Republik Tchad
a zo ur stad eus
Kreiz Afrika
. En-dro da Tchad eman ar broiou-man:
Libia
,
Niger
,
Nigeria
,
Kameroun
,
Republik Kreizafrika
ha
Soudan
(
Darfour
). Ouzhpenn 200 kenel ha 100 yezh zo er vro-man krouet gant ar stadou europat e fin an
XIX
vet
kantved
. Diwar
Lenn Tchad
e teu hec'h anv, ha
Ndjamena
eo he c'her-benn.
Tost goullo eo an drederenn norzh eus ar vro, ar
Sahara
eo. Muioc'h er su eman ar
sahel
, ha muioc'h er su c'hoazh ar
savanenn
lec'h eman o chom 70% eus ar boblans. 9 826 419 annezad a oa e
2005
ha 16 877 357 e
2020
[2]
.
Al labour-douar hag ar sevel loened eo obererezhiou trec'hel ar boblans. Tireoul a zo ivez, hag uraniom e norzh ar vro.
Kavell an denelezh eo Tchad abaoe eo bet dizoloet
Toumai
e
2001
, ur
primat
7 milion bloaz kozh.
Rouantelezhiou a oa araok Tchad : hini Kanem-Bornou, hini Baguirmi, hini
Ouaddai
.
Krouet e voe Tchad gant
Bro-C'hall
hag
Alamagn
e-pad o c'hendivizou er
bloavezhiou 1880
. Ur
warezveliezh
c'hall e voe adalek
1900
hag ur
drevadenn
adalek
1920
, e framm
Afrika ar C'heheder C'hall
.
Ur republik emrenn e voe e
1958
ha dizalc'h e
1960
dindan prezidentelezh
Francois Tombalbaye
, met chom a reas norzh ar vro melestraduret gant Bro-C'hall pevar bloaz c'hoazh. Drouklazhet e voe Tombalbaye e
1975
.
Outel Bono
, mezeg ha politikour araokour, a voe drouklazhet e
Pariz
e
1973
. E
1990
voe kaset un toal-stad gant
Idriss Deby
, eus ar genel
zagawa
, sikouret gant
Bro-C'hall
.