1990.

1990. u drugim kalendarima
Gregorijanski kalendar	1990 ; MCMXC
Ab Urbe condita	2743
Asirski kalendar	6740
Baha'i kalendar	146?147
Bengalski kalendar	1397
Berberski kalendar	2940
Budisti?ki kalendar	2534
Burmanski kalendar	1352
Bizantijski kalendar	7498?7499
Kineski kalendar	己巳年 (Zemljani Zmija) ; 4686 ili 4626 ; ? do ? ; 庚午年 (Metalni Konj) ; 4687 ili 4627
Koptski kalendar	1706?1707
Diskordijanski kalendar	3156
Etiopijski kalendar	1982?1983
Hebrejski kalendar	5750?5751
Hinduski kalendari
- Vikram Samvat	2046?2047
- ?aka Samvat	1912?1913
- Kali Juga	5091?5092
Holocenski kalendar	11990
Igbo kalendar	990?991
Iranski kalendar	1368?1369
Islamski kalendar	1410?1411
D?u?e kalendar	79
Julijanski kalendar	Gregorijanski minus 13 dana
Korejski kalendar	4323
Minguo kalendar	Tajvan 79 ; 民國79年
Tajlandski solarni kalendar	2533
Unixovo vrijeme	631152000?662687999
	Ova kutija: pogledaj ; razgovor ; uredi ;

Godine :

?? | ? | 1986. | 1987. | 1988. | 1989. | 1990. | 1991. | 1992. | 1993. | 1994. | ? | ??

Decenije :

? | 1960-e | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | ?

Vijekovi :

? | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | ?

1990. ( MCMXC ) je uobi?ajena godina koja po?inje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru, 1990. godina Common Ere (CE) i Anno Domini (AD), 990. godina 2. milenija, 90. godina 20. stolje?a, i prva godine decenije 1990-ih.

Va?ni događaji 1990. uklju?uju ponovno ujedinjenje Njema?ke i ujedinjenje Jemena , ^[1] formalni po?etak projekta Ljudski genom (zavr?en 2003.), lansiranje svemirskog teleskopa Hubble , odvajanje Namibije od Ju?ne Afrike i Balti?ke dr?ave progla?avaju nezavisnost od Sovjetskog Saveza usred Perestrojke . Komunisti?ki re?im u Jugoslaviji ru?i se usred rastu?ih unutra?njih tenzija, a vi?estrana?ki izbori odr?ani u njenim republikama dovode do toga da se separatisti?ke vlade biraju u ve?ini republika ?to ozna?ava po?etak raspada Jugoslavije . Također ove godine po?ela je kriza koja je dovela do Zaljevskog rata 1991. nakon invazije na Irak i uglavnom međunarodno nepriznate aneksije Kuvajta . To je dovelo do toga da je Operacija Pustinjski ?tit pokrenuta sa međunarodnom koalicijom vojnih snaga koja je sastavljena na kuvajtsko-saudijskoj granici sa zahtjevima da se Irak mirno povu?e iz Kuvajta. Također ove godine, Nelson Mandela je pu?ten iz zatvora, a Margaret Thatcher je dala ostavku na mjesto premijera Ujedinjenog Kraljevstva nakon vi?e od 11 godina.

1990. je bila va?na godina u ranoj historiji interneta . Krajem 1990. Tim Berners-Lee je napravio prvi web server i osnovu za World Wide Web . Testne operacije su po?ele oko 20. decembra i objavljeno je izvan CERN- a sljede?e godine. ^[2] 1990. je također slu?beno ukinut ARPANET , prete?a internetskog sistema i uvođenje prvog web pretra?iva?a sadr?aja, Archie , 10. septembra ^[3]

14. septembra 1990. zabilje?en je prvi slu?aj uspje?ne somatske genske terapije na pacijentu. ^[4]

Zbog recesije ranih 1990-ih koja je po?ela te godine i neizvjesnosti zbog kolapsa socijalisti?kih vlada u isto?noj Evropi , stope nataliteta u mnogim zemljama prestale su da rastu ili da naglo opadaju 1990. godine. U ve?ini zapadnih zemalja Echo Boom je dostigao vrhunac 1990. godine; stopa fertiliteta je nakon toga opala. ^[5]

Događaji [ uredi | uredi izvor ]

Januar [ uredi | uredi izvor ]

22. januar ? Savez komunista Jugoslavije prestao da postoji, nakon odlaska slovena?ke delegacije sa 14. vanrednog kongresa.

Februar [ uredi | uredi izvor ]

20. februar ? Po?elo 25. svjetsko prvenstvo u biatlonu u mu?koj i 7. prvenstvo u ?enskoj konkurenciji, u sovjetskom gradu Minsku ;

Mart [ uredi | uredi izvor ]

11. mart ? Litvanija progla?ava nezavisnost od SSSR -a.

April [ uredi | uredi izvor ]

8. april ? Odr?ani prvi vi?epartijski izbori u SFRJ biranjem ?lanova Skup?tine SR Slovenije ;
22. april ? Na prvim vi?estrana?kim izborima u Sloveniji i Hrvatskoj, pobijedile antikomunisti?ke snage.

Maj [ uredi | uredi izvor ]

13. maj ? Na fudbalskoj utakmici u Zagrebu , između beogradske Crvene zvezde i zagreba?kog Dinama do?lo do velikog sukoba navija?a dva kluba.
15. maj ? Borisav Jovi? (Srbija) izabran za predsjednika Predsjedni?tva SFRJ.
22. maj ? Ujedinjenje Sjevernog i Ju?nog Jemena .
30. maj ? Franjo Tuđman izabran za predsjednika Predsjedni?tva SR Hrvatske.

Juni [ uredi | uredi izvor ]

Juli [ uredi | uredi izvor ]

16. juli ? Slobodan Milo?evi? osniva Socijalisti?ku partiju Srbije .

August [ uredi | uredi izvor ]

17. august ? Srbi iz Hrvatske organizovali blokadu puteva po Kordunu, Lici, i Baniji nezadovoljni hrvatskom vla??u.
19. august ? Jugoslavija postala prvak svijeta u ko?arci, pobijediv?i u finalu SSSR .

Septembar [ uredi | uredi izvor ]

28. septembar ? Srbija dobila novi Ustav, koji je ukinuo dotada?nja ?iroka ovla?tenja i prava njene dvije pokrajine ? Vojvodine i Kosova .

Oktobar [ uredi | uredi izvor ]

3. oktobar ? Dan ujedinjenja Njema?ke
23. oktobar ? Prvo emitovanje dnevnika YUTEL

Novembar [ uredi | uredi izvor ]

16. novembar ? Premijera filma Rocky V , zasad posljednjeg nastavka iz serijala Rocky filmova, s neizbje?nim Sylvesterom Stalloneom u naslovnoj ulozi.
18. novembar ? Odr?ani prvi Op?i izbori u SR Bosni i Hercegovini ;
19. novembar ? Pop sastavu Milli Vanilli oduzet je Grammy jer uop?e nisu koristili vlastite vokale na albumu “ Girl You Know It’s True ”.
22. novembar ? Prva ?ena-premijer u historiji Velike Britanije Margaret Thatcher podnijela ostavku nakon vi?e od 11 godina na mjestu premijera.
26. novembar ? Vije?e Sigurnosti UN odobrilo mirovni plan za Kambod?u .
27. novembar ? Ministar finansija John Major izabran je za premijera i ?efa Konzervativne stranke Velike Britanije, nakon ostavke Margaret Thatcher .
29. novembar ? Vije?e Sigurnosti UN usvojilo rezoluciju o upotrebi svih mjera radi izbacivanja Iraka iz Kuvajta ukoliko se ira?ke trupe ne povuku do 15. januara 1991.

Decembar [ uredi | uredi izvor ]

2. decembar ? Poslije ujedinjenja Njema?ke , koalicija desnog centra kancelara Helmuta Kohla odnijela je ubjedljivu pobjedu na prvim svenjema?kim izborima od 1932 .
9. decembar ? Na prvim vi?estrana?kim izborima u Srbiji, Slobodan Milo?evi? ubjedljivom ve?inom izabran za predsjednika Srbije a njegova stranka osvojila 194 zastupni?ka mjesta u republi?kom parlamentu.
9. decembar ? Odr?ani prvi vi?estrana?ki izbori za poslanike u Narodnu Skup?tinu Socijalisti?ke Republike Crne Gore ;

1990. u temama [ uredi | uredi izvor ]

Rođeni [ uredi | uredi izvor ]

Januar [ uredi | uredi izvor ]

Umrli [ uredi | uredi izvor ]

Januar [ uredi | uredi izvor ]

20. januar ? Barbara Stanwyck , ameri?ka glumica
26. januar ? Ava Gardner , ameri?ka filmska glumica´

Februar [ uredi | uredi izvor ]

3. februar ? đuro Basler , jugoslavenski i bosanskohercegova?ki histori?ar, arheolog i konzervator
6. februar ? Zari Elmassian , ameri?ka pjeva?ica

Mart [ uredi | uredi izvor ]

April [ uredi | uredi izvor ]

16. april ? Greta Garbo , ?vedska glumica

Maj [ uredi | uredi izvor ]

16. maj ? Alija Sirotanovi? rudar iz Breze, koji je oborio rekord

Juni [ uredi | uredi izvor ]

Juli [ uredi | uredi izvor ]

15. juli ? Zaim Top?i? , jugoslavenski i bosanskohercegova?ki knji?evnik
29. juli ? Sergej Parad?anov , armenski filmski re?iser i scenarist .

August [ uredi | uredi izvor ]

Septembar [ uredi | uredi izvor ]

26. septembar ? Alberto Moravia , italijanski knji?evnik

Oktobar [ uredi | uredi izvor ]

Novembar [ uredi | uredi izvor ]

7. novembar ? Lawrence Durrell , britanski knji?evnik´

Decembar [ uredi | uredi izvor ]

14. decembar ? Friedrich Durrenmatt , ?vicarski pisac

Nobelove nagrade [ uredi | uredi izvor ]

Fizika
- Jerome I Friedman , SAD
- Henry W Kendall , SAD
- Richard E Taylor , Kanada
Hemija
- Elias James Corey , SAD
Medicina
- Josef E Murray , SAD
- E Donnall Thomas , SAD
Literatura
- Octavio Paz , Meksiko
Mir
- Michail Gorbatjov , SSSR
Ekonomija
- Harry M Markowitz , SAD
- Merton H Miller , SAD
- William F Sharpe , SAD

Vanjski linkovi [ uredi | uredi izvor ]

Reference [ uredi | uredi izvor ]

^ "Yemen" . Encyclopedia Britannica . 20. 11. 2023. Arhivirano s originala, 3. 5. 2015 . Pristupljeno 2. 6. 2022 .
^ "WWW Project History" . w3.org . Arhivirano s originala, 23. 9. 2013 . Pristupljeno 23. 4. 2013 .
^ "The first search engine, Archive" . illinois.edu . Arhivirano s originala , 17. 1. 2012.
^ "Gene Therapy ? A Brief History" . CitizenLink . Arhivirano s originala , 2. 10. 2015.
^ "NCHS Data Brief ■ No. 136 ■ December 2013" (PDF) . Arhivirano (PDF) s originala, 6. 7. 2017 . Pristupljeno 8. 9. 2017 .

1990. na Wikimedia Commonsu

[1] "Yemen" . Encyclopedia Britannica . 20. 11. 2023. Arhivirano s originala, 3. 5. 2015 . Pristupljeno 2. 6. 2022 .

[2] "WWW Project History" . w3.org . Arhivirano s originala, 23. 9. 2013 . Pristupljeno 23. 4. 2013 .

[3] "The first search engine, Archive" . illinois.edu . Arhivirano s originala , 17. 1. 2012.

[4] "Gene Therapy ? A Brief History" . CitizenLink . Arhivirano s originala , 2. 10. 2015.

[5] "NCHS Data Brief ■ No. 136 ■ December 2013" (PDF) . Arhivirano (PDF) s originala, 6. 7. 2017 . Pristupljeno 8. 9. 2017 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]