Azerbaijan, Russia sign deal to end Nagorno-Karabakh war" . www.aljazeera.com . 9 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  21. ^ "?????? ????????? ??? ????? ??????????? ?. ????? ????????" . Sputnik Armenia (Ermenice). 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  22. ^ "Nagorno Karabakh: Statement by the High Representative/Vice-President Josep Borrell on the cessation of hostilities" . EEAS - European External Action Service - European Commission . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  23. ^ "UN Chief Relieved Karabakh Ceasefire Reached, Hopes For Protection Of Civilians- Spokesman" . UrduPoint . 15 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  24. ^ Dominic Raab [@DominicRaab] (10 Kasım 2020). "The UK welcomes agreement by Azerbaijan & Armenia to end the #NagornoKarabakh conflict. They have made difficult decisions to prevent further loss of life. We encourage all sides to continue working together for a lasting peace settlement in the interests of their citizens" (Tweet) . Eri?im tarihi: 11 Kasım 2020 – Twitter vasıtasıyla.  
  25. ^ "France FM: Armenia, Azerbaijan must resume talks on determining status of Karabakh" . news.am . 15 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  26. ^ "Georgian President on Nagorno-Karabakh Deal: New Era Starts in the Caucasus" . Georgia Today on the Web . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  27. ^ Staff, IFP Editorial (10 Kasım 2020). "Iran Welcomes Cessation of Hostilities in Karabakh" . 11 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  28. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 15 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 11 Kasım 2020 .  
  29. ^ "Armenian President says nation 'misjudged' its negotiating power in Nagorno-Karabakh conflict" . SBS News . 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  30. ^ "Cavu?o?lu Az?rbaycanı t?brik etdi" . azerbaycan24.com (Azerice). 10 Kasım 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2020_Da?lık_Karaba?_Ate?kes_Antla?ması&oldid=30359596 " sayfasından alınmı?tır