1581

Rz?dz?cy pa?stwami w 1581

[ Edytuj tabel? ]
Krol Polski	1575 Anna Jagiellonka 1587 1575 Stefan Batory 1586
Wspołksi???ta Andory	1580 Hug Ambros de Montcada 1586 1572 Henryk IV Burbon 1610
Krol Anglii	1558 El?bieta I 1603
Elektor Brandenburgii	1571 Jan Jerzy 1598
Ksi??? Bawarii	1579 Wilhelm V 1597
Sułtan Brunei	1575 Saiful Rijal 1600
Cesarz Chin	1572 Wanli 1620
Krol Czech	1576 Rudolf II Habsburg 1611
Krol Danii	1559 Fryderyk II 1588
Dalajlama	1543 Sonam Gjaco 1588
Cesarz Etiopii	1563 Sertse Dyngyl 1597
Krol Francji	1574 Henryk Walezy 1589
Krol Hiszpanii	1556 Filip II 1598
Landgraf Hesji-Kassel	1567 Wilhelm IV M?dry 1592
Stadhouder Holandii	1574 Wilhelm Ora?ski 1584
Szach Iranu	1577 Mohammad Chodabande 1587
Pa?stwo Wielkich Mogołow	1556 Akbar 1605
Cesarz Japonii	1557 ?gimachi 1586
Kalif	1574 Murad III 1595
Patriarcha Konstantynopola	1580 Jeremiasz II Tranos 1584
Władca Korei	1567 S?njo 1608
Ksi??? Kurlandii i Semigalii	1561 Gotthard Kettler 1587
Sułtan Maroka	1578 Ahmad al-Mansur 1603
Senior Monako	1532 Honoriusz I 1581 1581 Karol II 1589
Krol Nawarry	1572 Henryk III 1610
Krol Norwegii	1559 Fryderyk II 1588
Sułtan Omanu	1560 Abd Allah ibn Muhammad 1624
Elektor Palatynatu	1576 Ludwik VI 1583
Papie?	1572 Grzegorz XIII 1585
Ksi??? Parmy i Piacenzy	1556 Oktawiusz Farnese 1586
Krol Portugalii	1581 Filip I 1598
Ksi??? w Prusach	1568 Albrecht Fryderyk 1618 1578 Jerzy Fryderyk (regent) 1603
Car Rosji	1547 Iwan IV Gro?ny 1584
Cesarz Rzymski (niemiecki)	1576 Rudolf II Habsburg 1612
Kapitanowie Regenci San Marino	1580 Giambattista Belluzzi Sinibaldo Sinibaldi 1581 1581 Innocenzo Brancuti Gio Lodovico di Matteo Belluzzi 1581 1581 Giuliano Corbelli Gio. Paolo Belluzzi 1582
Elektor Saksonii	1553 August Wettyn 1586
Krol Szkocji	1567 Jakub VI 1625
Krol Szwecji	1569 Jan III Waza 1592
Krol Tajlandii	1569 Maha Thammaracha Thirat 1590
Sułtan Turkow	1574 Murad III 1595
Do?a Wenecji	1578 Nicolo da Ponte 1585
Krol W?gier	1576 Rudolf II 1608

Rok 1581 / MDLXXXI

stulecia: XV wiek ~ XVI wiek ~ XVII wiek
lata: 1571 ≪ 1576 ≪ 1577 ≪ 1578 ≪ 1579 ≪ 1580 ≪ 1581 ≫ 1582 ≫ 1583 ≫ 1584 ≫ 1585 ≫ 1586 ≫ 1591

Wydarzenia w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

22 stycznia - 8 marca ? w Warszawie obradował sejm zwyczajny ^[1].
31 stycznia ? Radomy?l Wielki otrzymał prawa miejskie .
27 czerwca ? I wojna polsko-rosyjska : 30-tysi?czna armia moskiewsko-tatarska spaliła kilkaset domow na przedmie?ciach Mohylewa , jednak 200 husarzy z roty Marcina Kazanowskiego zaatakowało oblegaj?cych i powstrzymywało dalszy atak, a potem, po przybyciu odsieczy w postaci roty Temruka Szymkowicza i roty porucznika Halibeka, odparła spod miasta.
24 sierpnia ? obl??enie przez Jana Zamoyskiego wraz ze Stefanem Batorym twierdzy Pskow
Utworzenie Trybunału Głownego Wielkiego Ksi?stwa Litewskiego na wzor Koronnego .
Przetłumaczenie Zwierciadła saskiego na j?zyk polski przez Pawła Szczerbicza.

Wydarzenia na ?wiecie [ edytuj | edytuj kod ]

4 kwietnia ? korsarz Francis Drake , po zako?czeniu rejsu dookoła ?wiata, otrzymał tytuł szlachecki od krolowej El?biety I .
17 kwietnia ? Kortezy Portugalii ogłosiły Filipa II Hiszpa?skiego krolem Portugalii .
14 lipca ? został aresztowany angielski jezuita Edmund Campion .
25 lipca ? zwyci?stwo Portugalczykow nad Hiszpanami w bitwie koło Zatoki Salga , na le??cej w archipelagu Azorow wyspie Terceira .
26 lipca ? ogłoszono niepodległo?? konfederacji połnocnych prowincji Niderlandow od Hiszpanii .
6 wrze?nia ? wojny inflanckie : wojska szwedzkie zdobyły Narw? i dokonały masakry rosyjskich obro?cow i mieszka?cow.
11 wrze?nia ? zało?ona została Kompania Turecka, z ktorej w 1592 powstała Kompania Lewanty?ska ^[2].
Katarzyna Medycejska wystawia pierwszy w historii balet Le Ballet Comique de la Reyne (Komiczny Balet Krolowej).

Urodzili si? [ edytuj | edytuj kod ]

4 stycznia ? James Ussher , anglika?ski arcybiskup (zm. 1656 )
16 marca ? Pieter Corneliszoon Hooft , holenderski poeta, dramaturg i historyk epoki renesansu (zm. 1647 )
19 kwietnia ? Joachim Fryderyk von Mansfeld , niemiecki hrabia i pułkownik krolewski (zm. 1623 )
24 kwietnia ? Wincenty a Paulo , ?wi?ty, francuski duchowny katolicki (zm. 1660 )
18 lipca ? Hendrik Brouwer , holenderski odkrywca i ?eglarz Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (zm. 1643 )
2 pa?dziernika ? Juan Ruiz de Alarcon , hiszpa?skoj?zyczny dramaturg pochodz?cy z Nowego ?wiata (zm. 1639 )
21 pa?dziernika ? Domenichino , włoski malarz i rysownik okresu baroku (zm. 1641 )
1 listopada ? Adriaan Pauw , holenderski polityk, Wielki Pensjonariusz Holandii (zm. 1653 )
7 listopada ? Maria El?bieta Wittelsbach (Pfalz-Zweibrucken) , ksi??niczka Palatynatu-Zweibrucken, ksi??na Palatynatu-Veldenz (zm. 1637 )
9 grudnia ? Emilia Antwerpiana Ora?ska , ksi??niczka Oranii, ksi??na Palatynatu-Zweibrucken-Landsberg (zm. 1657 )
10 grudnia ? Ernest Magnus Denhoff , wojewoda parnawski 1640 r., starosta dorpacki , starosta telszewski (zm. 1642 )

data dzienna nieznana:
- Stanisław Baryczka , burmistrz Starej Warszawy (zm. 1651 )
- Antoine Coeffier de Ruze , marszałek Francji (zm. 1632 )
- Melchior Ferdynand de Gaschin , starosta ksi?stwa opolsko-raciborskiego (zm. 1665 )
- Edmund Gunter , matematyk , wynalazca i konstruktor licznych przyrz?dow pomiarowych (zm. 1626 )
- Frans Hals , holenderski malarz okresu baroku (zm. 1666 )
- Andrzej Hunefeld , drukarz i ksi?garz gda?ski pochodzenia niemieckiego (zm. 1666 )
- Jan Karol Konopacki , przewidziany na biskupa warmi?skiego oraz na administratora apostolskiego diecezji sambijskiej (zm. 1643 )
- Karol Malapert , belgijski jezuita i astronom (zm. 1630 )
- Hieronim Morsztyn , polski poeta barokowy (zm. 1623 )
- Łukasz Opali?ski starszy , marszałek wielki koronny 1634 - 1650 , marszałek nadworny koronny (zm. 1654 )
- Jan Opali?ski , wojewoda kaliski i pozna?ski (zm. 1637 )
- P'y?nyang ?ngi , korea?ski mistrz s?n , ucze? S?sana Taesy (zm. 1644 )
- Stefan Sadorski , wła?ciciel maj?tkow ziemskich w Prusach Ksi???cych (zm. 1640 )
- Jean Duvergier de Hauranne , francuski teolog , prezbiter , opat . Jeden z głownych przedstawicieli jansenizmu (zm. 1643 )
- Mikołaj Sapieha Pobo?ny , wojewoda brzeskolitewski i mi?ski (zm. 1644 )
- Giovanni Battista Soria , włoski architekt (zm. 1651 )
- Bernardo Strozzi , włoski malarz okresu baroku (zm. 1644 )
- Elizabeth Jane Weston , angielska poetka nowołaci?ska (zm. 1612 )
- Maciej W?gierski , protestancki kaznodzieja (zm. 1638 )

Zmarli [ edytuj | edytuj kod ]

27 maja ? Krzysztof Batory , ksi??? Siedmiogrodu (ur. 1530 )
9 pa?dziernika ? Ludwik Bertrand , hiszpa?ski dominikanin, ?wi?ty katolicki (ur. 1526 )
8 listopada ? Gabriel Bekiesz , dowodca w?gierski w słu?bie Rzeczypospolitej (ur. ?)
1 grudnia :
- Aleksander Briant , angielski jezuita i m?czennik (ur. 1556 )
- Rudolf Sherwin , angielski duchowny katolicki, m?czennik, ?wi?ty (ur. ok. 1550)

data dzienna nieznana:
- Antoni (metropolita Moskwy) , metropolita Moskwy i Wszechrusi (ur. 1501 )
- Jakub Ucha?ski , prymas Polski , sekretarz wielki koronny (ur. 1502 )
- Mikołaj Sienicki , podkomorzy chełmski, polityk ruchu egzekucyjnego , wielokrotny marszałek sejmu (ur. ok. 1520 )

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 265
↑ Mortimer Epstein: The early history of the Levant Company . London G. Routledge, [1908].

[1] Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 265

[2] Mortimer Epstein: The early history of the Levant Company . London G. Routledge, [1908].

[1]

[2]