Organizacja Wyzwolenia Palestyny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flaga Palestyny

Organizacja Wyzwolenia Palestyny ( arab. ????? ??????? ??????????, trl. Muna??amat at-Ta?r?r al-Filas??nijjah ) ? organizacja polityczna uwa?aj?ca si? za reprezentacj? narodu palesty?skiego , ktora ma na celu utworzenie niepodległego pa?stwa Palestyny .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Powołana w 1964 roku na I Palesty?skim Kongresie Narodowym we Wschodniej Jerozolimie [1] [2] . Inicjatorem sformowania organizacji była Liga Pa?stw Arabskich [2] . Głownym celem utworzenia OWP było zintegrowanie działalno?ci ugrupowa? palesty?skich, d???cych do budowy niepodległej, ?wieckiej i demokratycznej Palestyny [2] . Pierwszym przewodnicz?cym OWP został Ahmad asz-Szukajri . Wraz z OWP sformowano Armi? Wyzwolenia Palestyny , b?d?c? oficjalnymi siłami zbrojnymi organizacji [3] . Od 1967 roku wiod?c? rol? w OWP pełni al-Fatah [2] . W 1968 roku przyj?to Palesty?sk? kart? narodow? , b?d?c? programem ruchu oraz statut OWP [2] . W 1969 roku nowym przewodnicz?cym OWP został Jasir Arafat z al-Fatahu [1] .

Od ko?ca lat 60. OWP organizowała akcje militarne i terrorystyczne skierowane przeciwko Izraelowi [2] . Działania te podejmowane były z obszarow Libanu i Jordanii , gdzie znajdowały si? obozy partyzanckie OWP [4] . Z czasem struktury OWP w Libanie i Jordanii rozrosły si? na tyle, ?e przybrały form? ?pa?stwa w pa?stwie” [4] . Palesty?czycy stworzyli własny system socjalny i podatkowy, kontrowali ulice i podwa?ali znaczenie lokalnych rz?dow [4] . We wrze?niu 1970 roku coraz ?mielsze działania Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny sprowokowały otwart? wojn? pomi?dzy Palesty?czykami a jorda?skim rz?dem ( Czarny Wrzesie? ) [5] . W konflikcie Palesty?czycy zostali wsparci przez armi? syryjsk? . Wojna zako?czyła si? pora?k? OWP i ewakuacj? jej jorda?skich struktur do Libanu [6] .

Kl?ska OWP w Jordanii przyczyniła si? do nasilenia palesty?skiej działalno?ci terrorystycznej poza granicami Izraela [2] . W 1971 roku członkowie OWP i al-Fatah powołali działaj?ca mi?dzynarodowo organizacj? terrorystyczn? Czarny Wrzesie? [6] . Formacja odpowiedzialna była mi?dzy innymi za masakr? izraelskich sportowcow w Monachium w 1972 roku [7] . W odwecie za masakr? izraelskie słu?by przeprowadziły seri? zamachow na przywodcow OWP [8] .

W 1973 roku OWP opu?cił Abu Nidal . Zało?ył on ekstremistyczn? organizacj? Rewolucyjna Rada Fatah [9] . Celem terrorystycznych atakow Nidala stały si? mi?dzy innymi struktury OWP [9] .

W 1973 roku Arafat wyst?pił przed delegatami posiedzenia plenarnego Organizacji Narodow Zjednoczonych . Przemowienie przyczyniło si? do uznania przez ONZ prawa Palesty?czykow do samostanowienia [10] . W 1974 roku Arafat pot?pił stosowanie terroryzmu i obiecał, ?e OWP przestanie stosowa? go poza terenami Izraela [2] . Deklaracja Arafata nie została uznana przez Izrael, ktory w dalszym ci?gu uznawał OWP za organizacj? terrorystyczn? i odmawiał jej nawi?zania oficjalnych kontaktow [2] .

W 1982 roku struktury OWP w Libanie zostały zniszczone przez armi? izraelsk? w ramach Operacji Pokoj dla Galilei [2] . Siedziba OWP została przeniesiona do Tunisu , a bazy do innych pa?stw arabskich. Arafat pozostał przewodnicz?cym organizacji, niemniej jednak wewn?trz OWP wybuchł powa?ny kryzys, na ktorego skutek radykalne frakcje przeniosły si? do Damaszku [6] [2] .

W 1986 roku Kneset przyj?ł ustaw? zabraniaj?c? kontaktow z OWP [2] . W 1987 roku OWP była głownym organizatorem intifady kamieni , czyli powstania palesty?skiego na Terytoriach Okupowanych [11] . W 1988 roku OWP ogłosiła symboliczne utworzenie ? pa?stwa Palestyny ”, uznanie pa?stwowo?ci Izraela [12] , oraz rezygnacj? z terroryzmu [12] [2] . W 1990 roku OWP poparła Saddama Husajna w trakcie agresji Iraku na Kuwejt . Decyzja organizacji spowodowała jej izolacj? w ?wiecie arabskim i wstrzymanie finansowania działalno?ci przez kraje regionu (głownie Zatoki Perskiej ) [2] [11] .

W 1993 roku Izrael zniosł zakaz kontaktow z OWP. W tym samym roku Arafat kierował rozmowami pokojowymi z Icchakiem Rabinem , ktore zaowocowały utworzeniem Autonomii Palesty?skiej oraz wzajemnym uznaniem OWP i Izraela [11] . W 1994 roku Arafat i Rabin otrzymali Pokojow? Nagrod? Nobla [11] . Struktury powstałej w 1994 roku Autonomii zdominowane zostały przez OWP [11] . Organizacja nie zdołała przy tym podporz?dkowa? sobie najbardziej radykalnych grup palesty?skich ani skłoni? rz?du Izraela do dalszych ust?pstw, w efekcie stała si? obiektem agresji z jednej i drugiej strony [11] .

Od ?mierci Arafata w 2004 roku przewodnicz?cym OWP jest Mahmud Abbas [11] .

Uznanie mi?dzynarodowe [ edytuj | edytuj kod ]

OWP uznana została za jedyn? reprezentacj? narodu palesty?skiego przez: Lig? Pa?stw Arabskich (1970), Organizacj? Jedno?ci Afryka?skiej (1972) i przez Ruch Pa?stw Niezaanga?owanych (1973) [11] .

Pocz?wszy od lat 70. organizacja otworzyła oficjalne przedstawicielstwa w wielu pa?stwach na całym ?wiecie [2] .

W 1974 roku OWP została uznana przez Zgromadzenie Ogolne Organizacji Narodow Zjednoczonych , a co za tym idzie otworzono jej biuro przy ONZ. Jednocze?nie OWP otrzymała status obserwatora Organizacji Narodow Zjednoczonych [2] [11] .

W 1976 roku OWP została pełnoprawnym członkiem Ligi Pa?stw Arabskich [2] .

Od 1993 roku Izrael uznaje OWP za jedyn? reprezentacj? narodu palesty?skiego. OWP od tego czasu jest dla Izraela pełnoprawnym partnerem w procesie pokojowym [2] .

Struktury [ edytuj | edytuj kod ]

Organizacja grupuje szereg palesty?skich organizacji, głownie o profilu polityczno-militarnym. Frakcje wewn?trz OWP nierzadko zwalczaj? si? nawzajem [11] . W skład OWP wchodz? obecnie nast?puj?ce ugrupowania: al-Fatah , Arabski Front Wyzwolenia , As-Sa’ika , Demokratyczny Front Wyzwolenia Palestyny , Front Wyzwolenia Palestyny , Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny, Palesty?ska Partia Ludowa , Palesty?ska Unia Demokratyczna , Palesty?ski Front Arabski i Palesty?ski Ludowy Front Walki [13] [14] [9] . OWP bezpowrotnie opu?cił Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny ? Głowne Dowodztwo [14] [15] .

Najwa?niejsz? osob? w OWP jest jej przewodnicz?cy, funkcj? t? pełnili kolejno: Ahmad Szukajri, Jasir Arafat i Mahmud Abbas [11] [3] [2] . Najwy?szym organem OWP jest Palesty?ska Rada Narodowa , ktora wybiera Komitet Wykonawczy i Centraln? Rad? ? obie formacje reprezentuj? Palesty?sk? Rad? Narodow? pomi?dzy jej sesjami [2] . Organizacja powołała Armi? Wyzwolenia Palestyny i Palesty?ski Fundusz Narodowy , ktory ma na celu finansowanie działalno?ci OWP [2] . Z inicjatywy OWP utworzono tak?e mniejsze organizacje takie jak: Palesty?ski Czerwony Krzy? , O?rodek Planowania , Palesty?skie Towarzystwo Pracy i Palesty?ska Agencja Informacyjna [2] .

W 1970 roku sformowano Komitet Centralny OWP , w ktorym zasiadaj? przedstawiciele wi?kszo?ci palesty?skich ugrupowa? [2] .

Ideologia [ edytuj | edytuj kod ]

Jest ?wieck? organizacj? separatystyczn? . Podstawowym celem OWP jest utworzenie pa?stwa palesty?skiego [16] . Palestyna według OWP miałaby by? pa?stwem niepodległym, demokratycznym i ?wieckim [2] .

Pocz?tkowo OWP odmawiała uznania pa?stwowo?ci Izraela i domagała si? jego całkowitej likwidacji. Pierwotnie zakładano, ?e w miejsce Izraela powstanie nowe, wielonarodowe pa?stwo obejmuj?ce cały obszar Palestyny [2] . W 1988 roku kierownictwo organizacji przyj?ło rozwi?zanie dwupa?stwowe i uznało istnienie Izraela [2] . W 1998 roku organizacja zreformowała ?Palesty?sk? kart? narodow?”, usuwaj?c z niej zapiski dotycz?ce całkowitego unicestwienia Izraela [2] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b Terroryzm s. 45
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Organizacja Wyzwolenia Palestyny , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2017-09-15] .
  3. ↑ a b Palestine Liberation Army (PLA) . globalsecurity.org. [dost?p 2018-03-09]. ( ang. ) .
  4. ↑ a b c Terroryzm s. 47
  5. ↑ Terroryzm s. 47?48
  6. ↑ a b c Terroryzm s. 48
  7. ↑ Terroryzm s. 49
  8. ↑ Terroryzm s. 50
  9. ↑ a b c Terroryzm s. 51
  10. ↑ Terroryzm s. 53
  11. ↑ a b c d e f g h i j k Organizacja Wyzwolenia Palestyny . portalwiedzy.onet.pl. [dost?p 2017-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-14)]. ( pol. ) .
  12. ↑ a b Terroryzm s. 54
  13. ↑ Leftist Parties of the World . broadleft.org. [dost?p 2017-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-18)]. ( ang. ) .
  14. ↑ a b Arab-Israeli Conflict: The Essential Reference Guide s. 145
  15. ↑ Terroryzm s. 52
  16. ↑ Terroryzm s. 31


Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Priscilla Roberts: Arab-Israeli Conflict: The Essential Reference Guide . ABC-CLIO, 2014. ISBN  978-1-61069-067-6 .
  • Wilhelm Dietl, Rolf Tophoven, Kai Hirschmann: Terroryzm . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN  978-83-01-16019-7 .
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Organizacja_Wyzwolenia_Palestyny&oldid=72933365 ”