Cena ropy podczas embarga naftowego w 1973 r.
Cena ropy w latach 1985?2005
Ceny ropy w latach 1861?2008
Ceny ropy w latach 1987?2011
Ceny ropy w latach 2003?2008
Beczki
wielko?ci 1 baryłki (159 litrow)
Kryzys naftowy
, okre?lany te? mianem
kryzysu paliwowego
,
energetycznego
lub
szoku naftowego
?
kryzys gospodarczy
w
historii
gospodarki
, ktory rozpocz?ł si? w roku 1973 i obj?ł wszystkie kraje wysoko uprzemysłowione i uzale?nione od
ropy naftowej
i wszystkie dziedziny
gospodarki ?wiatowej
.
Kryzys został spowodowany przez gwałtowny wzrost
cen
ropy naftowej na rynkach ?wiatowych, wynikaj?cy z
embarga
(sankcji) pa?stw zrzeszonych w
OAPEC
zastosowanych wobec
Stanow Zjednoczonych
po wybuchu
wojny izraelsko-arabskiej
w pa?dzierniku 1973 roku.
W latach poprzedzaj?cych wojn? arabsko-izraelsk?, ktora wybuchła w ?wi?to
Jom Kipur
w pa?dzierniku 1973 roku, produkcja ropy naftowej ledwo pokrywała zapotrzebowanie. Dodatkowo niezwykle chłodna zima 1969/70 spowodowała wyczerpanie si? lokalnych zapasow ropy naftowej i
gazu ziemnego
. Ta niepewna sytuacja osi?gn?ła stadium kryzysu, gdy Arabowie odci?li dostawy ropy naftowej i cena
baryłki
skoczyła o 600 procent do 35
USD
.
17 pa?dziernika 1973 roku, w czasie trwania
wojny Jom Kipur
, arabscy członkowie
OPEC
zadecydowali wstrzyma? handel rop? naftow? z krajami popieraj?cymi
Izrael
w wojnie z
Egiptem
? tzn.
USA
i krajami
Europy Zachodniej
. Jednocze?nie uzgodniono nowy mechanizm ustalania cen za rop? naftow? w celu uzyskania wi?kszego
zysku
. Zmiany uderzyły w kraje uzale?nione od dostaw ropy arabskiej - USA,
Japoni?
oraz pa?stwa Europy Zachodniej i jednocze?nie zako?czyły okres beztroskiej
konsumpcji
kupowanego za grosze strategicznego
surowca
jakim jest
ropa naftowa
.
Nagły skok cen paliw ze wzgl?du na gwałtowne obni?enie wydobycia i
eksportu
do
krajow rozwini?tych
przyczynił si? do pogł?bienia kryzysu. Cena baryłki osi?gn?ła rekordowy wowczas pułap. W 1970 wynosiła ok. 2
USD
za
baryłk?
.
Szok wywołany nagłym wzrostem cen skłonił rz?dz?cych w wielu krajach do daleko id?cych zmian w polityce energetycznej
[1]
.
W latach 1979?1982 miał miejsce drugi kryzys naftowy. Był on skutkiem
rewolucji ira?skiej
. Cena ropy wzrosła wowczas do 30 USD za baryłk? w 1980 roku. W po?niejszych latach zale?no?? krajow zachodu od dostaw ropy z OPEC zacz?ła male?, głownie dzi?ki rozpocz?ciu eksploatacji bogatych zło? z dna
Morza Połnocnego
i na
Alasce
.
OPEC nie był w stanie ju? narzuca? ?wiatowych cen ropy. Pierwszy kryzys naftowy ukazał uzale?nienie Zachodu od ropy oraz słabo?? gospodarcz? pa?stw wysoko rozwini?tych zwi?zan? z brakami paliwowo-energetycznymi. Skutkiem podniesienia cen ropy było znaczne wzbogacenie si? krajow członkowskich OPEC.
Bezpo?redni? konsekwencj? kryzysow naftowych był kryzys ?wiatowego systemu walutowego oraz kryzys gospodarczy poł?czony z recesj? oraz
inflacj?
. Kryzys naftowy zdopingował do poszukiwa? nowych zło? i rozpocz?cia ich eksploatacji. Doprowadził rownie? do szukania i wykorzystania innych
alternatywnych ?rodeł energii
(np.
energii j?drowej
) oraz pochodz?cych ze ?rodeł niekonwencjonalnych.
W 1990 w trakcie
wojny w Zatoce Perskiej
cena ropy podskoczyła do 45 USD za baryłk?. W 1998-1999 ceny ropy spadły do kilkunastu dolarow za baryłk?. Od tego czasu cena ropy wzrasta. W pa?dzierniku 2004 cena przekroczyła 50 dolarow za baryłk?. 29 sierpnia 2005 roku,
huragan Katrina
spowodował, ?e cena ropy osi?gn?ła rekordow? warto?? 70,85 dolara za baryłk?. W lipcu 2006 cena osi?gn?ła kolejne rekordowe poziomy ponad 75 USD za baryłk?, by 2 stycznia 2008 na giełdzie towarowej
NYMEX
w Nowym Jorku osi?gn?? poziom 100 dolarow za baryłk?. Historyczne maksimum cena ropy osi?gn?ła 11 lipca 2008 roku, kiedy to za baryłk? surowca płacono nawet 147,16 dolara
[2]
.