5 сарын 5

5 сарын 5 нь Григорийн тооллын жилийн 125 дахь ( ?нд?р жил бол 126 дэх) ?д?р юм. М?н он дуустал 240 ?д?р ?лдэж байна.

Онцлох ?йл явдал [ засварлах | кодоор засварлах ]

553 - Константинополийн хоёр дахь з?вл?л ?йл ажиллагаагаа эхл??лэв.
1215 - Засаг т?ртэйг?? тэрсэлдэгч г?н хэргэмтэнг??д Английн хаан Жонтой найрамдлын тунхагт гарын ?сэг зуржээ.
1260 - Их Монгол улсын хаан ширээнд Хубилай суув.
1494 - Аугаа аялагч Кристофер Колумб Ямайк аралд зангуугаа буулгажээ.
1640 - Английн хаан I Чарльз парламентаа тараав.
1654 - Кромуэллийн тунхагаар Шотландууд Англи улстай нэгдэв.
1762 - Хаант Орос улс, Пруссийн хаант улстай Санкт Петербургийн гэрээнд гарын ?сэг зурснаар хоёр улсын хооронд дэгдсэн долоон жилийн дайн эцэс болжээ.
1789 - Францын муж б?рийн захирагчид чуулсан Ер?нхий з?вл?лийн хурал анх удаагаа хуралдав.
1809 - С?лжмэлийн хувцас зохион б?тээж зохиогчийн эрх авсан Мэри Кийс зохиогчийн эрх патент авсан анхны эмэгтэй болжээ.
1821 - Францын экс удирдагч Наполеон Бонапарт Гэгээн Элена арал дээр амьсгал хураав.
1835 - Бельгийн Брюссель-Мечелен хотыг холбосон т?м?р замын шугам ашиглалтад оржээ. Энэ нь Европ тив дэх анхны т?м?р зам болсон юм.
1860 - Хоёр Сицилийн хаант улсын шийдвэрээр Жузеппе Гарибальди Италийн хаант улсыг байгуулахаар язгууртнуудыг лоббидож эхэлжээ.
1862 - Пуебла хотод халдан довтолсон Францын армийн эсрэг Мексикийн арми цэргийн ажиллагаа зохион байгуулав. Уг ажиллагааг Мексикийн талаас Игнасио Зарагоза удирдсан байна.
1865 - Америкийн иргэний дайн : Алабама мужийн Ситронель хотод Конфедерацийн армийн 4000 цэрэг бууж ?г?в.
- Америкийн иргэний дайн : Жоржиа мужийн Вашингтон хотод Конфедерацийн Засгийн газар татан буугджээ.
1866 - АНУ анх удаагаа Иргэний дайнд амиа алдагсдыг дурсах ?дрийг тэмдэглэв.
1877 - Америк-Индианчуудын дайн: АНУ-ын армийн хурандаа Нельсон Майлсаар удирдуулсан цэрг??д Лакота омгийнхнийг дарангуйлж эхлэв.
1891 - Нью-Йоркийн х?гжмийн танхим буюу Карнеги Холл албан ёсоор нээгдэв. Нээлтийн ёслолыг Оросын суут х?гжмийн зохиолч П.И.Чайковский удирджээ.
1905 - Английн Лондон хотын цагдаагийн газар Стратоны хэргийг м?рд?хд?? анх удаагаа хурууны хээг ашиглав.
1912 - ЗХУ-ын Коммунист намын дуу хоолой болсон "Правда" сонин Санкт Петербург хотноо хэвлэгдэж эхэлжээ.
1925 - ?мн?д Африкийн засгийн газар албан ёсны хэлээр Африкаанс хэлийг сонгов.
1927 - Алдарт зохиолч Виржиниа Вульфийн алдарт "Гэрэлт цамхаг тийш" зохиол хэвлэлтээс гарчээ.
1936 - Италийн арми Этиопын нийслэл Аддис Абаба хотыг эзлэн т?рэмгийлэв.
1940 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн - Норвегийн иргэд улс орноосоо д?рвэж Лондон хотыг зорьжээ.
- Дэлхийн хоёрдугаар дайн : Винжесвингенд болсон тулаанд Норвегийн тал ялагдал х?лээн бууж ?гчээ.
1941 - Этиопын эзэн хаан Хайли Селасси эх нутагтаа эргэн иржээ. Таван жилийн турш Италийн дарангуйлалд байсан тус улс тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсан юм.
1944 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн : Грекын Клайсура хотод Нацистын Германы арми 216 энгийн иргэнийг цаазлажээ.
1945 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн : Нацистын Германы эзлэн т?рэмгийллийн эсрэг Чехийн бослого эхэлжээ. Харамсалтай нь Чехийн бослого б?тэлг?йтлээр т?гсс?н юм.
1946 - Алс дорнод дахь Олон улсын цэргийн ш??х Японы армийн 28 албан тушаалтанд х?н т?р?лхтний эсрэг гэмт хэрэг ?йлдсэн хэргээр ял оноов.
1950 - Тайландын хаан ширээнд Бумибол Адулядей суужээ.
1955 - Баруун Герман албан ёсоор тусгаар тогтнов.
1961 - Меркури сансрын х?т?лб?р: Сансрын нисэгч Алан Шепард задгай сансарт гарсан анхны америк х?н болжээ.
1964 - Европын з?вл?л байгуулагдав.
1972 - Италийн Сицил мужийн Палермо хотод Алиталиа 112 дугаар нислэг осолдож, х?лгийн 115 х?н б?гд амиа алдав. Энэ нь Италийн агаарын тээврийн т??хэн дэх хамгийн х?н??лтэй ослын нэг болжээ.
1981 - Салан тусгаарлах ?зэл гаргасан гэх хэргээр шоронд хоригдоод байсан Ирландын б?гд найрамдах армийн гиш??н Бобби Сенд 66 хоног ?лсг?л?н зарласны эцэст амиа алдав. Тэрээр д?нг?ж 27 настай байжээ.
1985 - АНУ-ын Ер?нхийл?гч Роналд Рейган Германы Битбург хотын Берген-Бельсений б??н??р хорих лагерийн тууринд айлчлан, ?г хэлэв.
1987 - АНУ-ын Ер?нхийл?гч Роналд Рейганы захиргааны ?ед Ирантай ??сгэсэн харилцаа, цэргийн ажиллагааны талаар АНУ-ын Конгресс б?х нийтийн сонсгол зохион байгуулжээ.
1994 - Азербайжан-Арменийн тал Бишкекийн протоколд гарын ?сэг зурснаар Уулын Карабахын м?рг?лд??н намжив.
- Сингапурт дээрэм, зандалчлах хэргээр шийтгэгдсэн америкийн иргэн Майкл П.Фейг олны н?дэн дээр ташуурджээ.
2006 - Суданы Засгийн газар Суданы ч?л??л?х армитай энхийн гэрээнд гарын ?сэг зурав.
2010 - Грекийн гадаад ?р хэрээс хэтэрч, Грек улс дампуурлаа зарлах болсонтой холбогдуулан б?х нийтийг хамарсан эсэрг??цлийн жагсаал тус улсын ?нц?г булан б?рт дэгджээ.
2014 - Маршаллын арал орчимд Хятадын ачаа тээврийн хоёр х?л?г м?рг?лд?ж 11 х?н сурагг?й болов.
- Грекийн Эгейн тэнгисийн эрэгт цагаачдын хоёр завь м?рг?лд?ж, 22 х?н амиа алджээ.

Мэндэлсэн алдартнууд [ засварлах | кодоор засварлах ]

1210 - Португалийн хаан III Афонсо (1279 онд нас барсан)
1818 - Социалист ?злийг сурталдагч, философич, эдийн засагч Карл Маркс (1883 онд нас барсан)
1846 - Нобелийн энхтайвын шагналт Польшийн сэтг??лч Хенрик Сиенкевиц (1916 онд нас барсан)
1916 - Энэтхэгийн долоо дахь Ер?нхийл?гч Заил Сингх (1987 онд нас барсан)
1919 - Грекын Ер?нхий сайд Гиоргиос Пападопулос (1999 онд нас барсан)
1921 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Артур Леонард Шаулоу (1999 онд нас барсан)
1933 - Олимпийн шагналт ЗХУ-ын ?ндрийн харайгч Игорь Кашкаров
1938 - Олимпийн аварга, дэлхийн д?рв?н удаагийн аварга Канадын уран гулгагч Барбара Вагнер
1944 - "Б?гжний эзэн", "Индиана Жонс" цувралын од Уэльсийн ж?жигчин Жон Рис-Дейвис
1948 - Х?нд рок урсгалын "Black Sabbath" хамтлагийн б?мб?рчин Билл Уард
1952 - Олимпийн м?нг?, Европын аварга Испанийн спорт алхагч Хорхе Лопарт
1964 - Олимп, дэлхийн аварга Германы ?ндрийн харайгч Хайнк Хенкэл
1966 - Болгарын 46 дахь Ер?нхий сайд Сергей Станишев
1972 - Олимпийн хошой, дэлхийн зургаан удаагийн аварга Их Британийн завьч Жеймс Кракнелл
1975 - Олимпийн м?нг?, дэлхийн хоёр удаагийн аварга Америкийн г?йгч Меб Кефлежиги
1980 - Израйлийн х?лб?мб?гч Йосси Бенаюун
1981 - Английн дуучин Крейг Девид
1983 - Мэргэжлийн с?моч Хак?ба А.?н?ржаргал
- Бетмэний д?рээр алдаршсан Хенри Кевилл
1985 - Италийн х?лб?мб?гч Эмануэл Жиакерини
1988 - Английн алдарт дуучин Адель
1991 - Мексикийн х?лб?мб?гч Рауль Хименез
1999 - Америкийн уран гулгагч Натан Чен

Нас барсан алдартнууд [ засварлах | кодоор засварлах ]

1821 - Францын эзэн хаан Наполеон Бонапарт (1769 онд т?рс?н)
1921 - Нобелийн энхтайвны шагналт Австрийн сэтг??лч Альфред Херманн Фрийд (1864 онд т?рс?н)
1959 - Нобелийн энхтайвны шагналт Аргентинийн улст?рч Карлос Сааведра Ламас (1878 онд т?рс?н)
1965 - Академийн шагналт найруулагч Жон Уотерс (1893 онд т?рс?н)
1977 - Германын канцелор Людвиг Эрхард (1897 онд т?рс?н)
2002 - Боливийн 62 дахь Ер?нхийл?гч Хюго Банзер (1926 онд т?рс?н)
2010 - Нигерийн 13 дахь Ер?нхийл?гч Умар Муса Ярадуа (1951 онд т?рс?н)