Ur Wikipediu, frjalsa alfræðiritinu
Sjalfstjornarheraðið Bouganville
er sjalfstjornarherað innan
Papuu Nyju-Gineu
. Það er norðvestan við
Salomonseyjar
. Það samastendur af
samnefndri eyju
, eyjunni
Buka
og ymsum smaeyjum. Hofuðborgin er i dag
Buka
en
Arawa
verður hugsanlega hofuðstaðurinn i framtiðinni.
[1]
Arið 2011 bjuggu um 250.000 manns a eyjunum. A eyjunum eru toluð fjoldamorg tungumal, bæði
astronesisk mal
og
austurpapusk mal
. Margar polynesiskar uteyjar heyra undir Bougainville þar sem
polynesisk mal
eru toluð. Þvi er
tok pisin
notað sem samskiptamal (
lingua franca
) og enska notuð sem opinbert mal. Landfræðilega eru bæði Bougainville og Buka hluti af
Salomonseyjum
, þott þau seu ekki hluti af rikinu
Salomonseyjum
. Aður fyrr voru eyjarnar þekktar sem Norður-Salomonseyjar.
Folk hefur buið a eyjunum i að minnsta kosti 29.000 ar. A nylendutimanum var eyjunum styrt af Þjoðverjum, Astrolum, Japonum og Bandarikjamonnum a olikum timum. Nafnið kemur hins vegar fra fronskum flotaforingja,
Antoine de Bougainville
, sem kom þangað 1768.
[2]
Aðskilnaðarhreyfing hofst a Bougainville a
7. aratug 20. aldar
og lyst var yfir stofnun
Lyðveldisins Norður-Salomonseyja
þegar
Papua Nyja-Ginea
fekk sjalfstæði arið 1975. Næsta ar tok Papua Nyja-Ginea yfir stjorn Bougainville.
Borgarastrið 1988?1998
leiddi til dauða 20.000 manna. Helsta astæða þess var deila um
koparnamur
. Friðarsamningarnir folu i ser að Bougainville varð sjalfstjornarherað i upphafi 21. aldar. Arið
2019
var haldin kosning um hvort folk vildi þar sjalfstæði eða halda tengslum við Papuu. Svo for að 98% voldu sjalfsstæði. Heraðsstjornin stefnir þvi að fullu sjalfstæði arið 2027.
Sjalfstjornarheraðið Bougainville nær yfir Norður-Salomonseyjar. Langstærsta eyjan i eyjaklasanum er Bougainville. Landamæri Papuu Nyju-Gineu og
Salomonseyja
liggur um 9 km langt sund sunnan við Bougainville. Norðan við eyjuna skilur mjott sund Bougainville fra eyjunni Buka. Þar norður af eru margar afskekktari smaeyjar og rif:
Eyjarnar eru samtals 9.384 ferkilometrar að stærð.
Heraðið skiptist i þrju umdæmi sem aftur skiptast i sveitarstjornarsvæði. Sveitarstjornarsvæðunum er skipt i hverfi og siðan manntalseiningar.
[3]
A eyjunum eru um 70% kristnir og eru þar toluð fjoldamorg tungumal.
Tok pisin
er notað sem sameiginlegt mal (
lingua franca
) og enska notuð sem opinbert mal.