Organizata e Kombeve te Bashkuara

Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
(Percjelle nga Kombet e Bashkuara )
Organizata e Kombeve te Bashkuara
Shkurtesa OKB
Formuar me 26 Qershor 1945
Lloji Organizate nderqeveritare
Selia Nju Jork , SHBA
Rajoni i sherbimit
Boten
Anetaresia
193 shtete anetare
2 shtete vezhguese
Gjuha zyrtare
Sekretar i pergjithshem
Portugalia Antonio Guterres
Faqja ne internet https://www.un.org/

Organizata e Kombeve te Bashkuara ( shkurt : OKB), eshte themeluar pas Luftes se Dyte Boterore me qellim forcimin e bashkepunimit midis shteteve te botes, zhvillimin ekonomik dhe ruajtjen e paqes ne bote. Qendra e OKB-se eshte ne Gjeneve , ndersa aktivitetet i zhvillon ne qendren e selise ne Nju Jork , SHBA .

Sekretari i pergjithshem aktual eshte Antonio Guterres .

OKB eshte organizata me e madhe ne bote e cila per qellim ka sigurine nderkombetare, zhvillimin ekonomik dhe barazine sociale. Ajo u formua ne vitin 1945 me iniciativen e shteteve fituese te Luftes se Dyte Boterore (ShBA, Kina, Anglia, Bashkimi Sovjetik dhe Franca) dhe zevendesoi Lidhjen e Kombeve e cila ishte formuar ne vitin 1919 por nuk ishte tregua efektive per menjanimin e Luftes se Dyte Boterore. Ne fillim ne OKB u anetaresuan vetem shtetet fituese dhe neutrale te Luftes se Dyte Boterore, por me pas u anetaresuan edhe shtetet e tjera si Gjermania e Japonia mes tjerash. Fluksi me i madh i anetaresimit ne OKB ishte gjate viteve 1950-60 kur kolonite e vjetra u cliruan dhe formuan shtete te pavarura. Sot OKB ka 193 shtete anetare.

Struktura e sistemit [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

   Shtetet Anetare te KB
   Shtetet vezhguese te KB-se (Palestine, Vatikan)
   Shtetet joanetare te pranueshme (Niue, Ishujt Kuk)
   Territoret jo-veteqeverisese
   Antarktide (territor nderkombetar)
  • Asambleja e Pergjithshme e OKB-se, Nju Jork.
  • Keshilli i Sigurimit te OKB-se, Gjeneve.
  • Keshilli Ekonomik dhe Social i OKB-se.
  • Keshilli i Mirebesimit i OKB-se.
  • Sekretariati i OKB-se.
  • Gjykata Nderkombetare e Drejtesise, Hage.

Asambleja e Pergjithshme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Te gjitha shtetet anetare te OKB-se jane te perfaqesuara ne Asamblene e Pergjithshme. Ky organ seancat i mban te rregullta nga shtatori deri ne dhjetor dhe ne te diskutohen problemet e ndryshme globale. Vendimet e rendesishme te cilat merren ne Asamblene e Pergjithshme duhet te vendosen nga 2/3 e shumices kurse ato me pak te rendesishme vendosen me sistemin 50%+1 dhe cdo anetare ka te drejten e nje vote. Te gjitha vendimet e ketij organi njihen si Rezoluta.

Keshilli i Sigurimit [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Keshilli i Sigurimit i OKB-se eshte nder organet me te rendesishme te Organizates se Kombeve te Bashkuara, qe ka per detyre mirembajtjen e paqes dhe sigurise ne mes te kombeve. Vendimet e ketij organi quhen rezoluta dhe jane te obligueshme. Keshilli i Sigurimit ka pasur takimin e pare ne janar 1946. KS mund te perdor edhe force ne konflikte te armatosura, por te gjitha shtetet permanente duhet te jene dakord. Perbehet nga 15 antare, 5 te perhershem qe vijne nga shtetet fituese e krijuese te OKB (SHBA,Anglia,,Franca,Rusia,Kina) dhe 10 te tjere jo te perhershem dhe zgjidhen nga Asambleja me rotacion cdo 2 vite.

Keshilli Ekonomik dhe Social [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Keshilli Ekonomik e Social eshte pergjegjes per problemet ekonomike, sociale, kulturore, humanitare per te gjithe komunitetin boteror. Veprimtaria e tij zhvillohet per vendet me pak te zhvilluara permes organeve te specializuara te OKB, si: UNDP (Program per Zhvillimin e Kombeve te Bashkuara), UNHCR (Komisioni i Larte i Kombeve te Bashkuara per Refugjatet), UNICEF (Fondacioni Nderkombetar i Femijeve ne nevoje), UNESCO (Organizata e Kombeve te Bashkuara per Arsimin, Shkence e Kulturen).

Keshilli i Kujdestarise [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Eshte nje organ i suprimuar ne kuadrin e OKB. Ai konsiderohej si teper efektiv ne vitet 60 - 70 gjate kalimit nga sistemi i kolonizimit ne fitimin e pavaresise ne vendet e Afrikes dhe Azise.

Sekretariati [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

OKB-ja administrohet nga sekretariati, i cili bashke me Asamblene e PErgjithshmme dhe Keshilllin e Sigurimit e kane qendren ne ndertesen e OKB-se ne New York, Shba. Sekretariati udhehiqet nga Sekretaiati i apergjithshem i OKB-se i cili zgjidhet ne cdo kater vjet me te drejten e rizgjidhjes. Nen varesine e tij jane 20 nensekretsre te pergjithshem, te cilet kryejne, njekihesisht, edhe rolin e drejtuesit ne seksionet e administrtes se OKB-se. PERvec punes udheheqese ne Asamblene e Pergjithshme dhe Keshillin e Pergjithshem, sekretariati mbledh fakte dhe te dhena per situaten ekonomike ne bote, shkuan raporte dhe informacion per veprimtarine e OKB-se.

Gjykata Nderkombetare e Drejtesise [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Gjykata nderkombetare e ka qendren ne Hage dhe perbehet nga 15 gjyqtare qe zgjidhen nga Asambleja. Si organ juridik, OKB ka detyre te vendose per probleme te ndjeshme.

Shiko dhe kete [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Lidhje te jashtme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]