Braulia Canovas

Wikipedia, Entziklopedia askea
Braulia Canovas

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak Braulia Canovas Mulero
Jaiotza Alhama de Murcia 1920ko urtarrilaren 8a
Herrialdea   Espainia
Heriotza Bartzelona 1993ko abenduaren 23a  (73 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak gaztelania
Jarduerak
Jarduerak militarra
Jasotako sariak
Izengoitia(k) Monique

Braulia Canovas Mulero ( Murtziako Alhama , Murtzia , 1920ko urtarrilaren 8a ? Bartzelona , 1993ko abenduaren 23a ) murtziar errepublikanoa izan zen eta nazien aurka borrokatu zen Frantziako Erresistentzian , Monique izenarekin. Kontzentrazio-eremuetan egon zen. Bergen-Belsenetik askatu zuten 1945eko apirilaren 15ean. [1] 2018an, bere herriko Udalak omenaldia egin zion nazien kontzentrazio-eremuetako biktima ziren beste lau alhamarrekin batera. [2]

Biografia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Gurasoak Francisco Canovas Rubio (Madrilen hilda, Espainiako gerra zibilean , tropa matxinatuen eskutik) eta Maria Mulero Melgarejoren ziren. 1930 aldera Bartzelonara emigratu zuten. [3] Errepublikaren porrotaren ondoren, familiak Pirinioak gurutzatu eta diktaduratik Frantziara erbesteratu zen. [4]

Borrokalari ibilbidea [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Nazien aurka borroka egin zuen Erresistentzia frantsesean, eta Monique izenez ezagutzen zuten. 1943ko maiatzaren 9an, nazien armadak atxilotu zuen Perpinanen, eta maiatzaren 16an Fresneseko espetxe militarrera eraman zuten. Gero, Compiegneko lan-eremura eraman zuten, eta 1944ko otsailaren 3an, emakumeentzako Ravensbruck-eko kontzentrazio-eremura erbesteratu zuten. Konboi batean joan zen hara, identifikatutako beste 27 000 emakumerekin. [1]

Kontzentrazio eremua [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Ravensbrucken, 27 697 zenbakiarekin markatu zuten Canovas, eta, handik denbora batera, beste 1.000 emakumerekin lanean hasi zen Hannover-Limmer-en, Continental Gummi-Werke enpresak gas-maskarak egiteko muntatutakoa. 1944ko apirilaren amaieran, 5520 zenbakiarekin Bergen-Belsen kontzentrazio-eremura eraman zuten, tropa aliatuak Ravensbruckera hurbildu zirenean. Urtebete geroago, 1945eko apirilaren 15ean, britainiar tropek askatu zuten; 35 kilo pisatzen zuen orduan. [5] [3]

Aintzatespenak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Braulia Canovas 1988an , Frantziako Gobernuak emandako Legion d'Honneur delakoaren Officier gurutzearekin.

Bigarren Mundu Gerra amaitu eta gutxira, Frantziako Gobernuak Braulia Canovas Frantziako meritua den Chevalier de la Legion d'Honneur izendatu zuen, faxismoaren aurkako askatasunaren aldeko borrokaren esker onaren seinale. Geroago, 1984an, berriz ere Frantziako Gobernuaren eskutik, Officier de la Legion d'Honneur gurutzea lortu zuen, militar gisa, espainiar batzuei bakarrik egin zitzaien aintzatespena. Aitzitik, Espainiako estatuak ez zuen inoiz onarpen ofizialik izan bizi izan zen bitartean. [3] 2012an, nazien okupazioan Frantziari lagundu zioten pertsonen zerrenda ofizialean agertu zen Braulia Canovas-en izena, Estatu Batuetako Indar Armatuek proposatuta, Bigarren Mundu Gerratik bizirik atera zirenen erregistroarekin bat etorriz. [6]

2018ko urtarrilaren 30ean, Murtziako Alhaman udal-ordezkaritza duten talde guztiek, Alderdi Sozialistak , Alderdi Popularrak , Ezker Batua-Berdeek eta Hiritarrek erabaki zuten alhamarren presoak eta hildakoak nazien kontzentrazio-eremuetan aintzatespena onartzea. [7] [8] Akordio horri esker, urte bereko maiatzean, Murtziako Alhamako Udalak omenaldia egin zien Braulia Canovas Mulero, Antonio Martinez Banos, Francisco Aledo Martinez, Jose Maria Martinez Costa eta Jose Ceron Garcia auzotarrei, nazismoaren biktima horiek gogorarazten dituen monolito baten bidez. Martirien lorategian dago monolito hori. [2] [9] Hona hemen idatzairen izenburua:

Alemaniak familiari itzuli zion Braulia Canovasen erlojua.

' A los alhamenos preseros en campos nazi por su compromiso con la libertad/ Alhamarrekoei nazien zelaietako presoak, askatasunarekin duten konpromisoagatik ' . [10] [11]

Prozesu hori 2015. urtean hasi zen, Victor Penalver historialariaren esku-hartzeari esker. Hark lortu zuen Murtziako hainbat udalek erregimen frankistak erbesteratutakoei aitorpen-mozioak onartzea. [12]

2018aren amaieran, bai alaba bai beste senitarteko batzuk Alemaniara joan ziren naziek gatibualdian kanporatu zioten eraztuna eta erlojua berreskuratzeko. Ondasun horiek Nazioarteko Aztarnategi Zerbitzuak (ITS) eman zituen. Alemaniako Bad Arolsen hirian du egoitza, eta nazismoaren biktimei lapurtutako objektuak itzultzen dizkie, Alemaniako Gobernuaren laguntzarekin. Kudeaketa horietan familiak ez zuen inolako lankidetzarik izan Espainiako Administrazioaren aldetik. [3] [4]

Sariak eta aintzatespenak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

  • Chevalier de la Legion d'Honneur [3]
  • 1984an Frantziako Gobernuaren eskutik, Officier de la Legion d'Honneur gurutzea. [3]
  • 2012an, nazien okupazioan Frantziari lagundu zioten pertsonen zerrenda ofizialean agertu zen Braulia Canovas-en izena, Estatu Batuetako Indar Armatuek proposatuta, Bigarren Mundu Gerratik bizirik atera zirenen erregistroarekin bat etorriz. [6]
  • 2018an, monolitoa jarri zuten jaioterrian. Udalak omenaldia egin zion nazien kontzentrazio-eremuetako biktima ziren beste lau alhamarrekin batera. [2]

Iruditegia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Erreferentziak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

  1. a b Informe final de Mathausen de la Concejalia de Cultura y Patrimonio. .
  2. a b c El municipio de Alhama rinde homenaje a sus cinco vecinos deportados a campos de concentracion nazis. .
  3. a b c d e f Francisco Poveda. (2019-08-07). ≪Braulia Canovas, una murciana de Alhama victima del nazismo que integro la Resistencia francesa a los 20 anos≫ nuevodiario.es .
  4. a b Victor Penalver. (2018-10-30). ≪La familia de una combatiente antifascista recuperara los bienes que le robaron los nazis: “Nunca imagine que podriamos conseguirlos”≫ ElDiario.es .
  5. S.L.L., Avatar Internet. ≪Espanoles en Mauthausen: Alhama recuerda a las victimas de los campos de concentracion nazis≫ www.museoalhamademurcia.es .
  6. a b LISTA CONSOLIDADA DE LOS AYUDANTES FRANCESES PROPUESTOS HASTA LA FECHA. .
  7. Acta del pleno que reconoce a los alhamenos presos y asesinados en los campos de concentracion nazis.. .
  8. Garcia, Juan Romero. (8 de junio de 2018). ≪Izquierda Unida-Verdes Alhama de Murcia: MEMORIA Y DIGNIDAD≫ Izquierda Unida-Verdes Alhama de Murcia .
  9. ≪Ayuntamiento de Alhama de Murcia - Espanoles en Mauthausen: Alhama recuerda a las victimas de los campos de concentracion nazis≫ ayuntamiento.alhamademurcia.es .
  10. Alhama, Siete Dias. VIDEO y FOTOS: Cinco alhamenos, heroes de la libertad ante el nazismo. .
  11. Un monolito para los vecinos de Mauthausen. 18 de mayo de 2018 .
  12. Un historiador logra que ocho ayuntamientos homenajeen a sus vecinos deportados a campos nazis. .

Bibliografia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

  • 2012 ? Ravensbrucki erbesteratutako espainiarren memoriala . Teresa del Hoyo Calduch. Argitaletxea: Amics de Ravensbruck, Bartzelona.
  • 2017 ? Els catalans als camps nazis. Montserrat Roig . Planeta taldea. ISBN 9788499426327 .

Ikus, gainera [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Kanpo estekak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]