Мексика

Википедия:1000
Википедиядихъай
Мексика
Мексикадин Галк?анавай Штатар
Mexico
Estados Unidos Mexicanos
{{{тӀвар-род}}} пайдах {{{тӀвар-род}}} герб
[[{{{т?вар-род}}} пайдах|Пайдах]] [[{{{т?вар-род}}} герб|Герб]]
Гимн: [[{{{т?вар-род}}} гимн|Himno Nacional Mexicano]]
Кьилин шегьер : Мехико
Шегьерар: Мехико , Экатепек-де-Морелос , Тихуана , Пуэбла , Гвадалахара , Сьюдад-Хуарес , Леон , Сапопан , Монтеррей , Несауалькойотль
Аслутуширвал: 16 ц?ехуьл 1810  ( Испаниядилай )
Ч?ал: испаниядин
Идара авунин тегьер : Президентдин республика
Кьил: Фелипе Кальдерон
Майдан: 1 972 550 км² (13-лагьай)
 · Цин кьадар %: 2,5
Агьалияр: 113 724 226 кас (11-лагьай)
 · Агьалийрин чуькьуьнвал: 55 кас/км²
Пул: Мексикадин песо
КъВБ : 949,576 млрд. $  (12-лагьай)
 · АСКА КъВБ : 8 914 $
ИПВИ : 0,77 (57-лагьай)
Домен : .mx
Телефондин код : +52
Сятдин ч?ул : -8, -7, -6

Мексика ( Мексикадин Галк?анавай Штатар , исп.   Estados Unidos Mexicanos ) ? Кефер америкада авай гьукумат. Майдандин кьадар ? 9,5 млн км² я (дуьньяда 13-лагьай чкадал ала). Агьалийрин кьадар ? 128,6 млн кас я (2020 йисан къимет, дуьньяда 10-лагьай чкадал ала). Кьилин шегьер ? Мехико .

Конституциядин жигьетдай Мексикадиз официал ч?ал авач. Агьалидин ч?ехи пай испан ч?алал рахазва лугьуз и ч?ал гьукуматда де-факто официал ч?ал хьиз физва.

География [ дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун ]

Мексика кефер пата АСШ -дихъ галаз ва кьиблединни рагъэкъеч?дай пата Белиздихъни Гватемаладихъ галаз сергьятра ава. Рагъак?идай патай Калифорния гьуьлуькайдин ва Лас океандин , рагъэкъеч?дай патай Атлантик океандин , Мексикадин гьуьлуькайдинни Кариб гьуьлдин ятари кьунва [1] .

Административ паюн [ дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун ]

Мексика ? федератив садвал я, 31 штатрикай ( исп.   estados ) ва сад федерал округдикай ( исп.   Distrito Federal ) ибарат я.

Мексикадин штатар
Штатар Кьилин хуьр Майдан, км² Агьалияр,
( 2000 ),
агъзур ксар.
0 Федералдин округ (Distrito Federal) Мехико 1547 8591,4
1 Агуаскальентес (Aguascalientes) Агуаскальентес (Aguascalientes) 5197 943,5
2 Веракрус (Veracruz) Халапа-Энрикес (Xalapa-Enriquez) 71735 6901,1
3 Герреро (Guerrero) Чильпансинго (Chilpancingo de los Bravo) 64586 3075,1
4 Гуанахуато (Guanajuato) Гуанахуато (Guanajuato) 30768 4656,7
5 Дуранго (Durango) Виктория-де-Дуранго (Durango) 121776 1445,9
6 Идальго (Hidalgo) Пачука (Pachuca) 20502 2231,4
7 Кампече (Campeche) Сан-Франсиско-де-Кампече
(San Francisco de Campeche)
56798 689,6
8 Керетаро (Queretaro) Керетаро (Queretaro) 11978 1402,0
9 Кинтана-Роо (Quintana Roo) Четумаль (Chetumal) 39376 873,8
10 Коауила (Coahuila) Сальтильо (Saltillo) 149511 2295,8
11 Колима (Colima) Колима (Colima) 5433 540,679
12 Мехико (Mexico) Толука-де-Лердо (Toluca) 21196 13083,4
13 Мичоакан (Michoacan) Морелия (Morelia) 58200 3979,2
14 Морелос (Morelos) Куэрнавака (Cuernavaca) 4968 1552,9
15 Наярит (Nayarit) Тепик (Tepic) 26908 919,7
16 К?енин Калифорния (Baja California) Мехикали (Mexicali) 71576 2487,7
17 Кьиблепатан К?енин Калифорния (Baja California Sur) Ла-Пас (La Paz) 71428 423,5
18 Нуэво-Леон (Nuevo Leon) Монтеррей (Monterrey) 64210 3826,2
19 Оахака (Oaxaca) Оахака (Oaxaca) 93136 3432,2
20 Пуэбла (Puebla) Пуэбла-де-Сарагоса (Puebla) 33995 5070,3
21 Сакатекас (Zacatecas) Сакатекас (Zacatecas) 73103 1351,2
22 Сан-Луис-Потоси (San Luis Potosi) Сан-Луис-Потоси (San Luis Potosi) 63038 2296,4
23 Синалоа (Sinaloa) Кульякан (Culiacan) 56496 2534,8
24 Сонора (Sonora) Эрмосильо (Hermosillo) 180833 2213,4
25 Табаско (Tabasco) Вильяэрмоса (Villahermosa) 24578 1889,4
26 Тамаулипас (Tamaulipas) Сьюдад-Виктория (Ciudad Victoria) 78932 2747,1
27 Тласкала (Tlaxcala) Тласкала (Tlaxcala) 4037 961,9
28 Халиско (Jalisco) Гвадалахара (Guadalajara) 78389 6321,3
29 Чиуауа (Chihuahua) Чиуауа (Chihuahua) 245945 3047,8
30 Чьяпас (Chiapas) Тустла-Гутьеррес (Tuxtla Gutierrez) 73724 3920,5
31 Юкатан (Yucatan) Мерида (Merida) 43257 1655,7

Баянар [ дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун ]

Эляч?унар [ дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун ]