Saka Wikipedia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Yerusalem
(
basa Ibrani
:
?????????????
Yerushalayim
;
basa Arab
:
?????
al-Quds
; iku kutha kuna ing
Wetan Tengah
kang wigati banget kanggo telung agama:
Agama Yahudi
,
Kristen
, lan
Islam
.
Kutha iki saiki kanthi
de facto
[1]
. Nanging wong
Palestina
uga nuntut perangan wetan kutha iki kang arep didadekake kutha krajan nagarane ing masa ngarep.
Wiwit taun 2008-2018 Walikutha Yerusalem iku
Nir Barkat
, sadurunge iku
Uri Lupolianski
, siji tokoh Yahudi Haredi utawa Yahudi Ultra Ortodoks. Saiki walikuthane yaiku
Moshe Lion
(wiwit 2018)
Tembung Semitik tumrap jeneng "Yerusalem" kang akeh disetujoni ya iku '
S-L-M'
kang jrdoning basa Arab utawa Ibrani tegese
damai
,
[2]
kerukunan
utawa
kasampurnan
. Sawijining kutha kang karan
Ru?alimum
utawa
Uru?alimum
muncul sajeroning cathetan
Mesir kuna
minangka siji rujukan pisanan tumrap Yerusalem.
[3]
Wangun Mesir mau dikira-kira kaudhunake saka jeneng lokal kang ana ing surat-surat Amarna, e.g: sajeroning EA 287 (ana sawatara wangun)
Urusalim
.
[4]
[5]
Wangun
Yerushalayim
(pelafalan Ibrani) pisanan muncul ing
kitab Yosua
. Wangun iki wujud sawiji
portmanteau
saka
yerusha
(pusaka) lan jeneng asli
Shalem
kang dudu wujud evolusi fonetik prasaja saka wangun iki sajeroning surat Amarna. Saperangan kalangan yakin anae gayutan tembung iki karo tembung
Shalim
, dewa pemurah saka mitologi
Ugarit
kang dadi personifikasi wektu wengi.
[6]
Lumrahe panambang
-im
nuduhake wangun jamak sajeroning tata basa Ibrani lan
-ayim
wangun gandha saengga nuwuhake anggepan yen jeneng mau tegese fakta kutha mau dumunung ing rong bukit.
[7]
[8]
Sanajan mangkono, lafal tembung pungkasan
-ayim
mung muncul sajeroning perkembangan pungkasan, lan ora ana ing mangsa
Septuaginta
. Sajeroning basa Yunani lan Latin tembung iki ditulis
Hierosolyma.
Sajeroning basa Arab, Yerusalem karan
Ursalim al-Quds
utawa luwih populer minangka
al-Quds
(Kudus). "Zion" wiwitane dianggep dadi peranganing kutha, nanging sabanjure dadi tandha kutha kanthi sakabehane. Ing periode kakuwasan Raja Daud, kutha iki dikenal minangka
Ir Daud
(Kutha Daud).
[9]
.
Bukti-bukti keramik nuduhake anane aktivitas ing
Ofel
, kang wektu iki dikenal kanthi jeneng Yerusalem ing
Zaman Tembaga
watara
milenium angka 4 SM
,
[10]
kanthi bukti siji pemukiman tetep sajeroning awal
Zaman Perunggu
watara 3000?2800 SM.
[10]
[11]
Teks Kebencian
(watara abad ke-9 SM), ngrujuk marang kutha kang karan
Roshlamem
utawa
Rosh-ramen
[10]
lan
surat Amarna
(watara abad angka 14 SM) manawa dadi kang sepisanan nyebut kutha mau.
[12]
[13]
Sawetara ahli arkeologi, kalebu
Kathleen Kenyon
, yakin Yerusalem
[14]
minangka siji kutha kang diyasa masarakat
Semitik Kulon
karo pamukiman kang tumata watara
2600 SM
. Miturut tradhisi Yahudi, kutha iki diyasa
Shem
lan
Eber
, leluhur
Abraham
.
- ↑
Sadurunge dipindhah mrene, dumunung ing kutha
Tel Aviv
- ↑
Cithakan:Cite DVD-notes
- ↑
G.Johannes Botterweck, Helmer Ringgren (eds.)
Theological Dictionary of the Old Testament
, (tr.David E.Green) William B.Eerdmann, Grand Rapids Michigan, Cambridge, UK 1990, Vol. VI, p.348
- ↑
EA287
Abdi Hiba of Jerusalem to the king, No. 3
- ↑
The El Amarna Letters from Canaan
- ↑
Elon, Amos (1996-01-08).
Jerusalem
. HarperCollins Publishers Ltd.
ISBN
0006375316
. Diarsip saka
sing asli
ing 2003-03-10
. Dibukak ing
2007-04-26
.
Epitet ini mungkin saja merupakan jeneng kuna Yerusalem?Salem (miturut jeneng dewa pagan ing kutha iku), kang kanthi etimologis magepokan karo tembung basa-basa Semitik kang tegese damai (syalom sajeroning b.Ibrani, salamjroning b.Arab).
- ↑
Wallace, Edwin Sherman (August 1977).
Jerusalem the Holy
. New York: Arno Press. kc. 16.
ISBN
0405102984
.
Sawijining wawasan kang sarupa diugemi dening wong-wong kang migunakake wangun gandha Ibrani kanggo tembung mau
- ↑
Smith, George Adam (1907).
Jerusalem: The Topography, Economics and History from the Earliest Times to A.D. 70
. Hodder and Stoughton. kc. 251
. Dibukak ing
2007-04-25
.
Istilah-aim utawa-ayim dianggo minangka istilah umum wangun gandha saka tembung barang, lan digunakake minangka penanda kutha-kutha hulu lan hilir.
- ↑
"Jerusalem"
. Jafi.org.il. Diarsip saka
sing asli
ing 2007-11-22
. Dibukak ing
2009-05-05
.
- ↑
a
b
c
Freedman, David Noel (2000-01-01).
Eerdmans Dictionary of the Bible
. Wm B. Eerdmans Publishing. kc. 694?695.
ISBN
0802824005
.
- ↑
Killebrew Ann E. "Biblical Jerusalem: An Archaeological Assessment" in Andrew G. Vaughn and Ann E. Killebrew, eds., "Jerusalem in Bible and Archaeology: The First Temple Period" (SBL Symposium Series 18; Atlanta: Society of Biblical Literature, 2003)
- ↑
Vaughn, Andrew G.; Ann E. Killebrew (2003-08-01). "Jerusalem at the Time of the United Monarchy".
Jerusalem in Bible and Archaeology: the First Temple Period
. Atlanta: Society of Biblical Literature. kc. 32?33.
ISBN
1589830660
.
- ↑
Shalem, Yisrael (1997-03-03).
"History of Jerusalem from Its Beginning to David"
.
Jerusalem: Life Throughout the Ages in a Holy City
. Bar-Ilan University Ingeborg Rennert Center for Jerusalem Studies
. Dibukak ing
2007-01-18
.
- ↑
jeneng asli URU URU salem KI sajeroning basa Akkadia, tinemu katulis sajeroning surat-surat Amarna wektu kutha isih dikepung wong Mesir lan dikuwasani dening Abi Heba kang tegese kutha damai
Pratelan kampung-kampung in Yerusalem
[
besut
|
besut sumber
]
Buku
- Armstrong, Karen (2000).
The Battle for God: Fundamentalism in Judaism, Christianity and Islam
. New York: Harper Collins.
ISBN
978-000-2555-23-4
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: url-status (
link
)
- Armstrong, Karen (2000).
Islam: A Short History
. New York: Modern Library Chronicles.
ISBN
978-081-2966-18-3
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: url-status (
link
)
- Armstrong, Karen (2016).
Fields of Blood: Mengurai Sejarah Hubungan Agama dan Kekerasan
. Bandung: Mizan.
ISBN
978-979-4339-69-5
.
CS1 maint: url-status (
link
)
Artikel punika,
artikel dhasar
ingkang kedah dipundarbeni sadaya basa.