Mieczysław Fogg

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Fogg
Ilustracja
Imi? i nazwisko

Mieczysław Fogiel [1]

Data i miejsce urodzenia

30 maja 1901
Warszawa

Data i miejsce ?mierci

3 wrze?nia 1990
Warszawa

Typ głosu

baryton

Gatunki

pop

Zawod

aktor , re?yser , piosenkarz , tancerz , pedagog

Aktywno??

1926?1987

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka Honorowa Miasta Poznania Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Złota Oznaka Honorowa Towarzystwa Polonia
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (złota)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Reklama kawiarni otwartej przez Mieczysława Fogga w 1945 roku
Mieczysław Fogg wraz z zespołem tancerek na statku MS Batory w latach 60. XX wieku
Grob rodzinny Mieczysława Fogga na cmentarzu Brodnowskim w Warszawie

Mieczysław Fogg , wła?c. Mieczysław Fogiel (ur. 30 maja 1901 w Warszawie , zm. 3 wrze?nia 1990 tam?e) ? polski piosenkarz ?piewaj?cy barytonem lirycznym, ktorego kariera artystyczna rozpocz?ła si? w okresie mi?dzywojennym i trwała przez kilka dziesi?cioleci po zako?czeniu II wojny ?wiatowej .

Jego najbardziej znane utwory to: Tango milonga , To ostatnia niedziela , Jesienne ro?e , Pierwszy siwy włos , Mały biały domek , Ju? nigdy , Bo to si? zwykle tak zaczyna .

Rodzina [ edytuj | edytuj kod ]

Matka, Anna z Beckow (1877?1967) [2] , prowadziła sklep w kamienicy na rogu ulicy Długiej i Freta (pod adresem ul. Freta 1, gdzie rodzina mieszkała), a ojciec, Antoni (1874?1924) [3] , był maszynist? kolejowym [4] . Mieczysław miał pi?cioro rodze?stwa (wyj?wszy siostr? zmarł? w niemowl?ctwie).

W 1925 o?enił si? z Iren? z Jakubowskich [5] . Ich syn Andrzej Fogg (1927?2003) był wynalazc? i in?ynierem elektroakustykiem , autorem m.in. ksi??ki Adaptery . Jego młodszy brat stryjeczny Aleksander Fogiel był aktorem. Mieczysław Fogg był te? dziadkiem Michała Henryka Fogga (1952?2012), dyrektora Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Ro?lin oraz pradziadkiem Michała Fogga, zało?yciela wspołczesnej wytworni Fogg Record .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej w 1920 , został ranny na froncie. W 1921 rozpocz?ł prac? w Warszawskiej Dyrekcji PKP jako kasjer, gdzie pracował do 1935.

W 1922 ?piewał w chorze w ko?ciele ?w. Anny przy Krakowskim Przedmie?ciu [6] . Podczas proby kol?d usłyszał go Ludwik Sempoli?ski i skierował (grudzie? 1922) na nauk? ?piewu do profesora Jana Łysakowskiego na Wydziale Wokalistyki Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina . Kształcenie muzyczne kontynuował pod kierunkiem Eugeniusza Mossakowskiego , Wacława Brzezi?skiego , Ignacego Dygasa , Stefana Beliny-Skupiewskiego , Adama Didura i Stanisława Kopfa. W 1926 przyj?ł pseudonim artystyczny ?Fogg”, chałturz?c na ?lubach i pogrzebach.

Debiut Mieczysława Fogga jako piosenkarza miał miejsce w 1928 w Chorze Dana na scenie warszawskiego teatrzyku Qui Pro Quo . Ze scen? t? zwi?zany był do 1931, potem kolejno z teatrami i rewiami Banda , Rex , Polonia , Cyrulik Warszawski , Wielka Rewia , Małe Qui Pro Quo i Tip Top . Od 1932, Chor Dana koncertował za granic?, m.in. w Niemczech , Estonii , na Łotwie , w ZSRR , Finlandii , Norwegii , Szwecji , Austrii , we Włoszech i w USA , gdzie wyst?pił w 31 stanach. Dla firmy fonograficznej Odeon nagrywał 100?150 piosenek rocznie, otrzymuj?c przezwisko ??piewaj?ca mrowka”. Towarzyszył w koncertach i nagraniach sławnym polskim artystom kabaretowym, m.in.: Hance Ordonownie , Stefci Gorskiej , Zuli Pogorzelskiej i Adolfowi Dymszy .

W 1934 otrzymał propozycj? administrowania kamienic? przy placu Trzech Krzy?y 8 i wraz z ?on? i synem zamieszkał tam w dwupokojowym mieszkaniu w oficynie [5] . W 1935 Foggowie przeprowadzili si? do kamienicy przy ulicy Koszykowej 69 [7] [8] .

Po odej?ciu z Choru Dana (1938) zadebiutował jako solista, zwyci??aj?c w ogolnopolskim plebiscycie słuchaczy Polskiego Radia . Wyst?pował z własnymi recitalami oraz w programach kabaretowych z Mir? Zimi?sk? i pianist? Tadeuszem Sygiety?skim . Mieczysław Fogg był pierwszym polskim artyst? estradowym, ktorego wyst?p nadała Telewizja Polska . Wyst?pił on na antenie 5 pa?dziernika 1938 i 26 sierpnia 1939 w pokazie probnej transmisji telewizyjnej nadawanej z wie?owca Prudentialu w Warszawie.

II wojna ?wiatowa [ edytuj | edytuj kod ]

Po apelu radiowym Romana Umiastowskiego , 6 wrze?nia 1939 opu?cił stolic? wraz z kilkudziesi?cioosobow? grup? aktorow [9] . Dotarł do Zbara?a , a nast?pnie Lwowa [9] . Wrocił do Warszawy 31 pa?dziernika 1939 [10] .

Wyst?pował (za zgod? władz Podziemnej Polski) w kawiarniach dost?pnych polskiej publiczno?ci, m.in. w Cafe Bodo , ?U Aktorek”, ?Lucynie” [11] , ?Swanie” [12] , ?Melodii” [13] i kawiarni hotelu Bristol [14] . W 1944, bezpo?rednio przed wybuchem powstania warszawskiego , pracował jako kelner w kawiarni na rogu ulic Marszałkowskiej i Wspolnej [15] .

W konspiracji nosił pseudonim ?Ptaszek”. Wzi?ł udział w powstaniu warszawskim jako ?ołnierz Armii Krajowej . Podtrzymywał na duchu powsta?cow i mieszka?cow Warszawy ?piewaj?c w szpitalach, na barykadach i w schronach. Wyst?pił wtedy ok. 100 razy [16] . Za udział w powstaniu otrzymał Złoty Krzy? Zasługi z Mieczami [17] . Jego powsta?cza opaska znajduje si? w Muzeum Powstania Warszawskiego .

W okresie okupacji wspierał swoich ?ydowskich przyjacioł. W 1943 udzielił schronienia Ignacemu Singerowi (znany jako Iwo Wesby ), kierownikowi muzycznemu kabaretu ?Qui pro Quo”, ktory uciekł z getta warszawskiego wraz z ?on? i o?mioletni? cork? [18] . Fogg ukrywał trojk? zbiegow w swoim mieszkaniu, a nast?pnie znalazł im mieszkanie przy ulicy Bednarskiej i pomogł w wyrobieniu fałszywych dokumentow [18] . Przez kilka dni ukrywał tak?e w swoim mieszkaniu przyjaciela, Stanisława Templa , in?yniera z Wilna, ktory pracował dla wytworni płytowej. Mimo ostrze?e? Fogga, Tempel udał si? do getta, aby poł?czy? si? ze swoj? rodzin?. Rownie? nauczyciel ?piewu, Stanisław Kopf , znalazł schronienie w mieszkaniu Fogga, a? do momentu uzyskania fałszywych dokumentow, dzi?ki ktorym mogł wyjecha? z Warszawy. Inny ?ydowski przyjaciel Fogga, Ignacy Zalcsztajn ukrył si? w mieszkaniu dozorcy w kamienicy, w ktorej mieszkał Fogg, a on dostarczał mu ?ywno?? i pieni?dze [9] .

Okres powojenny [ edytuj | edytuj kod ]

Tablica upami?tniaj?ca wydawnictwo muzyczne Fogg Record przy ul. Koszykowej 69 w Warszawie
Tablica pami?tkowa na bloku mieszkalnym przy ul. Majda?skiej 5 w Warszawie, w ktorym mieszkał Mieczysław Fogg
Gwiazda Mieczysława Fogga w Alei Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu

Po wojnie w latach 1945?1946 prowadził przy ul. Marszałkowskiej 119 własn? kawiarni? artystyczn? Cafe Fogg , a w latach 1946?1951 kierował wytworni? płyt gramofonowych [19] Fogg Record . Obie firmy zostały jednak znacjonalizowane przez władze komunistyczne i zako?czyły działalno??. Od 1946 wyst?pował w programach estradowych i z własnymi recitalami, w ktorych towarzyszyły mu m.in. ?e?skie zespoły. W 1958 zwyci??ył po raz drugi w plebiscycie Polskiego Radia na najpopularniejszego piosenkarza roku. Po ?mierci Maurice’a Chevaliera w 1972, był najstarszym wyst?puj?cym piosenkarzem ?wiata. W 1971 został wydany pami?tnik Mieczysława Fogga, nosz?cy tytuł Od palanta do belcanta [20] (pod redakcj? Zbigniewa K. Rogowskiego). Wyst?pował na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Gorze .

W okresie mi?dzywojennym nagrywał z Chorem Dana i solo dla wytworni płytowych Odeon, Syrena Record, Syrena-Electro i Parlophone. Po wojnie jego głos uwieczniano na płytach w kraju i za granic?, m.in. w Anglii, USA i Australii. Płyty z jego nagraniami osi?gn?ły nakład ponad 25 milionow egzemplarzy. Dokonał tak?e nagra? dla archiwum Polskiego Radia.

W trwaj?cej ponad 60 lat karierze wyst?pił na blisko 16 tysi?cach koncertow. ?piewał w dwudziestu pi?ciu krajach Europy oraz w Brazylii , Izraelu , na Cejlonie , w o?rodkach polonijnych Nowej Zelandii , Australii i wielokrotnie w USA i Kanadzie . Ze wzgl?du na dług? karier? Mieczysław Fogg jeszcze za ?ycia stał si? symbolem kultury polskiej XX wieku. Jedna z anegdot jaka kr??yła o arty?cie w PRL-u głosiła, ?e kiedy polscy archeolodzy odkopali staro?ytn? mumi? w Egipcie , ta zapytała ich ?Czy Mieczysław Fogg jeszcze ?piewa?”.

Został pochowany na cmentarzu Brodnowskim w Warszawie (kwatera 10a-1-4) [21] [22] .

Dyskografia [ edytuj | edytuj kod ]

Albumy [ edytuj | edytuj kod ]

  • Mieczysław Fogg ? Piosenki (1955, Muza L 0004; reedycje: Polskie Nagrania tł. Muza, tł. Pronit; Longplay 10 33 rpm)
  • Co nam zostało z tych lat... (1954, płyta winylowa 33 rpm/250, "Cykl I", "Cykl II", Muza-Polskie Nagrania, L0336)
  • Mieczysław Fogg ? The Favorite of Warsaw , 16 Popular Tunes Tangos, etc (1959 Bruno Hi-Fi Records, BR50083, USA)
  • Mieczysław Fogg ?piewa piosenki swojej młodo?ci (1960, płyta winylowa ? 33 rpm, Muza SX 0187 ? Polskie Nagrania)
  • Wspomnienia dawnych dni (1965, płyta winylowa ? 33 rpm, Polskie Nagrania XL 0272)
  • Oczarowanie (1968, płyta winylowa, Polskie Nagrania, XL 0432 HI-FI)
  • Zapomniana piosenka (1969, płyta winylowa, Polskie Nagrania XL 0525)
  • Zawsze b?dzie czego? Ci brak (1970, płyta winylowa, Polskie Nagrania SX 1263)
  • Ukochana ja wroc? (1981, płyta winylowa ? 33 rpm, Muza SX 2344)
  • Niezapomniane przeboje (1987, płyta winylowa ? 33 rpm, Muza SX 2467)
  • Starszy Pan (1992, CD, Polskie Nagrania PNCD 198)
  • Złote przeboje (CD, AKAR AKCD-013)
  • Złota kolekcja ? Jesienne ro?e (2001, CD, EMI)
  • Ta ostatnia niedziela (Seria Polskie Perły) (CD, Polskie Nagrania)
  • Od piosenki do piosenki (Seria Gwiazdozbior Muzyki Rozrywkowej) (CD, Polskie Radio)
  • A ja sobie gram na gramofonie (2007,CD, 4ever MUSIC, oraz wersja zremiksowana)
  • Mieczysław Fogg znany i nieznany (2008, 5CD, 4ever MUSIC)
  • 40 Piosenek Mieczysława Fogga (Seria: 40 piosenek) (2011, 2CD, Polskie Nagrania)

EP, single [ edytuj | edytuj kod ]

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

W okresie mi?dzywojennym wraz z Chorem Dana wyst?pił w filmach:

Po wojnie, w jednym z odcinkow serialu telewizyjnego Dom (re?. J. Łomnicki), zagrał siebie ? gospodarza kawiarni Cafe Fogg .

Fogg jest bohaterem biograficznego filmu Sentymentalny pan (re?. L. Perski) oraz wspomnieniowego programu telewizyjnego Na przekor modom, czyli M. Fogg i jego piosenki (re?. R. Wola?ski).

Odznaczenia, wyro?nienia i nagrody [ edytuj | edytuj kod ]

W uznaniu za pomoc udzielan? w czasie okupacji ?ydowskim kolegom, w pa?dzierniku 1989 Instytut Jad Waszem w Jerozolimie nadał Mieczysławowi Foggowi tytuł Sprawiedliwego w?rod Narodow ?wiata [28] [29] .

Zgromadził setki nagrod i wyro?nie?. Polskie Nagrania przyznały mu honorow? Złot? Płyt? za całokształt działalno?ci artystycznej (1970). Otrzymał tytuł i nagrod? Homo Varsoviensis , przyznawan? zasłu?onym warszawiakom (1977), wodz india?skiego szczepu Tuscarora zawarł z nim przymierze krwi, nadaj?c mu imi? ?piewaj?cy Biały Orzeł.

Inne informacje [ edytuj | edytuj kod ]

W 2006 warszawski zespoł Cinq G wydał płyt? zawieraj?c? covery piosenek Fogga, utrzymane w stylistyce muzyki ragga pt. Fogga Ragga. W 2008 z inicjatywy wnuka Fogga, Michała, wydano płyt? z remixami i innymi aran?acjami piosenek Mieczysława Fogga pod tytułem ? Cafe Fogg ”. Nad zawieraj?cym 14 utworow albumem pracowało kilkunastu polskich wykonawcow. W 2009 wydano kontynuacj? płyty, zatytułowan? ? Cafe Fogg 2 ”.

Upami?tnienie [ edytuj | edytuj kod ]

  • W 2020 na bloku mieszkalnym przy ul. Majda?skiej 5 w Warszawie, w ktorym mieszkał, odsłoni?to tablic? pami?tkow? [30] .
  • W 2001 jego imieniem nazwano skwer w dzielnicy ?rodmie?cie w Warszawie, znajduj?cy si? po połnocnej stronie ul. T. Boya-?ele?skiego [31] .
  • W 2004 r. imi? Mieczysława Fogga nadano ulicy w Łodzi , na osiedlu Mikołajew [32] .
  • W 2022 r. Szkoła Podstawowa w Złotokłosie otrzymała imi? M. Fogga [33] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Artysta oficjalnie zmienił nazwisko na Fogg na mocy decyzji prezydenta m. st. Warszawy, dnia 21 pa?dziernika 1946 r. Nr decyzji 014/7443/46.
  2. ↑ Anna Apolonia Fogiel [online], geni_family_tree [dost?p 2020-11-13] ( pol. ) .
  3. ↑ Antoni Fogiel [online], geni_family_tree [dost?p 2020-11-13] ( pol. ) .
  4. ↑ Ida ?wierkocka: ?ladami gwiazd II RP. Miejsca, ludzie, historie . Warszawa: Skarpa Warszawska, 2017, s. 78. ISBN  978-83-63842-50-5 .
  5. ↑ a b Ida ?wierkocka: ?ladami gwiazd II RP. Miejsca, ludzie, historie . Warszawa: Skarpa Warszawska, 2017, s. 80. ISBN  978-83-63842-50-5 .
  6. ↑ Mateusz Pasternak. ?piewała go cała Warszawa . ?Stolica”, s. 61, lipiec?sierpie? 2021.  
  7. ↑ Ida ?wierkocka: ?ladami gwiazd II RP. Miejsca, ludzie, historie . Warszawa: Skarpa Warszawska, 2017, s. 82. ISBN  978-83-63842-50-5 .
  8. ↑ https://bibliotekacyfrowa.eu/Content/42768/47648.pdf
  9. ↑ a b c Mieczysław Fogg: Od palanta do belcanta . Warszawa: Iskry, 1976, s. 78.
  10. ↑ Mieczysław Fogg: Od palanta do belcanta . Warszawa: Iskry, 1976, s. 80.
  11. ↑ Mateusz Pasternak. ?piewała go cała Warszawa . ?Stolica”, s. 62, lipiec?sierpie? 2021.  
  12. ↑ Wacław Wiernicki: Wspomnienia o warszawskich knajpach . Proszy?ski i S-ka, 1994, s. 93. ISBN  83-902520-0-7 .
  13. ↑ Wacław Wiernicki: Wspomnienia o warszawskich knajpach . Proszy?ski i S-ka, 1994, s. 102. ISBN  83-902520-0-7 .
  14. ↑ Wacław Wiernicki: Wspomnienia o warszawskich knajpach . Proszy?ski i S-ka, 1994, s. 86. ISBN  83-902520-0-7 .
  15. ↑ Mieczysław Fogg: Od palanta do belcanta . Warszawa: Iskry, 1976, s. 86.
  16. ↑ El?bieta Dzi?bowska: Muzyka w Warszawie podczas okupacji hitlerowskiej [w:] Warszawa lat wojny i okupacji 1939?1944. Zeszyt 2 . Warszawa: Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 70.
  17. ↑ Biogram Mieczysł?wa Fogga na stronach Muzeum Powstania Warszawskiego
  18. ↑ a b Mieczysław Fogg: Od palanta do belcanta . Warszawa: Iskry, 1976, s. 84.
  19. ↑ Pocz?tki wytworni płytowej Fogg Record - Radiowe Centrum Kultury Ludowej - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dost?p 2023-07-04] ( pol. ) .
  20. ↑ Fogg Mieczysław , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2022-05-20] .
  21. ↑ Cmentarze Brodzie?skie [online], brodnowski.grobonet.com [dost?p 2023-08-31] .
  22. ↑ Jerzy Wilk: 100 lat cmentarza Brodnowskiego . Marki-Struga: Michalineum, 1993, s. 364. ISBN  83-7019-081-2 .
  23. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Kto jest kim w Polsce 1989 , s. 287 .
  24. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Mieczysław Fogg . [w:] Tworca [on-line]. culture.pl. [dost?p 2020-08-06].
  25. ↑ M.P. z 1954 r. nr 23, poz. 370 .
  26. ↑ Mieczysław Fogg: Od palanta do belcanta . Warszawa: Iskry, 1971, s. 171, 172.
  27. ↑ Uznanie dla tworcow kultury /w/ Trybuna Robotnicza , nr 170, 19 lipca 1984, str. 1-2
  28. ↑ Israel Gutman (red.): Ksi?ga Sprawiedliwych w?rod Narodow ?wiata. Ratuj?cy ?ydow podczas Holokaustu Polska . Krakow: Instytut Studiow Strategicznych, 2009, s. 168. ISBN  978-83-87832-59-9 .
  29. ↑ Mieczysław Fogg ? Jad Waszem ( ang. )
  30. ↑ Tomasz Urzykowski: 30 lat temu zmarł Mieczysław Fogg. Na jego ostatnim domu na Grochowie odsłoni?to tablic? pami?tkow? . [w:] Gazeta Stołeczna [on-line]. warszawa.wyborcza.pl, 3 wrze?nia 2020. [dost?p 2020-09-07].
  31. ↑ Uchwała nr XXXVIII/513/2001 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 9 lipca 2001 r. w sprawie nadania nazwy skwerowi w dzielnicy ?rodmie?cie gminy Warszawa - Centrum . ?Dziennik Urz?dowy Wojewodztwa Mazowieckiego nr 174 poz. 2754”, 23 sierpnia 2001.  
  32. ↑ Danuta   Bie?kowska , El?bieta   Umi?ska-Tyto? , Słownik nazewnictwa miejskiego w Łodzi [online], Łodzki O?rodek Geodezji [dost?p 2023-03-27] .
  33. ↑ Wirtualne Piaseczno . 2022. [dost?p 2024-02-24].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mieczysław_Fogg&oldid=72972952 ”